دکتر محمود زهار، عضو دفتر سیاسی جنبش حماس با استقبال از اقدام مصردر بازگشایی گذرگاه رفح، از احتمال دیدار میان رهبران جنبش و مسئولان مصری خبرداد.
وی در گفتگوی مفصلی که با مرکز اطلاع رسانی فلسطین داشت، خاطرنشانساخت که اسماعیل هنیه، نائب رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس در مسیر بازگشت به غزه،سفری به قاهره خواهند داشت و به همراه موسی ابومرزوق، دیگر عضو دفتر سیاسی جنبش بامقامات مصری دیدار خواهند کرد.
این چهره مبارز فلسطینی با اشاره به دیدارهای احتمالی مسئولان جنبش بامقامات مصر، از اقدامات تسهیل بخش قاهره در موضوع گذرگاه رفح ابراز داشت که مصر درحال بازنگری در موضع خویش در قبال نوارغزه است به گونه ای که منافع دو طرف را به دنبال داشته باشد.
وی درباره جنایت ترور شهید محمد زواری، دشمن صهیونیستی را مسئول اینترور دانست و گفت: «این حق ما است که از سرزمین و امت خود دفاع کنیم.»
این عضو برجسته حماس با محکوم کردن اخبار ساختگی و شایعه پردازی هایرسانه ای درباره تلاش زهار برای ایجاد یک جریان جدید در داخل جنبش، ضمن غیر قابلقبول خواندن و ممنوع توصیف کردن چنین اقدامی، تصریح کرد که اساس و بنای جنبش برپایه مشورت و همفکری اعضا است.
وزیر خارجه اسبق فلسطین ابراز داشت: «درست است که اختلاف نظر و دیدگاهدر حماس وجود دارد ؛ ولی در نهایت، این رای اکثریت است که تعیین کننده می باشد. درواقع، چه مخالفان و چه موافقان، نظر اکثریت را می پذیرند.»
اخبار منتشر شده در مورد دیدار فتح و حماس، موضوعی دیگری بود که زهاربه آن پرداخت و مخالفت خود را با انجام هر گونه دیداری که با هدف مانور سیاسیباشد، اعلام کرد و خاطرنشان ساخت: «کاری که در حال حاضر باید انجام بگیرد، اجرایتوافقات ماه می 2011 در قاهره است که بر اساس آن، باید این اختیار به مردم دادهشود تا برنامه مطلوب خود را انتخاب کنند.»
مرکز اطلاع رسانی فلسطین با هدف اطلاع و آگاهی خوانندگان عزیز از متناین مصاحبه، آن را فارسی ترجمه کرده و در اختیار بزرگواران قرار می دهد.
س: آیا قرار است که به زودی دیداری با حضور مقامات قاهره و نمایندگان حماس برگزار شود، به ویژه دراین شرایط که رسانه ها از سفر قریب الوقوع اسماعیل هنیه و موسی ابومرزوق به مصر سخنمی گویند؟
ج: اساسا قرار است که چنین دیداری صورت گیرد به ویژه آنکه آقای هنیهبرای بازگشت به نوار غزه، باید وارد مصر شود ؛ ولی تا کنون زمان این دیدار تعیین نشده است زیرا این موضوع درپیوند با تماس ها و ارتباط های خارجی هنیه در خارج، اقدام مصر برای فراهم کردنمقدمات این دیدار و نیز مسئله شرایط سینا است. اینها موضوعاتی است که باید مد نظرقرار گیرد. به هر حال، تا این لحظه زمان این دیدار تعیین نشده است.
س: حرف و حدیث هایی درباره دیدار احتمالی میان حماس و فتح در سوئیسوجود دارد؟ برای ما درباره صحت این خبر و ماهیت این دیدار بفرمایید.
ج: فتح در تلاش برای تبلیغ این موضوع و پخش چنین اخباری است. ما میخواهیم مرزهای میان هدف و ابزار مشخص شود. پرسش ما این است که هدف از این دیدارچیست؟ اگر هدف فتح این باشد که بگوید حماس با تمامی کارهای ابومازن موافق است،باید بگویم که این حرف هرگز صحت ندارد. اگر هدف، صرفا انجام مانورهای جدید سیاسیبرای تغییر دولت یا تشکیل مجدد آن باشد باید بگویم که ما دیگر از حیله ها وفریبکاری های سازمان آزادیبخش به رهبری محمود عباس و جنبش فتح خسته شده ایم.
