نخست وزیر دولت مردمی و منتخب فلسطین در مصاحبه ای ویژه با خبرنگار مرکز اطلاع رسانی فلسطین، با اشاره به اینکه مذاکرات داخلی وسیله ای برای دست یابی به نجات ملی است، تاکید کرد که این مذاکرات هرگز یک تاکتیک سیاسی نیست و اولویت دولت و جنبش حماس، تحقق آشتی ملی می باشد.
اسماعیل هنیه اندکی پیش از آغاز رسمی گفتگوهای فراگیر ملی در مصاحبه ای ویژه با مرکز اطلاع رسانی فلسطین، شش هدف اساسی را برای گفتگوها بر شمرد و خاطرنشان ساخت: “مذاکرات داخلی پلی در جهت تمسک به حقوق و آرمان های ملی، حفظ عزت و پایداری مردم، ایجاد یک مرجعیت عالی سیاسی از طریق اصلاح سازمان آزادیبخش بر اساس اصولی دموکراتیک، ایجاد دولتی ملی که هرگز تن به فشارهای خارجی نمی دهد، بازسازی دستگاه های امنیتی بر اساس اصول میهنی و حفظ حق مقاومت برای ملت خواهد بود.”
وی تصریح کرد: “توافق نامه قاهره، سند وفاق ملی، توافقات مکه و نیز همکاری مشترک گروه های فلسطینی در چارچوب کمیته عالی پیگیری انتفاضه در نوار غزه و نیز هیات هماهنگی میان گروه های مختلف در کرانه باختری بستر مناسبی برای به موفقیت رسیدن گفتگوها است.”
رئیس دولت منتخب فلسطین ابراز داشت که اولویت بعد از جنگ فرقان (جنگ غزه) امدادرسانی هر چه سریعتر به مردم، رفع محاصره و بازسازی نوار غزه است. البته نباید بازسازی غزه صبغه سیاسی پیدا کند یا از سوی برخی افراد به عنوان وسیله ای برای باج خواهی قرار گیرد.
هنیه در ادامه شعار “همه با هم در سنگر پایداری و بازسازی” مطرح کرد و اظهار داشت: «باید روند کمک رسانی به مردم نوار غزه و نیز بازسازی این منطقه هر چه سریعتر انجام شود تا از این رهگذر رنج های وارده به افرادی که در جریان حملات رژیم صهیونیستی ماوای خود را از دست داده اند، پایان یابد.»
این رهبر مبارز در خصوص رابطه و مناسبات میان فلسطین و جمهوری عربی مصر گفت: “این رابطه بخشی از برنامه های راهبردی ما است. حماس گام های ثابتی را نیز در این زمینه برداشته است که از آن جمله می توان به حمایت از امنیت ملی مصر، عدم دخالت در امور داخلی و حفظ بی طرفی در اختلافات سیاسی این کشور اشاره کرد.”
ایشان همچنین تردید صهیونیست ها را عامل تعویق امضای توافق نامه آتش بس دانستند و افزودند: “اشغالگران توافقات غیر مستقیم خود با جنبش حماس و گروه های مبارز فلسطینی را زیر پا گذارده اند.”
رئیس دولت منتخب فلسطین تصریح کرد: “ما بر اساس منافع ملی مان با مسائل برخورد و رفتار می کنیم.
این مقام عالی رتبه همچنین خواستار تداوم خیزش ملت های عرب و مسلمان و نیز آزادگان جهان برای اعلام همبستگی با ملت فلسطین شد و تاکید کرد: “جنگ غزه باعث گردید تا مسئله فلسطین دوباره جایگاه طبیعی خود را بیابد و در محور توجه افراد قرار گیرد و زمینه را برای نهضت امت اسلامی و عربی فراهم آورد.”
هنیه همچنین متذکر شد که نتایج انتخابات رژیم صهیونیستی با خود مسائل بغرنجی را برای این رژیم به دنبال خواهد داشت که از آن جمله می توان به تشتت در اتخاذ تصمیمات سیاسی اشاره کرد.
این چهره مبارز فلسطینی تاکید کرد: “نتایج این انتخابات از شکست عاملان جنگ غزه و بانیان این جنگ حکایت دارد.”
