تنها ششماه بعد از آنکه نارندرا مودي بهعنوان اولين نخستوزير هند که به اسرائيل سفر ميکند،وارد تلآويو شد، بنيامين نتانياهو، نخستوزير اسرائيل، روز گذشته وارد هند شد تادومين نخستوزير اسرائيلي باشد که از زمان آغاز روابط ديپلماتيک دو طرف در سال١٩٩٢ به دهلينو سفر ميکند. در اقدامي که هنديها از آن با عنوان «خروج ازپروتکل» ياد ميکنند، نارندرا مودي، نخستوزير هند، براي استقبال از نتانياهو بهفرودگاه دهلي رفت و با آغوش باز از نتانیاهو استقبال کرد. نخستوزير هند البته فقطبه اين اکتفا نکرد و سپس در توييتي نتانیاهو را دوست خود خطاب کرد و از او بهخاطرسفر به هند تشکر کرد. اين سفر ششروزه اولين سفر رسمي نتانياهو به کشورهاي جنوبآسياست. اسرائيل تلاش ميکند روابط خود را با قدرتهاي اقتصادي مطرح جنوب آسياافزايش دهد و چه کشوري بهتر از هند که همين حالا هم بزرگترين خريدار تجهيزاتدفاعي اسرائيل است. به گزارش الجزيره، همکاريهاي دفاعي، امنيتي، تجاري و کشاورزياز محورهاي اصلي ديدار مقامات دو طرف است.
آنطور که سوشما سواراج، وزير خارجههند، گفته، انتظار ميرود مقامهاي اسرائيل و هند در اين سفر توافقنامههايي رادرباره امنيت سايبري، انرژي و همکاريهاي فضايي و توليد فيلم امضا کنند. دو طرفهمچنين پيشرفتهاي صورتگرفته در اجراي توافقنامههاي همکاري در زمينه تکنولوژي،آب و کشاورزي را بررسي ميکنند که در سفر مودي به سرزمينهاي اشغالي در اوايلجولای سال گذشته به امضا رسيده بود.
افکار عمومي هند البته رويکرد متفاوتينسبت به اين سفر داشتند. گيتا هريهاران، يکي از حاميان هندي جنبش بايکوت، عدمسرمايهگذاري و تحريم اسرائيل(BDS)، ميگويد: «ديدارنتانياهو از چندين تحول وحشتناک براي هند خبر ميدهد که اولينش وعدههاي پوشاليگاهبهگاه دولت هند به فلسطينيهايي است که عليه اشغال اسرائيل مبارزه ميکنند،درحاليکه همزمان روابط خود با اسرائيل را تقويت ميکند».
شش ماه پيش نارندرا مودي، بهعنواناولين نخستوزير در تاريخ هند به اسرائيل سفر کرد، البته در گذشته برخي از مقاماتهندي به اسرائيل سفر کرده بودند، از جمله پرناب موکرجي، رئيسجمهور هند که در اواخرسال ۲۰۱۵ ميلادي به منطقه رفت، اما با توجه به سياست هند در قبال فلسطينيها وحمايت هند از «تلاشهاي فلسطينيان» و درنظرگرفتنجمعيت حدود ٢٠٠ ميليوني مسلمانان هند، مقامات اين کشور همواره تلاش کردهاند تا دراين ديدارها هم از اسرائيل و هم از سرزمينهاي فلسطيني ديدار کنند، اما سفر موديبدون سفر به مناطق فلسطيني صورت گرفت. هند، فلسطين را در سال ۱۹۸۸ به رسميت شناختو دو طرف از سال ١٩٩٢ روابط رسمي ديپلماتيک خود را آغاز کردند، اما به دليل حمايتهند از فلسطين اين رابطه چندان گرم نشد. اولينبار آريل شارون، نخستوزير وقتاسرائيل، در سال ٢٠٠٣ و در زمان قدرت حزب راستگراي بهاراتيا جاناتا به اين کشورسفر کرد و حالا هم همکاريهاي دو کشور از زمان رويکارآمدن دولت به رهبري حزببهاراتيا جاناتا در سال ۲۰۱۴، بسيار نزديکتر شده است.
همکاريهاي نظامي هند و اسرائيل
هند يکي از بزرگترين بازارهايتسليحاتي براي اسرائيل بهشمار ميرود و مقامات دهلينو سرمايهگذاريهاي وسيعي درزمينه مدرنيزهکردن سيستم تسليحاتي دفاعي خود انجام دادهاند. اين در حالي است کههند پيش از اين يک قرارداد نظامي با اسرائيل را لغو کرده. اوايل ژانويه، شرکتپيمانکار نظامي رافائل اسرائيل اعلام کرد که هند قرارداد ٥٠٠ ميليوندلاري خريدموشکهاي هدايتشونده ضدتانک از اسرائيل را لغو کرده است. رسانههاي خبري هنداعلام کردهاند که دهلينو قصد دارد بهجاي موشکهاي اسرائيلي، از موشکهايضدتانک داخلي استفاده کند. دانيل کارمون، سفير اسرائيل در دهلينو، دراينبارهگفت: اگر مشکلي وجود داشته باشد، اين مشکل بايد حلوفصل شود.هند همزمان با توسعه صنعت توليديخود، درصدد جلب سرمايهگذاريهاي خارجي است. به گفته خبرنگاران، مبادلات تجاري بيندو کشور رشد فزايندهاي داشته و از حدود ۲۰۰ ميليون دلار در سال ۱۹۹۲ به حدود چهارميليارد و ۳۹۰ ميليون دلار در سال ۲۰۱۳ ميلادي رسيده است. در سال ۲۰۱۳ هند دهمينشريک تجاري اسرائيل و سومين شريک تجاري اين کشور در آسيا پس از چين و هنگکنگ بود.
انتقادها از سفر نتانیاهو
سفر نتانياهو به هند در حالي صورتگرفته که چند هفته پيش دهلينو در شوراي امنيت سازمان ملل عليه تصميم ترامپ برايبهرسميتشناختن اورشليم (بيتالمقدس) بهعنوان پايتخت اسرائيلرأي داد؛ اقدامي که بعضي فعالان هندي هوادار فلسطين آن را نمايشي مضحک ميخوانند.رهبر جنبش BDS اسرائيل در هند ميگويد؛ گسترش روابطديپلماتيک هند با اسرائيل نشان ميدهد که اختلاف عميقي ميان موضع هند در سطح بينالملليو احترامش به اسرائيل وجود دارد. به گفته اين فعال هندي، هند بيچونوچرا برايپيوستن به اردوگاه اسرائيل و ايالات متحده تلاش ميکند، مگر اينکه پاي مسئله موضعگرفتندر سازمان امنيت در ميان باشد. او ميگويد تلاش هند براي حمايت از آرمان فلسطين درسازمان ملل در پاسخ به فشارهاي بينالمللي است و تلاشي براي منزوينشدن هند. علاوهبراين انتقادها که در فضاي مجازي و همچنين در گفتوگو با رسانهها مطرح شد، برخي ازشهروندان هند در آستانه سفر روز گذشته بنيامين نتانياهو، به خيابانهاي اين کشورآمدند و با سردادن شعارهايي عليه اسرائيل، از مقامات اين کشور خواستند رابطه خودبا اسرائيل را قطع کند.
منبع :شرق ، 25/10/1396