طرح توطئه معامله قرن که برای یکسره کردن مسئله فلسطین و خاتمه دادن به آن شکل گرفته است نه تنها موفق به این کار نخواهد نشد بلکه با بیشتر کردن حساسیت ملت های مسلمان منطقه و جهان و متحد کردن فلسطینیان عملاً شرایط را برای رژیم صهیونیستی در آینده سخت تر خواهد کرد.
تلاش‌های دیپلماتیک آمریکا برای اجرایی کردن طرح معامله قرن موضوع فلسطین را به کانون تحولات منطقه ای تبدیل کرده است. کاخ سفید به تازگی میزبان ملک عبدالله پادشاه اردن بود. در عین حال اگرچه سفر پادشاه اردن به آمریکا چندان به طول نیانجامید، اما انجام این سفر چند روز پس از سفر داماد ترامپ به امان پایتخت اردن قابل توجه است.ملک عبدالله قبل از دیدار با ترامپ در واشنگتن، با داماد او در شهر امان پایتخت اردن دیدار کرده بود و سفر او به واشنگتن نشان می‌داد که این سفر تحت تاثیر گفتگوی اخیر با جرالد کونشر، داماد و مشاور صهیونیست رئیس جمهور آمریکا صورت گرفته است.
کوشنر در 31 خردادماه همراه با هیئتی آمریکایی به اردن وارد شده و یک روز پس از حضور او در اردن، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی نیز به او پیوسته بود. حتی روزنامه اسرائیلی معاریو اعلام کرد که در جریان گفتگوی پادشاه اردن، داماد ترامپ و نخست وزیر رژیم صهیونیستی، شخص دیگری نیز حضور داشته که آن فرد محمد بن سلمان ولیهد عربستان سعودی بوده است.
با این حال دیدار محمدبن سلمان و نتانیاهو در امان دو روز گذشته توسط منابع اردنی تکذیب شد، هرچند هیچکدام از منابع داخلی در عربستان و رژیم صهیونیستی آن را تکذیب نکردند.
اما حقیقت آن چه در حال حاضر اهمیت دارد موضوع این دیدارها است. دیداری که موضوعش مسئله فلسطین در قالب طرح معامله قرن است، اما هیچ چشم انداز روشنی از حل مسئله را ارائه نمی‌دهد.
حذف فلسطین در معامله مبهم قرن
با وجود ادعای منابع آمریکایی و کاخ سفید در مورد طرح ترامپ با عنوان معامله قرن، اما تا کنون جزئیات زیادی از این طرح از سوی مقامات واشنگتن ارائه نشده است. با این حال برخی رسانه‌های صهیونیستی از جمله هاآرتص که از منتقدان نتانیاهو به شمار می‌رود، گزارش‌هایی را تحت عنوان “معامله قرن” منتشر کرده‌اند.
گزارش هاآرتص نشان می‌دهد که ایالات متحده براساس طرح معامله قرن قصد دارد روستای «ابو دیس» در شرق بیت المقدس را به عنوان پایتخت فلسطین پیشنهاد بدهد و در مقابل اسرائیل از سه یا پنج روستای فلسطینی اطراف قدس عقب‌نشینی کند که توسط کابینه‌های رژیم اشغالگر به منطقه تحت نفوذ شهرداری قدس پس از اشغال در سال 1967 افزوده شده بود. در همین حال بخش قدیمی قدس تحت حاکمیت صهیونیست‌ها باقی خواهد ماند و به گفته «عاموس هرئیل»، گزارشگر هاآرتص، ترامپ در طرح خود پیشنهادهایی برای عقب نشینی تل‌آویو از شهرک‌های موجود یا تخلیه شهرک‌هایی که پرت و جدا خوانده می‌شود هم ندارد و خبری از عقب نشینی از مجتمع‌های بزرگ مسکونی نظیر آرئیل و جنوب نابلس و شهرک‌های غوش عتصیون در نزدیکی بیت لحم و شهرک‌های معالیه ادومیم نیست. طرح ترامپ همچنین منطقه اغوار فلسطین را تحت حاکمیت رژیم اشغالگر نگاه داشته و شامل تشکیل کشور فلسطینی خلع سلاح شده است که ارتش یا سلاح سنگینی ندارد، خواهد بود.
علاوه بر گزارش هاآرتص، در اسفندماه سال گذشته، یعنی 4 ماه پس از اعلام انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس از سوی دونالدترامپ نیز، صائب عریقات، دبیرکل کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین طرح معروف به معامله قرن را شامل شناسایی قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به این شهر عنوان و افزود قرار است دولت آمریکا منطقه‌ای را در اطراف قدس به عنوان پایتخت کشور فلسطین پیشنهاد دهد که کیلومترها دورتر از اراضی اشغالی ۱۹۶۷ خواهد بود.