نخست وزیر فلسطین در پایان گفت: مقاومت ملت فلسطین و پایبندی مردم به حقوق شان باعث بر باد رفتن تمامی آرزوهای سیاسی مقامات رژیم اشغالگر قدس می شود. بنده در جواب کسانی که از قدرت گرفتن راستگرایان صهیونیستی هراس دارند، می گویم که خداوند متعال فرموده است: “إِنَّمَا ذَلِكُمُ الشَّيْطَانُ يُخَوِّفُ أَوْلِيَاءَهُ فَلا تَخَافُوهُمْ وَخَافُونِ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ”.
متن کامل مصاحبه از نظر خوانندگان عزیز فارسی زبان می گذرد.
س: با وجود آغاز گفتگوهای میان دو جنبش فتح و حماس که در واقع مقدمه آغاز مذاکرات فراگیر ملی است، هنوز هم برخی افراد در مورد جدیت طرف های مختلف و باور آنها نسبت به مذاکرات جاری و نیز نتایج آن تردید دارند. نظر خود را در این باره بفرمایید.
ج: پیش از هر چیز باید خدمت تان عرض کنم که شکاف موجود ـ صرف نظر از شرایط بروز آن ـ یک پدیده غیر طبیعی است و برای رفع آن باید جدیت لازم را به خرج داد. ما معتقدیم که گفتگو تنها راه پایان دادن به شکاف موجود است و از این رهگذر می توان اصل مشارکت ملی در عرصه سیاست را به اجرا درآورد ؛ البته این مشارکت باید بر اساس قانون اساسی و عرف سیاسی باشد، به ویژه آنکه ما در برهه کنونی در تلاش برای رهاندن کشور از چنگال اشغالگران هستیم.
در نگاه ما، منافع جامعه ـ به ویژه مساله وحدت کرانه باختری و نوار غزه ـ در راس تمامی اولویت ها قرار داد و اگر تعارضی میان منافع جامعه و منافع گروهی واقع شود، ما منافع جامعه را ترجیح می دهیم.
س: به نظر شما، شکل گفتگوها چگونه باید باشد تا بتوان از آن انتظار نتایجی مثبت و موفقیت آمیز داشت؟
ج: ما به دنبال گفتگوهایی جدی، مخلصانه و عمیق هستیم که ضامن التزام و پایبندی به حقوق و آرمان های ملی و نیز حافظ عزت، کرامت و فداکاری های ملت باشد. باید این گفتگوها با بازسازی سازمان آزادیبخش فلسطین بر اساس اصولی دموکراتیک، بستر را برای ایجاد یک مرجعیت عالی سیاسی و نیز تشکیل دولت وحدت ملی فراهم سازد ؛ البته این دولت هرگز نباید تن به فشارها و شروط خارجی ها بدهد.
باید در این مذاکرات، عرصه برای بازسازی دستگاه های امنیتی بر اساس اصولی ملی فراهم شود و این دستگاه ها بایستی فارغ از هر گونه وابستگی گروهی یا هر گونه همکاری امنیتی با اشغالگران باشند و از حق مقاومت ملت فلسطین دفاع کنند.
س: جای تعجب است برخی طرف هایی که تا دیروز مخالف گزینه گفتگو بودند، امروز سخت به دنبال گفتگو هستند. تحلیل شما از این مسئله چیست؟
ج: صرف نظر از انگیزه ها و دلایل تمایل طرف های مختلف به گزینه گفتگو، اولویت اصلی برای ما ـ بعد از مقاومت قهرمانانه ملت، دولت و جنبش حماس در نوار غزه ـ تحقق آشتی ملی در سایه یک سیاست فراگیر و شفافی است که باعث تحکیم رشته وحدت و همبستگی ملی شود و ملت را برای رویارویی با مطالبات مرحله آتی قادر سازد. البته باید برای تحقق این هدف یک برنامه سیاسی مشترک را تدوین کرد که بیانگر دیدگاه تمامی فلسطینیان باشد. هیچ گروهی در این برنامه نباید در حاشیه قرار گیرد یا کنار گذاشته شود و حرکت جمعی بایستی به سمت آزادسازی کشور، بازگشت آوارگان به سرزمین خود و ایجاد کشور مستقل فلسطینی به مرکزیت قدس شریف باشد.
