اعلام خبر استعفای نماینده ویژه رئیس جمهور آمریکا در خاورمیانه که از مهندسین اصلی معامله قرن به شمار می رود گمانه زنی ها را در خصوص شکست این طرح آمریکایی افزایش داده است.
خبر استعفای جنجالی و ناگهانی و از پیش اعلام نشده جیسون گرینبلاتنماینده ویژه رئیس جمهور آمریکا در خاورمیانه سر خط اخبار مربوط به جهانعرب قرار گرفته است.
دولت جنجالی دونالد ترامپ در آمریکا باردیگر با یک استعفای دیگر، یعنیجیسون گرینبلات روبرو است؛ کسی که پیگیری معامله قرن را بر عهده داشت. دراین ارتباط منابع غربی گفته‌اند که گرینبلات طی چند هفته آینده رسماً ازکار در دولت ترامپ انصراف خواهد داد.
استعفای نماینده آمریکا در امور فلسطین در حالی است که او یکی ازمهندسان طرح جنجالی «معامله قرن» بوده و کاخ سفید اعلام کرده بود کهرونمایی از این طرح به بعد از انتخابات پارلمانی رژیم صهیونیستی موکول شدهاست.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا پس از انتشار خبر استعفای آتی گرینبلاتبا واکنش به این خبر در توئیتر اظهار داشت: جیسون گرینبلات به منظور درپیش گرفتن کارش در بخش خصوصی، بعد از تقریباً سه سال (حضور در) دولت من، ازدولت خارج خواهد شد. فداکاری او در قبال اسرائیل و تلاشش در زمینه صلح بیناسرائیل و فلسطینیان فراموش نخواهد شد.
خبر استعفای گرینبلات باعث شد گروه‌های فلسطینی نیز به این مسأله واکنشنشان دهند. جنبش فتح در واکنش به استعفای فرستاده ویژه کاخ سفید در امورخاورمیانه اعلام کرد: آمریکا به شکست معامله قرن اعتراف کند چرا که اینمسأله به منزله پایان معامله قرن نیست اما اعتراف صریح این دولت مبنی بروجود موانع بر سر راه اجرای این طرح است. استعفای گرینبلات بیانگر این استکه نمایندگان آمریکا دیگر امکان مواجهه با موانعی که بر سر راه واشنگتن ونقشه‌های آن وجود دارد ندارند.
در همین رابطه حازم قاسم سخنگوی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) نیزاعلام کرد: مقاومت معامله قرن را برای همیشه در خاک دفن خواهد کرد. دولتآمریکا تاکنون معامله قرن را اعلام نکرده است و امروز می‌بینیم که گرینبلاتاستعفا می‌کند، این درحالی است که اصرار ملت فلسطین بر مقابله با اینمعامله افزایش یافته است و مقاومت آنها این طرح (سازش) را برای همیشه درخاک دفن خواهند کرد.
بسیاری از از تحلیلگران معتقدند که این استعفا ضربه سنگینی به بنیامیننتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود زیرا وی امیدوار بود کهاین طرح پیش از انتخابات کنست اعلام شود و او بتواند از این موضوع به سودخود، بهره برداری کند.
معامله قرن، طرح آمریکایی است که در آن بیت المقدس و بخش‌های اشغالی ازکرانه باختری که شهرک‌های صهیونیست نشین در آنها ساخته شده، به رژیماشغالگر واگذار و بازگشت فلسطینی‌ها به سرزمینی مادری‌شان کلاً منتفی خواهدشد. این طرح همچنین شامل چشم‌پوشی فلسطینی‌ها از حق بازگشت به سرزمین خوداست که طبق قطعنامه ۱۹۴ شورای امنیت به رسمیت شناخته شده است.
این اقدام ناگهانی و از پیش اعلام نشده گرینبلات باعث شده تا گمانهزنی‌ها در خصوص دلایل آن شدت پیدا کند. بدون شک این استعفا را نمی‌توان بهشکست ارائه طرح معامله قرن و اجرایی کردن آن در سایه مخالفت‌های گسترده بابندهای این طرح که تماماً به نفع رژیم صهیونیستی است بی ارتباط دانست.