بعد از اقداماتی که ابومازن در کرانه باختری انجام داد، هرگز اجازهنمی دهیم که ابومازن از ما به عنوان ابزاری جهت بهبود وجهه خویش استفاده کند.دیدارهایی که با هدف مانور سیاسی انجام بگیرد، از نظر ما مردود است و ما هرگز حاضربه مشارکت در این امر نیستیم ؛ ولی اگر واقعا فتح به دنبال انجام اقدامی جدید وواقعی است و تضمینی برای اجرا دارد و می خواهد توافقات سال 2011 را به اجرا در آورد، ما آماده هستیم.
س: آیا می توان گفت که موضوع آشتی ملی به بن بست رسیده است؟ شرایط بهکدام سمت در حرکت است؟
ج: ما می خواهیم که اصطلاح «آشتی» را (از این ابهام) نجات دهیم. هیچآشتی میان برنامه ای که همکاری امنیتی را اقدامی مقدس می داند و دشمن را شریک خودبه شمار می آورد با برنامه ای که رژیم صهیونیستی را به عنوان یک دشمن اشغالگر وضروری الزوال می داند، وجود ندارد. آشتی یعنی اینکه توافق به امضا رسیده در ماه مه2011 در مصر به اجرا درآید، توافقی که براساس آن، این اختیار به ملت فلسطین داده می شود تا در انتخاباتی آزاد و شفاف کهبرای مشخص شدن نمایندگان مجلس قانونگذاری، شورای ملی، ریاست تشکیلات خودگردان وشوراهای محلی برگزار می گردد، برنامه مطلوب خود را انتخاب کند. دومین نکته این است که نتایج انتخابات باید مورد پذیرشقرار گیرد ؛ زیرا جنبش فتح پیش از این انتخابات را برگزار کرد ؛ ولی از پذیرشنتایج آن سر باز زد. برای اثبات این مطلب، اشاره به اتفاقی که اخیرا افتاد کفایتمی کند. آنها (رهبران فتح) خود خواستار برگزاری انتخابات شوراها شد و وقتی شکستشان در انتخابات را محرز دیدند، آن را لغو کردند. از این رو، ما نمی خواهیم هیچ کس از اصطلاح «آشتی»، در هم آمیختندو برنامه متناقض را برداشت کند.
س: بسیاری از تحلیلگران و ناظران مدعی هستند که حماس به دنبال استفادهاز شکاف موجود میان دو جریان حاکم بر فتح (طرفداران ابومازن و طرفداران دحلان)است.
ج: ما تمامی اعضای جنبش فتح را به اجرای توافقات داخلی شان دعوتکردیم. در حال حاضر، فتح دچار شکاف شده است. اعتقاد ما این است که سریال شکاف درداخل فتح هرگز پایان نمی یابد. فتح یکبرنامه مشخص که تمامی افراد ـ در داخل یا خارج فتح ـ در موردش توافق داشته باشند،در اختیار ندارد. موضع ما در قبال اعضایمجلس قانونگذاری این است که این افراد از سوی ملت انتخاب شده اند و برای خود حق وحقوقی دارند. آنها (مسئولان تشکیلات خودگردان) سال های طولانی از ورود نمایندگان بهمجلس قانونگذاری و فعال سازی آن ممانعت به عمل آوردند و بعد هم گفتند که ما میخواهیم از اختیارات خودمان استفاده کنیم. این مسائل نشان می دهد که موضع ما ثابتبوده است. ما می گویم هر شخصی که ملت او را انتخاب کند، نماینده ملت است. ما بهدنبال استفاده از اختلافات موجود در فتح نیستیم.
