عضو برجسته دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی “حماس” و مسئول پرونده گفتگوهای ملی در این جنبش تاکید کرد که نباید بیش از حد به توافق آشتی ملی اخیر میان جنبش های فتح و حماس خوشبین بود؛ چرا که این توافق هنوز در آغاز راه قرار دارد. وی پیگیری مساله آشتی را دلیل اصلی سفر اخیرش از قاهره به غزه اعلام کرد و گفت امیدوار است در سایه حسن نیت طرف های فلسطینی، توافق آشتی اخیر منجر به تشکیل دولت وفاق ملی شود.
به گزارش مرکز اطلاع رسانی فلسطین، دکتر موسی ابو مرزوق در گفتگوی ویژه با روزنامه “الرساله” چاپ غزه خاطر نشان کرد که ملت فلسطین حق دارد که نسبت به تحقق آشتی عملی و پایان یافتن شکاف داخلی نگران باشد؛ چرا که قبل از این بارها بحث آشتی ملی مطرح شده است، اما خیلی زود این طرح ها؛ به ویژه پس از توافقنامه های مکه و صنعاء و توافق اساسی قاهره به شکست انجامیده است.
وی افزود بازه زمانی 5 هفته ای که برای تشکیل دولت در نظر گرفته شده است، زمان طولانی نیست و جنبش حماس در طول این دوره سعی دارد زمینه آزادی بازداشت شدگان امنیتی و انتشار مجدد روزنامه های کرانه باختری در باریکه غزه را فراهم کند و جنبش فتح نیز وعده فراهم کردن زمینه انتشار روزنامه های فلسطین و الرساله چاپ غزه در کرانه باختری را داده است و سرویس های امنیتی نیز اعلام کرده اند که پرونده های بازداشت شدگان سیاسی در کرانه باختری را برای آزادی آنها بررسی می کند.
ابو مرزوق تصریح کرد که به زودی هیاتی از جنبش فتح به ریاست عزام احمد رئیس فراکسیون پارلمانی این جنبش و رئیس هیات گفتگوهای آشتی ملی در این جنبش به غزه سفر کند تا مساله تشکیل دولت مورد بررسی قرار گیرد. وی افزود این اقدامات می تواند باعث امیدواری بیشتر فلسطینیان نسبت به تحقق آشتی ملی شود.
گمانه زنی ها
عضو برجسته دفتر سیاسی جنبش حماس در بخش دیگری از سخنان خود به گمانه زنی ها درباره وزرای دولت آتی فلسطین و معرفی مصطفی برغوثی دبیر کل کمیته ابتکار ملی فلسطین به عنوان وزیر کشور این دولت اشاره کرد و گفت این گمانه زنی ها درست نیست و البته این حرف من به معنای مخالفت ما با انتخاب افرادی که اسم شان در رسانه ها مطرح شده است، نیست.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا محدودیت خاصی مانند سوابق امنیتی آنها از نظر رژیم صهیونیستی برای انتخاب وزرا وجود دارد؟ و آیا انتخاب افراد وابسته به جنبش حماس می تواند مانع از تردد آزادانه آنها میان باریکه غزه و کرانه باختری شود؟ گفت چنین ملاحظاتی اصلا وجود ندارد؛ چرا که بر اساس توافق صورت گرفته، وزرای دولت آینده باید از شخصیت های تکنوکرات و مستقل و فاقد گرایشات حزبی به نفع دو جنبش فتح و حماس باشند.
ابو مرزوق درباره لیست نامزدهای پیشنهادی جنبش حماس برای تصدی وزراتخانه های دولت وحدت ملی گفت: لیست حماس از سه سال قبل آماده است، اما شرایط اعلام این لیست فراهم نشده است. وی افزود اگر قرار بود ما این اسامی را در رسانه ها منتشر کنیم، پس سفر هیات جنبش فتح به غزه با هدفی صورت می گیرد؟ ما باید این لیست را با هیات جنبش فتح به رهبری عزام احمد مورد بررسی قرار دهیم و بعدا به صورت رسمی اعلام شوند.
