طی 12 سال گذشته، محاصره تحمیلی رژیم صهیونیستی برنوار غزه تاثیرات منفی زیادی بر وضعیت زندگی نزدیک به 2 میلیون فلسطینی ساکن اینمنطقه از جمله یک میلیون و 300 هزار آواره گذاشتهاست. این آوارگان 67 درصد ساکنانباریکه غزه را تشکیل می دهند. این محاصره به دنبال انتخابات مجلس قانونگذاریفلسطین آغاز شد و بحران های انسانی زیادی را به بار آورد و دلیل بروز این بحران هابه اقدام اسرائیل در اعمال محدودیت بر سر رفت و آمد فلسطینیان، کمبود دارو،تجهیزات پزشکی، سوخت و همچنین به اقدام رژیم صهیونیستی به اعمال محدودیت بر سرواردات مصالح ساختمانی بر می گردد که این امر مانع از بازسازی و مرمت هزاران واحدمسکونی، مدارس، بیمارستان ها و نیروگاه برق این منطقه شده است، این نیروگاه درجریان حملات ارتش اسرائیل به باریکه غزه خسارت دید.
این محاصره تقریباموجب بسته شدن تمامی مبادی ورودی و گلوگاه های نوار غزه شده است؛ به نحوی که مراجعصهیونیستی محدودیت های شدیدی بر سر تردد افراد و ترانزیت از خارج به نوار غزه وبالعکس اعمال می کنند و فقط انتقال مقادیر محدودی از مواد غذایی، سوخت، کالاها واقلام مورد نیاز روز به باریکه غزه را می دهند.
این محاصره بسیاری ازبیماران ساکن باریکه غزه را از دریافت درمان مناسب در خارج محروم کرده است و همچنینمانع از مسافرت صدها دانشجو برای ادامه تحصیل در دانشگاه های خارجی یا حضور دردوره های آموزشی یا برنامه های فرهنگی در خارج شده است.
بر اساس قوانین بینالمللی، اسرائیل به رغم عقب نشینی از نوار غزه در سال 2005 همچنان یک رژیم اشغالگردر سرزمین فلسطین باقی مانده است، زیرا بخش اعظم و مهم امور باریکه غزه از جملهتردد افراد، شبکه های مواصلاتی، مرزهای زمینی، هوایی و دریایی و همچنین زیرساختهای این منطقه تحت سلطه و کنترل این رژیم است.این رژیم به خاطر تحمیل محاصره نفس گیر بر آنان، قوانین بین المللی بشردوست را نقضمی کند و آنان را به یک شیوه بی سابقه به صورت دسته جمعی مجازات می کند.
لغو محاصره نوار غزه باید در سرلوحه برنامه های مجامع جهانیقرار گیرد تا وضعیت ناگوار ساکنان باریکه غزه سامان بگیرد و آنان بتوانند آزادانهمسافرت کنند و دست به فعالیت های تجاری بزنند، از این رو نیاز به ایجاد یک بندرآبی به عنوان بهترین راهکار ممکن برای پایان بخشیدن به رنج و محنت های فزایندهمردم این منطقه جلوه گری می کند.
بحرانوضعیت انسانی و نابسامانی اوضاع خدمات رسانی اساسی
|
مجموع ساعات قطع جریان برق در روز بین 18 تا 20 ساعت می باشد که این امر به منزله کاهش میزان کمک های برق رسانی از 12 تا 10 ساعت به 4 الی 6 ساعت در روز می باشد، این اقدام پس از تصمیم تشکیلات خودگردان فلسطین مبنی بر کاهش پرداخت میزان هزینه های برقی است که اسرائیل آن را به باریکه غزه می دهد. 97 درصد آب نوار غزه غیر قابل آشامیدن است 60 لیتر میانگین روزانه کمک های آبی برای هر فرد می باشد که این رقم کمتر از پایین ترین حد میزان آب مصرفی استاندار هر فرد در روز می باشد. طبق استاندار باید هر فرد در روز 100 لیتر آب مصرف کند. تا ماه ژانویه سال 2018 میلادی 45 درصد داروهای موجود در انبارهای داروی وزارت بهداشت فلسطین به اتمام رسید. میزان کسری کالاهای پزشکی به 28 درصد می رسد. از هر 10 خانواده ساکن نوار غزه 6 خانواده از نبود امنیت غذایی رنج می برد. 50 درصد کودکان فلسطینی ساکن باریکه غزه نیاز به حمایت روحی و روانی دارند، حال آنکه 55 درصد ساکنان نوار غزه دچار افسردگی هستند.