س: آیا عملا رابطه ای میان حماس و دحلان وجود دارد؟
آن چیزی که برای ما مهم است، کاستن از رنج های ملت و شکستن سد محاصرهتحمیلی علیه نوار غزه است. هر کسی ـ از هر جای دنیا بیاید و باعث باز شدن گذرگاهشود ـ ما از این کار او استقبال می کنیم. آیا انتظار دارید که حماس چیزی غیر ازاین بکند؟ حرف هایی است که می گویند دحلان گذرگاه را باز کرده و مصر هم اساسا بهدنبال بازگشایی گذرگاه است و همین (بازگشایی) برای ما مهم است. اگر کسی می خواهدبا حرف راست یا دروغ خود به هدفی برسد، باید بگویم که ما به دنبال تکذیب یا تصدیقحرف او نیستیم. آنچه برای ما مهم است، رفع محاصره نوار غزه است و هر کس که صادقانهمدعی چنین چیزی باشد، ما از او سپاسگزاری می کنیم.
س: به موضوع روابط میان حماس و مصر باز گردیم. روابط جنبش با این کشورچطور است؟
ج: انتظار می رود که حماس در موضع کنونی خود نسبت به نوار غزه تجدید نظر کند به گونه ای که منافع دو طرف رابه دنبال داشته باشد. نکته اول این است که مصر می تواند استفاده و بهره اقتصادی ازنوار غزه ببرد. نکته دوم هم این است که محاصره باعث نابودی و فروپاشی حماس نشد. درحال حاضر، نه منطقه و نه رژیم صهیونیستی نمی خواهند محاصره باعث بروز درگیری های جدید با حماس گردد کما اینکهجنبش نیز به دنبال این امر نیست. بازگشایی گذرگاه به نفع غزه است به چند دلیل.ابتدا اینکه باعث بهبود شرایط اقتصادی می شود و از طرف دیگر برای موضوع درمان،آموزش، دید و بازدیدهای خانوادگی، سفر به خارج و بازگشت مسافران نیز مهم است.بازگشایی گذرگاه رفح باعث کاستن از فشار طولانی مدت محاصره می گردد. از سال 1967که غزه به اشغال صهیونیست ها درآمد، غزه در یک محاصره واقعی به سر می برد. فقط دربرخی دوره ها اجازه ارتباط ساکنان آن با اراضی اشغالی 48 داده می شد ؛ ولی با آغازانتفاضه این شرایط پایان یافت. رفع محاصره، بُعدی ملی به خود گرفته است.
س: آیا از شما برای برگزاری نشست و گفتگو با طرف مصری دعوت به عملآمده است؟
تا این لحظه نه ؛ ولی ما نیاز به دعوت نداریم. اگر دکتر ابومرزوق بههمراه اسماعیل هنیه وارد مصر شوند، حتما با مقامات مصری دیدار خواهند داشت.دیدارها با مسئولان مصری نیاز به دعوت ندارد.
س: تشکیلات خودگردان نگرانی هایی از اقدامات تسهیل کننده مصر در نوارمرزی دارند، نظر شما در این رابطه چیست؟
ج: این یک تفکر شیطانی است که در میان برخی رهبران فتح رواج دارد.آنها می گویند که محاصره نوار غزه، تعطیلی روند ساخت و ساز و قطع برق در این منطقهو همچنین پرداخت حقوق کارمندانی که از حضور در محل کارشان استنکاف می ورزند، باعثنابودی حماس می شود. این گروه هرگز نمی خواهند دست از این تفکر بردارند. وقتی کهمصر گذرگاه را باز می کند، بازی آنان بی نتیجه می ماند. حتی خود اشغالگران نیزمعتقدند که اعمال فشار به حماس باعث بروز انفجار می شود و این موضوعی است کهصهیونیست ها هرگز به دنبال وقوع آن نیستند. آن جنایتکاری که فکر می کند با محاصرهو جلوگیری از ورود دارو و درمان به نوار غزه می توان حماس را ساقط کرد، در توهم وخیال به سر می برد.
س: به نظر شما، انتخاب مجدد ابومازن در هفتمین کنگره سراسری جنبش فتحچه مفهوم و پیامی با خود به دنبال داشت؟
این یک ماجرای مفصل دارد و یک موضوع از پیش طراحی شده است. او کسانیرا سر کار آورد که او را مجددا انتخاب کنند. معنای آن همه دست زدن برای انتخاب اوکاملا مشخص بود. سوال ما این است که آیا ابومازن نماینده تمام جنبش فتح است؟ پاسخمنفی است. به هر حال، گروهی کوچک یا بزرگ از این جنبش هست که او را نماینده خودنمی داند. ضمنا ابومازن به هیچ کدام از شهرهای فلسطینی سفر نمی کند و تنها رئیسهمان بخش رام الله است.
