ترامپ با به رسميتشناختن بيتالمقدس بهعنوان پايتخت رژيم صهيونيستي و انتقال سفارت آمريکا به اين شهر، مهر تاييدي بر جنايتهاي رژيم صهيونيستي زد؛ تحليلگران مسائل خاورميانه اين تصميم را به منزله بوسه مرگ بر فرايند صلح بيان مي کنند.به گزارش ايرنا، «دونالد ترامپ» رئيس جمهوري آمريکا 15 آذرماه با اعلام شهر بيت المقدس به عنوان پايتخت رژيم صهيونيستي موجي از محکوميتها و اعتراضها را به راه انداخت. مساله فلسطين در طول دهههاي گذشته فراز و نشيبهاي زيادي را به همراه داشته و آمريکا به عنوان ناظر روند صلح از مهمترين عوامل رقم خوردن اين شرايط بوده است.در پي تصميم ترامپ درباره قدس، وزارت خارجه آمريکا چندي پيش اعلام کردکه طرح انتقال سفارتش به قدس را تا سه ماه ديگر نهايي مي کند و همزمان با هفتادمين سال تشکيل رژيم اشغالگر صهيونيستي «ديويد فريدمن» کار خود را به عنوان سفير در قدس ادامه خواهد داد. اين اقدام ترامپ بهنوعي شليک به مذاکرات سازش و به بنبست رساندن آن بود و حتي در صورت تداوم اين مذاکرات، آمريکا نقش خود را از دست خواهد داد. رسانههاي عربي در روزهاي گذشته اخبار و تحليلهايي را در اين ارتباط منتشر ساختند که اين گزارش به آنها مي پردازد.
انتقال سفارت آمريکا از تل آويو به قدس و مرگ روند صلح
روزنامههاي «الاهرام» مصر، «البناء» و «المدن» لبنان، نشريه «المنار» فلسطين و تارنماي «فلسطين اون لاين» و صفحه عربي تارنماي «دويچه وله» با اشاره به حمايتهاي آمريکا از رژيم صهيونيستي، تصميم جنجال برانگيز ترامپ براي انتقال سفارت آمريکا از تل آويو به قدس را به منزله مرگ فرايند صلح دانستهاند. به نوشته روزنامه الاهرام، ترامپ رئيسجمهوري آمريکا ششم دسامبر (15 آذرماه) قدس را به عنوان پايتخت رژيم اسرائيل به رسميت شناخت. همچنين او دستور داد سفارت آمريکا از تل آويو به شهر تاريخي قدس منتقل شود. با وجود اينکه اجراسازي اين تصميم به آينده موکول شد اما تصميم ترامپ ميتواند تلاشها براي پيشبرد روند صلح در خاورميانه را با تهديد روبرو سازد.
دشمنان و حتي همپيمانان منطقه اي و فرامنطقه اي آمريکا از تصميم ترامپ براي انتقال سفارت آمريکا به قدس عصباني شدند. ترامپ از نخستين روزهايي که در کاخ سفيد مستقر شد ادعا کرد ميتواند به توافقهايي دست يابد که آرامش در منطقه برقرار شود. تيم ويژه او به روند صلح توجه ويژهاي کردند. «جرد کوشنر» داماد ترامپ و «جيسون گرينبلات» فرستاده ويژه او در مذاکرات اينگونه وانمود کردند که مي توانند با ديدار و مذاکره با طرفهاي فلسطيني و اسرائيلي و کشورهاي عربي ذينفع در مذاکرات صلح به توافقهايي دست يابند. اما پس از به رسميت شناختن قدس به عنوان پايتخت رژيم اسرائيل از سوي دولت آمريکا و درخواست از وزارت امور خارجه آمريکا براي در پيش گرفتن اقدامها و ترتيبات لازم براي انتقال سفارت آمريکا از تلآويو به قدس، ديگر آمريکا نميتواند خود را به عنوان يک ميانجيگر بيطرف و عادل درباره روند صلح معرفي کند. آمريکا به طور بي شرمانه از طرف اسرائيلي طرفداري کرد. به طوري که «محمود عباس» رئيس تشکيلات خودگردان در تحليل خود درباره تصميم دولت آمريکا درباره قدس گفت آمريکا جايگاه خود را به عنوان يک ميانجيگر بي طرف در تنش ميان فلسطين و اسرائيل از دست داده است. اين تصميم رئيس جمهوري آمريکا همه فرصتها را براي رسيدن به صلح در منطقه از بين مي برد. روزنامه البناء در گزارشي به قلم «حميدي العبدالله» نوشت: پس از به رسميت شناختن قدس به عنوان پايتخت رژيم صهيونيستي شرطبندي مردم فلسطين بر روي احتمال حل قضيه فلسطين از راه سياسي از بين رفته است. اين تصميم آمريکا نشان ميدهد آمريکا تل آويو را زير فشار قرار نخواهد داد تا قدس شرقي عقب نشيني کند و تا زماني که اين اتفاق روي ندهد هيچ يک از رهبران فلسطين هم نمي توانند وارد مذاکره با رژيم صهيونيستي شوند. زيرا قدس شرقي بخش مهمي از راه حل سياسي است.