|
اعمالمحدودیت اسرائیل در گذرگاه ها
پیش از اینکه اسرائیل محاصره نفسگیر را بر نوار غزه تحمیل کند، فلسطینیان از طریق 6 گلوگاه و گذرگاه تردد می کردندو کالاها از طریق این 6 گذرگاه ترانزیت می شد که اسامی آنها به شرح زیر است: بیتحانون (ایرز)، کارنی، ناحل عوز، کرم ابوسالم، صوفا واقع در مرزهای فلسطین اشغالیبا باریکه غزه، رفح در مرزهای باریکه غزه با مصر. پس از این محاصره، منع تردد افرادو ترانزیت کالاها به یکی از عمده ترین مشکلات و چالش های فراروی فلسطینیان ساکنباریکه غزه مبدل شد. با بسته ماندن گذرگاهرفح که تنها گلوگاه ارتباطی نوار غزه با مصر به شمار می رود، اهمیت گذرگاه بیتحانون افزایش یافت، اسرائیل در سال 2017 هزاران فلسطینی را به بهانه های امنیتی ازتردد از طریق گذرگاه بیت حانون منع کرد، حال آنکه این بهانه ها کاملا واهی و مبهمو غیر شفاف است. جدای از آن تعدادی از افراد معطل و سرگردان در این گذرگاه بهبهانه بازجویی از آنان افزایش یافت. مراجع اسرائیلی در برخی اوقات به صورت عامدانهمجوز خروج فلسطینیان را لغو می کند، حال آنکه این مجوزها پیشتر به آنان اعطا شده است.ا
|
تعداد بازرگانان و تاجرانی که دشمن صهیونیستی در سال 2017 میلادی آنان را از تردد از گذرگاه بیت حانون منع و مجوزهای خروج آنان را لغو کرد به 3000 تن می رسد. در سال 2017 هر ماه 6000 نفر از گذرگاه رفح خارج می شدند، حال آنکه در سال 2016 هر ماه 12150 تن از این گذرگاه خارج می شدند. در سال 2017 فقط با 54 درصد درخواست های بیماران فلسطینی ساکن نوار غزه برای خروج از این منطقه از طریق گذرگاه ایرز جهت درمان در خارج موافقت به عمل آمد، حال آنکه در سال 2016 با 62 درصد این درخواست ها موافقت به عمل آمد. در سال 2017 میلادی گذرگاه رفح فقط به مدت 36 روز باز بود، حال آنکه در سال 2016 این گذرگاه 44 روز باز بود.
|
بحراناقتصادی
اقتصاد غزه از آغاز تحمیل این محاصرهدچار رکود شده است، این محاصره شامل بسته شدن تمامی گذرگاه های اقتصادی این باریکهمی باشد، این محاصره اقتصاد این منطقه را فلج کرده است؛ به ویژه در برهه ای کهاسرائیل دست به حملات نظامی علیه باریکه غزه زد، بخش خصوصی باریکه غزه بیشترینخسارت را دیده است، دلیل این مساله به محدودیت های اعمال شده از سوی مراجعصهیونیستی بر تردد بازرگانان بر می گردد، جدای از آن رژیم صهیونیستی تعدادی ازشرکت ها و تاسیسات خاص را نشانه رفت که این شرکت ها و تاسیسات منبع درآمد طیفوسیعی از ساکنان نوار غزه است.
از سوی دیگر، قبل از سال 2006 میانگینتعداد کامیون های ترانزیت که روزانه از نوار غزه خارج می شدند به 70 دستگاه میرسید و تعداد کامیون های حامل کالاها و نیازهای روزمرانه فلسطینیان ساکن باریکهغزه که هر روز از این گذرگاه وارد آن می شدند به 583 دستگاه می رسید.
