نهادهای دانشگاهی رژیم صهیونیستی چه در دوره قبل از اشغال فلسطین و تاسیس رژیمصهیونیستی و چه در دوره بعد از آن در خدمت پروژه صهیونیستی بوده اند و به منظورکمک به تثبیت این پروژه و اهداف توسعه طلبانه آن در عرصه های مختلف، نظرات و ساز وکارهای علمی به آن ارائه دهند.
به گزارش مرکز اطلاع رسانی فلسطین، کتاب “نهادهای دانشگاهی اسرائیل:دانش، سیاست و اقتصاد” به قلم مهند مصطفی نویسنده و پژوهشگر فلسطینی به رشتهتحریر درآمده و از سوی مرکز مطالعات اسرائیلی “مدار” منتشر شده است.
نویسنده کتاب تصریح کرده است که دانشگاه های رژیم صهیونیستی توانسته اندخودشان را به عنوان یکی از نهادهای مهم؛ چه در داخل این رژیم و چه در سطح بینالمللی معرفی کنند و ضمن تولید آثار علمی و پژوهشی مناسب، نقش برجسته ای در تاسیسرژیم صهیونیستی ایفا کنند و طبق نیازهای پروژه صهیونیستی و رژیم آن پیشرفت کنند.
وی خاطر نشان کرده است که دانشگاه های صهیونیستی نقش مهمی در شکل گیری هویتجدید “اسرائیلی” و تشکیل رژیم صهیونیستی داشتند و ارتباط تنگاتنگی بانهادهای سیاسی و امنیتی جدید دارند.
نویسنده کتاب به عنوان نمونه به تاسیس دانشگاه عبری به عنوان نقطه عطفی تاریخیاشاره می کند که جنجال گسترده ای در داخل محافل شهرک سازی یهودی به دنبال داشت وآنها این سوال را مطرح می کردند که آیاغ این دانشگاه بخشی از پروژه صهیونیستیخواهد بود یا به عنوان یک نهاد دانشگاهی مستقل عمل می کند؟
در این کتاب همچنین به دو رویکرد درباره دانشگاه عبری اشاره شده و آمده است کهگروه اول این دانشگاه را یک دانشگاه بین المللی می دانستند که باید در سطح علمی بادیگر رقبای خود رقابت کند و دانشگاهی برای تمامی یهودیان جهان و نه تنها یهودیانساکن فلسطین باشد، اما گروه دوم معتقد بودند که این دانشگاه باید بخشی از نهادهایجنبش صهیونیستی باشد و در راستای اهداف سیاسی محافل شهرک سازی یهودی در فلسطینحرکت کند. این دانشگاه و هیات علمی و اداری آن در گروه نخست جای می گرفتند، اماجنبش صهیونیستی “کار” و سران آن رهبری گروه دوم را در دست گرفته بودند.
نویسنده در ادامه آورده است که دانشگاه عبری در دهه های نخست فعالیت خود ازطریق کمک های خارج از جمعیت یهودی شهرک سازی و موسسات آن در داخل فلسطین اداره میشد، اما بعدا نهادهای وابسته به این جمعیت در صدد تقویت نفوذ خود در دانشگاه عبریبرآمدند و به همین منظور کمک های اقتصادی و مالی خود به آنرا افزایش دادند و پس ازتاسیس رژیم صهیونیستی هم این روند ادامه یافت و دانشگاه عبری از یک دانشگاه یهودیبه دانشگاهی اسرائیلی تغییر یافت و به عبارت دیگر، رنگ و بوی صهیونیستیناسیونالیستی جای هویت فرهنگی و معنوی آنرا گرفت.
البته دیوید بن گوریون نخست وزیر رژیم صهیونیستی هم در سال 1950 کمیته ای رابرای تدوین قانون شورای آموزش عالی به ریاست “یعقوب دوری” رئیس سابقستاد مشترک ارتش صهیونیستی تشکیل داد. دوری آن زمان رئیس دایره علوم در دفتر نخستوزیری بود و انتخاب این شخصیت نظامی به عنوان ریاست کمیته آموزش عالی گویای اهدافمورد نظر بن گوریون است.
این کتاب همچنین به تاثیر مسائل اقتصادی بر تدوین سیاست های دانشگاهی اشارهکرده و سیاست خصوصی سازی آموزش عالی را از جمله مصادیق آن برشمرده است. گفتنی استکه مردمی سازی آموزش عالی در دهه های 70 و 80 یک مساله اساسی برای مراجع صهیونیستیبه شمار می رفت و در دهه 90 قرن گذشته هم بیش از پیش نهادینه شد و از نظر نویسندهاین مساله مرهون سیاست های دانشگاهی عالیه نبود، بلکه از طریق سیاست خصوصی سازیآموزش عالی تحقق یافت.
