نخست وزیررژیم صهیونیستی که برای نخستین بار از سال ۱۹۹۹ به اوکراین سفر می‌کند، احتمالاً از مسئله میانجیگری در مذاکرات مسکو-کی‌یف، برای رسیدن به اهداف سیاسی خاص، ازجمله گرفتن امتیاز از اوکراین و تقویت مواضعش در مقابل روسیه استفاده خواهد کرد.
روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا»، چاپ مسکو امروز در تحلیلی نوشته است: “بنیامین نتانیاهو” نخست وزیر اسرائیل یکی از نخستین مهمانان خارجی “ولادیمیر زلنسکی” رئیس جمهوری جدید اوکراین است. مذاکرات نتانیاهو و زلنسکی که امروز دوشنبه، 19 آگوست (28 مرداد ماه) انجام می شود، در کی‌یف بسیار مورد توجه قرار گرفته، البته بیشتر به این دلیل که این نخستین سفر نتانیاهو به اوکراین از ماه مارس سال 1999 به این طرف است. این در حالی است که وی مرتباً به مسکو رفت و آمد می کند.
در آستانه این سفر، در پایتخت اوکراین با احتیاط گفته شده که ممکن است نتانیاهو بخواهد بین مسکو و کی‌یف میانجیگری کند. خود او پیش از این در پاسخ به سئوال خبرنگاران که از وی درباره احتمال نقش میانجیگری وی در مذاکرات روسیه و اوکراین گفته بود: «من تاکنون از قبول این پیشنهاد خودداری کرده بودم، ولی اگر شما می‌پرسید، ممکن است در این باره تجدید نظر کنم.»
“ولادیمیر کاتسمن” کارشناس مسائل سیاسی اوکراین در مصاحبه‌ای در این باره گفته است: «تیم رهبری زلنسکی قصد دارد که راهی برای پایان دادن به مناقشه دونباس پیدا کند و مستقیم‌ترین راه برای رسیدن به این هدف، مذاکرات اوکراین-روسیه است که از لحاظ تئوری می‌تواند با کمک نخست وزیر اسرائیل ترتیب داده شود، چرا که نتانیاهو یک بازیگر بانفوذ در مسکو و کی‌یف است و می تواند از موقعیت خود در این رابطه استفاده کند.»
البته همه کارشناسان با این دیدگاه موافق نیستند. جالب توجه است که مجله «دیلاوایا استالیتسا»، چاپ کی‌یف، در این باره نوشته است: «از نظر حقوق بین الملل، اسرائیل به عنوان یک اشغالگر سرزمین‌های فلسطین و بلندی‌های جولان که به سوریه تعلق دارد، شناخته می شود. با توجه به این مسئله بسیار سخت است تصور کرد که نتانیاهو به ناگهان مخالف اشغال کریمه شده و تصمیم گرفته باشد که اوکراین را از شر جنگ چندین ساله در دونباس رها کند.»
به نوشته این مجله اوکراینی، بعید است نتانیاهو طرف اوکراین را گرفته و با ولادیمیر پوتین به بحث درباره دونباس بپردازد و به منافع اسرائیل در این زمینه که روسیه وابستگی زیاد دارد، آسیب برساند.
قصد نتانیاهو برای اعمال فشار بر اوکراین درباره انتقال سفارت این کشور به قدس
در عین حال احتمال می‌رود که نخست وزیر اسرائیل بار دیگر مقامات اوکراینی را در مقابل مسئله دشوار انتقال سفارت اوکراین به شهر مقدس قدس قرار دهد. نتانیاهو در یکی از مصاحبه‌های اخیر گفته بود که مطرح کردن این سئوال، یکی از اهداف سفر وی به کی‌یف خواهد بود. در پارلمان اعلای اوکراین طی 6 ماه گذشته مسئله امکان انتقال سفارت این کشور به قدس، چندین بار مطرح شده، ولی نمایندگان رادا، تاکنون از بررسی این مسئله خودداری کرده‌اند.