بخش اعظم این کالاها از طریقگذرگاه کارنی در شمال شرق باریکه غزه وارد این منطقه می شد، این در حالی است کهگذرگاه ناحل عوز در شرق شهر غزه خط اصلی واردات سوخت مورد نیاز راه اندازی نیروگاهبرق این منطقه به شمار می رود.
گذرگاه کارنی در سال 2007 وگذرگاه صوفا در سپتامبر سال 2008 بسته شدند، این اقدام در حالی صورت می گیرد که درحال حاضر بخش اعظم کالاها از طریق گذرگاه کرم ابوسالم وارد نوار غزه می شود، اینگذرگاه به صورت جزیی فعالیت می کند.
در سال های اول و دوم محاصرهباریکه غزه، میانگین کامیون هایی که هر روز وارد باریکه غزه می شدند، 112 دستگاه بودکه این تعداد 5 درصد تعداد کامیون هایی را شامل می شود که پیش از تحمیل این محاصرهوارد این منطقه می شدند. پس از آن فقط به تعداد محدودی از کالاها مجوز ترانزیت بهخارج از باریکه غزه داده شد.
|
نرخ بیکاری در نوار غزه تا پایان سال 2017 به 6/43 درصد رسید که 60 درصد بیکاران را جوانان تشکیل می دهند. 90 درصد افراد معلول نوار غزه جزء قشر بیکار می باشند. میانگین افراد زیر خط فقط ساکن نوار غزه دو برابر و نیم بیشتر از میزان افراد زیر خط فقر ساکن کرانه باختری است. میانگین فقر و فقر مطلق در نوار غزه به 65 درصد می رسد، حال آنکه میزان نبود امنیت غذایی در این منطقه از مرز 72 درصد گذشته است، تمامی گذرگاه های تجاری باریکه غزه به استثنای کرم ابوسالم بسته است، در سال گذشته میزان بسته ماندن این گذرگاه از مرز 30 درصد گذشت. در سال گذشته ماهیانه 9729 دستگاه کامیون حامل کالا از طریق گذرگاه کرم ابوسالم وارد غزه می شدند، این میزان 3 درصد کمتر از تعداد کامیون های وارد شده به نوار غزه در سال 2016 میلادی و 13 درصد کمتر از میانگین ماهیانه نیمه نخست سال 2007 می باشد. در سال 2017 ماهیانه 212 دستگاه کامیون از طریق گذرگاه کرم ابوسالم و در نیمه نخست سال 2017 میلادی 961 دستگاه کامیون از این گذرگاه وارد باریکه غزه می شد. |
منطقهبی‌طرف و اختلال در فعالیت‌های کشاورزان فلسطینی
اسرائیل با غصب 30 درصد اراضیکشاورزی فلسطینیان یک منطقه جدا افتاده در داخل اراضی نوار غزه ایجاد کرده است وهمین امر مانع از نزدیک شدن کشاورزان فلسطینی به این منطقه می شود.
ارتش اسرائیل با تیراندازی بهفلسطینیان و بازداشت آنان و تخریب زمین های کشاورزی و از بین بردن دارایی های آنانمانعت از نزدیک شدن فلسطینیان به این منطقه می شود، لذا با توجه به این تجاوزاتسرمایه گذاری در این منطقه به یک اقدام شبه محال مبدل شده است.
کشاورزان فلسطینی ساکن باریکه غزه در یک دهه گذشته خسارت های سنگینی دیده اند و این امر بر منبع درآمد آنان و تامین نیازهایشان تاثیرات منفی گذاشته است، این خسارت ها عبارتند از تخریب خانه های پیش ساخته آنان، تخریب اراضی کشاورزی، ریشه کنی درختان و از بین رفتن چهارپایان می باشد.
