براساسشواهدی که طی 4 سال گذشته در اختیار است به احتمال قوی مذاکرات به اصطلاح صلح، بااصرار تشکیلات خودگردان و مخالفت صهیونیست ها همراه خواهد بود و در پایان با دادنامتیازات فراوان از سوی طرف فلسطینی این مذاکرات نافرجام رها خواهد شد.
در حالیترامپ برای نخستین بار پس از ریاست جمهوری خود با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیررژیم صهیونیستی دیدار کرد که این دیدار، پیش از انجام و پس از آن دارای حواشی وتبعات بسیار بود؛ حواشی و تبعاتی که به رغم خبرساز شدن، حکایت از تغییراتی درسیاست ها نیز داشت. در این نوشتار کوتاه تلاشمان بر آن است تا ضمن بررسی دیدارترامپ و نتانیاهو و حواشی آن، مهمترین سرفصل های مورد توجه رژیم صهیونیستی وآمریکا را به اختصار بررسی کنیم. این سرفصل ها به نوعی سیاست آتی دولت ترامپ درقبال صهیونیست ها را نشان می دهد.
پیش از دیدار ترامپ و نتانیاهو درداخل سرزمین های اشغالی و آمریکا حواشی خبرسازی به وجود آمد که نمی توان آنها راتنها یک حاشیه قلمداد کرد، زیرا شاخص هایی در این حواشی وجود داشت که می توانداذهان را به وجود اختلافات و حقایقی سوق دهد که در متن دیدار ترامپ و نتانیاهوخبری از آن نیست؛ حاشیه هایی که شاید مهمتر از متن باشند.
پیش ازدیدار ترامپ و نتانیاهو در سرزمین های اشغالی
یک روز پیش از آنکه نتانیاهو به سمتواشنگتن حرکت کند، اعلام کرد قصد دارد یک پیمان تاریخی بین آمریکا و اسرائیل رارهبری کند که در راستای منافع اسرائیل باشد. تأکید نتانیاهو بر این بود که بین اوو دونالد ترامپ در خصوص تهدیدهای بزرگ منطقه و فرصت هایی که در این منطقه مخفیاست، دیدگاه مشترکی وجود دارد و در مورد این دو موضوع و توسعه این هم پیمانی درعرصه هایی بسیاری گفتگو خواهند کرد. نتانیاهو تهدید ایران را در رأس برنامه هایدیدار خود با ترامپ اعلام کرد، ولو اینکه به معامله بر سر شهرک ها بیانجامد. روزنامهعبری زبان معاریو هم نوشت: نتانیاهو با ترامپ بر سر پرونده هسته ای و آینده درگیریاسرائیل با فلسطینی ها را بررسی خواهند کرد.
معاریو نوشت نتانیاهو طی روزهای پیشاز سفر دیدارهای بسیاری را با رؤسای دستگاه امنیتی و شورای امنیت ملی و وزارتخارجه انجام داد. خلاصه این دیدارها در وهله اول توجه به امنیت اسرائیل و تقویت همپیمانی با ایالات متحده است. نتانیاهو در دیدار با وزیران هم حزبش به آنها گفته استکسانی که فکر می کنند در دوره دونالد ترامپ با محدودیت روبرو نخواهند شد، دراشتباه اند. اما در مقایسه با دوره اوباما بهتر خواهد بود، ولی آن به معنی آن نیستکه محدودیتی وجود نخواهد داشت.
اظهارات نتانیاهو پاسخی به خواستهنفتالی بنت، وزیر آموزش رژیم صهیونیستی و ایلیت شاکید، وزیر دادگستری بود کهخواستار حذف مسئله تشکیل دو کشور، از جدول برنامه این سفر و افزایش ساخت شهرک سازیو الحاق شهرک معالیه ادومیم به سرزمین های اشغالی شده بودند. نتانیاهو پیش از رفتناعلام کرد باید در محاسبات خود، شخصیت ویژه ترامپ را لحاظ کنیم و بهتر است با اوبا هوشیاری رفتار کنیم، نه اینکه فکر کنیم هیچ مقابله ای با او نخواهیم داشت.
