یک کارشناس مسایل بین الملل در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین، اهداف کنفرانس ضد ایرانی لهستان را مورد ارزیابی قرار داده است.
به گزارش مرکز اطلاع رسانی فلسطین، اقدام ورشو برای برگزاری نشست ضد ایرانی درتاریخ 24 و 25 بهمن ماه با واکنش وزارت خارجه ایران و احضار سفیر لهستانمواجه شد. نشستی که به باور برخی تحلیلگران به دلیل خشم ایالات متحدهآمریکا به دلیل همراهی نکردن سه متحد اروپایی خود یعنی آلمان، فرانسه وبریتانیا در موضوع توافق اتمی است. مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا نیزدر سفر اخیر خود به خاورمیانه صراحتا از اتحادیه اروپا و سازمان های چندجانبه گله کرد. به گفته وی نمایندگان ۷۰ کشور مختلف از آسیا، آفریقا،اروپا و خاورمیانه قرار است در نشست لهستان شرکت کنند. اما تاکنوننمایندگان کشورهای مختلف یا با قطعیت عدم حضور را اعلام کرده‌اند یا هنوزتصمیمی برای شرکت در نشست نگرفته‌اند. خبرگزاری خبرآنلایندر گفتگو با سیدهادی برهانی، استادیار دانشکده مطالعات جهان و کارشناسمسائل خاورمیانه به بررسی اهداف برگزاری این نشست پرداخته است که در ادامهمشروح آن را می‌خوانید:
به نظر شما مهمترین دلیل سازماندهی و برگزاری کنفرانس لهستان چیست؟
مهمترین دلیل برگزاری عجولانه این کنفرانس سبقت گرفتن ازتحولات نامطلوب منطقه است. تحولاتی که ترامپ، نتانیاهو و بن سلمان – محورشر در خاورمیانه – آن را نامطلوب می بینند. خاورمیانه وضعیت بحرانی و اوجدشمنی و تشتت را پشت سرگذاشته است. عراق آرام شده و حکومت آن در منطقهپذیرفته می شود، سوریه در همین مسیر است و مسئله بازگشت سوریه به اتحادیهعرب مسئله وقت و زمان است. درگیری در یمن در مسیر حل و فصل قرار گرفته است.این امر برای دشمنان و اشرار منطقه بویژه نتانیاهو نگران کننده است. اوتلاش می کند قبل از عبور کامل منطقه از بحران و تشتت موجود از ضعف منطقهبهره برداری نموده و موجودیت خود را به آن تحمیل نماید.
سایر دلایل و انگیزه های تشکیل این کنفرانس را چگونه ارزیابی می کنید؟
برای این کنفرانس سه دلیل عمده دیگر قابل تصور است: دلیل آمریکایی،اسرائیلی، عربی. دلیل آمریکایی کنفرانس مربوط به احساس انزوای آمریکایترامپ در برابر ایران و برجام است. آمریکا تصور می کرد میتواند دنیا واروپا را مجاب کند از سیاست ضدبرجام ترامپ حمایت کنند اما تمام تلاشهایآمریکا در این زمینه شکست خورده و برجام همچنان از محبوبیت و مشروعیت بینالمللی قوی برخوردار است. آمریکا از این ناکامی و انزوای ناگوار رنج می بردو در تلاش است با خلق ائتلافها و کنفرانسهای بین المللی ساختگی موضع منزویخود را موضعی بین المللی و پرطرفدار معرفی نماید. دلیل اسرائیلی اینکنفرانس محقق کردن آرزوی دیرینه و استراتژیک اسرائیل برای خروج از انزوایمنطقه ای و پذیرش توسط کشورهای منطقه و عربی است. برغم فشارهای آمریکا وقدرتهای غربی هنوز هیچیک از کشورهای عربی به جز اردن و مصر اسرائیل را بهرسمیت نشناخته اند و این مهمترین مانع بر سر مشروعیت اسرائیل در صحنه بینالمللی است. حضور نتانیاهو و مقامات عربی در یک کنفرانس و در کنار یک میز ودر یک تصویر میتواند پایان انزوای عربی اسرائیل تلقی شود. من این دلیل رامهمترین دلیل برگزاری کنفرانس لهستان می دانم. کنفرانس یک دلیل عربی همدارد. برخی کشورهای عرب به ویژه عربستان و امارات نگران تحولات اخیر منطقهبویژه تحولات سوریه، عراق و یمن هستند و برای رفع نگرانیهای خود به آمریکا واسرائیل متکی و بدهکار شده اند. عربستان همچنین در موضوع قتل خاشقچی بشدتبه اسرائیل بدهکار است. آمریکا و اسرائیل با برگزاری عجولانه کنفرانسلهستان می خواهند در اسرع وقت و قبل از خارج شدن خاورمیانه از شرایط بحرانیکنونی بدهی عربستان و کشورهای هم پیمان آن را از طریق نوعی برسمیت شناختناسرائیل نقد نمایند. کنفرانس لهستان در واقع برنامه ای آمریکایی-اسرائیلیبرای استثمار و بهره کشی از حکام بدهکار عرب است.