جدای از آن ارتش رژیم اشغالگر قدسهر سال به روند رها سازی مواد سمی بر روی زمین های کشاورزی نزدیک نوار مرزی شرقباریکه غزه، شدت می بخشد، لذا محصولات کشاورزی این منطقه به خاطر آلوده بودن بهمواد سمی غیر قابل استفاده می باشد. علاوه بر آن این اقدام اسرائیل به منابعجانوری که بیش از 70 درصد آن در نوار مرزی باریکه غزه و فلسطین اشغالی قرار دارد،خسارت وارد می کند.
این اقدام در حالی صورت می گیردکه کشاورزان فلسطینی در جریان جنگ 51 روزه تابستان سال 2014 به مدت 2 ماه زمین هایخود رها کردند که این امر موجب وارد آمدن خسارت های مادی به 71 هزار هکتار زمینکشاورزی شد.
به خاطر کاهش میزان واردات و کاهشمیزان تقاضا نرخ مواد غذایی افزایش یافت و تعداد زیادی از خانوارهای ساکن نوار غزهدر زمینه تهیه و تامین خواربار با مشکلاتی مواجه شدند.
|
رژیم صهیونیستی 25 هزار از دونم از زمین های کشاورزی نوار غزه را برای ایجاد منطقه جدا افتاده غصب کرد که این میزان 30 درصد اراضی کشاورزی باریکه غزه را تشکیل می دهد. ارتش رژیم صهیونیستی در سال 2017 میلادی دست به 430 مورد تجاوز علیه کشاورزان و شهروندان فلسطینی در منطقه جدا افتاده زد و طی این تجاوزات 7 شهروند فلسطینی را به خاک و خون کشید. میزان خسارت های وارده به بخش کشاورزی در جریان جنگ 51 روزه سال 2014 به 550 میلیون دلار می رسد. دشمن صهیونیستی در جریان این جنگ 140 دونم از اراضی کشاورزی باریکه غزه را مستقیما هدف حمله قرار داد و بیش از 70 حلقه چاه را از بین برد و 34500 دونم از زمین های کشاورزی را از بین برد. |
بخشدریایی
به موجب توافقنامه اسلو که میانسازمان آزادی بخش فلسطین “ساف” و اسرائیل در سال 1994 به امضا رسید،فلسطینیان می توانند در مسافت 20 مایلی دریای غزه ماهیگیری کنند، حال آنکه ارتشاسرائیل همواره ماهیگیران فلسطینی را از رسیدن به این مسافت منع می کنند؛ به نحویکه ارتش اسرائیل به ماهیگیران فلسطینی فقط در مسافت بین 3 تا 6 مایل اجازه فعالیتمی دهد.
|
. 95 درصد ماهیگیران نوار غزه زیر خط فقر زندگی می کنند از سال 2000 به بعد تعداد ماهیگیران ثبت شده در نوار غزه از 10000 نفر به 4000 نفر کاهش یافته است، محدوده فعالیت ماهیگیران فلسطینی در دریای غزه فقط 3 الی 6 مایل می باشد، 2000 نوع قایق از نوع حسکه و 5 قایق موتوری از نوع لنچ به خاطر نبود مواد و تجهیزات و قطعات مورد نیاز برای تعمیر آنها از کار افتاده است.
|
اقداماتنظامی اسرائیل علیه نوار غزه در جریان محاصره
اشغالگران صهیونیست از سال 2008تاکنون 3 بار به باریکه غزه تعرض کرده و در جریان این تجاوزات بیش از 24000 تن بمببر سر مردم این منطقه ریخته اند، اسرائیل در اتخاذ تدابیر لازم برای حمایت از مردمباریکه غزه و دور نگه داشتن آنان در جریان این جنگ ناکام مانده است، در پی اینتجاوزات نزدیک به 3745 تن به شهادت رسیده و 17441 تن دیگر زخمی شده اند.
این سه جنگ موجب شد که اقتصادباریکه غزه فلج شود و زیر ساخت های بخش ساحلی از بین برود.
