به دست گرفتن ابتکار عمل
تصمیم گروه های مقاومت برای عدم تمدید توافق آرم سازی با رژیم صهیونیستی نشانگر برخی نقاط قوت این گروه هاست که مهمترین آنها از دید ناظران و تحلیلگران را می توان بدین ترتیب بیان کرد:
– گروه های مقاومت و در راس آنها جنبش مقاومت اسلامی “حماس” در مقایسه با گذشته از قدرت بیشتری برای کنترل و مهار بازتاب های خارجی اقدامات خود در مقابل رژیم صهیونیستی؛ چه در زمینه “آرام سازی” و چه در زمینه “منازعه” برخوردارند و به عبارت دیگر ابتکار عمل و برگ های برنده را از دست رژیم صهیونیستی گرفته و سعی می کنند در موارد مختلف با در نظر گرفتن منافع ملی فلسطینیان درباره مسائل فیما بین تصمیم گیری کنند.
روزنامه عبری زبان “یدیعوت آحارونوت” در گزارشی (در تاریخ 18/12/2008) به نقل از “آلکس فیشمان” یکی از تحلیلگران برجسته این روزنامه با اشاره به این مساله آورده بود که جنبش حماس به منظور تغییر معادلات در مرحله پس از توافق آرام سازی، قواعد بازی جدیدی را در مقابل رژیم صهیونیستی رقم زده و این در حالی است که رژیم اشغالگر قدس اسیر خواسته ها و شروط این جنبش شده و توان تغییر قواعد جدید بازی را ندارد.»
مقامات بلند پایه و مراجع تصمیم گیری رژیم صهیونیستی با توجه به در پیش بودن انتخابات پارلمانی آینده و ترس از خطرات و پیامدهای حمله گسترده به نوار غزه تمایل زیادی به تمدید توافق آرام سازی بر اساس شروط مورد نظر خود داشتند و سعی می کردند هیچ تضمینی در زمینه بازگشایی گذرگاه های نوار غزه و لغو محاصره این منطقه تقبل نکنند. “ایهود باراک” وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در همین راستا یک روز قبل از پایان دوره توافق آرام سازی ضمن ابراز امیدواری نسبت به تمدید دوره آرام سازی تاکید کرده بود « در صورتی که گروه های مقاومت آرامش را حفظ کنند، ما نیز به حفظ آرامش ادامه خواهیم داد، ولی در صورتی که آرام سازی پایان یابد ما نیز فعالیت ها و عملیات های جدیدی را آغاز خواهیم کرد.»
اجماع نظر گروه های مقاومت و حمایت مردمی
– موافقت همه جانبه گروه های مقاومت با عدم تمدید دوره آرام سازی که در پایان نشست عصر پنج شنبه (18/12/2008) گروه های اصلی نوار غزه از قبیل جنبش های حماس، جهاد اسلامی، جبهه خلق و جبهه دمکراتیک حاصل شد، نشانگر حمایت گسترده مردمی از این تصمیم است. علاوه بر این، کمیته های مقاومت مردمی و تیپ های “ناصر صلاح الدین” شاخه نظامی این کمیته ها نیز موافقت خود با این موضع گروه های مقاومت را اعلام کرده و “مصطفی برغوثی” دبیر کل کمیته ابتکار ملی نیز مسئولیت نقض و اتمام دوره آرام سازی را متوجه رژیم صهیونیستی دانست که با تشدید حملات نظامی، نقض مکرر توافق آرام سازی و نیز عدم پایبندی به مساله لغو محاصره نوار غزه که از مهمترین بندهای این توافقنامه به شمار می آمد، موجبات لغو و عدم تمدید توافق آرام سازی را باعث شد.
بحث های مکرر محافل صهیونیستی
جامعه صهیونیستی همواره شاهد دو رویکرد در میان محافل رسمی خود بوده است؛ نخست رویکرد طرفداران توافق آرام سازی که آنرا به نفع این رژیم دانسته و خواستار تمدید و تداوم آن هستند و رویکرد دیگری که ضمن تخطئه طرفداران رویکرد نخست خواهان حمله نظامی علیه جنبش حماس و دیگر گروه های مقاومت هستند و معتقدند که تمدید توافق آرام سازی و در عین حال تداوم شلیک موشک ها و گلوله های خمپاره گروه های مقاومت فلسطین به سوی شهرک های صهیونیست نشین بر توان بازدارندگی ارتش صهیونیستی تاثیر منفی گذاشته و از سوی دیگر این مساله اعتراف ضممنی به مشروعیت جنبش حماس است.