این رهبر جنبش حماس درباره بازگشایی گذرگاه رفح و اخبار مربوط به حضور 3 هزار نفر از نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین در باریکه غزه به منظور ادغام در سرویس های امنیتی این منطقه تاکید کرد که مساله بازگشت کارمندان سابق تشکیلات خودگردان بر سر کارهایشان در باریکه غزه و ادغام 3 هزار نفر از نیروهای امنیتی کرانه باختری در سرویس های امنیتی غزه قبلا مورد بحث قرار گرفته بود، اما تحول جدید در این زمینه توافق طرفین بر تداوم فعالیت سرویس های امنیتی در دو منطقه باریکه غزه و کرانه باختری تا زمان تشکیل دولت انتقالی است.
مشارکت احتمالی حماس در انتخابات ریاست تشکیلات خودگردان
وی در پاسخ به نحوه فعالیت گذرگاه رفح نیز اظهار داشت که فتح و حماس در تمامی توافقات صورت گرفته شریک هستند و قرار نیست اقدامی یکجانبه در هیچ یک از دو منطقه باریکه غزه و کرانه باختری صورت گیرد، بلکه تمامی اقدامات توافق خواهند بود و گفتگوهای زیادی نیز درباره نحوه اداره گذرگاه رفح با برادران مصری صورت گرفته است، اما تصمیمات مربوط به نحوه بازگشایی این گذرگاه و اقدامات لازم در آن باید در آینده اتخاذ شود.
ابو مرزوق در ادامه تصریح کرد که اگر تشکیلات خودگردان فلسطین خواستار اجرای توافقنامه گذرگاه های مصوب سال 2005 در گذرگاه رفح شود، معادلات پیچیده تر می شود؛ چرا که این توافقنامه میان رژیم صهیونیستی و اتحادیه اروپا به امضا رسیده است و اصلا طرفین مصری و فلسطینی دخالتی در امضای آن نداشتند؛ لذا اگر قرار باشد این گذرگاه بر اساس ساز و کار مشترک طرفین مصری و تشکیلات خودگردان فلسطین فعالیت کند، مساله فرق می کند و باید توافق دیگری حاصل شود.
سرویس های امنیتی
نخستین رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس (در سال 1992) درباره پرونده سرویس های امنیتی و لزوم اصلاح ساختار آنها بر اساس توافقنامه قاهره نیز اظهار داشت که کمیته نظارت بر اصلاح ساختار این سرویس ها تکمیل نشد و بررسی این موضوع به آینده موکول گشت.
وی افزود توافقنامه قاهره به وضوح به اصول کاری سرویس های امنیتی و ساختار آنها و نیز مساله سلاح مقاومت و غیر قانونی بودن همکاری های امنیتی با رژیم صهیونیستی اشاره کرده است و ما امروز هیچ اقدامی درباره سرویس های امنیتی انجام نمی دهیم، بلکه وزیر کشور مسئولیت نظارت بر این سرویس ها در هر دو منطقه باریکه غزه و کرانه باختری را بر عهده خواهد داشت.
ابو مرزوق درباره پرونده آشتی اجتماعی نیز تاکید کرد که این مساله جز نخستین پرونده هایی است که باید اجرایی شود و در همین راستا، کمیته ها و هیات های ویژه ای در شهرهای مختلف باریکه غزه و کرانه باختری تشکیل شده است که علما و شخصیت های دینی و سیاسی در قالب آنها حضور دارند.
وی افزود از آنجایی که مساله آشتی اجتماعی به درگیری های میان طوایف و قبایل مربوط می شود، جزء مهمترین پرونده هاست و تقریبا اقدامات لازم در راستای آن صورت گرفته است و جنبش حماس نیز اهتمام زیادی به نهایی شدن این پرونده دارد.
مسائل مالی
عضو برجسته دفتر سیاسی حماس در پاسخ به سوالی درباره صندوق مالی حمایت از این پرونده و حجم اموال جمع آوری شده تاکنون گفت جنبش حماس مبلغ 34 میلیون دلار را که متعلق به دولت غزه بود و نزد اتحادیه عرب به ودیعه گذاشته شده بود، به حساب تشکیلات خودگردان در رام الله انتقال داده است و اکنون باید زمینه بازگشت آن به حساب دولت غزه فراهم شود.
وی که مدرک دکتری خود در رشته مهندسی را از آمریکا دریافت کرده است، با اشاره به کمک 5 میلیون دلاری اخیر قطر به منظور پیشبرد پرونده آشتی اجتماعی در فلسطین تاکید کرد که باید از طریق گسترش روابط با کشورهای اروپایی، مساله فلسطین را جزء اولویت های جهان عرب قرار داد و از نظارت طرف آمریکایی یا جامعه بین المللی خارج کرد.
