چهارشنبه 30/آوریل/2025

تاثیر تغییر سیاست آمریکا در مناقشه فلسطین-اسرائیل

شنبه 18-مارس-2017

تلآویو از سیاست دولت دونالد ترامپ در مورد مناقشه فلسطین و اسرائیل خرسند است واکنون با حمایت واشنگتن سیاست خشن تری در منطقه در پیش می‌گیرد، البته می‌داندواشنگتن هنوز آمادگی درگیر شدن در مسائل منطقه را ندارد.

روزنامه«کامرسانت»، چاپ مسکو در تحلیلی نوشته است: دولت آمریکا دیگر ایجاد دولت مستقلفلسطین را از جمله اولویتهای خویش نمی داند. بعد از شکست سیاست “باراکاوباما” در این زمینه، موضع گیری جدید کاخ سفید ممکن است نه تنها نشانههمدردی “دونالد ترامپ” با دولت یهود و آمادگی دولت جدید آمریکا برایاستفاده از مسئله فلسطین بعنوان برگ برنده در مسائل منطقه خاورمیانه باشد، بلکه میتواند به منزله عدم درک روشنی از این مسئله باشد که با موضوع فلسطین باید چهبرخوردی داشت.   

نخستین اقدامترامپ در جهت گیری به سمت اسرائیل در جریان سایر برنامه های وی در عرصه سیاستخارجی بود که به نظر می رسد دقیقا از بین بردن کلیه میراث بجای مانده از دولت قبلیآمریکاست. هرچند ابتکارعملهای رئیس جمهوری جدید آمریکا در خاورمیانه در عمل هنوزبطور کامل مشخص نشده است، ولی در حال حاضر نیز توانسته سیاست طرفدار اسرائیل بودنخود را نشان دهد.

وعدهانتخاباتی ترامپ در مورد انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به بیت المقدس (اورشلیم)مورد رضایت بسیار دولت اسرائیل قرار گرفت. ولی اکنون امکان تحقق این وعده از سویمقامات تل آویو بسیار کم رنگ شده است، چرا که این اقدام هزینه بسیار سنگینی خواهدداشت.

استقبال تلآویو از اظهارات ترامپ در مورد فلسطین

البته تاکنونبیشترین توجه دولت اسرائیل به اظهارات انقلابی دونالد ترامپ در مورد آمادگی برایصرف نظر کردن از فرمول «دو دولت برای دو ملت» در روند حل و فصل مناقشه فلسطین واسرائیل جلب شده است.  این فرمول طی 70 سال گذشته در جامعه جهانی کاملا جاافتاده و کسی تردیدی در مورد درستی این تصمیم ندارد. دولت آمریکا هم 15 سال قبلتشکیل دولت مستقل فلسطینی را یکی از اولویتهای راهبردی خویش اعلام کرده و این هدفتاکنون تغییری نکرده بود.

اظهاراتترامپ هم با وجودیکه از سوی مقامات دیپلماتیک اصلاح شد- “نیکی هیلی”نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل تاکید کرد که تشکیل دولت فلسطین هنوز برایآمریکا مهم است- ولی در عین حال نه تنها بیانگر این است که رئیس جمهوری جدیدآمریکا سیاستی آشکار طرفدار اسرائیل در پیش گرفته ، بلکه در مجموع گویای سیاست کلیحزب جمهوری خواه آمریکا در صرف نظر کردن از فرمول دو دولت و به رسمیت شناختنحق  دولت یهود برای اشغال سرزمینهای متعلق به فلسطینیان است. این مسئلههمچنین نشانگر آن است که تلاشهای “جان کری” وزیر امور خارجه سابق آمریکابرای ازسرگیری روند مسالمت آمیز مناقشه فلسطین و اسرائیل کاملا شکست خورده است.

به عقیدهکارشناسان اسرائیلی، “بنیامین نتانیاهو” طی چند سال اخیر صرفا وقت راتلف کرده و در طول هشت سال ریاست جمهوری باراک اوباما، هیچ موفقیتی در این جهتگیری بدست نیاورده است. سیاست اوباما در قبال کشورهای مسلمان و درخواست صریح وی ازاسرائیل برای بازگشت به مرزهای به رسمیت شناخته شده سال 1967، باید از سوی واشنگتنکنار گذاشته شود و سیاست جدیدی جایگزین آن شود.  

دکترینخاورمیانه دولت اوباما بر اساس «تجدید ارزیابی واقع گرایانه» از اولویتها در منطقهو ازسرگیری مجدد روابط با جهان اسلام بود.  “زیف هنین” استاد علومسیاسی دانشگاه «بار-ایلان» معتقد است که اسرائیل از متحد اصلی آمریکا به یکی ازطرفها در عرصه سیاست خاورمیانه تبدیل شد و درخواستهای واشنگتن دقیقا مغایر بامنافع ملی دولت یهود بود.»