در همین راستا “زیپی لیونی” وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی با ادعای نقض توافق آرام سازی از سوی گروه های مقاومت خواستار حمله نظامی به نوار غزه شده و به شدت “ایهود باراک” وزیر جنگ این رژیم را هدف حمله قرار داده و مدعی شده است که امضای توافق آرام سازی میان رژیم و گروه های مقاومت در شرایطی که شلیک موشک از سوی این گروه ها همچنان ادامه داشت، باعث ایجاد برداشتی مبنی بر به رسمیت شناختن جنبش حماس از سوی “اسرائیل” شده است.
البته این مساله را نیز نباید از نظر دور داشت که باراک در جریان مشاجره لفظی یکشنبه گذشته (14/12/2008) با لیونی در نشست دولت عبری وزیر خارجه را متهم کرد که وی به دلیل برخی مسائل سیاسی و نیز نزدیک شدن انتخابات پارلمانی آتی این رژیم خواستار توقف آرام سازی شده است ولی زمان برای حمله نظامی به نوار غزه مناسب نیست و باید در فرصتی مناسب درباره این مساله تصمیم گیری کرد.
موضعی متفاوت با موضع جریان سازشکار
– گروه های مقاومت همسو با جنبش حماس بر خلاف تشکیلات خودگردان فلسطین و “محمود عباس” رئیس آن که خواستار تداوم توافق آرام سازی شده و اتمام این دوره و عدم تمدید آنرا باعث افزایش مشکلات و درد و رنج ملت فلسطین دانسته اند، با تمدید آرام سازی مخالفت کرده اند.
ناظران سیاسی معتقدند که این تفاوت آشکار میان مواضع گروه های مقاومت و موضع تشکیلات خودگردان باعث شکل گیری دو رویکرد مختلف در داخل فلسطین شده است: رویکرد نخست که با اولویت بخشی به منافع ملی در مقابل تمامی مسائل دیگر، به تناسب اوضاع و شرایط مختلف درباره مسائل ملی تصمیم گیری می کند و رویکرد دیگری که طرفدار سازش با رژیم صهیونیستی است و مبارزه مسلحانه در مقابل آنرا نامشروع قلمداد کرده و حتی در راستای همکاری های امنیتی خود با دشمن صهیونیستی اقدام به تعقیب و بازداشت مبارزان گروه های مقاومت و خلع سلاح آنها می کند. این گروه علی رغم اعتراف خود به بی نتیجه بودن مذاکرات سازش و شکست های مکرر آن که از جمله آنها می توان به کنفرانس آناپولیس اشاره کرد، بر تداوم مذاکرات پافشاری کرده و با وجود حملات مکرر نظامیان صهیونیستی به فلسطینیان و تداوم محاصره ظالمانه نوار غزه خواستار تمدید توافق آرام سازی با این رژیم است.
اما به نظر می رسد که تفاوت آراء و مواضع گروه های مقاومت فلسطین با مواضع تشکیلات خودگردان تنها به جنبش های حماس، جهاد اسلامی، جبهه خلق، جبهه دمکراتیک و کمیته های مقاومت مردمی محدود نمی شود، بلکه برخی شخصیت های برجسته در داخل جنبش فتح مانند “ابراهیم ابو النجا” نیز که اخیرا خواستار بازنگری در توافق آرام سازی و انجام اصلاحات لازم در آن شده بود، نظری متفاوت از موضع این تشکیلات دارند.
ابو النجا در پاسخ به سوالی درباره تعارض دیدگاه وی با موضع رئیس تشکیلات خودگردان درباره توافق آرام سازی خاطر نشان کرده است که « ما خواهان لغو توافق آرام سازی نیستیم، بلکه طرفدار آرام سازی هستیم، اما زمانی که این توافق به معظلی برای ملت فلسطین تبدیل شده و آنها مجبورند بهای این توافقنامه ننگین را بپردازند و در عین حال طرف صهیونیستی منافع زیادی از این توافقنامه عاید خود کرده است، ما حتما باید آنرا متوقف کرده و پس از بازنگری در مفاد آن بر اساس شرایط جدید با تمدید و تداوم آن موافقت کنیم.»
