از زمانی که حماس ـ پس از آنکه اکثریت را در پارلمان فلسطین به دست آورد و همه را شگفت زده کرد ـ وارد دستگاه حکومت فلسطین شد، آشکار بود که رژیم صهیونیستی به هیچ وجه این تغییرات را نمی پذیرد و در این راه از حمایت ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا برخوردار است و به همین سبب تحریم و محاصره این دولت نوپای فلسطینی را آغاز کرد. در داخل فلسطین نیز (متأسفانه) برخی از رهبران با نفوذ تشکیلات خودگردان و جنبش فتح و برخی از سران دستگاه های امنیتی ناخوشنودی خود را از این پیروزی حماس نشان دادند و با عدم پذیرش تشکیل دولت ائتلافی یا همکاری با کابینه ای که حماس به تنهایی تشکیل داد، این عدم رضایت خود را آشکار ساختند. آنها همچنین به مانع تراشی بر سر راه این کابینه دست زدند و نهادهای ریاست تشکیلات خودگردان و کابینه هر یک به راهی که خود برگزیده و در خلاف جهت دیگری بود، رفت.
تجربه دمکراسی (مردمسالاری) در فلسطین تعجب و شگفتی جهان عرب و اسلام و همه آزادگان جهان را برانگیخت، زیرا این دمکراسی در رقابتی کاملا شفاف و سالم ـ که در کشورهای دیگر منطقه سابقه نداشته است ـ محقق شد و یک جنبش معارض از طریق دست به دست شدن مسالمت آمیز قدرت به راس هرم قدرت رسید. این تجربه پس از آنکه تل آویو و آمریکا و اتحادیه اروپا تلاش کردند که ملت فلسطین را گرسنه نگه دارند و به سبب گزینه انتخابی خود مجازات کنند با حمایت و همبستگی بی نظیر ملت های عربی و اسلامی روبرو شد. محاصره ملت فلسطین هنگامی به اوج رسید که حماس در کسب حمایت های مردمی و حتی برخی دولت ها موفقیت هایی به دست آورد. به همین سبب دشمنان این دولت تصمیم گرفتند که بانک های عربی و بین المللی را تحت فشار قرار دهند تا مانع از انتقال اموال و کمک های عمومی به دولت وملت فلسطین شوند و این فشارها همچنان ادامه دارد.
اکنون مشخص شده است که کابینه فلسطین به رهبری حماس توانسته است در تلاش های خود برای به شکست کشاندن محاصره ملت فلسطین و انزوای آن موفقیت هایی کسب کند. در این میان برخی کشورهای عربی و اسلامی و برخی قدرت های تاثیرگذار جهانی مانند عربستان و قطر و اتحادیه عرب و روسیه و چین و ترکیه و ایتالیا به صورت رسمی یا غیر رسمی هیأت نمایندگی جنبش حماس را در کشورهای خود پذیرفته اند و کمک های مادی و معنوی به ملت فلسطین ارائه کرده اند. این حمایت ها با حرکت گسترده نهادها و سازمان های مردمی و اتحادیه ها و مؤسسات خیریه برای گردآوری کمک برای فلسطینیان همراه شده است. فرصت های خوبی برای موفقیت این تلاش ها که همزمان با تلاش های دولت فلسطین برای فراهم کردن کمک های لازم برای ملت فلسطین انجام شد، فراهم آمد، اما متأسفانه تحولات دو ماه گذشته که هنوز هم در فلسطین شاهد آنیم ـ صرف نظر از علل و عوامل و مسببان ـ و هرج و مرج و آشوب ها و درگیری های مسلحانه میان اعضای جنبش های فتح و حماس از یک سو و نیروهای تحت فرمان وزارت کشور که اخیرا برای جلوگیری از ادامه هرج و مرج ها شکل گرفته بود و میان دستگاه های امنیتی تحت نظر ریاست تشکیلات خودگردان ـ مانند سازمان حفاظت اطلاعات ـ و ترور شخصیت های فلسطینی عضو حماس یا رهبران سازمان های امنیتی، همگی موجب شد که این تلاش ها آنگونه که باید ثمر ندهد.
همبستگی های عربی و اسلامی با تجربه پیشرو فلسطین اکنون به نگرانی برای اوضاع فلسطین و ترس از سرنوشت این تجربه تبدیل شده است و اگر فلسطینیان به جنگ داخلی مشغول شوند و مسائل مهم دیگر را که رها ساختن ملت فلسطین از وضع اسفبار معیشتی کنونی و مبارزه با فساد در ساختار سازمان های دولتی و اجرای برنامه های اصلاحات و ایجاد تغییرات در وضع کنونی و ایجاد اتحاد در داخل در برابر دشمن خارجی از مهم ترین آنهاست، فراموش کنند، این وضع نگران کننده تر از پیش خواهد شد. گاهی این ذهنیت پدید می آید که مگر این ملت شکیبا نباید لذت دستاوردها و موفقیت هایش را بچشد؟ و هر گاه این لذت و شادی یا به دست فرزندان خودش یا به دست دشمنانش از بین می رود. در صورت عدم اقدام برای پیگیری حمایت ها از ملت فلسطین ـ خدای ناکرده ـ لوله تفنگ ها به جای نشانه رفتن به سوی دشمن به سینه فرزندانش نشانه خواهد رفت.
