ابواسامه عبدالله المعطی 42 ساله دارای مدرك دكترای روان شناسی تربیتی از دانشگاه سودان است و بیش از چهار سال است كه به عنوان نماینده حماس در ایران فعالیت می كند. این سیاستمدار مبارز با سعه صدر به سؤال های كیهان درباره عملیات حماس علیه نیروهای امنیتی فتح در نوار غزه، رایزنی های سیاسی منطقه ای و فرامنطقه ای برای پایان دادن به بحران فلسطین و دیدگاه حماس در این زمینه پاسخ داد. با هم این گفت وگو را می خوانیم:
– حماس به سرویس های امنیتی حمله كرد كه درسال 1994 براساس پیمان اسلو تأسیس شده بودند و فلسفه وجودی آنها تأمین امنیت رژیم صهیونیستی و تحت تعقیب قراردادن مبارزان بود، این سرویس ها تا زمان سرنگونی، فجیع ترین جنایت را در حق ملت فلسطین مرتكب شدند، مضافا به اینكه با رژیم صهیونیستی هماهنگی كامل داشتند و به تخریب جامعه فلسطینی همت گماشتند. پس از به قدرت رسیدن دولت حماس در فلسطین، این سرویس ها به فعالیتهای فسادانگیز خود ادامه دادند. دراینجا لازم می دانم كه به سخنان ژنرال دانیون دركنگره آمریكا اشاره كنم. وی گفته: واشنگتن 100 میلیون دلار به سرویس های امنیتی وابسته به فتح كمك كرده است تا دولت حماس را سرنگون سازد. به هرحال این اقدامات سبب شد تا حماس علیه این سرویس ها وارد عمل شود، لذا مشاهده می شود، به محض پایان یافتن عملیات حماس، آرامش و امنیت در نوار غزه حاكم شده است.
دستاورد عملیات حماس علیه فتح چه بود؟
آیا آمریكا و اسراییل برنامه ای طراحی نكرده بودند كه حماس را مجبور كنند علیه فتح وارد عمل شود و با پاكسازی نوارغزه از نیروهای وابسته، یك دولت ضعیفی به نام حماس زمام امور را در غزه به دست بگیرد؟
– فكر نمی كنم كه آمریكا و اسراییل از قبل طرحی را برای تسلط حماس بر نوار غزه آماده كرده بودند تا دولت ضعیفی دراین منطقه به وجود آورد. در زمانی كه حماس مشغول تصرف پایگاههای نیروهای وابسته به فتح بود، فشارهای زیادی بر این جنبش وارد كردند تا حماس را مجبور كنند اوضاع را به حالت قبل بازگرداند. حماس در برابر این فشارها ایستادگی و اعلام كرد سرویس های امنیتی باید براساس اصول و ارزش ملی بازسازی شود.
چرا عملیات حماس علیه این سرویس ها به نوار غزه محدود شد؟
– از آنجایی كه كرانه باختری رود اردن تحت اشغال رژیم صهیونیستی است، حماس دامنه عملیات خود را به آن منطقه گسترش نداد، چرا كه نظامیان اسراییلی در تمام شهرها و روستاهای این منطقه حضور دارند. اما نوار غزه دارای آزادی نسبی است و نظامیان اسراییلی درشهرها و روستاهای آن حضور ندارند، البته این منطقه تحت محاصره اسراییلی ها قرار دارد. اكنون سرویس های امنیتی درغزه هرچیز را تحت نظر و كنترل خود دارند، ولی در كرانه باختری اسراییلی ها بر همه مسائل نظارت و كنترل دارند. با این حال باید گفت نیروهای مقاومت در كرانه باختری درحال مقاومت در برابر نظامیان صهیونیستی هستند، هرچند كه آزار و اذیت هایی از طرف سرویس های امنیتی تشكیلات خودگردان متحمل می شوند ولی آنها هدف ما نیستند بلكه هدف ما مقاومت در برابر اسراییلی هاست.
با توجه به تشكیل حكومت سلام فیاض در كرانه باختری، آینده گفت وگوهای فتح و حماس را چگونه ارزیابی می كنید؟
ابزار حماس برای متقاعد كردن محمود عباس به مذاكرات چیست؟
– حماس، گفت و گو با محمود عباس و تشكیلات خود گردان فلسطین را مورد تاكید قرار می دهد. در حقیقت گفت وگو یك راهكار ملی برای پایان دادن به بحران داخلی است. اما به هیچ وجه عجله ای برای انجام این گفت وگوها نداریم و آن را گدایی نمی كنیم. و از موضع ضعف نیز خواستار آن نیستم.
لذا حماس محمود عباس را مجبور به گفت وگو نمی كند. بلكه چیزی كه مهم است این است كه محمود عباس به این نكته برسد كه گفت و گوهای فراگیر و سازنده فلسطینی – فلسطینی خواسته تمام مردم است.