س: پس شما معتقدید که می توان از طریق این گفتگو به نتیجه ای رسید؟ بفرمایید اساس و چارچوب این مذاکرات چیست؟
باید خدمت تان عرض کنم که ما میراث عظیم و تجربیات گرانبهایی را در اختیار داریم که می تواند ما را برای تحقق انتظارات ملت کمک کند. توافق نامه قاهره، سند وفاق ملی، توافقات مکه، همکاری های مشترک در قالب کمیته عالی پیگیری انتفاضه در نوار غزه و نیز ستاد هماهنگی میان گروه های فلسطینی در کرانه باختری می تواند بستر مناسب و محکمی را برای موفقیت گفتگوها فراهم سازد.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که آماده کردن فضای مناسب برای آغاز گفتگوها امری ضروری است و برای این منظور باید گام هایی شفاف و ملموس جهت پایان دادن به موضوع زندانیان سیاسی و جنگ تبلیغاتی و بازگشایی موسسات و نهادهای پلمپ شده برداشته شود و طرف های گفتگو نیز باید به اصل مشارکت در تصمیمات سیاسی و امنیتی باور داشته باشند.
س: اگرچه در روزهای گذشته توافقاتی در خصوص توقف جنگ تبلیغاتی و آزادی زندانیان سیاسی حاصل شد ؛ ولی احساس می شود که پایبندی کاملی نسبت به آن وجود نداشته است.
ج: ما در دولت از توافقات چند روز پیش رهبران دو جنبش فتح و حماس مبنی بر توقف جنگ تبلیغاتی و بازداشت های سیاسی استقبال کردیم و بنا به تعهدی که دولت در مقابل این توافقات دارد و نیز به خاطر تاکیدی که بر بسترسازی جهت انجام گفتگوها می نماید، برخی تصمیمات را اتخاذ کرد ؛ ولی ناظران هیچ نشانی از پایبندی تشکیلات خودگردان نسبت به توافقات صورت گرفته مشاهده نکردند تا جایی که حتی مقامات این نهاد از لحن تنش زای خود و طرح داستان های ساختگی دست برنداشتند و هیچ کدام از زندانیان سیاسی را آزاد نکردند و بر خلاف تعهدشان، به روند بازداشت های سیاسی خود تشدید بخشیدند. اخباری که از کرانه باختری می رسد، از بهبود اوضاع حکایت ندارد حتی شیوه های شکنجه نیز تغییری نکرده است.
س: برخی ها می گویند که در غزه نیز موارد این چنینی وجود دارد؟
س: ممکن است اشتباهات و خطاهایی صورت گیرد. به هر حال، کسی معصوم از اشتباه نیست ؛ ولی ما موارد را بررسی و بر اساس ضوابط و قوانین عمل می کنیم و اجازه نمی دهیم که سلیقه های شخصی جای قانون را بگیرد. البته بنده نگران آن هستم که برخی ها چوب لای چرخ گفتگوها بگذارند.
ما کاملا به این نکته واقفیم که مسیر مذاکرات هموار نیست و در این راه، مشکلات و موانع بسیاری وجود دارد ؛ ولی در عین حال تاکید می کنیم که تحقق منافع عالی ملی در گرو مذاکرات داخلی است و این مذاکرات یک اصل کلیدی در فعالیت های سیاسی تلقی می شود و از این رو، باید برای انجام گفتگوها کوشید و تمام توان خود را برای موفقیت آن به کار گرفت تا از این رهگذر، اهداف ملی نیز محقق شود ؛ البته نباید اجازه داد که مذاکرات ملی وسیله برای تحقق منافع غیر ملی یا منافع یک گروه فلسطینی خاص باشد.
س: اجازه بدهید که به وضعیت غزه بعد از تجاوزات اخیر رژیم صهیونیستی بپردازیم. اولویت های کنونی شما برای این منطقه چیست؟
ج: یکی از مهم ترین عوامل پیروزی در جنگ فرقان همبستگی چشمگیر مقاومت و ملت و نیز حمایت مردم از برنامه های مقاومت و تمسک آنان به اصول و آرمان های ملی بود. در واقع، دشمن در این جنگ به هدف شوم خود جهت ایجاد شکاف میان ملت، دولت و مقاومت نرسید.