ابو مرزوق همچنین خواستار حمایت مالی از آینده فلسطین یکپارچه و تمامی مسائل از جمله آشتی اجتماعی و تامین حقوق نیروهای امنیتی شد و این سوال را مطرح کرد که چرا آمریکا در قبال پرداخت حقوق کارمندان تشکیلات خودگردان، یک سری شروط سیاسی را پیش پای آن قرار می دهد؟ کشورهای عربی می توانند جایگزین خوبی در این زمینه باشند و مبالغ مذکور چندان تاثیری بر روی بودجه های آنها نمی گذارد.
وی در واکنش به این سوال که آیا مساله مالی عامل اصلی سوق پیدا کردن جنبش حماس به سمت آشتی ملی با جنبش قتح بود؟ طرف های منطقه ای و فرامنطقه ای جنبش حماس را محک زدند و گزینه اعمال فشار علیه آنرا مورد بررسی قرار دادند، اما این جنبش نشان داد که در برابر سخت ترین فشارهای مالی نیز حاضر به تسلیم نیست. مساله بحران مالی عامل حرکت ما به سمت آشتی ملی نبود و مساله آشتی بیش از اینکه یک مساله سیاسی باشد، مساله ای دینی است.
این رهبر برجسته حماس در عین حال اذعان کرد که برخی مسائل مانند شرایط اقتصادی و اجتماعی حاکم بر باریکه غزه در نتیجه محاصره و بسته شدن تونل ها و تیرگی روابط حماس با مصر که اوضاع داخلی غزه را تحت الشعاع قرار داده بود، به تحقق آشتی ملی کمک کرد؛ همان طوری که در کرانه باختری نیز بن بست در مسیر مذاکرات سازش و ناامیدی تشکیلات خودگردان نسبت به نتیجه بخش شدن این مذاکرات و حل حتی جزئی ترین مسائل مورد مذاکره در سایه تداوم شهرک سازی، احداث دیوار حائل و تجاوزات به قدس به متقاعد شدن تشکیلات خودگردان و جنبش فتح برای توافق با جنبش حماس کمک کرد.
وی درباره ادعای برخی طرف ها مبنی بر اینکه موافقت محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین با آشتی ملی به منزله مانوری در مقابل چشمان رژیم صهیونیستی بود، تصریح کرد که تحلیلگران هر چه دلشان می خواهد بگویند. مهم این است که ابو مازن چنین نظری ندارد و ضمن حمایت از توافق آشتی، عزام احمد رئیس تیم گفتگوهای آشتی ملی در جنبش فتح را در آینده نزدیک نیز به منظور تشکیل دولت و اتخاذ اقدامات عملی به غزه خواهد فرستاد.
روابط با ایران و مصر
عضو دفتر سیاسی حماس تاکید کرد که در جریان جزئیات کامل دیدار عباس و خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس که اخیرا در دوحه ـ پایتخت قطر ـ صورت گرفت، قرار ندارد، اما مساله اصلی مورد بحث در این دیدار، آشتی ملی و پیگیری اقدامات آن و رایزنی برای تشکیل کمیته رهبری موقت ساف بود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به کاهش سطح روابط این جنبش با جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و گفت این جنبش دوست نداشت در روابطش با ایران خللی به وجود بیاید و نهایت تلاش خود را برای حفظ این روابط به کار گرفت، اما به هر حال اتفاقاتی بر خلاف میل ما روی داد و به دنبال آن حجم کمک های ایران به حماس کاهش یافت، اما در حال حاضر تلاش های زیادی صورت می گیرد تا اوضاع به روال سابق خود بازگردد و مناسبات خوبی میان طرفین برقرار شود.
ابو مرزوق درباره سفر خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس به تهران نیز اظهار داشت که اصل این تصمیم گرفته شده است، اما هنوز زمان دقیق سفر مشخص نشده است. وی افزود حماس سعی در انتخاب زمان و شرایط مناسب برای سفر مشعل به تهران و پایان دادن به مشکلات موجود در روابط طرفین است.