پاسخ منطقی
– مخالفت گروه های مقاومت با تمدید توافق آرام سازی واکنش طبیعی و منطقی این گروه ها به عدم پایبندی رژیم صهیونیستی به مفاد توافق مذکور در طول مدت 6 ماهه اجرای آن و از سوی دیگر ناتوانی طرف میانجی مصری در اعمال فشار بر رژیم صهیونیستی برای رعایت مفاد توافق و پایبندی به آن است و کشورهای عربی و جامعه بین المللی باید با در نظر گرفتن مساله تداوم مشکلات و مصاعب ساکنان محاصره شده نوار غزه و عدم بازگشایی گذرکاه های این منطقه و نیز تداوم حملات نظامیان صهیونیستی علیه ملت فلسطین این مساله را به خوبی درک کنند.
جنبش حماس و دیگر گروه های مقاومت با استناد به حوادث دوره آرام سازی و موارد مختلف نقض توافق از سوی رژیم صهیونیستی که از جمله آنها می توان به عدم لغو محاصره و بازگشایی گذرگاه های نوار غزه و نیز تداوم حملات و تجاوزات آن اشاره کرد، این رژیم را مسئول کامل نقض توافق آرام سازی معرفی کرده اند.
به نظر می رسد که مخالفت جنبش حماس و دیگر گروه های مقاومت با تمدید توافق آرام سازی در شرایط و زمان کنونی رژیم صهیونیستی را در تنگنای سختی قرار داده است و تحلیلگران صهیونیستی نیز معتقدند که « زمان برای حمله ارتش این رژیم به نوار غزه دیر شده است» و جنبش حماس با استفاده از تونل های حفاری شده در مرزهای نوار غزه با مصر توانسته است این منطقه را در مقابل محاصره مقاوم کرده و قدرت مقابله با این وضعیت را کسب کند و این در حالی است که رژیم صهیونیستی خود در وضعیت شکننده ای به سر می برد.
چابک سواران حماس
“آلکس فیشمان” در گزارش خود که در روزنامه عبری زبان “یدیعوت آحارونوت” منتشر شده بود، آورده است که « اسب های چالاک با رعایت مفاد آرام سازی توانستند به سلامت از اسطبل توافق با رژیم صهیونیستی فرار کنند و جنبش حماس توانست با تجهیز شاخه نظامی، ایجاد سامانه های دفاعی پیشرفته در نوار غزه و نیز رواج تفکر استفاده از تونل ها به عنوان جایگزینی برای گذرگاه های بسته شده، خود را در دراز مدت بیمه کند و به عبارت بهتر این جنبش توانست تمامی خطوط قرمزی را که فلسطینیان تا قبل از این مرحله نتوانسته بودند، از آنها عبور کنند، پشت سر بگذارد.»
وی در بخش دیگری از گزارش خود آورده است که «رژیم صهیونیستی در آستانه انتخابات پارلمانی قرار دارد و اوضاع این رژیم از حساسیت بالایی برخوردار است. از سوی دیگر، دولت جدیدی در آمریکا روی کار آمده و فصل زمستان نیز فرا رسیده است .. و ما از قطار جا مانده ایم. حال باید به دنبال مفری برای خود باشیم. باید منتظر باشیم تا ببینیم دولت جدید چه تصمیماتی را اتخاذ خواهد کرد و تا آنزمان رژیم صهیونیستی باید به مقابله با عملیات های نظامی و جهادی مبارزان فلسطینی ادامه دهد.»
مساله ای که بیشتر باعث خشم و غضب فیشمان می شود این است که فلسطینیان خود نیز می دانند که رژیم صهیونیستی قدرت حمله به نوار غزه در آینده نزدیک را ندارد و به نظر نمی رسد که این رژیم در صدد تحمیل بهای سنگین بر گروه های مقاومت به خاطر تداوم شلیک موشک به سوی شهرک های صهیونیستی اطراف نوار غزه بیاید. از سوی دیگر، فلسطینیان تا حدی به استراتژی خویشتن داری رژیم صهیونیستی اطمینان دارند که به عملیات شلیک موشک خود ادامه می دهند و با این شرایط شنیدن اخباری مبنی بر شلیک 25 موشک فلسطینی به سوی شهرک های صهیونیستی در آستانه پایان دوره آرام سازی مساله عجیبی نیست.