اشغالگران صهیونیست در جریان جنگ51 روزه غزه به صورت عامدانه بسیاری از تاسیسات صنعتی و شبکه های مخابرات وارتباطات و برق را هدف حمله قرار دادند و با تخریب پل ها ارتباط جاده ها را قطع وهزاران دونم از زمین های کشاورزی را تخریب کردند، متجاوزان اسرائیلی مانع از وارداتمصالح ساختمانی و دیگر مواد مورد نیاز بازسازی ویرانه های باریکه غزه شدند،اسرائیل نه تنها تدابیر لازم را برای دورنگه داشتن غیر نظامیان فلسطینی ساکن غزهاز جنگ اتخاذ نکرد، بلکه در برخی مواقع مناطق و کانون های پرجمعیت را هدف حملهقرار داد که در پی این تجاوزات شماری زیادی از غیر نظامیان به خاک و خون کشیده شدهو خسارت های سنگنی به زیر ساخت ها وارد شد و در پی آن اوضاع اقتصادی وخیم شد ونیمی از ساکنان این منطقه بیکار شدند.
جنگ51 روزه سال2014
|
از مجموع 11000 واحد مسکونی ویران شده در باریکه غزه فقط 5755 واحد مسکونی بازسازی شده است. 29000 نفر (بیش از 5500 خانواده) با گذشت بیش از 3 سال از جنگ سال 2014 غزه همچنان بی خانمان و بی سرپناه هستند. از مبلغ 500 میلیون دلار اختصاص یافته برای بازسازی باریکه غزه فقط دو سوم این مبلغ تا پایان ماه اوت سال 2017 پرداخت شده است. 88 درصد فلسطینیان بی پناه و بی خانمان در خانه های اجازه ای زندگی می کنند |
پیامدهایبحران برق
بحران برق ناشی از کمبود سوختمنجر به توقف و مختل شدن ارائه خدمات اساسی به ساکنان نوار غزه در زمینه های آب،فاضلاب، آموزش و بهداشت شده است. بیمارستان های باریکه غزه با مشکلاتی نظیر قطع برق، کمبود سوخت مورد نیاز برای راه اندازی ژنراتورهای برق مواجه هستند، این ژنراتورها جایگزین نیروگاه برق باریکه غزه شده است، این نیروگاه طی سال گذشته بارها از کار افتاد و فعالیت آن به صورت کامل متوقف گردید.
بخش اعظم مالکان کارگاه ها و کارخانه های کوچک از تامین ژنراتورهای برق وسوخت کافی برای راه اندازی ماشین آلالات موجود در این کارگاه ها و کارخانه ها در طول مدت قطع برق درمانده هستند که ایناقدام برخی از آنان را به بستن این کارگاه ها و کارخانه ها و تعطیلی پروژه هایشان وا داشته است.
|
2000 فرد معلول جسمی در معرض زخم بستر قرار دارند زیرا آنان به خاطر بحران برق قادر به باد کردن تشک های بادی نیستند.
5100 فرد معلول با مشکلات مزمن دستگاه تنفسی مواجه هستند که در صورت از کار افتادن دستگاه تنفس بخار که با جریان برق کار می کنند جانشان را از دست خواهند داد. بیمارستان های نوار غزه مجبور شدند عمل های جراحی غیر ضروری را به خاطر بحران برق به تعویق بیندازند که این اقدام زمان انتظار را از 5 تا 8 ماه در سه ماه نخست اول سال گذشته به 10 تا 15 ماه افزایش داد. 30 درصد ساکنان نوار غزه از حق دستیابی به آب به خاطر تداوم بحران قطع برق از حق دستیابی به آب محروم هستند. |
منابع:
دفتر هماهنگی امور بشردوست سازمان ملل “اوچا”، صندوق کودکان ملل متحد “یونیسف”، مرکز دفاع از آزادی رفت و آمد (مسلک)، مرکز اطلاعات اسرائیلی حقوق بشر درسرزمین های اشغالی 1948 “بتسیلم””، سازمان مرکزی آمار فلسطین، دفتر ملی بازسازی نوارغزه وابسته به تشکیلات خودگردان فلسطین، اتاق تجارت و صنعت غزه، بخش آماده سازیشبکه سازمان های مردم نهاد فلسطین، اتحادیه ماهیگیرانو وزارت کشاورزی فلسطین
