باتوجه به آنکه اسرائیل به دلیل محدودیت ها و دغدغه های امنیتی گسترده از انتفاضهفلسطینیان بسیار واهمه دارد از همین رو در پی عادی سازی روابط با کشورهای عربمنطقه از طریق حفظ و تداوم مذاکرات سازش است. در این بین رژیم صهیونیستی از ادامهشهرک سازی ها به عنوان یک ابزار فشار بر فلسطینیان برای داشتن دست برتر در مذاکراتاستفاده میکند
اعلام فلسطین به عنوان سرزمین موعود یهودیان وانتقال گسترده یهودیان از تمامی جهان به فلسطین در راستای تشکیل کشور اسرائیل درسال های پس از جنگ جهانی دوم، سنگ بنای یکی از طولانی ترین و پرمناقشه ترینموضوعات بین المللی تا به امروز قرار داد. در یک روند تاریخی تا به امروز صهیونیستها به بهانه های مختلف با کوچاندن و اخراج فلسطینیان از سکونتگاه هایشان،سرزمینهای آنها را غصب کرده و به شهرک سازی برای یهودیان در این مناطق پرداخته اندو با وجود اعتراضات پیوسته و دامنه دار کشورهای جهان و نهادها و سازمان های بینالمللی، این رژیم از توقف شهرک سازی ها و اجرای تعهدات خود در این زمینه سر باززده است. مطابق قوانین بین المللی ساخت شهرک ها توسط اسرائیل در سرزمین های اشغالشده پس از سال ۱۹۶۷غیرقانونی است اما اسرائيل توجهی به آن ندارد. در واقع مهمترینشرط و خواسته جریان های فلسطینی و دولت های عرب حامی گفتگوهای صلح و سازش بااسرائیل، که توقف روند اشغالگری صهیونیستها بوده است، از سوی این رژیم رعایتنمیشود.
در این بینوتوی قطعنامه های شورای امنیت در محکومیت اقدامات اسرائیل، از سوی دولتهای مختلفایالات متحده نقش بسزایی در تداوم این عهدشکنی ها داشته است. شاید بتوان اقدامدولت آمریکا در عدم وتوی قطعنامه غیر الزام آور شورای امنیت در دسامبر 2016، یعنییک ماه پیش از ترک کاخ سفید از سوی اوباما را نقطه عطفی در اجماع بین المللی برایمقابله با تجاوزات اسرائیل به حقوق فلسطینیان به حساب آورد. اگرچه مقام های اسرائیلیبا «شرم آور» و «ضداسرائیلی» خواندن این قطعنامه اعلام کردند که به آن عمل نخواهندکرد و با ورود دولت راست گرای ترامپ به کاخ سفید و شعارهای انتخاباتی وی دربارهعدم پایبندی به ایده تشکیل دو دولت و انتقال سفارت آمریکا از تلاویو به بیتالمقدس، عزم این رژیم برای تسریع روند شهرکسازی ها جدی تر شده است. اما اینکهاهداف اسرائیل از ادامه شهرک سازی ها در کنار ابراز تمایل به تداوم گفتگوهای صلحبا فلسطینیان و اعراب چیست و رویکرد ترامپ در قبال آن چه خواهد بود را می توان دردو مورد اصلی خلاصه کرد.
توسعه اراضیاشغالی بنابر فقدان عمق استراتژیک
اسرائیلهمواره از محدودیت‌های جغرافیایی و در محاصره بودن از سوی کشورهای عربی که به طورتاریخی سابقه وجود نزاع و دشمنی با آنها را داشته است، رنج می برد. علاوه بر اینموضوع، وجود یک و نیم میلیون فلسطینی و به عبارتی 20 درصد جمعیت مسلمان در دروناراضی اشغالی 1948 میلادی و نرخ بالای رشد جمعیتی در میان آنها و برهم خوردن توازنجمعیتی میان فلسطینی‌های مذکور و یهودیان تا سال 2050، افزایش رشد مهاجرت معکوس ازاین سرزمین و مقوله دو تابعیتی بودن شهروندان اسراییلی و سرانجام استحاله شدن ارتشاسراییل بر اثر برهم خوردن بافت نیروی انسانی آن، ملاحظات امنیتی این رژیم درتداوم روند شهرک سازی ها را تشکیل داده است. بعد از امضای پیمان اسلو در سال1993 با فلسطینیان، اسرائیل توسعه شهرکسازی و افزایش تعداد شهرک‌نشینان را دردستور کار خود قرار داده و با سیطره بر اراضی فلسطینی به ایجاد مقرهای نظامی دراین مناطق و تغییر بافتار جمعیتی آن به سمت یهودی سازی آنها و همچنین قطع ارتباط وپیوستگی جغرافیایی مناطق فلسطینی اقدام کرد که منجر به پراکندگی بخش‌های وسیعی ازکرانه باختری بدون هرگونه ارتباط جغرافیائی با یکدیگر شد. در این زمینه اسرائیل باروی کار آمدن دولت ترامپ و چراغ سبز وی، با فراخ بازتری به تداوم شهرک سازی هاادامه خواهد داد.
شهرکسازی به عنوان اهرم فشار
الگوی رفتاریاسراییل در قبال پروژه ی صلح با فلسطینیان در طول دهه های گذشته بویژه از دهه 80به این سو، پیشبرد همزمان ترغیب گروه های فلسطینی به منع مبارزه و آمدن بر سر میزمذاکره در کنار ادامه شهرک سازی و اسغال بیشتر مناطق فلسطینیان بوده است. با توجهبه آنکه اسرائیل به دلیل محدودیت ها و دغدغه های امنیتی گسترده از انتفاضهفلسطینیان بسیار واهمه دارد از همین رو در پی عادی سازی روابط با کشورهای عربمنطقه از طریق حفظ و تداوم مذاکرات سازش است. در این بین رژیم صهیونیستی از ادامهشهرک سازی ها به عنوان یک ابزار فشار بر فلسطینیان برای داشتن دست برتر در مذاکراتاستفاده میکند. دولت اوباما مخالف این استراتژی دوگانه بود و آن را موجب شکست گامهای برداشته شده در زمینه ایجاد دو دولت مستقل می دانست. اما اکنون با روی کارآمدن ترامپ به نظر می رسد که واشنگتن نیز در ثمربخشی این راهبرد با تلاویو هم نظراست. ترامپ در دیدار ماه پیش با نتانیاهو در واشنگتن، با انتقاد از کسانی که ایدهایجاد دو دولت را تنها راه حصول صلح می پندارند تلویحاٌ گروه های فلسطینی را تهدیدبه حمایت گسترده تر از اقدامات نتانیاهو کرد. ترامپ در آن دیدار با فاصله گرفتن ازسیاست چند دهه‌ای آمریکا گفت که خود را مقید به راهکار دو دولتی نمی‌داند و درصورتی که راهکار یک دولتی به صلح ختم شود نیز از آن استقبال خواهد کرد. امااستراتژی اصلی ترامپ زمانی هویدا شد که «جیسون گرینبلات»، نماینده ویژه رئیس‌جمهورآمریکا در مذاکرات بینالمللی، در دیدار با «محمود عباس»، رئیس تشکیلات خودگردانفلسطینی به وی وعده داده در صورت بازگشت به میز مذاکرات سازش، اسرائیل از اعلامشهرک‌سازی‌های جدید خودداری خواهد کرد.
منبع: الوقت ، 25/12/1395
