اواخر سپتامبر 2015 و همزمان با روز عید قربان مسلمانانو روز عید غفران یهودیان وزیر کشاورزی اسرائیل به همراه جمعی از شهرک نشینانصهیونیست وارد مسجدالاقصی شدند اما با مقاومت نمازگزاران حاضر در این مکان برایجلوگیری از هتک حرمت مسجد توسط صهیونیست ها مواجه شدند. نظامیان صهیونیست نیزنمازگزاران فلسطینی را مورد حمله و هدف گلولههای پلاستیکی و گازهای اشک آورقرار داده اند که طی این اقدام شماری از نمازگزاران فلسطینی زخمی شدند. چند روزبعد (اول اکتبر 2015) مهند حلبی، دانشجوی فلسطینی بعد از انجام یک عملیات شهادت‌طلبانهکه به کشته‌شدن دو صهیونیست منجر شد، به ضرب گلوله نظامیان اسرائیلی به شهادت رسیدو این آغاز انتفاضه قدس بود که بیشتر از هفت ماه است در کرانه باختری و قدساشغالی ادامه دارد. اما عوامل شکل‌گیری انتفاضه اخیر تنها به این اتفاقات محدودنمی‌شود و پس از گذشت چهار ماه از آغاز آن تاثیرات عمیقی بر رژیم صهیونیستیگذاشته است. هرچند که به دلایل مختلف چشم‌اندز روشنی از آینده این قیام وجودندارد.
در این نوشتار تلاش شده است تاثیرات انتفاضه قدس بر رژیم‌صهونیستی در زمینه‌های مختلف امنیتی، سیاسی و اقتصادی بررسی شود.
تاثیرات انتفاضه بر اسرائیل
انتفاضه قدس در زمینه‌های مختلف تاثیرات قابل توجهی بررژیم صهیونیستی داشته است نگرانی‌های شدیدی را نسبت به مسائل سیاسی، امنیتیو اقتصادی در بین مسئولان این رژیم به وجود آورده است. در یک تقسیم‌بندی کلی اینتاثیرات را می‌توان به صورت زیر ارائه کرد:
تاثیرات سیاسی؛ در محافل سیاسی اسرائیل باور اولیه اینبود این اتنفاضه به علت عدم وجود شرایط مناسب در دو محیط داخلی و عربی خیلی زودمحو می‌شود؛ اما اکنون همگان از تداوم این انتفاضه غافلگیر شده‌اند و حتی شدتگرفتن نسبی آن باعث شده است تا نیروهای سیاسی مختلف در رژیم صهیونیستی دچار آشفتگیو سردرگمی و حتی اختلاف شوند؛ به گونه‌ه ای که بخشی از آنها خواستار احیای روندسازش هستند و بخشی همچنان از برخورد شدید با فلسطینیان و اجرای طرح ترورهایهدفمند حمایت می‌کنند.
به طور کلی تداوم انتفاضه فلسطینیان در کرانه باختری وقدس تاثیرات مهمی را بر اقدامات صهیونیست‌ها داشته است که مهم‌ترین آنها عبارت استاز:
-متوقف شدن اجرای برنامه تقسیم زمانی و مکانی مسجدالاقصی و منع وزیران و اعضای کنست (پارلمان) از ورود به مسجد الاقصی به منظور آرامکردن اوضاع؛
– بی اعتبار شدن راهبرد راستگران‌گریان مبنی بر مدریتمنازعه بدون ارائه راه حل و تشدید فشارها بر نتانیاهو مبنی بر ضرورت فعال کردنروند سیاسی و گفتگو با تشکیلات خودگردان؛
– آشفتگی در برنامه‌های دولت راست‌گرای نتانیاهو و بهوجود آمدن تضادهای شدید در داخل این دولت درخصوص چگونگی تعامل با طرف فلسطینی؛
– افزایش اختلافات دستگاه‌های سیاسی با سرویس‌های امنیتیدرخصوص چگونگی برخورد با فلسطینیان و متهم‌کردن یکدیگر به ناتوانی در پایان دادنبه انتفاضه.