روزنامه المدن هم به نقل از «حسام زملط» نماينده عالي سازمان آزاديبخش فلسطين در واشنگتن نوشت: به رسميت شناختن قدس به عنوان پايتخت رژيم اسرائيل بوسه مرگي بر فرايند صلح براي برپايي دو کشور و حل تنش ميان دو طرف فلسطيني و اسرائيلي است. نشريه المنار نوشت: تصميم شتاب زده و نسنجيده ترامپ نه تنها سبب بحراني شدن روند محکوم به شکست صلح مي شود بلکه آتش درگيريهاي ديني و ملي در منطقه شعلهورتر مي شود. همچنين اين موضوع در قدرت يابي جريانهاي راديکال هم نقش خواهد داشت و موجي جديدي از فرهنگ نفرت عليه آمريکا و غرب را به راه خواهند انداخت. تارنماي دويچه وله نوشت: روابط فلسطين و آمريکا پس از تصميم ترامپ براي انتقال سفارت آمريکا به قدس تيره شد. اين تصميم به دههها تلاش ديپلماسي براي پايان دادن تنش ميان اسرائيل و فلسطين پايان داد و براي مردم فلسطين مشخص شد که ديگر آمريکا نميتواند در روند صلح نقش ميانجيگر را بازي کند. اين اقدام مانعي براي طرح آمريکا براي فرايند صلحي است که قرار است واشنگتن طي سال جاري ميلادي به دو طرف فلسطيني و اسرائيلي ارائه دهد.
تارنماي فلسطين اون لاين در گزارشي به قلم «غسان الشامي» نوشت: روند طرحهاي شهرکسازي در قدس و مسجدالاقصي براي عملي سازي وعدههاي ترامپ به صهيونيستها شدت گرفته است. ترامپ وعده به رسميت شناختن دولت يهود، حمايت از شهرک سازيها و انتقال سفارت آمريکا از تل آويو به قدس و حمايت از طرحهاي شهرک سازي داده است.
در شرايطي که صهيونيستها و آمريکاييها براي جشن سالگرد برپايي رژيم صهيونيستي و غصب سرزمينهاي فلسطين خود را آماده مي کنند آمريکا با تکميل زمينههاي لازم براي انتقال سفارت آمريکا از تل آويو به قدس در 14مي (24 ارديبهشت) و تکميل طرحهاي يهودي سازي قدس و مسجدالاقصي براي اجرايي سازي وعدههاي ترامپ تلاش مي کند. به نوشته تارنماي فلسطين اون لاين، مساله فلسطين در مرحله خطرناک و سرنوستسازي به سر مي برد. اين مساله با دسيسههاي آمريکا و صهيونيستها روبرو است. شهرک سازي و يهودي سازي روزانه براي تقسيم قدس و ويران سازي مسجدالاقصي ادامه دارد. رژيم صهيونيستي به سرعت طرحهاي شهرک سازي را در قدس پيش مي برد و از فرصت حضور ترامپ در کاخ سفيد استفاده مي کند به ويژه که «معامله قرن» براي ادامه يهوديسازي قدس و الاقصي پيش ميرود. صهيونيستها شبانه روز دست به جنايت يهودي سازي قدس مي زنند و سران کشورهاي عربي در هوسراني وجنگ داخلي غرق شده اند. همه اين جنايتها در شرايطي صورت مي گيرد که برخي کشورهاي عربي براي تحکيم روابط با صهيونيستها تلاش ميکنند به طوري که «مارک اشناير» خاخام آمريکايي- صهيونيستي چندي پيش از نزديکي تعدادي از کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس با اسرائيل سخن به ميان آورد. او گفت کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس منتظر هستند که نتانياهو براي برقراري روابط ديپلماسي با آنها تصميم بگيرد.