با توجه به پایگاه مستحكمی كه حماس در میان ملت فلسطین دارد، چرا این جنبش از این ابزار برای متقاعد كردن محمود عباس به مذاكره استفاده نمی كند؟
– محمود عباس دیر یازود وارد گفت وگو با حماس خواهد شد. او نمی تواند خود را در برابر ملت فلسطین وملت های عربی و اسلامی قرار دهد. مضافا به اینكه او نمی تواند همواره به حمایت های آمریكا و انگلیس از تشكیلات خودگردان علیه حماس دل ببندد. زیرا رژیم صهیونیستی هرگز امتیاز قابل توجهی به تشكیلات خودگردان نمی دهد و آن طوری كه دشمنان انتظار دارند، حماس بر اثر فشارهای آمریكا و اسرائیل از بین نخواهد رفت. چرا كه این جنبش فقط در نوار غزه قدرت حاكم نیست، بلكه در تك تك خانه های ملت فلسطین نفوذ دارد. به هر حال معتقدم تنها گزینه پیش روی محمود عباس گفت وگو با جنبش حماس و سایر گروه های فلسطینی است. اگر محمود عباس به سیاست عدم گفت وگوها و تحت تعقیب قراردادن مبارزان در كرانه باختری ادامه دهد، این بدان معناست كه وی به آنتوان لحد دیگری در فلسطین تبدیل شده است.
اگر آنتوان لحد جدیدی در فلسطین به وجود بیاید حماس با آن وارد مبارزه مسلحانه می شود تا تجربه لبنان تكرار نشود؟
آیا برگزاری انتخابات زودهنگام می تواند راه حلی برای پایان دادن بحران داخلی فلسطین باشد؟
– همانطوری كه گفتم تنها راه حل بحران فلسطین گفت وگو است كه از طریق آن می توان تمام عوامل بحران زا را برطرف ساخت. مضافاً به اینكه ملت فلسطین در یك سال و نیم پیش در یك همه پرسی آزاد گروه سیاسی مورد نظر خود را برگزید. لذا دیگر نیازی به انتخابات زودهنگام نیست.
مناسبات حماس با كشورهای عربی را چگونه ارزیابی می كنید؟
ما روابط خوبی با تمام كشورهای عربی و اسلامی داریم. سیاست ما براساس احترام متقابل و دخالت نكردن در امور داخلی یكدیگر است.
اما توافقنامه مكه با میانجیگری عربستان میان گروه های فلسطینی بسته شد. آیا این هدایتگری كشورهای عربی در امور داخلی فلسطین نیست؟
– حماس تاكنون 13 پیمان با محمود عباس تحت نظارت مصر با عربستان امضا كرده است. با این حال هیچ گاه از اصول و آرمان های خود دست برنداشته است. در اینجا باید بگویم حماس خیلی قوی تر از قبل است. حتی آمریكایی ها و اسرائیلی ها به این موضوع اعتراف كرده اند. به طوری كه گزارش های جاسوسی آنها حاكی است حماس از نفوذ گسترده ای در میان فلسطینی ها برخوردار است و حتی گوی سبقت را از محمود عباس در كرانه باختری ربوده است. لذا هیچ دولتی نمی تواند بر حماس فشار وارد كند تا این جنبش از اصول خود دست بردارد. هرگز حماس سرتسلیم در برابر چنین فشارهایی فرود نمی آورد. ودست از اصول و آرمان های خود بر نخواهد داشت. دولت های غربی نیز نسبت به این موضوع آگاهی كامل دارند، بنابر این، به مواضع و اصول ثابت حماس احترام می گذارند.
برخی كشورهای عربی مدعی اند حماس نقشه ایران را در نوار غزه اجرا می كند، نظر شما در این زمینه چیست؟ چرا آنها چنین ادعایی دارند؟
-ما تاكنون چنین چیزی را نشنیده ایم. اینها اتهامات دروغی است كه محمود عباس و جنبش حماس وارد می كنند. او این جنبش را به دیگر مسائل متهم می كند مثل حمایت حماس از شبكه القاعده در نوار غزه. هدف رئیس تشكیلات خودگردان فلسطین از چنین اتهاماتی كشاندن پای نیروهای بین المللی به نوار غزه است تا این منطقه به عراق دوم تبدیل شود. هر روز محمود عباس حماس را به چیزی متهم می كند. در حالی تمام این اتهامات واهی هستند و جنبش حماس، جنبشی مستقل است كه رأساً خود تصمیم می گیرد و افتخار می كند كه با ایران در ارتباط است.
با توجه به رایزنی های دیپلماتیك مصر، عربستان اردن و نشست كمیته چهارجانبه شما فكر می كنید بحران داخلی فلسطین چگونه پایان خواهد یافت؟
لطفاً به طور صریح بفرمائید این رایزنی های دیپلماتیك به نفع چه گروه فلسطینی تمام خواهد شد؟
شما معتقدید محمود عباس مجبور به گفت وگو می شود؟
– بله
خب، شرایط این گفت وگو چیست؟ باتوجه به اینكه تمام این كشورها و مجامعی كه ذكر كردید، هركدام دیدگاه خاصی در این زمینه دارند.
– باید دیدگاه های این كشورها را یكی یكی مورد تحلیل قرار داد تا بتوان به یك نتیجه مشتركی رسید.
خب نظر حماس چیست؟
-همانی كه گفتم. توافق مكه بهترین محور برای مذاكرات است.