مسئول روابط خارجی جنبش مقاومت اسلامی “حماس” تاکید کرد که این جنبش نقش میانجی در بحران سوریه را ایفا نمی کند و هیچ پیامی را هم به مقامات این کشور منتقل نکرده است.
به گزارش مرکز اطلاع رسانی فلسطین، اسامه حمدان عضو برجسته دفتر سیاسی جنبش حماس در گفتگو با پایگاه اینترنتی “الجزیره” خاطر نشان کرد که حماس توصیه هایی را به طرف های سوری ارائه کرده و خواستار حل بحران سیاسی این کشور بدون کشتار و خونریزی شده است و در عین حال، با مداخله طرف های خارجی در سوریه مخالف است.
در زیر متن کامل این مصاحبه از نظر خوانندگان محترم می گذرد:
می خواهیم گفت و گویمان را با پرونده سوریه آغاز کنیم که اصولا باید در راس اولویت های جنبش حماس قرار داشته باشد. در آغاز بحران سوریه شما سکوت اختیار کرده بودید، اما بعدا اظهارنظرهایی از سوی برخی رهبران حماس صورت گرفت و در ادامه بحث هایی درباره نقش جنبش حماس در انتقال برخی پیام ها به مقامات سوری مطرح شد؟
این مساله بر هیچ کسی پوشیده نیست که ما شاهد یک بحران در سوریه هستیم و تمامی شهروندان و مقامات سوری و کسانی که اوضاع این کشور را زیر نظر دارند، به این مساله اذعان می کنند. جنبش حماس نیز به خاطر داشتن رابطه با سوریه این مساله را از نزدیک لمس می کند؛ البته زمانی که از رابطه حماس با سوریه حرف می زنیم، این رابطه هم مقامات و دولت و نظام سوریه و هم ملت آنرا شامل می شود.
بی شک، سوریه حمایت های خوبی از ملت و آرمان فلسطین انجام داده و از زمانی که رهبران جنبش حماس از اردن رانده شدند، دمشق حامی و پشتیبان آنها بوده و هست.
ما قبل از این نیز موضع خود را در قبال بحران سوریه اعلام کرده ایم و در ماه آوریل گذشته تاکید کردیم که نظام سوریه خدمات زیادی به ما ارائه کرده است که این خود جای تقدیر و تشکر دارد، اما ملت سوریه نیز همواره حامی و پشتیبان ما بوده است که ما نباید آنرا فراموش کنیم. ما امیدواریم که ملت سوریه بتواند در چارچوب ملی و از راه سیاسی آرمان های خود را تحقق بخشد و به راهکارهایی که باعث ریخته شدن خون ملت سوریه؛ اعم از شهروندان و مسئولان این کشور می شود، متوسل نشود و همچنان هم بر این موضع خود تاکید داریم. ما همچنین اعلام نموده ایم که با مداخله طرف های خارجی در امور هر کدام از کشورهای عربی و از جمله سوریه مخالف هستیم.
برخی ها انتظار اتخاذ موضع دیگری از سوی جنبش حماس را داشتند، اما موضع این جنبش همیشه روشن و آشکار است و هرگز در امور کشورهای دیگر دخالت نمی کند.
آیا نظام سوریه از شما خواسته است که خاک این کشور را ترک کنید یا خود جنبش حماس چنین تصمیمی اتخاذ نموده است؟
برخی طرف ها سعی در انتشار اخباری مبنی بر خروج جنبش حماس از سوریه و یا طرح چنین درخواستی از سوی دمشق را داشتند که ما هر بار پاسخ آنها را دادیم و تاکید کردیم که رهبران جنبش حماس در حال حاضر در سوریه حضور دارند و روابط ما با دمشق نیز همچنان برقرار است. اخیرا نیز برخی طرف ها مدعی شده بودند که خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس برای حل بحران سوریه میانجیگری می کند.