عریقات همچنین در توضیح بیشتری پیرامون این طرح ضمن غیرقابل قبول دانستن آن اظهار داشته بود که براساس طرح معامله قرن، دونالد ترامپ با الحاق شهرک‌های صهیونیست‌نشین به رژیم اشغالگر موافقت کرده و هرچند نتانیاهو پیشنهاد الحاق ۱۵ درصد از کرانه باختری را داده بود اما ترامپ با ۱۰ درصد از آن موافقت نموده و قرار است براساس این طرح تشکیل کشور فلسطین عاری از هرگونه سلاح با نیروهای پلیس بین‌الملل و همکاری امنیتی اردن، مصر و آمریکا صورت گیرد.
معامله یا وادادگی قرن
براساس آن چه در مورد معامله قرن از سوی برخی منابع و رسانه‌ها عنوان شده، پذیرش این طرح علاوه بر آن که اشغالگری رژیم صهیونیستی در کرانه باختری را به رسمیت می‌شناسد، مضاف بر این با توجه به پیشنهاد تغییر پایتخت فلسطینی‌ها از شهر بیت المقدس به منطقه دیگری در عمل به معنای حذف کامل شهر بیت المقدس برای فلسطینی‌ها و حتی همه جهان اسلام است.
از سوی دیگر با وجود آن‌که بیشتر کشورهای جهان، سازمان ملل، اتحادیه اروپا و حتی بسیاری از گروه‌های داخلی در آمریکا به غیرقانونی بودن شهرک سازی و پیشروی رژیم صهیونیستی از مرزهای 1967 و در کرانه باختری اعتراف داشته و این شهرک‌سازی‌ها را به معنای اشغالگری می‌دانند، اما طرح ترامپ به طور آشکاری با نادیده گرفتن قطعنامه‌های سازمان ملل و حتی مخالفت‌های جهانی در تلاش است تا به اشغالگری صهیونیست‌ها مشروعیت بخشد.
همچنین اعلام تشکیل کشوری بدون نیروی نظامی و با ممنوعیت دسترسی به تسلیحات تدافعی جز در راستای ایجاد مستعمره‌ای غربی جدید در خاورمیانه نیست و این موضع در عمل به معنای تغییرماهیت و هویت فلسطین امروز است. در حقیقت اجرای معامله قرن ترامپ به معنای حذف کامل فلسطین از نقشه و رفع تهدیدات و دغدغه‌های همیشگی علیه موجودیت اسرائیل است که ترامپ با مشورت داماد صهیونیستی خود در تلاش برای اجرای آن است.
مسیرسخت ترامپ برای معامله قرن
در عین حال باید توجه داشت که ترامپ برای اجرای طرح معامله قرن خود در مورد فلسطین چندان هم مسیر همواری در پیش ندارد.
فلسطینی‌ها بزرگترین مخالفان معامله قرن: طرح ترامپ در مورد فلسطین تا بدان اندازه علیه منافع مردم فلسطین می‌باشد که حتی سازش‌کارترین گروه‌های فلسطینی از جمله رهبران تشکیلات خودگردان فلسطینی نیز با آن به شدت مخالفت کرده‌اند. در واقع از ان جا که اجرای این طرح متضمن از دست رفتن کامل هویت فلسطینی می‌باشد و شهر بیت المقدس به عنوان قلب تحولات فلسطین را به عنوان مرکز رژیم صهیونیستی معرفی کرده و به بیان دیگر بدنبال فلسطینی زدایی و اسلام زدایی از شهر بیت المقدس می‌باشد با مخالفت کامل تقریبا همه گروه‌های فلسطینی روبرو شده است. در واقع هزینه سنگین طرح معامله قرن باعث شده که تا کنون هیچ کدام از جریان‌های فلسطینی حتی حاضر به مذاکره و گفتگو درباره آن نیز نباشند.
از طرف دیگر واشنگتن با اعلام مخالفت تمامی گروه‌های فلسطینی بویژه جبهه آزادی بخش و رهبر آن محمود عباس با این طرح، به دو اقدام همزمان روی آورده است. کاخ سفید از یک طرف از قطع کمک‌های مالی خود به تشکیلات خودگردان فلسطینی خبر داده و از سوی دیگر با حمله و اننقادات تند علیه محمود عباس تلاش دارد تا به نوعی شکاف و اختلاف در میان رهبران تشکیلات خودگردان فلسطین دامن زند و در صورت ادامه مخالفت محمودعباس با طرح معامله قرن طرح حذف او را از صندلی ریاست تشکیلات خودگردان اجرا کند. دنبال کردن این طرح طی هفته گذشته با اعلام وخامت حال محمودعباس و احتمال مرگ وی از سوی فاکس نیوز به عنوان رسانه نزدیک به سیاست‌های ترامپ نشان داد تا چه میزان آمریکایی‌ها طرح حذف مخالفان خود را در میان رهبران فلسطینی با جدیت دنبال می‌کنند.