امروز سیاست ما مبتنی بر تلاش روز افزون جهت همبستگی با ملت و نیز وفاداری و حفظ دستاوردها و فداکاری های ملت است. اولویت ها اصلی ما نیز به ترتیب ذیل است:
1 ـ امدادرسانی و کمک فوری به خانواده های شهدا، جانبازان و تمامی افرادی که در جریان جنگ سرپناه خود را از دست داده اند یا متحمل خساراتی شده اند که از آن جمله می توان به کارگران، کشاورزان، ماهیگیران و صاحبان کارخانه ها اشاره کرد.
2 ـ تلاش برای بازگشایی گذرگاه ها و رفع محاصره که در سطوح مختلف سیاسی، دیپلماتیک، رسانه ای و ملی برای تحقق آن کوشش خواهد شد.
3 ـ بازسازی غزه: پیشنهادهای مختلفی را برای شروع کار بازسازی ارائه کرده ایم که از آن جمله تشکیل یک کمیته پارلمانی با حضور برخی از چهره های مستقل است. این کمیته وظیفه نظارت بر کار بازسازی را بر عهده خواهد داشت. ضمنا در همین جا تاکید می کنیم که نباید این امر صبغه سیاسی به خود گیرد یا به عاملی برای باج خواهی برخی طرف ها تبدیل شود.
در حال حاضر، ضروری ترین اقدام رسیدگی به اوضاع خانواده ها و اسکان شان است، خانواده هایی که وحشیانه ترین جنگ را از زمان اشغال فلسطین تا کنون تجربه کرده اند. ما شعار “همه با هم در سنگر مقاومت و بازسازی” را سر می دهیم و تاکید فراوان نیز بر موفقیت و به نتیجه رساندن فرآیند کمک رسانی و بازسازی داریم. بارها گفته ایم برای ما آن قدری که آغاز روند حل مشکلات مردم مهم است، دریافت پول مهم نیست. می خواهم به مردم اطمینان دهم که هرگز از زیر بار مسئولیت هایی که در قبال شان داریم، شانه خالی نخواهیم کرد.
س: سرنوشت طرح آتش بس و نیز مبادله اسرا را بعد از عدول رژیم صهیونیستی از توافقات صورت گرفته در این خصوص چگونه پیش بینی می کنید؟
ج: ما بر اساس منافع ملی مان عمل می کنیم و تلاش ما تنها در همین راستا است. آتش بس چیز جدیدی نیست و پیش از این نیز و به طور مشخص از زمان آغاز انتفاضه الاقصی تا کنون، گروه های فلسطینی بارها و بارها به امضای آتش بس با رژیم صهیونیستی مبادرت ورزیده اند و بر همین اساس، گروه های فلسطینی بعد از پایان تجاوزات اخیر این رژیم به نوار غزه به منظور همسویی با تلاش های مصر از یک سو و حمایت از ملت، توقف تجاوازت صهیونیست ها، بازگشایی گذرگاه ها و پایان محاصره از سوی دیگر در مسیر برقراری آتش بس حرکت کردند.
می توان گفت که جنبش حماس و گروه های مبارز توانستند در مورد برقراری آتش بس و مکانیزم آن و نیز سقف مطالبات گروه های فلسطینی در این زمینه، به یک سری توافقات مشخص با رهبران مصری دست یابند ؛ ولی این توافقات به خاطر تغییر موضع صهیونیست ها و مشروط ساختن آتش بس به آزادی گلعاد شلیت به مرحله اجرا در نیامد.
س: به اعتقاد شما دلیل این تغییر موضع صهیونیست ها در چه نهفته است؟
ج: چنین بر می آید که رژیم اشغالگر قدس برای سرپوش نهادن بر شکست خود در جنگ غزه، به دنبال آتش بسی است که بر اساس خواست و دیدگاه های خودش باشد و صد البته ملت ما چنین چیزی را نمی پذیرد ؛ بلکه بر شروط گروه های فلسطینی برای مبادله اسرا پافشاری می کند و اجازه نمی دهد که آتش بس مشروط به آزادی شلیت باشد.