من همین جا اعلام می کنم که خبری از میانجیگری و پیام رسانی نیست، بلکه ما در راستای عمل به وظیفه خود در قبال طرف های دوست و همپیمان مان نصیحتی کرده ایم. حماس از اوضاع سوریه به شدت ناراحت است و شدیدا علاقه مند به حل بحران جاری در این کشور و تحقق آرمان های ملت سوریه به نفع این کشور و رسیدن آن به جایگاه شایسته است.
اما به یک سری نصیحت ها اشاره کردید. چه کسی را نصیحت کردید بشار اسد یا مخالفان وی را؟
ما بدون اینکه وارد جزئیات و ماهیت این نصیحت ها و یا طرف مخاطب آنها شویم، می گوییم که ما این نصیحت ها را به تمامی طرف های ذیربط ارائه کردیم. به هر حال، ما راه حل بحران سوریه را سیاسی می دانیم و معتقدیم که این مساله باید در عرصه داخلی و ملی این کشور حل و فصل شود و نباید اجازه داد که برخی طرف های دیگر با مداخله خود باعث وخیم تر شدن اوضاع و تشدید مشکلات شوند.
روابط سیاسی جنبش حماس و اردن از زمان اخراج رهبران این جنبش از امان در سال 1999 قطع شده بود، اما اکنون شاهد میانجیگری قطر برای احیای این روابط هستیم و اخیرا اخباری هم درباره دیدار ملک عبد الله دوم پادشاه اردن و خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس شنیده شد. آیا حماس قصد دارد به امان بازگردد و اقدام به احیای روابط و یا بازگشایی دفاتر خود در این کشور بکند؟
بی شک، حوادث مذکور برای ما دردآور بود؛ چرا که منجر به بازداشت و اخراج رهبران جنبش حماس از اردن شد، اما این نمی تواند دلیلی برای جنگ سیاسی و یا رسانه ای میان طرفین باشد؛ البته این بدین معنا نیست که حوادث مذکور مساله مهمی نبود، بلکه این اقدامات قابل انتظار نبود و اکنون نیز اظهارات مقامات اردنی بر این مساله مهر تایید می زند که نباید چنین حوادثی روی می داد.
ما اهتمام ویژه ای به برقراری روابط با اردن همانند دیگر کشورهای عربی داریم و هیچ کس نمی تواند بگوید که ما برای برقراری روابط خوب با امان تلاش نکرده ایم. در این میان، رژیم صهیونیستی تنها طرفی است که مخالف برقراری این روابط بوده و است.
ما امروز فرصت توسعه و گسترش روابط خود با اردن و اصلاح این روابط را داریم و طرفین فلسطینی و اردنی از روابط و پیوندهای ویژه ای با هم برخوردارند و اگر کسی از مسئولان اردنی یا فلسطینی بخواهد این مساله را انکار کند، مشخص است که ماهیت این روابط را درک نکرده است. ما در راستای برقراری روابط و ایجاد کانال های همیشگی مذاکره علاقه مند به برقراری روابط متقابل و مناسب با اردن هستیم و از همین رو، امیدواریم که شرایط برای دیدار خالد مشعل با مقامات اردنی و به ویژه ملک عبد الله دوم پادشاه این کشور؛ بدون هر گونه مشکل و مانع خاصی فراهم شود.
آیا شما خواهان برقراری روابط سیاسی با اردن هستید یا می خواهید رهبران حماس به این کشور بازگردند و دفاتر حماس در امان بازگشایی شوند؟ شما می دانید که این مساله جنجال های زیادی در اردن به همراه داشته است و برخی جریان های این کشور مخالف بازگشایی دفاتر حماس در امان به خاطر ترس از مساله “وطن جایگزین” هستند؟
حضور جنبش حماس در اردن تضمینی برای عدم تاسیس وطن جایگزین است؛ چرا که رژیم صهیونیستی به دنبال معرفی اردن به عنوان وطن جایگزین فلسطینیان است و باید فلسطینیان و عرب ها کاملا به حفظ فلسطین پایبند باشند و صرف وجود نمایندگی فلسطینی در اردن و یا حضور یک تشکل ملی یا یک حزب و گروه فلسطینی در اردن موید این مساله است که آرمان فلسطین هنوز زنده است و مراجع رسمی و مردمی اردن حامی و پشتیبان حق ملت فلسطین هستند.