پیش بینی می کنید این کنفرانس چه نتایجی به بار آورد؟
معتقدم این کنفرانس برای آمریکا ثمری در بر نخواهد داشت. سرنوشت و نتیجهاین کنفرانس برای آمریکا چیزی بیشتر و بهتر از نشست شورای امنیت در موردایران نخواهد بود. این نشست که به پیشنهاد آمریکا و ریاست ترامپ برگزار شد،نه تنها نتیجه ای نداشت بلکه به افتضاحی دیپلماتیک تبدیل شد. کشورهای عربینیز طرفی از این کنفرانس نخواهند بست. من تصور نمی کنم آنها اساسا تمایلیبه شرکت در این کنفرانس داشته باشند. مهمترین عامل شرکت احتمالی آنها دراین کنفرانس فشار و دیکته آمریکاست. اسرائیل اگر بتواند نخست وزیر ضدعربخود بنیامین نتانیاهو را در کنار مقامات کشورهای عربی بنشاند میتواند بهبزرگترین برنده این کنفرانس بدل شود.
سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال این کنفرانس را چگونه ارزیابی می کنید؟
ضروری است ایران از امکانات خود برای برخورد با این کنفرانس ضدایرانیاستفاده نماید. تلاش خوبی برای تاثیر بر افکارعمومی لهستان شروع شده است.تاثیر بر افکار عمومی ملتهای عرب و مسلمان نیز بسیار با اهمیت است. بایدملتهای منطقه قبل از شروع کنفرانس تصویر واقعی نتانیاهو بعنوان دشمن کینهتوز اعراب و مسلمانان را ببینند. نتانیاهو به معنای واقعی کلمه از سردمدارنتاریخ در زمینه تحقیر اعراب و غصب حقوق آنان است. این واقعیت را اگرملتهای منطقه به وضوح ببینند، ملاقات با نتانیاهو را خیانتی تاریخی بهاسلام واعراب تلقی خواهند کرد و اعتراض و انتقاد از این کنفرانس منطقه رافرا خواهد گرفت.
آیا ایران میتواند در این زمینه ابتکار خاصی داشته باشد؟
در مقابل کنفرانس لهستان که محور آمریکا و اسرائیل را ناجی منطقه می داندایران باید بر چارچوبهای اسلامی و عربی برای حل و فصل مسائل و مشکلات منطقهتاکید نماید. علاوه بر فعالیت در مسیر دیپلماسی عمومی، توجه به دیپلماسیسنتی و رسمی نیز مهم است. ضروری است پیام ایران به همه دولتهای منطقه پیامبرادری و همکاری و آمادگی برای حل اختلافات باشد. دولتهای منطقه باید احساسکنند ایران به حاکمیت و استقلال آنها کاملا احترام می گذارد و منافع مشروعآنها را درک می کند. رهبران معتدل و میانه رو منطقه مانند ماهاتیر محمد واردوغان که مورد احترام طرفهای مختلف می باشند، میتوانند نقش موثری درمنطقه ایفا نمایند. با سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب میتوان کار کرد.نیاز است ایران دیپلماسی جسورانه و فعالانه ای در قبال این مسئله در پیشگیرد. احتیاط، محافظه کاری و بی عملی می تواند زمینه را برای پیشبرد وپیشرفت ابتکارات واهداف اسرائیل در منطقه فراهم نماید. ضروری است ابعادخطیر پذیرش اسرائیل در منطقه به درستی در کشور فهمیده شود. این امر، درصورت تحقق، شکست سنگینی است که میتواند همه پیروزیهای اخیر ایران در منطقهرا تحت الشعاع قرار دهد و موقعیت اسرائیل را برای مدتی طولانی در منطقهمستحکم نماید. در مقابل اگر اسرائیل و آمریکا در تحقق این هدف کنفرانسلهستان ناکام بمانند، منطقه از خطر پذیرش و هیمنه اسرائیل عبور خواهد کرد.بنده کنفرانس لهستان را آخرین شانس واقعی نتانیاهو برای پذیرش در جمعمقامات عرب منطقه می دانم. این احتمالا آخرین تلاش جدی آمریکا و اسرائیلبرای شکستن انزوای عربی و منطقه ای اسرائیل در خاورمیانه پیش از خروج ازبحران است. معتقدم روند فعلی تحولات در منطقه و کاهش تنش و درگیری ها وتقویت حل و فصل مسائل منطقه ای شانس اسرائیل برای ورود در منطقه را بشدتکاهش خواهد داد.
