انتقالسفارت آمریکا از تل آویو به بیت المقدس نه تنها ناآرامی های جدید در مناطق فلسطینیرا به دنبال خواهد آورد بلکه شورش های ضد آمریکایی را هم در جهان عرب به راه میاندازد که می تواند برای اسرائیل و آمریکا گران تمام شود.
دونالدترامپ در حالی جمعه آتی به طور رسمی کار خود را به عنوان رییس جمهور ایالات متحدهآغاز خواهد کرد که رسانه ها از دست یافتن به اخباری مبنی بر احتمال اعلام رسمیانتقال سفارت ایالات متحده در اراضی اشغالی از تلاویو به بیت المقدس در سخنرانیمراسم تحلیف از سوی ترامپ گزارش میدهند. برخی منابع در وزارت خارجه رژیمصهیونیستی نیز اعلام کردند که دیوید فردمن، سفیر آتی آمریکا در اراضی اشغالیفلسطین ابراز تمایل کرده که کار خود را از سفارت آمریکا در بیت المقدس آغاز کند ودر صورتی که این سفارت افتتاح نشود، به همراه چند کارمند و دیپلمات دیگر در قدسباقی خواهد ماند و سفارت آمریکا در تل‌آویو نیز با تمامی نیروهایش حفظ خواهد شد.
دلیلطرح این گمانه زنی ها نیز بدون شک وعده های ترامپ در دوران مبارزات انتخاباتیبرای بازسازی روابط تیره شده ی ایالات متحده و رژیم صهیونیستی در دوران اوباما میباشد که اوج آن را در عدم وتوی قطعنامه شورای امنیت درباره محکوم کردن ادامه شهرکسازی ها در اراضی اشغالی از سوی آمریکا شاهد بودیم. یکی از وعده های ترامپ در اینرابطه به جریان انداختن مجدد قانون قدیمی «قانون سفارت در بیت المقدس و به رسمیتشناخته شدن» است که در سال 1995 تدوین شد. بر اساس قانون مذکور، رئیس جمهوریآمریکا می تواند با توجه به ملاحظات امنیت ملی، انتقال سفارت این کشور به بیتالمقدس را به مدت 6 ماه به تاخیر بیندازد. روسای جمهوری پیشین آمریکا وعده دادهبودند که این کار را انجام دهند اما تاکنون برای خودداری از جانبداری از طرف اعرابیا اسرائیلی ها در مناقشه طولانی «صلح خاورمیانه» انتقال سفارت را هر شش ماه یک باربه تاخیر انداخته اند.
حال اینپرسش مطرح می شود که این طرح با توجه به واکنش های منفی که از سوی کشورهای عربی واسلامی در پی داشته تا چه حد قابل اجرا است و تبعات آن برای منطقه و منافع ایالاتمتحده چه خواهد بود؟
ابهام دراستراتژی منطقه ای ترامپ
یکی ازدلایلی که باعث می شود که نتوان با قاطعیت درباره ی اجرایی شدن و یا نشدن انتقالسفارت آمریکا به بیت المقدس در آینده نزدیک سخن گفت، شفاف نبودن برنامه های ترامپدر سیاست خارجی ایالات متحده برای منطقه است. وی در سخنرانی های انتخاباتی خود ازیکسو دولت اوباما را بواسطه ی درگیر شدن در بحران های منطقه مسئول به خطر افتادنمنافع ایالات متحده می نامید و از سوی دیگر از لزوم بازسازی روابط با شرکای منطقهای ایالات متحده دم می زد. این در حالی است که اجرایی کردن وعده انتقال سفارت بهبیت المقدس به معنای بحران آفرینی دیگری در منطقه و به طور قطع به مخاطره افتادنمنافع ایالات متحده خواهد بود. همچنانکه مارک تونر، سخنگوی وزارت خارجۀ امریکا، درواکنش به این طرح ترامپ گفته بود عملیاتی شدن این تصمیم، هم بر روند صلح میانفلسطینی‌ها و اسرائیلیها تأثیر منفی می‌گذارد و هم جانسربازان امریکا در خاورمیانه را به خطر میاندازد.
با اینوجود، تصمیم دولت آمریکا در انتقال سفارت خود به بیت المقدس می تواند دهن کجی بهاجماع جهانی علیه رژیم صهیونیستی نیز باشد. همچنانکه قطعنامه ماه دسامبرشورای امنیت – اگرچه غیر الزام آور- درباره محکوم کردن شهرک سازی های اسرائیل با14 رای مثبت اعضا این شورا، درواقع به معنای اجماع بین المللی علیه اشغال گری اینرژیم بود که اقدام ترامپ می تواند آن را تحت الشعاع قرار دهد.