اشاره ای به ماهیت این روابط نکردید؟
شکل این روابط و جزئیات و ماهیت آن در چارچوب توافق میان ما و امان مشخص می شود، این مساله همچنان در دست بررسی است و هنوز در مورد آن به توافق نهایی نرسیده ایم.
یعنی احتمال بازگشت رهبران حماس در اردن وجود دارد؟
این بخشی از جزئیات این مناسبات به شمار می رود.
آیا این مساله از طرف جنبش حماس مطرح شده است؟
دوست ندارم وارد این بحث شوم که آیا این مساله مطرح شده یا نه، باید یک مناسبات پایدار و متوازن میان طرفین برقرار باشد، به این معنی که روابط روز به روز توسعه پیدا کند و به رکون و سکون نگراید و تمامی این مسائل در دست بررسی است، چنانچه در مورد چیزی به توافق رسیدیم ما و اردن آن را اعلان خواهیم کرد.
می خواهم بگویم که به رغم وجود مشکل سیاسی، ولی با طرف اردنی قطع رابطه نکرده ایم و قبال و عشایر و شخصیت های آن نیز با ما قطع رابطه نکرده اند، آنان همواره در مناسبات های ما و برنامه های ویژه آرمان فلسطین حضور دارند، گاهی به رغم عدم حضور ما در آن کشور از ما یاد می کنند، مناسبات یک تصمیم سیاسی نیست.
پیش از وارد شدن به بحث مسائل داخلی فلسطین مایلم از شما در مورد بهار عربی سوال کنم، یک سال گذشت و چهره منطقه تغییر یافت، چندین رژیم در منطقه سرنگون شد، آیا آنچه که در منطقه رخ می دهد به نفع آرمان فلسطین رقم می خورد یا اینکه امت اسلام از آن غافل خواهند شد، ارزیابی شما در حماس از این رخدادها چیست؟
بی تردید رخدادهای جاری منطقه طی یک سال گذشته دو برابر رخدادهای 40 سال گذشته است و ریشه در سستی و کوتاهی چندین دهه رژیم های عربی دارد، ما امروز با یک تحول جدید مواجه هستیم و دو شیوه تعامل با آن وجود دارد.
یک شیوه تعامل همان است که در حال حاضر صورت می گیرد و ادعای اینکه هیچ اتفاقی در منطقه رخ نمی دهد امری بی فایده است و شیوه دیگر اعتراف است و این به تنهایی کافی نیست، باید به ملت ها اعتماد کرد، چرا که منطقه نیازمند تلاش و سازندگی بیشتر و تقویت مفاهیم آزادی و عدالت و دمکراسی و برابری در داخل جوامع و رویارویی با مداخله جویی ها است که با هدف منحرف کردن روند مثبت به سمت روند منفی یا متوقف کردن صورت می گیرد.
مساله فلسطین به دور از مواضع رژیم ها همواره در کانون توجه امت اسلام بوده و خواهد بود، مساله فلسطین یک مساله جوهری برای ملت ها به شمار می رود و بنده بر این باورم که این مساله در آینده هر چه بیشتر در کانون توجهات ملت ها و رژیم ها قرار خواهد گرفت، از این رو ما بر این باوریم که هر دستاوردی که برای امت و ملت های اسلام تحقق می باید بر این ملت ها تاثیر مثبت می گذارد، هر مساله ای که موجب ناراحتی این امت باشد موجبات ناراحتی ما را نیز فراهم می سازد.
آیا شما با اظهارات برخی ها مبنی بر اینکه بهار جاری یک بهار آمریکایی و اسرائیلی است و آنها نتایج آن را برداشت خواهند کرد، موافقید؟
سخن گفتن در مورد اینکه بهار عربی یک طرح اسرائیلی آمریکایی است و یک توطئه بسیار اهانت آمیز به ملت ها به شمار می رود، امری مردود می باشد.