ترامپ؛ ميانجي بي اعتبار براي صلح خاورميانه
«دونالد ترامپ» خود را ميانجي مناسبي براي اجراي صلح در خاورميانه مي داند اما سياستهاي رئيس جمهوري آمريکا، به فلسطينيها و جهانيان اثبات کرد وي فردي بي طرف نيست و نميتواند گامي را براي صلح بردارد. «بنيامين نتانياهو» نخست وزير رژيم صهيونيستي که براي سخنراني در جمع گروههاي صهيونيست ايالات متحده به واشنگتن سفر کرده بود، در واشنگتن به ديدار «دونالد ترامپ» رئيس جمهوري اين کشور رفت.
براساس تحليل رسانههاي جهان مهمترين محور گفتوگوهاي دوطرف موضوع صلح با فلسطينيها است. رئيس جمهوري آمريکا روابط واشنگتن و تل آويو را در بهترين شرايط در طول سالهاي گذشته دانست.
وي حتي به دعوت رسمي نخست وزير رژيم صهيونيستي براي شرکت در مراسم افتتاح سفارت آمريکا در بيت المقدس واکنش مثبتي نشان داد و از امکان حضور خود در اين مراسم سخن گفت. گفته مي شود مراسم انتقال رسمي سفارت آمريکا از تل آويو به بيتالمقدس در ماه مه 2018 (اواخر ارديبهشت 97 ) همزمان با هفتادمين سال تأسيس دولت صهيونيستي در فلسطين برگزار ميشود.
ايران؛ نگراني دو رهبر پرحاشيه
ديدار ترامپ و نتانياهو در کاخ سفيد به شدت تحت تاثير مسائل مربوط به فرايند صلح در خاورميانه قرار داشت. رئيس جمهوري آمريکا از زمان ورود به اتاق بيضي شکل کاخ سفيد، خود را نسبت به دستيابي به صلح اميدوار نشان داد و به گونهاي رفتار کرد گويي تنها فردي است که مي تواند آشتي ميان فلسطينيها و صهيونيستها را برقرار کند. «دونالد ترامپ و بنيامين نتانياهو به خوبي اطلاع دارند که در کشورهاي خود و در عرصه بينالمللي با چالشهاي بسيار بزرگي روبرو هستند». اين همان نکته اي بود که تارنماي شبکه خبري «سي.ان.ان» به آن اشاره داشت و افزود: نتانياهو بزرگترين پشتيبان ترامپ در عرصه بينالمللي است. اين حمايت به ويژه در مورد انتقال سفارت آمريکا به بيتالمقدس بيش از ديگر مسائل به چشم مي خورد. دل مشغولي بزرگ ديگر براي هر دو رهبر، ايران است که آنها را در يک جبهه قرار داده است. جالب اينجاست که ترامپ و نتانياهو هر دو با برخي مسائل حاشيه اي و شخصي، مشکلات مربوط به کارکنان نزديک خود و رسواييهاي اخلاقي و خانوادگي روبرو هستند. اين مسائل به شدت از سوي رسانهها دنبال مي شود و آينده هر دوي آنها به ويژه نتانياهو را مبهم ساخته است. هر دو رهبر با مشکلات عميقي در زمينه نزديکان و حلقه مشاوران درجه يک خود روبرو هستند. در چند ماه اخير همسر نتانياهو، داماد و برخي مشاوران نزديک ترامپ درگير بزرگترين اتهامها شده اند. به نوشته تحليلگر سي.ان.ان ممکن است نتانياهو به واسطه رسواييهاي اخير و اتهام رشوه زنداني شود. در مورد ترامپ نيز تحقيقات ادامه مييابد و بايد تا زمان اعلام نظر و قضاوت در مورد آن صبر کرد. با اين حال ترامپ و نتانياهو براي به حاشيه بردن سياستهاي غلط خاورميانهاي خود بهانه تکراري دشمني با ايران را از ياد نبردند. سياست ضد ايراني ترامپ و مخالفت آشکار وي با برجام بر کسي پوشيده نيست. نتانياهو نيز همچون وي در کاخ سفيد ادعا کرد که از نگاه تل آويو بزرگترين چالش پيش روي وي و ترامپ، ايران است. به نوشته سي.ان.ان، اين واقعيتي است که همه احزاب و گروههاي چپ و راست در تل آويو به دنبال لابي عليه ايران هستند. با همين هدف بود که «مايک پنس» معاون رئيس جمهوري آمريکا هم در جمع لابي صهيونيستي در آمريکا، ادعاهاي مورد نظر صهيونيستها را در مورد افزايش قدرت و نفوذ ايران در خاورميانه تکرار کرد و اظهار داشت: آمريکا اجازه نمي دهد شکست داعش در منطقه به يک پيروزي براي ايران تبديل شود.