ما معتقدیم که ملت فلسطین بیش از رژیم صهیونیستی مشتاق مبادله اسرا و آزادی هموطنان در بند است ؛ ولی این مبادله بعد از پاسخگویی به خواست مقاومت و ملت صورت می گیرد. به هر حال، امروز تردید و نیز رقابت میان احزاب صهیونیستی مانع اصلی بر سر راه اجرای مبادله اسرا است.
س: روابط شما با مصر همیشه جای سوال بوده است. برخی طرف ها تلاش می کنند که آتش اختلاف را هر از گاهی میان دو طرف برافروزند و حماس را به عنوان تهدیدی برای امنیت ملی مصر معرفی کنند. نظر خود را در این رابطه بفرمایید.
ج: روابط و مناسبات با کشورهای مختلف یا تاکتیکی است یا راهبردی. روابط میان ملت فلسطین و کشور دوست و برادر (مصر) از نوع دوم است یعنی ارتباط و پیوند جغرافیایی، تاریخی و اعتقادی میان دو ملت باعث تثبیت و تحکیم این روابط می شود. به صراحت باید خدت تان عرض کنم که اختلافات، انتقادات و یا سرزنش هایی که احیانا از سوی ملت فلسطین مطرح می شود، متوجه سیاست ها است نه خود روابط.
تاکید می کنم حماس در مسیر روابط خود با مصر، گام های ثابتی را در زمینه حمایت از امنیت ملی این کشور، عدم دخالت در امور داخلی مصر و نیز اتخاذ موضعی بی طرفانه در قبال اختلافات سیاسی در این کشور برداشته است. جنبش هرگز به دنبال آن نبوده است تا بر اختلاف دیدگاه های سیاسی اش با مصر و نیز طرز تفکرش در مورد مناقشه موجود تاکید کند ؛ بلکه رابطه حماس با مصر از آغاز دهه نود تا کنون بر اساس اصل احترام متقابل بوده است.
کاملا به این نکته واقفیم که برخی ها در صدد آن هستند تا حماس را به عنوان یک خطر جلوه دهند و معتقدیم کسی که به چنین کاری مبادرت می ورزد و جنبش را در نگاه برادران عرب به عنوان یک خطر توصیف می نماید، یا از افکار حماس و سیاست هایش در فضای عربی بی خبر است و یا شاید فردی می باشد که تاریخ را از یاد برده است و برای تداوم محاصره سیاسی و اقتصادی ملت فلسطین می کوشد.
س: برخی ها در مورد خطر مهاجرت فلسطینیان به سینا سخن می گویند. نظر خود را در این رابطه بفرمایید؟
ج: ملت فلسطین هرگز سرزمین خود را ترک نخواهد کرد و به سینا و یا هیچ جای دیگر نخواهد رفت. ملت ما در این آب و خاک ریشه دارد. فراموش نکنید فلسطینیانی که پیش از آغاز جنگ در بیرون از نوار غزه بودند، در همان بحبوحه جنگ به منازل خود بازگشتند. ما اساسا با هر گونه چشم پوشی از حق بازگشت مخالف هستیم، حال چگونه بستر را برای مهاجرت جدید فلسطینی ها فراهم سازیم.
س: در مورد تقاضای همیشگی تان از مصر برای بازگشایی گذرگاه رفح بگویید.
ما معتقدیم که برادران مصری به حکم جایگاهی که در جهان عرب و منطقه دارند، می توانند تصمیمات مستقلی را در خصوص گذرگاه رفح اتخاذ کند.
برخی طرف ها در فلسطین مدعی آن هستند که ما به خاطر تثبیت شکاف موجود، خواستار بازگشایی گذرگاه رفح شده ایم و حال آنکه این حرف اجحاف در حق ما و ملت تحت محاصره فلسطین است. اگر طرف های مذکور نگاهی به پشنهاد ما در مورد طرح موقت بازگشایی گذرگاه رفح بیاندازند، به اشتباه خود پی می برند. ما در این طرح خواستار مشارکت و نظارت همه گروه ها بر فعالیت گذرگاه شدیم و تاکید کردیم که اداره گذرگاه رفح تا زمان تشکیل دولت وحدت ملی به این صورت باشد و پس از آن نیز دولت این مسئولیت را بر عهده بگیرد.