این رهبر حماس که خود در قاهره اقامت دارد درباره روابط حماس با مصر نیز اظهار داشت که امیدواریم این روابط و فضای کلی مناسبات طرف مصری با فلسطینیان به ویژه پس از اتمام روند تخریب تونل ها بهبود پیدا کند.
وی افزود هیچ مانعی بر سر راه بهبود روابط حماس با مصر وجود ندارد؛ به ویژه حملات رسانه های مصری علیه این جنبش تا حد زیادی کاهش یافته است و اوضاع شمال سیناء و گذرگاه رفح نیز آرام تر شده است؛ به طوری که طرف مصری برای سومین هفته متوالی گذرگاه رفح را به صورت فوق العاده بازگشایی می کند و این می تواند نشانه خوبی باشد. علاوه بر این، مراجع مصری با عبور مسافران به سمت باریکه غزه نیز موافقت کرده است و ما امیدواریم که این اقدامات سازنده منجر به اتخاذ سیاست بهتر در قبال جنبش حماس شود. ابو مرزوق تصریح کرد که پس از دیدار با هیات جنبش فتح در باریکه غزه به قاهره بازخواهد گشت.
طرح صلح عربی
عضو برجسته دفتر سیاسی حماس در پاسخ به این سوال که آیا این احتمال وجود دارد که کشورهای عربی در قبال حمایت مالی از دولت جدید فلسطین، خواستار موافقت حماس با طرح صلح عربی (سال 2002) شوند؟ تاکید کرد که عمر این طرح به سر آمده است و هم رژیم صهیونیستی با آن مخالفت کرده و هم خود عرب ها آنرا فراموش کرده اند و نیازی به نبش قبر آن نیست. علاوه بر این، در این طرح از عباراتی استفاده شده بود که جنبش حماس و یا هر طرف ملی گرای دیگری در فلسطین نمی توانست آنها را قبول کند؛ چرا که مستلزم حل مساله آوارگان و نه بازگشت آنها بود و همچنین به موجب آن باید رژیم صهیونیستی به رسمیت شناخته می شد.
وی در عین حال از طرف های عربی که این رژیم را به رسمیت شناخته اند، خواست پس از روشن شدن چهره قبیح و وحشیانه این رژیم و تجاوزات متعدد آن علیه مقدسات اسلامی و هتک حرمت آنها، از موضع خود در زمینه به رسمیت شناختن این رژیم عقب نشینی کنند.
انتخابات ریاست تشکیلات خودگردان
آخرین مساله ای که دکتر موسی ابو مرزوق در این گفتگوی مفصل با روزنامه الرساله به تشریح آن پرداخت مساله مشارکت جنبش حماس در انتخابات ریاست تشکیلات خودگردان فلسطین بود که وی تاکید کرد: حماس جزء مراجع تصمیم گیری در عرصه فلسطین به شمار می رود و نمی تواند نقش یک شاهد دروغین را ایفا کند و یا از مساله ای که به مشروعیت ملت فلسطین مربوط می شود، دور باشد.
عضو دفتر سیاسی حماس تصریح کرد که این جنبش باید موضع خود در قبال انتخابات ریاست تشکیلات خودگردان فلسطین؛ اعم از مشارکت در آن از طریق معرفی نامزد یا حمایت از نامزدهای دیگر خارج از جنبش حماس را مشخص کند، اما هنوز ساز و کارهای لازم مورد بررسی قرار نگرفته است. وی افزود حماس تعامل مثبتی با تمامی انتخابات ها در فلسطین دارد، اما انتخابات ریاست جمهوری پیچیدگی های خاص خود را دارد که ما باید آنها را مد نظر قرار دهیم.
ابو مرزوق در واکنش به این سوال شخصی ـ رسمی نیز که اگر جنبش حماس بر روی نامزدی شما در انتخابات ریاست تشکیلات به اجماع برسد، واکنش شما چه خواهد بود؟ اظهار داشت این کار ممکن نیست؛ چرا که رئیس تشکیلات خودگردان باید مورد قبول رژیم صهیونیستی نیز باشد و این رژیم اجازه تردد آزادانه وی در دو منطقه باریکه غزه و کرانه باختری را بدهد. وی افزود این شرط به معنای این است که رهبران فلسطینی حاضر در خارج نمی توانند جزء نامزدهای تصدی سمت ریاست تشکیلات باشند.