س: حماس نیز در کنگره سراسری جنبش فتح حضور داشت؟ با حضور خود در اینکنگره، قصد ابلاغ چه پیامی را داشتید؟
ج: حماس هیچ گونه مشارکتی در کنگره مذکور نداشت ؛ فقط پیام آقای خالدمشعل بود که توسط یکی از برادران عضو حماس قرائت شد. پیام ما کاملا شفاف است. مامی خواهیم به ابومازن بگوییم که با برنامه هایت موافق نیستیم ؛ ولی آرزوی آن راداریم که در ایجاد وحدت در جنبش فتح موفق شوید ؛ زیرا وجود تفرقه را باعث ضعف فتحو عامل زیان برای آن می دانیم. از این رو،ما به دنبال اثبات حسن نیت خود بودیم و قصد همسویی با برنامه های ابومازن رانداشتیم. این میهن که اسمش فلسطین است، از اقشار مختلفی همچون عرب های 48، مسیحیها و ساکنان غزه و قدس تشکیل شده است. هر برنامه ای که در کرانه باختری باشد، ماخواستار موفقیت آن هستیم. حضور ما تاکیدی بر این مطلب است که ما به دنبال استفادهاز اختلافات درون جنبش فتح نیستیم. حضور ما به این معنا نیست که ما از دست برنامهمقاومت یا توافق صورت گرفته در قاهره بر می داریم.
س: هجمه های تبلیغاتی و رسانه ای علیه جنبش حماس و رهبران این جنبشهمچنان و بدون توقف ادامه دارد؟ موضع شما در این خصوص چیست؟
ج: این کار سازمان اطلاعات تشکیلات خودگردان و رژیم صهیونیستی است.آنها می گویند که زهار به دنبال ایجاد یک جریان جدید در داخل جنبش است. انجام چنینکاری در حماس ممنوع و غیر قابل قبول است. گوش دادن به دستورات و اطاعت کردن از آن،جزئی از باور ما است. آنها مسائل را باترازوی صهیونیست ها می سنجند. بر اساس آموزه های قرآن، منصب به کسی که خواستار کسبآن باشد و تصدی آن را مطالبه کند، اعطا نمی شود. در نگاه ما، اینکه فردی خود رابرای تصدی منصبی نامزد کند، غیر قابل پذیرش است. (باید دیگران او را مناسب دیده ونامزدی اش را برای احراز منصب مطالبه کنند) هر کس که خودش را نامزد کند و گزینهبرتر بداند، 100 درصد از چشم خواهد افتادحتی اگر بهترین باشد.
دیدگاه های ما (اعضای حماس) در خصوص مدیریت و بسیاری مسائل دیگرمتفاوت است ؛ ولی آنچه در نهایت تعیین کننده است، نظر اکثریت است. مخالفان وموافقان در تبعیت از رای اکثریت توافق دارند. در واقع، همین امر باعث شده است تاوحدت میان مسلمانان ـ از روزگار پیامبر تا کنون ـ حفظ شود. مشورت و رایزنی برای مایک راهکار نیست بلکه یک الزام است.
درباره دروغ ها و اخبار ساختگی که از زبان برخی مدعیان فعالیت رسانهای پخش شده است، باید بگویم که بنده هیچ مصاحبه ای با روزنامه ها و رسانه هایمجهول الهویه که با هویت آنها آشنا نیستم، انجام نداده و نمی دهم.
س: انتخابات داخلی حماس نزدیک است؟ این انتخابات چه نتیجه ای با خودبه دنبال خواهد داشت؟ درباره چهره های جوان در این انتخابات بفرمایید.
ج: این انتخابات است که مشخص می کند چه اتفاق جدیدی می افتد. هیچ کسنمی داند چه خواهد شد. این انتخابات است که باید مشخص کند که چه چهره های جدیدیگزینش می شوند. اعضا و نهادهای مشورتی حماس در مناطق مختلف هستند که افراد را برمی گزینند. هر کس را که اکثریت انتخاب کنند، ما در برابر فرمانش مطیع هستیم. هرکس که رای بیاورد، ما به او خوشامد میگوییم.