انتقال سفارت و افسانه بيطرفي ترامپ
مهمترين موضوع خاورميانهاي براي واشنگتن فرايند صلح در منطقه است. با همه ادعاهايي که ترامپ دارد اما اکنون آينده صلح در اراضي اشغالي مبهم تر از هر زمان ديگر شده است. از نگاه برخي تحليلگران موضوع مهم در فرايند صلح در خاورميانه اين است که کدام يک از دو طرف پيشقدم مي شوند و چه چيزي را عرضه ميدارند. سي.ان ان. نوشت: سياستهاي اسرائيل بدون دردسر در حال انجام است و حتي اگر نتانياهو برکنار شود حزب وي رهبر ديگري را انتخاب و همان مسير را دنبال مي کند. به همين دليل از هم اکنون بايد آينده فرايند صلح را شکست خورده دانست زيرا حزب نتانياهو به طور کلي بيشتر از نخست وزير با راه حل تشکيل دو دولت مخالف است. ميانه روها يا چپگراها در تل آويو هم اين ابتکار را تنها در حد حرف دنبال مي کنند. اما نکته اينجاست که فرايند صلح در خاورميانه تنها به تل آويو متکي نيست بلکه واشنگتن نيز نقش مهمي را در آن دارد. کاخ سفيد بايد راهي را بر کشاندن فلسطينيها به ميز مذاکره پيدا کند. اين در حالي است که «محمود عباس» رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين تاکنون تمايل صريحي را براي امضاي توافق صلح نشان نداده است. تارنماي نشريه کانادايي «گلاب اند ميل» در مورد آينده طرح صلح در خاورميانه نوشت: دهها سال است که ديدار رهبران آمريکا و اسرائيل زير سايه يک موضوع قرار دارد و آن هم توافق صلح در خاورميانه است. اين دو رهبر از پايان دادن اشغال سرزمين فلسطين سخن مي گويند رهبران فلسطيني هم تصريح ميکنند براي امنيت کشور يهودي حاضر هستند تضمين بدهند ولي اتفاقي نميافتد.
تحليلگر اين نشريه اعتقاد دارد: اشغالگري کرانه باختري بيش از 50 سال طول کشيده اما در دوره اخير ميزان خشونتها به مرز خطرناکي رسيده است. با اينکه همه در مورد صلح سخن مي گويند اما حداقل 10 سال است که در يک نقطه ايستاده ايم. ترامپ در ظاهر نشان مي دهد مصمم است تا به اين تنش پايان دهد و صلحي را ميان دو طرف ايجاد کند. وي به همين منظور به داماد خود ماموريت داده است.اما به باور تحليلگران، هنوز هيچ فردي در کاخ سفيد نمي داند ترامپ و دامادش چه چيزي را در سر دارند و به چه صورتي به دنبال رسيدن به صلح هستند. بحث چالشي که در چند ماه اخير مطرح شد اين است که فلسطينيها شرق بيت المقدس را پايتخت خود ميدانند و انتقال سفارت آمريکا به اين شهر را تجاوزي آشکار به حق خود مي دانند. از نگاه آنها اين اقدام کاخ سفيد، نقش سنتي ايالات متحده در ميانجي گري براي اين منازعه را بي اعتبار ساخته است. به ويژه آنکه تصميم گرفته شد اين انتقال در «روز نکبت» و همزمان با هفتادمين سال ايجاد اين رژيم صورت بگيرد. روزنامه «نيويورک تايمز» اعتقاد دارد ترامپ اميدوار است بازيگري بي طرف در فرايند طولاني منازعه در خاورميانه باشد. وي در دوره رقابتهاي انتخاباتي قول داد که صلح را اجرايي ميکند. اما با فرا رسيدن دومين سال از رياست جمهوري، تصور بيطرفي ترامپ از بين رفته است.
منبع : اطلاعات ، 18/01/1397