راه برون رفت ـ همان گونه که همه می گویند ـ گفت و گوی داخلی میان همه جریان های فلسطینی است تا توافقی میان آنها حاصل شود. اما مهم آن است که این گفت و گوها چگونه اداره شود و از تلاش برای کسب مقاصد حزبی کوچک و نادیده گرفتن اهداف ملی و موضع گیری قبل از نتیجه گیری و فریب افکار عمومی به دور باشد. به همین سبب علنا می گوییم که تهدیدات آقای ابومازن مبنی بر به همه پرسی گذاشتن طرح اسیران در صورت عدم دستیابی گروه های فلسطینی به توافق بر سر آن تا 10 روز آینده، نمی تواند مبنای منطقی موفقیت مذاکرات و گفت و گوها تلقی شود، زیرا هدف از آن فشار بر جنبش حماس است که با به رسمیت شناختن “اسرائیل” مخالف است و نشان می دهد که به گفته ناظران و کارشناسان، تمایلی وجود دارد که نتایج مشخصی از این مذاکرات گرفته شود و به این وسیله توده فلسطینیان را به حمایت از محمود عباس وادار سازد.
صرف نظر از امکان برگزاری همه پرسی ـ به سبب تازگی داشتن آن و نیاز به تصویب قوانین و راهکارهای مناسب برای تحقق عملی این امر ـ یا صرف نظر از نتایجی که به دست می آید، موضوع نباید به موفقیت در برگزاری همه پرسی یا عدم آن محدود شود ـ زیرا همه پرسی خود یک وسیله است و نه هدف ـ بلکه این کار باید به تحقق یک توافق ملی که بتواند جبهه داخلی فلسطین را متحد سازد و مانع از شعله ور شدن جنگ داخلی در میان فلسطینیان، بینجامد. ابومازن نیز باید نسبت به افتادن در دام هوی و هوس های آن دسته از رهبران فتح و تشکیلات خودگردان که می خواهند به تصفیه حساب های خود با حماس ادامه دهند و از این جنبش به خاطر شکست سخت و تلخی که در انتخابات خورده اند، انتقام بگیرد، هشیار باشد. زیرا حتی در صورت برگزاری همه پرسی نیز باز همان وضع سابق جریان خواهد داشت و صفوف ملت فلسطین و گروه های مبارز همچنان دچار تشتت و تفرقه خواهد بود و در این میان دشمن صهیونیستی از همه بیشتر از این وضع سود خواهد برد، زیرا گمان می برد که اکنون چنان موفقیتی به دست آورده است که هیچ گاه در گمانش هم نمی گنجید.
…
طرح اسیران هم نقاط مثبت و هم منفی دارد و طبیعی است که در مذاکرات میان جریان های فلسطینی به صورت شفاف و صریح به بحث و بررسی گذاشته شود تا نقاط تفاهمی بر سر آن میان گروه ها اکثریت گروه ها ایجاد شود و همگی در نقاط اختلاف یکدیگر را معذور دارند. این مسأله حق مشروع همه فلسطینیان است و باید به دور از تهدید به خیانت و تردید و بدون الزام دیگران به یک فکر خاص پیگیری شود، زیرا هر گروهی برنامه های خاص خود را دارد و آن گروه که اکثریت را در پارلمان کسب کرده باید این حق را داشته باشد که برنامه های سیاسی خود را ـ در چارچوب این نقاط مشترک ـ اجرا کند، بدون آنکه دیگران آن را به تعهدات گذشته ای که خود به گردن گرفته اند، ملزم کنند.
جنبش جهاد اسلامی از امضای بیانیه پایانی مذاکرات ملی به سبب مخالفت با برخی از بندهای آن به ویژه تأسیس دولت فلسطین در مرزهای 1967م. خودداری کرد، استاد اسماعیل هنیه نخست وزیر فلسطین نیز در واکنش به هشدار پیش از موعد محمود عباس مبنی بر به همه پرسی گذاشتن طرح “وفاق ملی” (طرح اسیران) در صورت عدم حصول توافق میان گروه های فلسطینی در طول ده روز آینده، در اشاره به عدم پذیرش به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی اعلام کرد که کابینه وی حاضر به پذیرش اعطای هیچ امتیازی نیست.
به گمان ما هیچ مصلحتی در تحریم این مذاکرات از سوی دو گروه بزرگ فلسطینی که از جایگاه مشخصی در میان توده فلسطینیان برخودارند، وجود ندارد و اگر آنان این مذاکرات را تحریم کنند، دیگر مذاکرات از مضمون خالی می شود و وضع به همان شکل سابق باز می گردد.
منبع: روزنامه الشرق / قطر