نتانیاهو و وزیرانش ورود ترامپ به کاخسفید را جشن گرفتند. برخی وزیران وی پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری رافرصتی برای تشدید شهرک سازی و کنار نهادن طرح دو دولتی بر شمردند، لذا نتانیاهوتلاش کرد در جریان نشست کابینه امنیتی مشهور به کابینه کوچک، روشن کند انتظاراتیکه از ترامپ در خصوص موضع طرح دو دولتی دارند، اغراق آمیز و غیر واقعی است. در همین جهت یوناتان شیختر، مشاور سیاسی نتانیاهو برای اعضای کابینه تبیین کردکه بیشتر اظهارات اعلام شده از سوی منتسبان به ترامپ بدون موافقت وی اعلام شده است.
نتانیاهو در پاسخ به درخواست اعضایکابینه در حذف طرح دو دولتی از برنامه سفرش به واشنگتن، به آنها گفت: ما باید ازاین فرصت به وجود آمده استفاده کنیم و این درخواست در اختیار اسرائیل نیست. اشارهوی به این مسئله بود که آمریکا به دیکته های رژیم صهیونیستی گوش نمی دهد. نتانیاهوبه وزیران کابینه گفت دو روز پس از انتخاب ترامپ با وی تلفنی گفتگو کرده است و اودر این گفتگو از نتانیاهو پرسیده است چگونه می توان در فرآیند سیاسی با فلسطینیانبه پیش رفت که نتانیاهو به وی گفته است آنها نمی خواهند ما را به عنوان دولت یهودیبه رسمیت بشناسند و ترامپ در پاسخ گفته است امکان اینکه فلسطینی ها بپذیرند کهامتیازاتی بدهند وجود دارد، زیرا آنها خواستار صلح اند.
پیش ازدیدار نتانیاهو و ترامپ در آمریکا چه گذشت؟
نتانیاهو در حالی به آمریکا سفر کردکه یک روز قبل از سفرش مایکل فلین، مشاور امنیت ملی آمریکا از پست خود استعفا داد.فلین کسی بود که مسئول تمهید مقدمات دیدار نتانیاهو و ترامپ بود. وی دو مرتبه بایوسی کوهن، رئیس موساد و یعقوب ناجل، رئیس شورای امنیت ملی رژیم صهیونیستی دیدارکرد . در آستانه سومین دیدار فلین با کوهن و ناجل، به ناگاه فلین استعفا داد. علتاستعفای فلین روابط وی با سفیر روسیه در واشنگتن و اطلاعات نادرستی که وی از روسها به مشاوران ترامپ و شخص وی منتقل کرده است اعلام شد. اف بی آی پس از تحقیقاتی کهدر این زمینه انجام داد این نتایج را منتشر کرد و این امر منجر به استعفای فلین شد.
از سوی دیگر روزنامه اسرائیلی یدیعوتآحرونوت، خبری را منتشر کرد که قابل توجه بود. ترامپ چند ساعت قبل از دیدار بانتانیاهو دستور داده است گزارش مفصلی در مورد تحقیقاتی که پلیس رژیم صهیونیستی ازنتانیاهو در خصوص پرونده فساد وی انجام داده، برایش تهیه کنند.
این روزنامه اسرائیلی می گوید، تیمترامپ در کاخ سفید این گزارش را برای او آماده کردند. در این گزارش آمده است،تحقیق از نتانیاهو هنوز ادامه دارد؛ تحقیقی که در مورد فساد مالی و هدایایی است کهنتانیاهو از بازرگانان خارجی دریافت کرده است. این روزنامه می گوید در گزارشی کهکاخ سفید برای ترامپ تهیه کرده گفته شده، نتانیاهو در نشست کابینه کوچک به ترامپاهانت کرده و گفته است در تمامی تصمیم هایی که قرار است گرفته شود، لازم است شخصیتترامپ هم لحاظ شود. این روزنامه می گوید ترامپ پیش از تمامی دیدارهایش از شخصیتدیدارکنندگان نیز اطلاعاتی کسب می کند.
فحوایسخنان ترامپ پس از دیدار با نتانیاهو
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا درنشست خبری پس از نخستین دیدارش با بنیامین نتانیاهو گفت : طرح دو دولت تنها راه حلپایان دادن به درگیری اسرائیلی فلسطینی نیست. وی اعلام کرد برای تحقق صلح بیناسرائیل و فلسطینی ها اقدام خواهد کرد، اما دستیابی به توافق، به خود دو طرف، پساز مذاکره با هم باز می گردد. ترامپ در این نشست خبری که همراه با نتانیاهو بوداعلام کرد: ایالات متحده برای دستیابی به توافقنامه صلح دو طرف را به اینامر ترغیب می کند. او گفت: ما برای این موضوع با جدیت بسیار اقدام می کنیم، اماشایسته است که دو طرف خودشان برای این توافق مستقیما مذاکره کنند.