درباره چهره های جوان نیز باید عرض کنم که اگر به فرماندهان عرصهمیدانی، سکانداران موسسات اداری در مناطق مختلف، فعالان عرصه رسانه ای و نظامینگاهی بیاندازیم، می بینیم که همه آنها را جوانان تشکیل می دهند. موفقیت ما در گروحضور جوانان است ؛ البته این به معنای بی توجهی به تجربه قدیمی تر ها نیست.
س: حرف و حدیث هایی از یک سند سیاسی جدید وجود دارد. صحت این موضوع راتایید می فرمایید؟ آیا تجدید نظرها و بازنگری هایی واقعی در داخل حماس، در حال رویدادن است؟
خطرناک ترین عنصری که در استفاده از کلمه «تجدید نظر یا بازنگری» وجوددارد، این برداشت است که شما تجربه گذشته خود را مورد مطالعه و بررسی قرار دادید وآنها را منفی یافته اید و برای همین می خواهید به تصحیح آن بپردازید. «تجدید نظریا بازنگری» یک کلمه خطرناک و خباثت بار است که دشمنان حماس از آن استفاده میکنند. نباید از این کلمه استفاده کرد. کاری که ما امروز انجام می دهیم، ارزیابیاست نه بازنگری. یعنی اینکه هدف ما بهبود بخشیدن به وضعیت بنایی است که آن راایجاد کرده ایم.
س: ارزیابی شما از شرایط کنونی انتفاضه قدس چیست؟
ج: مهم ترین نکته در انتفاضه، وجود احساس مخالفت و تنفر از شرایط موجود است. این موضوع، جوهر اصلی انتفاضه است.انتفاضه سال 1987 یک مخالفت عمومی بود کهخود را به شکل راهپیمایی نشان داد. این انتفاضه توسعه یافت تا اینکه به مرحلهتولید موشک های قسام رسید. ما باید بین اصل تفکر و ابزارهای اجرایی آن تفاوت قائلباشیم. تفکر انتفاضه در کرانه باختری عمیق و مستحکم است و تجربه ثابت کرده است کهریشه این تفکر در کرانه باختری بسیار عمیق تر از آن چیزی است که دشمنان انتفاضهتصور می کنند. ابزارها اما بر اساس شرایط تغییر پیدا می کنند. مهم این است که اصلتفکر مقاومت در وجود انسان فلسطینی نهادینه شده و به بخشی از عقاید و باورهایشمبدل گردیده است.
وقتی امکانات در اختیار یک اراده محکم (برای مقاومت) قرار گیرد، شماصاحب یک ارتش قوی شده اید. ارزیابی از انتفاضه قدس باید در عرصه تفکر باشد نه درعرصه ابزار. ارزیابی از این انتفاضه باید با توجه به میزان ایمان فلسطینیان ساکناراضی اشغالی 48 باشد که بعد از این سالهای طولانی باز هم مخالف حضور اشغالگران هستند. اگر نبود این ایمان و عقیده، چرا«شیخ رائد صلاح»، رئیس شورای ام الفحم به زندان افتاد مگر دلیل زندانی شدنش چیزیجز این بود که اشغالگران نتوانستند باور و عقیده اش در مورد فلسطین را از سرش پاککنند. او بهای اعتقادش در مورد فلسطین را با زندانی شدنش داد ؛ چرا که حاضر نشد حق مالکیت رژیم صهیونیستی حتی بر یکوجب از خاک فلسطین را به رسمیت بشناسد.
س: اشغالگران دائما اعلام می کنند که تیم های (نظامی و عملیاتی) وابستهبه جنبش حماس را بازداشت کرده اند و جنبش را به حمایت از این تیم ها متهم می کنند.موضع شما در این خصوص چیست؟
ج: افتخار ما این است که دشمن اعترافمی کند که انتفاضه در کرانه باختری و قدس تداوم دارد. افتخار ما این است که موردحمایت ملت هستیم. هر کس که گمان می کند عضو حماس هنگام خروج از زندان، میهن پرستیخود را ترک می کند و به شخصیت دیگری مبدلمی شود، سخت در اشتباه است. یک فرد آزاده، یک فرد مبارز است که برنامه های مقاومترا در چارچوب امکاناتش پیش می برد.