سازناکوک اردن: اما فلسطینی‌ها تنها مخالفان معامله قرن ترامپ نمی‌باشند. علاوه بر آن که مخالفت جدی بسیاری از کشورهای عربی منطقه با طرح معامله ترامپ قابل انتنظار است، حتی نزدیک‌ترین متحدان آمریکا از جمله اردن نیز به جمع نارضاییان و مخالفان طرح معامله قرن پیوسته‌اند. برای اردن به عنوان بزرگترین میزبان پناهجویان فلسطینی، طرح بازگشت این پناهجویان به فلسطین و خالی شدن اردوگاه‌های مرزی اردن که طی چندین دهه بصورت شهروندان بالتکلیف در اردن اقامت دارند، بسیار دارای اهمیت است. در این صورت طرح مبهم معامله قرن به شدت در تضاد با اهداف اردن در مورد فلسطین قرار می‌گیرد.
همچنین حذف بیت المقدس به عنوان مرکز فلسطین برای تقریبا همه کشورهای اسلامی غیرقابل پذیرش خواهد بود و حتی شاه اردن که در حال حاضر سرپرستی اماکن مقدس در قدس را برعهده دارد، این طرح را نقشه جدیدی از سوی سعودی‌ها برای حذف جایگاه اردن در اماکن مقدس قدس می‌دانند که به آن تن نخواهند داد.
نگرانی مصر: دیگر کشورها از جمله مصر نیز با همین نگاه بدبینانه به معامله قرن ترامپ نگاه می‌کنند و از آن جا که رهبران سعودی این طرح را حمایت و مورد پشتیبانی قرار داده‌اند، لذا در نگاه قاهره این طرح در راستای اهداف عربستان برای تضعیف جایگاه مصر از طریق حذف بازی مصری‌ها در امور فلسطین می‌باشد. در حقیقت مصر از تحولات غزه نگرانی خاصی احساس می کند و بسام راضی سخنگوی نهاد ریاست جمهوری مصر نیز گفته است که مصر از ایده عربستان حمایت نمی کند که براساس آن ابودیس پایتخت فلسطین باشد، چون بیت المقدس مرکز تحولات فلسطین است و در صورت اجرای معامله قرن، اداره نوار غزه در عمل از کرانه باختری جدا خواهد شد و این به معانی شرایط خوبی برای مصر نیست.
مخالفت‌های جهانی: در عین حال آن چه در طرح معامله قرن به آن پرداخته نشده است، واکنش‌های جهانی و حقوقی به این طرح است. براساس قطعنامه مصوب سازمان ملل، هرگونه شهرک‌سازی در مرزهای 1967 به بعد توسط رژیم صهیونیستی غیرقانونی به منزله اشغالگری در سرزمین‌های فلسطینی عنوان شده است و سایر کشورها از جمله کشورهای اروپایی نیز این قطعنامه را به رسمیت شناخته و خواستار توقف شهرک سازی‌ها در مرزهای 1967 به بعد شده‌اند. اما برخلاف قطعنامه سازمان ملل، ترامپ در طرح خود این اشغالگری را به رسمیت خواهد شناخت و این موضع‌گیری در تقابل کامل حقوق بین‌الملل و افکارعمومی جهانی قرار دارد. حتی در جریان انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به بیت المقدس نیز مخالفت‌های گسترده جهانی با این موضوع نه تنها در کشورهای اسلامی بلکه حتی در کشورهای غربی اعلام شد و به استثنای چند ذره کشور جزیره‌ای به عنوان اعضای سازمان ملل، سایر بازیگران بین‌المللی این تصمیم را به رسمیت نشناختند. بنابراین با در نظر گرفتن این شرایط می توان اذعان کرد طرح توطئه معامله قرن که برای یکسره کردن مسئله فلسطین و خاتمه دادن به آن شکل گرفته است نه تنها موفق به این کار نخواهد نشد بلکه با بیشتر کردن حساسیت ملت های مسلمان منطقه و جهان و متحد کردن فلسطینیان عملاً شرایط را برای رژیم صهیونیستی در آینده سخت تر خواهد کرد.
منبع : الوقت ، 09/04/1397