از یک سو آمریکا که مقامات کی‌یف همواره چشم به آنجا دارند، تصمیم گرفته تا چنین اقدامی را انجام دهد که بسیار مورد رضایت مقامات اسرائیلی قرار گرفته است. از طرف دیگر، اتحادیه اروپا و ترکیه که اوکراین قصد دارد روابط خوبی با آنها برقرار کند، از چنین اقدامی حمایت نمی‌کنند که سفارت‌های کشورهای دیگر به شهری که متعلق به فلسطینیان است، انتقال یابد
روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا» در ادامه می‌افزاید، مسئله امکان میانجیگری نتانیاهو در مذاکرات بین روسیه و اوکراین چندان دور از ذهن نیست. ضمن اینکه نتانیاهو تنها مدعی چنین میانجیگری نیست. “الکساندر لوکاشنکو” رئیس جمهوری بلاروس و “رجب طیب اردوغان” رئیس جمهوری ترکیه نیز پیش از این چنین پیشنهادی را مطرح کرده بودند.
“آلیسیا یاخنو” کارشناس سیاسی اوکراینی معتقد است، مشکل در میانجی گری در این مسئله نیست، بلکه مسئله مواضع مسکو و کی‌یف است که دقیقا مقابل یکدیگر و غیرقابل قبول برای طرف دیگر است. اوکراین، روسیه را طرف دیگر مناقشه نظامی در دونباس می داند، در حالی که روسیه دست داشتن خود در این بحران را رد کرده و خود را میانجیگر در حل و فصل این مشکل می نامد. مقامات مسکو همواره به کی‌یف توصیه می کنند که مذاکرات مستقیمی را با مقامات محلی دونتسک و لوهانسک انجام دهند، در حالی که دولت اوکراین این دو جمهوری را اشغالگر و جدایی طلب تلقی کرده و عملیات نظامی را برای نابودی آنها آغاز کرده‌اند. حال اگر مسئله شبه جزیره کریمه که روسیه و اوکراین، هر کدام آن را به خود متعلق می‌دانند را کنار بگذاریم خود این اختلافات مانع از آن می شود که مقامات مسکو و کی‌یف، حرفی برای مذاکره داشته باشند. البته به عقیده وی، نخست وزیر اسرائیل در سفر به کی‌یف، ممکن است چنین هدفی را دنبال کند.
“ایلیا کوسا” کارشناس مرکز تحلیل سیاسی «موسسه آینده اوکراین» نیز یادآور شده که سفر نتانیاهو به کی‌یف در اسرائیل و روسیه، بسیار مورد توجه قرار داشته و با اهمیت ارزیابی می شود. وی گفت: «در حال حاضر نتانیاهو از اوکراین صرفاً برای تقویت مواضع خود در مذاکرات با روسیه درباره مسائلی که مورد علاقه مقامات تل‌آویو است، استفاده می کند. از جمله این مسائل: آینده روابط روسیه، ایران و سوریه که مورد نگرانی اسرائیل است و همچنین طرح های انرژی اسرائیل در منطقه خاورمیانه که با حمایت و همکاری روسیه، دورنمای روشنی خواهد داشت.»
این کارشناس یادآور شد: «در رابطه با نقش میانجیگری نتانیاهو در حل و فصل مناقشه دونباس باید گفت که وی نظریه جدیدی برای کمک به حل و فصل این مناقشه ندارد که بخواهد مطرح کند. دوماً، مشکل در میانجیگری در این قضیه نیست، بلکه مسئله بر سر اصل موضوع است که طرف روسی و اوکراینی، مواضع یکدیگر را قبول ندارند. و سومین نکته هم اینکه دو کشور آلمان و فرانسه از مدت‌ها قبل نقش میانجی را در این مناقشه بازی می کنند و گروه چهارجانبه نرماندی هم اکنون هم فعال است و نیازی به واسطه دیگری در این بین وجود ندارد.»
منبع : تسنیم ، 28/05/1398