وی در این نشست خبری، فلسطینیان را بهپایان دادن «تنفر» فرا خواند. وی تعامل سازمان ملل با رژیم صهیونیستی را «بسیارظالمانه» توصیف کرد و گفت امیدوارم سفارت آمریکا به قدس منتقل شود، اما این مسئلهنیازمند عنایت بسیار است. ترامپ، روابط آمریکا با رژیم صهیونیستی را تحسین کرد وگفت: با این دیدار، آمریکا یک بار دیگر اعلام می کند روابط قوی ما با هم پیمانماناسرائیل هنوز استوار است.
او در بخشی از سخنانش گفت: اسرائیل باچالش های امنیتی بزرگی روبرو است که یکی از آنها طمع ورزی های هسته ای ایران است.وی گفت دو طرف اسرائیلی و فلسطینی برای صلح، باید امتیازاتی را بدهند.
او می افزاید چالش های امنیتی کهاسرائیل با آنها روبرو است بسیار بزرگ اند و یکی از آنها ایران است. من توافق هستهای را تأیید نمی کنم و تحریم های بیشتری را بر ایران تحمیل خواهم کرد، با اینتأکید که اجازه نخواهم داد ایران در این مسیر پیشرفت کند و به سلاح اتمی برسد. ویگفت به حمایت نظامی از اسرائیل ادامه خواهد داد تا جایی که اسرائیل قادر باشد باتمام تهدیدات مقابله کند.
ترامپ گفت دولتی را نمی یابد که آنچهبر اسرائیل از مقاومت در برابر هجوم جمعی و خشونت گذرانده است را گذرانده باشد. اوگفت سفر نتانیاهو به آمریکا تأییدی بر روابط مشترک و جدا قوی بین طرفین است؛ رابطهای که بر اساس ارزش های مشترک و انسانی، آزادی، کرامت و صلح که پایه های دموکراسیاند استوار است. اسرائیل نمادی جهانی در مقاومت در مقابل سرکوبگری است.
سخناننتانیاهو
پس از ترامپ این نتانیاهو، نخست وزیررژیم صهیونیستی بود که در نشست خبری، سخنرانی کرد. نتانیاهو گفت ترامپ فرصت بیسابقه ای را برای برپایی صلح به وجود آورده است. فلسطینیان باید اسرائیل را بهرسمیت بشناسند. وی با تأکید بر اینکه هم پیمانی بین دو طرف بسیار قوی است و دردوره ریاست جمهوری ترامپ بسیار قوی تر خواهد شد، گفت اسرائیل هم پیمانی بهتر ازآمریکا ندارد؛ همچنان که آمریکا هم پیمانی بهتر از اسرائیل ندارد. نتانیاهو گفت میکوشد برای توسعه هم پیمانی با آمریکا در تمامی عرصه ها از جمله بازرگانی و امنیتی،با دولت جدید آمریکا روابطش را توسعه دهد.
نتانیاهو در ادامه می گوید: پیمانآمریکایی اسرائیلی از سوی تروریسم افراطی اسلامی مورد هجوم قرار گرفته است و ترامپشجاعت بارزی را در مقابله با این چالش از خود نشان داده است و رهبری ترامپ میتواند بر تروریسم افراطی اسلامی غلبه کند. وی در ادامه با توجه به روابط کشورهایعربی با رژیم صهیونیستی گفت: برای نخستین بار در طول عمرم و در طول عمر کشورم(!)است که می بینم کشورهای عربی منطقه، اسرائیل را دشمن تلقی نمی کنند و اسرائیل راهم پیمان خود می بینند. نتانیاهو در سخنان خود اشاره کرد که این تغییر در منطقهفرصت های بی سابقه ای را برای تقویت وضعیت امنیتی منطقه و حمایت از صلح فراهم میکند.
پس ازدیدار ترامپ و نتانیاهو
تنها 5 روز پس از دیدار ترامپ ونتانیاهو در واشنگتن، نخست وزیر رژیم صهیونیستی از تشکیل تیم های مشترک آمریکایی –اسرائیلی خبر داد. براساس این خبر، تیمی برای بررسی مسئله شهرک های اسرائیلی درکرانه باختری تشکیل می شود. نتانیاهو اعلام کرد در دیداری که با ترامپ داشته توافقکرده اند به منظور توسعه سطح روابطشان با آمریکا در تمامی عرصه ها تیم های مشترکتشکیل دهند.