گستردگیسطح مخالفت ها
از دلایلدیگری که می توان برای بازداشتن ترامپ از اجرای وعده انتقال سفارت به بیت المقدسنام برد، مخالفت های گسترده و واکنش های منفی صورت گرفته در روزهای اخیر در سطحبین المللی با آن می باشد. «احمد ابوالغیط» دبیرکل اتحادیه عرب نسبت به خطرناکبودن صحبت های موجود در خصوص رویکرد دولت جدید آمریکا برای انتقال سفارت اینکشور به بیت المقدس هشدار داد. «ژان مارک آیرو» وزیر امور خارجه فرانسه که کشورشمیزبان نشست صلح فلسطین بود نیز در رابطه با انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدسهشدار داد. یوسف بن احمد العثیمین، دبیرکل سازمان همکاری اسلامی تاکید کرد: شهرقدس بخشی از اراضی اشغالی فلسطین براساس تمامی قطعنامه‌های بین‌المللی مشروع بودهو آخرین آنها قطعنامه شماره ۲۳۳۴ شورای امنیت است که در تاریخ ۲۳ دسامبر ۲۰۱۶ بهتصویب رسید و در آن از تمامی کشورها خواسته شده در معاملات خود میان فلسطین واراضی اشغالی تمیز قائل شوند. وی تاکید کرد: این اقدام با تمامی قوانین بین‌المللیو قطعنامه‌های شورای امنیت به ویژه قطعنامه شماره ۴۷۸ مبنی بر درخواست از کشورهاییکه هیئت‌های دیپلماسی در قدس دارند برای خروج این هیئت‌ها تناقض دارند.
اخیراسازمان آزادیبخش فلسطین نیز نسبت به نقل‌مکان سفارت امریکا در سرزمینهایاشغالی هشدار داد و اعلام کرد در صورت اجرای این تصمیم، واشنگتن مجبور خواهد شد بهدلیل خشم مردم تمام سفارتخانههای خود را در جهان عرب ببندد. از سوی دیگر طرح انتقال سفارت، امکان تنشآفرینی با متحدان منطقه ای ایالات متحده را بالا خواهد برد. به طور مثال محمدمومانی، وزیر اطلاعات دولت اردن، اعلام کرد چنین اقدامی گذشتن از «خطوط قرمز» اردناست و «خیابانهای [کشورهای] اسلامی و عربی را ملتهب خواهد کرد». اردن یکی ازمتحدان آمریکا در منطقه است که پایگاه نظامی این کشور را در خود جای داده است.
در اصلانتقال سفارت آمریکا از تل آویو به بیت المقدس نه تنها ناآرامی های جدید در مناطقفلسطینی را به دنبال خواهد آورد بلکه شورش های ضد آمریکایی را هم در جهان عرب بهراه می اندازد که می تواند برای اسرائیل و آمریکا گران تمام شود.
تقویتدیدگاه مقاومت در برابر سازش؛ انتفاضه سوم
شایدبتوان مهمترین نتیجه ی به رسمیت شناختن اشغالگری رژیم صهیونیستی بر بیت المقدس ازسوی آمریکا با انتقال سفارت خود به این شهر را، تضعیف جریان معتقد به احقاق حقوقفلسطینی ها از طریق گفتگوهای صلح با اسرائیل و امتیازدهی به این رژیم در مقابلگفتمان مقاومت برشمرد. بر این اساس جنبش آزادیبخش فلسطین (فتح) روز شنبه اعلام کردکه انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به بیت المقدس شرقی راه های برقراری صلح و ثباتدر منطقه را خواهد بست.
از سویدیگر محمود عباس رئیس حکومت خود گردان فلسطین نیز در جریان افتتاح سفارت فلسطین درواتیکان هشدار داد که چنانچه اسرائیل با تشکیل دولت مستقل فلسطین مخالفت کندفلسطینی ها نیز در موضوع اعتراف به دولت اسرائیل تجدید نظر خواهند کرد. صائبعریقات، دبیر کل سازمان آزادیبخش فلسطین نیز در این باره گفت اجرای چنین تصمیمیاز سوی امریکا ضربۀ نهایی را به مذاکرات برای دستیابی به راهحل در مورد مناقشات فلسطینیان با رژیمصهیونیستی خواهد زد و در صورت نقل‌مکان سفارت امریکا، سازمان وی تمام توافقات صورتگرفته با تل‌آویو را لغو خواهد کرد. مسلماٌ تأکید این سازمان های فلسطینی بر پایاندادن به مذاکرات صلح به معنای تهدید به آغاز انتفاضه ای جدید در اراضی اشغالی میباشد. امری که نه اسرائیل و نه ایالات متحده به هیچ وجه خواستار وقوع آن نیست.
در مجموعمی توان گفت که با انتقال سفارت آمریکا به قدس و همچنین تشدید حمایت های اینکشور از اسرائیل، اگرچه نتانیاهو به سادگی می تواد به راه خود یعنی به رسمیتنشناختن دولت فلسطینی و ادامه شهرکسازی های غیر قانونی ادامه دهد، اما چنینرویکردی نه تنها در جهان عرب بلکه در سراسر دنیا با مخالفت هایی جدی روبرو خواهدشد
منبع : الوقت ، 28/10/1395