– بررسی راه‌های مختلف برای مقابل با انتفاضه از سویدولت اسرائیل که تسهیل اجرای پروژه‌های زیرساختی معطل مانده در مناطق تحت کنترلتشکیلات خودگردان فلسطین از آن جمله است.
تاثیرات امنیتی؛ در خصوص مباحث امنیتی انتفاضه قدس باوجود اینکه از شدت آن نسبت به روزهای اول کاسته شده است، اما همچنان دغدغه‌ایبزرگ برای دستگاه‌های امنیتی رژیم صهیونیستی به حساب می آید و مسئولان امنیتی اینرژیم (نتانیاهو، موشه یعلون و گادی آیزنکوت) از ترس تحریک بخش‌های گسترده‌تری ازجامعه فلسطین همچنان بر برخوردهای محدود با انتفاضه تاکید می‌کند. از سوی دیگر باوجود همکاری‌های گسترده امنیتی که بین تشکیلات خودگران و صهیونیست‌ها وجود دارد،به واسطه اینکه اتنفاضه اخیر به واسطه اینکه عمدتا شامل فعالیت‌های فردی فلسطینیانعلیه اشغالگران بوده و گروه‌های فلسطینی نقش چندانی در آن ندارند، امکان کنترل آنوجود ندارد؛ به بیان دیگر تشکیلات خودگردان صرفا توان از کارانداختن هسته‌ها وشبکه‌های مقاومت و نیز ناکام‌گذاشتن فعالیت‌های گسترده مردمی را ندارد.
براین اساس می‌توان گفت مهم‌ترین تاثیرات امنیتی کهانتفاضه بر رژیم صهیونیستی داشته عبارت است از:
-نگرانی فرماندهی ارتش از فرسایشی شدن انتفاضه و متوقفشدن برنامه‌های بلندمدت گادی آیزنگوت رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل؛
– پذیرش قیام اخیر فلسطینیان به عنوان یک «انتفاضه» ازسوی دستگاه‌های امنیتی که نتیجه آن هزینه‌های بیشتر برای اسرائیل خواهد بود؛
– بسیج نیروهای امنیتی و ارتش که باعث مشکلاتیبرای بودجه این دستگاه‌ها می‌شود؛
– تاکید 77 درصد از یهودیان بر اینکه احساس امنیت خود رااز دست داده‌اند؛ امری که حاکی از پایین آمدن شدید سطح امنیت فردی می‌باشد؛
– نگرانی سیاستمداران صهیونیست از فروپاشی تشکیلاتخودگردان فلسطین و پایان همکاری‌های امنیتی که از ابزارهای موفق رژیم صهیونیستیبرای امنیت به حساب می‌آید؛
– نگرانی از حمایت 86 درصدی فلسطینیان از حملات مسلحانهو نیز حمایت53 درصدی از مبارزه مسلحانه برای پایان دادن به اشغالگری که نظرسنجی‌هایاخیر مطرح شده است.
تاثیرات اقتصادی؛ یکی از بخش‌های که به شدت ازانتفاضه فلسطینیان در قدس تاثیر پذیرفته، بخش اقتصاد اسرائیل است که حوزه‌هایمختلفی مثل گردشگری، سرمایه‌گذاری، بورس و حتی مراکز خدماتی مثل روستوران‌ها راهم شامل شده است. براساس آمارهایی که از سوی منابع اسرائیلی ارائه شده تنها در ماهاول انتفاضه اخیر این رژیم با ضرری معادل 1.3 میلیارد دلار مواجه گردیده است کهبیشتر آن مربوط به بخش گردشگری آن بوده است. در بخش هزینه‌های امنیتی نیز این ضررو زیان دیده می‌شود و ضرر دولت اسرائیل در خصوص هزینه‌های ارتش به حدود یکمیلیارد دلار رسیده است. ضمن اینکه کاهش اقبال فلسطینیان به کالاهای تولیدیاسرائیل و احساس ناامنی اسرائیلی ها و در نتیجه عدم خروج آنها از خانه‌هایشان ازدیگر مواردی است که تاثیرات منفی بر اقتصاد اسرائیل داشته است.
منبع : الوقت ، 09/02/1395