اکنون وارد مسائل داخلی فلسطین می شویم، در حال حاضر نشست های سازمان آزادی بخش فلسطین “ساف” در امان برگزار می شود، پیش از آن نیز این سازمان در قاهره تشکیل جلسه داد و در جریان آن عضویت جنبش های حماس و جهاد در این سازمان اعلام گردید، آیا در روند احیای ساختار سازمان آزادی بخش فلسطین جدیتی لمس می کنید؛ به ویژه اینکه برخی ها می گویند هر چه تشکیلات خودگردان تحت فشار قرار می گیرد مساله آشتی ملی روح می گیرد؟
شاید این عبارت درست باشد، ولی باید تشکیلات به این نکته پی ببرد که فلسطین باریچه آن نیست، ما به نوبه خودمان به رغم آن همه چالش های عظیم با جدیت با آن تعامل می کنیم، سازمان آزادی بخش فلسطین طی چند دهه گذشته بی محتوا شده و از زمان امضای توافقنامه اسلو به یک دکور مبدل شده و مسئولیت های آن به تشکیلات خودگردان انتقال یافته است.
کمیته ای که در چارچوب توافقنامه قاهره برای تغییر ساختار ساف تشکیل شد، تعطیل گردید تا اینکه برای نخستین بار در ماه گذشته تشکیل جلسه داد و در جریان آن پیرامون تاسیس شورای ملی فلسطینی از طریق برگزاری انتخابات توافقاتی صورت گرفت و این یک سابقه در تاریخ این شورا به شمار می رود که اعضای آن به جای انتصاب از طریق انتخابات گزینش شوند.
موضوع انتخاب اعضای شورای ملی یک مساله قدیمی است و از گذشته در این مورد بحث هایی مطرح است، آیا شرایط کنونی اجازه می دهد که آوارگان فلسطینی نمایندگان خود را انتخاب کنند؟
توافقاتی در مورد برگزاری انتخابات در سه سطح ریاست تشکیلات خودگردان و مجلس قانونگذاری فلسطین و شورای ملی آن هم به صورت همزمان و همچنین برگزاری انتخابات شورای ملی بر اساس نظام تناسبی صورت گرفت، ولی انتخابات پارلمانی به دو شیوه برگزار می شود، یک اختلافی در مورد عضویت اعضای پارلمان در شورای ملی وجود دارد، ولی آنچه مهم است اینکه یک اجماع در مورد انتخاب اعضای این شورا وجود دارد.
آیا کشورهای میزبان آوارگان فلسطینی به آنان اجازه برگزاری انتخابات در خاک خود را خواهد داد؟
بنده بر این باورم که بیشتر این کشورها با برگزاری انتخابات در آنها مشکلی ندارد و ممانعت از برگزاری این انتخابات توجیه ناپذیر است، تمامی کشورهایی که در آنها انتخابات صورت می گیرد به اتباع خود در خارج اجازه می دهد تا در سفارتخانه هایش رای دهند.
نشست های فراوانی میان مقامات سیاسی در مورد برقراری آشتی ملی برگزار شده است، دلیل این مساله چیست؟
ما بر این باوریم که شکافی از 5 سال پیش به خاطر پاره ای رخدادها پدیدار گشته است و ترمیم آن اندکی وقت می طلبد و این مساله کاملا روشن است.
تعداد کنونی بازداشت شدگان شما در زندان های تشکیلات رام الله چقدر است؟
تعداد آنان در نوسان است، در یک برهه شمار آنان به 40 تن می رسید، ولی اکنون به دو برابر رسیده است، در یک مرحله ما از 800 تن سخن می گفتیم، در حال حاضر ما خواستار پی ریزی سیاستی در جهت پایان بخشیدن به بازداشت های سیاسی هستیم، تعقیب و بازداشت در پاره ای مواقع حق سرویس های امنیت است، اگر هدف از آن حمایت از امنیت ملت فلسطین باشد، نه تامین امنیت “اسرائیل”.
