جنبش مقاومت اسلامی “حماس” توجه ویژه ای به سفر اخیر هیات خود به تهران مبذول داشته است و این مساله به وضوح در ترکیب هیات بلندپایه این جنبش که به ریاست “صالح عاروری” نایب رئیس حماس به تهران سفر کرده است، مشخص است. عاروری درباره این سفر هیات حماس به تهران اعلام کرد که این جنبش در خط مقدم دفاع از امت اسلامی در برابر پروژه توسعه طلبی رژیم صهیونیستی با هدف ضربه زدن به وحدت و پیشرفت این امت ایستاده است.
روابط تاریخی
روابط حماس و ایران از سال 1990 آغاز شد و با توجه به اوضاع فلسطین که شاهد انتفاضه ها و انقلاب های مردمی بود، به شکل سریعی گسترش یافت. شاید نقطه اشتراک دو طرف در برقراری این رابطه، مقاومت و نیازشان به برقراری روابط راهبردی به منظور تقویت جریان مقاومت و حمایت از آن در آن زمان بود.
این رابطه بر اساس رویکرد ثابت و مبتنی بر همکاری با تمامی کشورها و طرف های منطقه ای در راستای خدمت به مساله فلسطین و بر پایه حفظ توازن بدون جانبداری از یکی از طرف های منطقه ای یا یکی از طرف های داخلی شکل گرفت و عدم دخالت در امور داخلی این کشورها و طرف ها یکی از ارکان اصلی این رابطه را تشکیل می داد.
دشمن مشترک
“ساری عرابی” تحلیلگر مسائل سیاسی در این زمینه اظهار داشت که جمهوری اسلامی ایران و جنبش حماس در یک کشتی قرار دارند و این تصمیم لزوما به صورت اختیاری اتخاذ نشده است، بلکه بر اساس داشتن دشمنی مشترک شکل گرفته است و اقداماتی که علیه هر دو طرف صورت می گیرد، تقریبا شبیه هم است.
عرابی در گفتگو با مرکز اطلاع رسانی فلسطین خاطر نشان کرد که رژیم صهیونیستی با محاصره و خشکاندن منابع مقاومت، سعی در حذف مساله فلسطین و نابودی این جریان را دارد و از سوی دیگر، دولت آمریکا نیز همین رویکرد را در قبال جمهوری اسلامی ایران در پیش گرفته است و این وضعیت مستلزم نوعی ارتباط و هماهنگی مواضع برای مقابله با چالش های مشترک بوده است.
این تحلیلگر سیاسی تصریح کرد که تقویت مواضع و هماهنگی آنها باعث شده است که محور مقاومت تبدیل به سدی محکم در برابر چالش های ایجاد شده علیه خود شود. وی همچنین تاکید کرد که ممکن است حملات و فشارهای اخیر آمریکا علیه ایران بدین معنا باشد که رژیم صهیونیستی قصد حمله به مقاومت در غزه در آینده نزدیک را دارد.
چالش های بزرگ
“ایاد شورباچی” یکی دیگر از تحلیلگران سیاسی است که به اهمیت زمانبندی انجام این سفر اشاره می کند و می گوید: اهمیت زمان این سفر به این مساله مربوط می شود که هر دو طرف با چالش های بزرگی مانند تجاوزات و محاصره مواجه هستند و حماس سعی در تشکیل و برقراری روابط با تمامی طرف ها و به ویژه محور مقاومت را دارند.
شورباچی در گفتگو با مرکز اطلاع رسانی فلسطین خاطر نشان کرد که شبکه منافع مشترک میان ایران و حماس وجود دارد و این جنبش برای احیای روابط خود در تمامی سطح و با کشورهای همسایه فلسطین و به ویژه اعضای جریان مقاومت تلاش می کند؛ چرا که این طرف ها تعامل خوبی با مساله فلسطین دارند و به وضوح از آن حمایت می کنند.
این تحلیلگر سیاسی تصریح کرد که تلاش حماس برای تقویت روابط با ایران ناشی از این است که تهران یکی از مهمترین طرف های حامی مقاومت و آرمان فلسطین به شمار می رود؛ در حالی که بسیاری از کشورها و طرف ها چنین نقشی را ایفا نمی کنند.
سفر در سطح هیات بلندپایه
این سفر مهمترین سفر هیات حماس به تهران از زمان آغاز بحران سوریه است که در سطحی عالی و با هدف تقویت روابط و ارتقای سطح همکاری ها و هماهنگی مواضع میان ایران و حماس صورت می گیرد و نوعی اعلام رسمی از سر گیری روابط و بازگشت آن به دوران قبل از سال 2011 است. ابراهیم مدهون تحلیلگر مسائل سیاسی فلسطین با اشاره به این مساله تاکید می کند که طرفداران مقاومت امیدهای زیادی به بازگشت روابط این دو طرف به دوران اوج خود دارند.
مدهون در گفتگوی ویژه با مرکز اطلاع رسانی فلسطین خاطر نشان کرد ه حمایت های ایران از مقاومت، حمایت هایی موثر در ابعاد مختلف مانند ابعاد سیاسی، نظامی و مالی است که در سایه تهدید رژیم صهیونیستی به حمله به غزه و گسترش دامنه تجاوزات به کرانه باختری و نوار غزه از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
وی افزود: این سفر زمینه ساز آغاز برنامه جدیدی خواهد شد که باعث افزایش همکاری و هماهنگی می شود؛ چرا که حماس نوک پیکان مقاومت در فلسطین در برابر پروژه های آمریکایی ـ صهیونیستی به شمار می رود.
این تحلیلگر سیاسی خاطر نشان کرد که اظهارات بیان شده در جریان این سفر نشان می دهد که طرفین نوعی ائتلاف و همبستگی میان خود اعلام کرده اند و امیدهای زیادی به این سفر بسته شده است.
مدهون تاکید کرد که به احتمال زیاد این سفر باعث نگرانی رژیم صهیونیستی خواهد شد؛ چرا که حماس به مراتب قویتر از گذشته شده است و در صورت حمایت ایران و هماهنگی حماس با آن قویتر هم خواهد شد که آن وقت می تواند به تهدیدی واقعی برای رژیم صهیونیستی تبدیل شود.