س: ارزیابی شما از دیدارهای هیئات مختلف از نوار غزه چیست؟
ج: ما از کسانی که به دیدار از نوار غزه مبادرت می ورزند، کمال احترام را می گذاریم و نیز از تمامی افرادی که در جریان تجاوزات اشغالگران قدس و پس از آن، همبستگی شان را با ملت فلسطین اعلام کردند، سپاسگزاری می نماییم.
ضمنا از حضور هیات های رسمی و پارلمانی عربی و خارجی از جمله کمیته های حقیقت یاب که برای جمع آوری اطلاعات در خصوص جنایت های جنگی دشمن صهیونیستی تشریف می آورند، استقبال می کنیم. به هر حال مقاومت اسطوره ای ملت فلسطین باعث شد تا تمامی طرف ها رفتاری احترام آمیز نسبت به آن داشته باشند. البته شهروندان غزه ای می خواهند تاثیر عملی این دیدارها و سفرها به نوار غزه را در عرصه های بازسازی، بازگشایی گذرگاه ها و محاکمه رهبران رژیم اشغالگر قدس ببیند. ساکنان نوار غزه می خواهند نتیجه این پایداری را در پایان یافتن محاصره سیاسی و اقتصادی تحمیلی ببینند.
س: ولی برخی از این هیات ها هیچ دیدار یا تعاملی با دولت مشروع شان نداشته اند؟
س: درست است که برخی هیات های اروپایی و آمریکایی حاضر به هیچ گونه دیدار یا تعاملی با دولت و مجلس قانونگذاری نشدند ؛ ولی این باعث نمی شود که این دو نهاد مشروعیت خود را از دست دهند. البته نباید فراموش کرد این دیدارها در نوع خود حکایت از تغییر موضع کشورهای اروپایی و آمریکایی دارد و شاید آغاز مرحله بازگشت به توازن از دست رفته سیاسی باشد.
س: ارزیابی شما از تحرکات جهان عرب و اسلام در زمان جنگ غزه چیست؟
ج: خیزش بی سابقه مردم در کشورهای عربی و اسلامی و نیز نقاط مختلف جهان در اعلام همبستگی با ملت فلسطین در جنگ غزه باعث شد تا مسئله فلسطین جایگاه خود را بازیابد. این خیزش ها نشان داد یک جبهه گسترده و به هم پیوسته ملی در جهان وجود دارد که حامی حق و مخالف ظلم و تجاوز است و از مقاومت و پایداری ملت فلسطین ستایش می کند.
امیدواریم که این حرکت ها و خیزش ها هیچ گاه حالت سکون به خود نگیرد ؛ به ویژه آنکه محاصره همچنان پا برجا است و دشمن نیز از تجاوز مجدد به نوار غزه سخن می گوید و از همه بدتر اینکه، اشغالگران قدس به روند تجاوزات خود علیه قدس و ساکنان این شهر تداوم می بخشد و در صدد کوچاندن اجباری آنان است.
س: پس از پیروزی راستگرایان افراطی در انتخابات، وضعیت در داخل اراضی اشغالی را چگونه می بینید؟
ما معتقدیم نتایج انتخابات مشکلات و مسائل بغرنج فراوانی را برای رژیم صهیونیستی به دنبال دارد که از آن جمله می توان به تشتت در تصمیم گیری های سیاسی اشاره کرد. به عبارت دیگر، انتخابات زودهنگام رژیم صهیونیستی باعث حل بحران سیاسی موجود این رژیم نمی شود ؛ بلکه باعث افزایش تنش ها می شود.
نباید از یاد برد که بانیان جنگ علیه غزه از جمله احزاب صهیونیستی کار و کادیما که اهدافی انتخاباتی را در این جنگ دنبال می کردند، در تحقق اهداف خود شکست خوردند و در واقع، بازنده اصلی شدند و همین امر نشان می دهد که مقاومت ملت ما و تمسکش به حقوق و آرمان ها باعث می شود تا رویاهای سیاسی رهبران رژیم اشغالگر بر باد رود
بنده در جواب کسانی که از قدرت گرفتن راستگرایان صهیونیستی هراس دارند، می گویم که خداوند متعال فرموده است: “إِنَّمَا ذَلِكُمُ الشَّيْطَانُ يُخَوِّفُ أَوْلِيَاءَهُ فَلا تَخَافُوهُمْ وَخَافُونِ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ”.