نتانیاهو در آغاز نخستین جلسه هفتگیدولت رژیم صهیونیستی پس از سفر به آمریکا گفت تیم های مشترک شامل امنیت، ضدجاسوسی، اینترنت، فن آوری، اقتصاد و بسیاری عرصه های دیگر است، علاوه بر اینکه برتشکیل تیم هایی در عرصه هایی که پیش از این توافقی در آن صورت نگرفته است، بر اینموضوع نیز توافق شد، که معنی این کلام بالطبع، شهرک های کرانه باختری است.
جمع بندی
اگر سرفصل هایی که دو طرف پیش از سفر،در حین دیدار و پس از آن مورد بحث قرار داردند را در کنارهم بیاوریم شاهد خواهیمبود، موضوعات بسیار زیادی طی این دیدار مد نظر دو طرف قرار گرفته است. موضوعاتمطرح شده به قرار ذیل است:
– توسعه شهرک سازی؛
– به رسمیت شناخته شدن یهودیت دولتمجعول اسرائیل؛
– کنار رفتن راه حل دو دولتی؛
– ادامه هم پیمانی استراتژیک آمریکا ورژیم صهیونیستی؛
– توسعه حمایت های نظامی آمریکا از رژیمصهیونیستی؛
– هم پیمانی با اعراب مرتجع منطقه برایمقابله با جناح مقاومت و ایران؛
– ایران چالش نخست رژیم صهیونیستی؛
– لزوم از سرگیری مذاکرات مستقیم بافلسطینیان سازشکار؛
– ساخت اصطلاحی جدیدی به نام تروریسماسلامی افراطی برای مقابله با جناح مقاومت در منطقه؛
– تحریم ایران در پسا برجام؛
– مقابله با توانمندی هسته ای ایران؛
– تلاش برای عدم مقابله با رژیمصهیونیستی در سازمان ملل؛
– وجود اختلاف نظرهای ریشه ای بینآمریکا و رژیم صهیونیستی در مسئله فرآیند صلح؛
– شخصیت ویژه ترامپ موضوعی برای هراس واحتیاط صهیونیست ها؛
– اذعان به عدم تمکین آمریکایی ها ازدیکته دستورات صهیونیست ها.
برآورد
با کمی تأمل در مسائل مطرح شده درنگاه دو طرف احتمالاتی که از اظهارات دو طرف قابل احصا است در چند موضوع کلی قابلارائه است:
1- صهیونیست ها در دوره ترامپ به شدت برتوسعه شهرک سازی تمرکز خواهند کرد و به تبع همین اقدام صهیونیست ها، کرانه باختریدر وضعیت بسیار وخیمی قرار خواهد گرفت.
2- آمریکایی ها برای مذاکرات مستقیمفلسطینیان سازشکار با صهیونیست ها تلاش خواهند کرد. براساس شواهدی که طی 4 سالگذشته در اختیار است به احتمال قوی این مذاکرات، با اصرار تشکیلات خودگردان ومخالفت صهیونیست ها همراه خواهد بود و در پایان با دادن امتیازات فراوان از سویطرف فلسطینی این مذاکرات نافرجام رها خواهد شد.
3- آمریکایی ها و صهیونیست ها برای درتنگنا قرار دادن مقاومت در منطقه با اصطلاحی تحت عنوان « تروریسم افراطی اسلامی»تلاش خواهند کرد. اینکه چه اقداماتی خواهند کرد دقیقا قابل پیش بینی نیست، اما بهنظر می رسد آنها برنامه جدیدی برای مقاومت در پیش دارند.
4- اینکه ترامپ برجام را بر هم نخواهدزد، اما برنامه ای که تحت عنوان تحریم های جدید بیان می کند، در حقیقت پسا برجامآمریکایی است که با تحریم به پیش خواهد رفت.
5- آمریکا برای خاموش کردن اقداماتسازمان ملل علیه صهیونیست ها تلاش می کند. به نظر می رسد در دوره ترامپ سازمان مللبه شدت بابت محکوم کردن صهیونیست ها تحت فشار قرار گیرد./
منبع : فارس ، سیدجعفر رضوی ، 11/12/1395