س: اشغالگران حرف های زیادی درباره آمادگی های مقاومت می زنند. آیاهدف آنان، سوق دادن مقاومت به سمت یک جنگ جدید است یا آنکه اشغالگران عملا ازامکانات مقاومت ـ در جنگ آتی ـ بیم دارند؟
ج: اشغالگران به دنبال جنگ نیستند ؛ ولی ما همیشه برای جنگ آمادههستیم زیرا این رژیم خائن، به پیامبران خود خیانت کردند. کشتار انسان ها برای آنانیک شریعت است. ما هیچ اطمینانی نسبت به این اشغالگران نداریم ؛ ولی حرف ما ایناست که جنگ اخیر به چهار عنصر اصلی نظریهامنیت قومی رژیم صهیونیستی لطمه زد. این رژیم به دنبال ترمیم آثار داخلی جنگ اخیراست ؛ ولی نمی خواهد این کار را از طریق جنگ انجام دهد. هنوز زخم هایی که در جنگاخیر بر پیکره تل آویو وارد آمده، ترمیم نشده و دلیل آن نیز ضربه ای است که برنظریه امنیت قومی رژیم صهیونیستی واردآمد، نظریه ای که بنای آن به سال 1948 باز می گردد. با توجه به این شرایط،اشغالگران می کوشند تا آثار روانی جنگ اخیر بر جامعه صهیونیستی را رفع کنند.
س: مشعل در سخنرانی چند روز اخیر خود گفت که سازمان آزادیبخش یک مرجعملی است. وی همچنین خواستار فعال سازی این سازمان ـ بر اساس اصل مشارکت سیاسی ـشد. در سایه شرایط کنونی، چگونه می توان این کار را انجام داد؟
ج: در حال حاضر ظرفی به نام سازمانآزادیبخش وجود دارد که در دوره ملک حسین و در سال 1964 (بر اساس توافق نامه اردن)شکل گرفت. ما خواستار تشکیل سازمان آزادیبخش جدیدی نیستیم ؛ ولی ما می گوییم که محتوای این ظرف خوب نیست. این سازماندر برنامه های خود حتی در زمینه تشکیل کشور در مرزهای 1967 شکست خورده است. ما میخواهیم این ظرف از مظروف خویش خالی گردد و چیزی را در آن قرار دهیم که منفعت مردمرا به دنبال دارد.
حرف های آقای مشعل به این معنا نیست کهما سازمان آزادیبخش ـ در ظاهر کنونی اش ـ را می پذیریم. حرف ما این است که این ظرفسیاسی که نامش سازمان آزادیبخش است، باید تمام برنامه ها را در خود جای دهد و بهدنبال آن، برنامه های شکست خورده و بی نتیجه را کنار بگذارد. در حال حاضر، چپگراهابا ابومازن دچار اختلاف شده اند و از مقاومت صحبت می کنند. ما از این موضوع استقبال می کنیم. بایدسازمان آزادیبخش در چارچوب مقاومت باقی بماند. به طور خلاصه باید عرض کنم که ما بهدنبال تخریب معبد نیستیم، ما می خواهیم نقشی که این معبد بازی می کند یک نقش والا و متعالی باشد.
س: اجازه بدهید سوال پایانی خودم را بهموضوع ترور زواری اختصاص بدهم. آیا شما اشغالگران را به ارتکاب این جنایت متهممی کنید؟
ج: اشغالگران به این جنایت اعتراف کردهاند. وقتی که در روز وقوع این جنایت، وزیر جنگ به همراه نخست وزیر رژیم صهیونیستیدر برابر دوربین ها حاضر می شود و می گوید که این حق «اسرائیل» است که هر کاریبرای حمایت از منافع خود انجام دهد، این چیزی نیست جز اعتراف به انجام جنایت. مابا توجه به اعتراف صهیونیست ها، آنها را مسئول ترور می دانیم. جنگ بین ما و آنهاادامه دار است.
ما دفاع از خود، ملت، سرزمین و اماکنمقدس را حق خویش می دانیم ؛ البته مسئله فلسطین ابعاد گسترده تری دارد. مسئلهفلسطین یک مسئله ژئوپولتیک جهانی و بین المللی است و وقتی تمام فلسطین آزاد شود،ما شاهد تغییر در ژئوپولتیک کل جهان اطراف خود خواهیم بود.