تل آویو رویحمایت آمریکا حساب باز کرده است

به عقیده اینکارشناس اسرائیلی، «اکنون برای روابط آمریکا و اسرائیل این امکان جدی بوجود آمدهاست تا به الگوی روابط دهها سال قبل خویش بازگشته و بر ارزشهای سیاسی و عقیدتیمشترک بازگردند. اسرائیل باردیگر بعنوان قابل اعتمادترین و قابل پیش بینی ترینشریک واشنگتن در خاورمیانه شناخته شود.»

اکنوناسرائیل با کسب حمایت مجدد آمریکا، برای نخستین بار امکان آن را پیدا خواهد کرد تااین نظریه را تحقق بخشد که «هیچ مذاکره ای با فلسطینیان، یا در رابطه با فلسطین» باجهان سنی-عربی که بطور غیرعلنی با آنها در رابطه با مسائل مربوط به ایران و سوریههمکاری دارد، انجام نخواهد داد.

هنین توضیحداد: «مسئله دارای اولویت برای اکثریت اعضای سیاسی و نظامی کابینه اسرائیل، کاخسفید و برخی کشورهای عربی منطقه کاملا منطبق بر یکدیگر بوده و مبتنی بر این است کهتوافق هسته ای با ایران، معامله بدی بوده و لازم است تا مورد تجدیدنظر قراربگیرد.» وی با اشاره به اینکه مسئله ایران حتی در موضوعات مورد مذاکره پیراموناوضاع سوریه نیز با دقت مورد تبادل نظر قرار خواهد گرفت، افزود: «اسرائیل بر اینعقیده است که ثبات و صلح در سوریه تا زمانی که “بشار اسد” در راس قدرتاین کشور قرار دارد که کاملا وابسته به ایران است، ممکن نخواهد بود و همچنیناطمینان ندارد که روسیه هم در موقعیتی قرار دارد که بتواند ضامن صلح در سوریهباشد. در این راستا اسرائیل دقیقا با اظهارات ترامپ در مورد عقلانی بودن روابطآمریکا و روسیه موافق است که در چارچوب آن کاخ سفید ممکن است به کرملین همکاری درعرصه سوریه را در ازای خودداری مسکو از اتحاد با ایران و حزب الله لبنان در مبارزهبا تروریسم را پیشنهاد دهد.»

تلاش ترامپبرای نزدیکی اسرائیل و کشورهای عربی

دولت ترامپهمچنین تلاش می کند تا اقدامات اسرائیل، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و دیگرکشورهای عربی منطقه خلیج فارس را هماهنگ تر از گذشته نموده و برای این منظور بهاحتمال زیاد یک نشست سران منطقه ای با حضور این کشورها برگزار کند.   

ضمن اینکه بهعقیده کارشناسان عرب، مسئله فلسطین هنوز از دستورکار برخی کشورهای منطقه خارج نشدهاست. در چنین شرایطی برگزاری هیچ نوع نشست سرانی، برقراری روابط دیپلماتیک و رسیدنبه توافقی، چه رسد به مسئله به رسمیت شناختن دولت صهیونیستی، تحقق نخواهد یافت تازمانی که ابتکارعمل کشورهای عربی در مورد فلسطین در سال 2002 تحقق پیدا کند.

نتانیاهو نیزبهتر از کسی این مسئله را درک می کند که رئیس جمهوری جدید آمریکا هنوز آمادگی آنرا ندارد تا به مسائلی همچون شهرک سازی برای یهودیان و یا تشکیل دولت فلسطین واردشود. و اظهارات تندی مانند خارج شدن از مذاکرات صلح چهارجانبه (آمریکا، روسیه،اتحادیه اروپا و سازمان ملل) در زمینه حل و فصل مناقشه فلسطین-اسرائیل و یا انتقالسفارت آمریکا به بیت المقدس، نیز در نهایت امر به نفع جهان اسلام تمام شده و سیاستضد اسلامی و ضد فلسطینی وی را نشان داده و کمکی به تامین امنیت بیشتر دولت اسرائیلنخواهد کرد. ضمن اینکه مسئله ایجاد دولت مستقل فلسطینی هم بعید است در عمل مانعیبرای تقویت همکاریهای اسرائیل و آمریکا شود.  

 

 

 

منبع :تسنیم ، 27/12/1395


 

لینک کوتاه:

کپی شد