گرینبلات یکی از نزدیک ترین افراد به رئیس جمهور آمریکا به شمار می‌رود وقبل از آنکه ترامپ به سمت ریاست جمهوری برسد به عنوان یکی از وکلای وی بااو همکاری می‌کرد. گرینبلات از همان ابتدا وارد موضوع درگیری‌ها میان رژیمصهیونیستی و فلسطینی‌ها شد و در خصوص این پرونده دست راست جرد کوشنر مشاور وداماد ترامپ در زمینه ارائه طرح معامله قرن به شمار می‌رود.
ارائه این طرح چندین نوبت به تأخیر افتاد که این مسأله به دلیل وجودموانع و مشکلات بر سر راه اعلام آن در سایه مخالفت‌های گسترده انجام شد؛این در حالیست که دولت آمریکا مدعی شده است دلیل این تأخیر به نبود یک زمانمناسب و شرایط خاص بر می‌گردد.
اساساً طرح آمریکایی معامله قرن که در سایه تبلیغات آمریکا در زمینهتلاش‌های دروغین این کشور برای حل مسأله فلسطین و در واقع پاک کردن صورتمسأله ارائه شد مرده به دنیا آمد و از همان ابتدا امیدی به اجرایی شدن آننبود.
برگزاری نشست اقتصادی طرح معامله قرن در بحرین که با مشارکت ضعیفطرف‌های مورد نظر و گروه‌های فلسطینی بدون نتیجه برگزار شد نیز یکی دیگر ازعوامل اثبات این مسأله است.
استعفای گرینبلات هم چنین می‌تواند به وجود اختلافات میان دولت آمریکا واقدامات بنیامین نتانیاهو قبل از برگزاری انتخابات کنیست در زمینه الحاقبخشی از کرانه باختری به اراضی اشغالی با هدف تضمین پیروزی خود در انتخاباتبرگردد.
آمریکا و ایادی منطقه‌ای آن به ویژه بحرین و عربستان در ابتدا بسیارکوشیدند با وعده دادن به فلسطینی‌ها و برخی کشورها مانند اردن که نقش مهمیدر طرح معامله قرن ایفا می‌کنند در کنار اعطای رشوه‌های میلیاردی، نظر مثبتآنها را جلب کنند اما اعتراضات علیه این طرح به قدری گسترده است کهنمی‌توان از بندهای ضد فلسطینی آن چشم پوشی کرد.
تا به این مرحله گروه‌های فلسطینی یکپارچه مخالفت خود را با اجرایی شدناین طرح اعلام کرده و بسیاری از کشورهای اسلامی و در رأس آنها ایران نیزبارها اعلام کرده‌اند که معامله قرن مرده به دنیا آمده و هرگز اجرایینخواهد شد.
در هر صورت به نظر می‌رسد گرینبلات نخستین قربانی ناکارآمدی این طرحبوده و در آینده نزدیک باید شاهد استعفای دیگر مسئولان آمریکایی وصهیونیستی به دنبال اجرایی نشدن معامله قرن باشیم. گرچه نمی‌توان گفت کهاین طرح به صورت کامل منتفی و نابود شده است اما استعفای یکی از مهمترینمهندسان آن نشان از وجود اختلافات داخلی در دولت آمریکا بر سر آن و موانعپیش رو برای اجرایی شدنش دارد.
در نهایت باید گفت که استعفای یکی از مهمترین مهندسان طرح آمریکاییمعامله قرن نمی‌تواند بی ارتباط با اختلافات داخلی سیاستمداران آمریکایی واقدامات یکجانبه اخیر رژیم صهیونیستی و هم چنین مقاومت ملت فلسطین در اعلاممخالفت قاطع خود با این طرح باشد؛ طرحی که با توجه به جانبداری آشکار ازرژیم صهیونیستی و چشم پوشی از حقوق مشروع ملت فلسطین به نظر می‌رسد هرگزاجرایی نخواهد شد.
منبع : خبرگزاری مهر، فاطمه صالحی ، 17/06/1398
