به نظر می رسد که ایالات متحده قایق های کوچک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را تهدیدی برای رزمناوهای خود در خلیج فارس می داند. در جدیدترین تنش ها بین تهران و واشنگتن، نیروی دریایی ایالات متحده ایران را به استفاده از دست کم ۱۱ قایق در مانوری خطرناک در نزدیکی ناو آمریکایی مستقر در خلیج فارس متهم و رسانه های ایران نیز تصاویر ویدیویی از پهپادهای مسلح، موشک ها و دیگر تهدیدها برای استفاده در برابر حمله احتمالی آمریکا، منتشر کرده اند. مقابله با این نوع جنگاوری نامتقارن که در آن یک طرف از تاکتیک هایی متفاوت و نابرابر با طرف دیگر و در عین حال تهدیدآمیز استفاده می کند، دشوار است. آیا فناوری اسرائیلی که سال ها تجربه مقابله با تهدیدهای پیچیده متحدان ایران را داشته، می تواند پاسخ مشکل کنونی آمریکا باشد؟
«سامانه دفاعی پیشرفته رافائل» که سامانه دفاع موشکی گنبد آهنین از آن تشکیل شده و «سامانه محافظت فعال تروفی» که روی تانک های آبرامز سوار است، می توانند راه حل مواجهه آمریکا با تهدیدهای مشابه تهدید کنونی ایران در خلیج فارس باشند. رافائل می تواند جنگ افزارهای نامتقارن متشکل از هوایی همچون پهپادها و دریایی همچون حملات قایق های کوچک و تندروی ایران را شناسایی و با آن مقابله کند. ایران پیشتر نشان داده که توانایی استفاده از قایق های تندروی خود را در اقدام علیه کشتی های آمریکایی دارد. همچنین، در پهپادها و موشک های ساخت ایران در حمله به تاسیسات نفتی عبقیق و خوریس عربستان در سپتامبر 2019 (که حوثی ها مسئولیت آن را برعهده گرفتند)، موثر واقع شدند که این مساله نیز تهدیدآمیز بودن آنها را نشان می دهد.
در حال حاضر یکی از مشکلات اصلی در شناسایی و ردگیری تهدیدهای پیچیده همچون پهپادهای کوچک و قایق های سریع السیر، محدودیت سامانه های شناسایی موجود است. ایران ۱۸ آوریل از پهپادهای مسلح جدید و ۲۱ آوریل هم از موشک های ضد رزمناو رونمایی کرده است. تهدیدهای سریع و کوچک با ردگذاری اندک روی رادارها، تهدیدهایی با سرعت مانور بالا و دشوار برای شناسایی به شمار می روند؛ اما طبق گزارش های غیرمحرمانه درباره رافائل، این سامانه توانایی مقابله با این تهدیدها را دارد. سامانه های دفاعی مستقر در کشتی به دلیل برد کوتاه تهدیدها و احتمال وجود چندین تهدید همزمان در منطقه ای مانند تنگه هرمز، محدودیت های بیشتری دارند. اما راه حل های دفاع نامتقارن چندلایه رافائل ظاهرا ترکیبی متنوع از راه حل های پدافند دریایی «قادر به شناسایی، مکان یابی، ردیابی [و] خنثی کردن تهدیدهای نامتقارن چندگانه» است. این مساله می تواند به دفاع در برابر حملات احتمالی ایران یا دیگران کمک کند. برای نمونه، متحدان ایران در یمن از پهپادها در حمله علیه عربستان سعودی و کشتی های مستقر در دریای سرخ استفاده کردند. حزب الله نیز به پهپادها، موشک ها و مهمات هدایت شونده ایرانی مجهز است. ایران خود به مقر نیروهای آمریکایی در عراق موشک بالستیک شلیک کرده و نیروهای متحد آن در این کشور نیز گاهی اوقات حملاتی علیه نیروهای آمریکایی انجام می دهند. تهدید نیروی دریایی ایران نیز مبتنی بر همین تجربیات است.
پدافند دفاع چند لایه رافائل سرمایه گذاری بر فناوری های موفقی همچون موشک های هدایت شونده دوربرد «اسپایک»، فناوری ضدپهپاد «گنبد موشکی» و هواپیماهای بدون سرنشین تهاجمی موسوم به «فایر فلای» را شامل می شود. از دیگر تجهیزات در این سامانه می توان به یک سلاح لیزری با قابلیت های مایکروویو برای از بین بردن یا مخدوش کردن مهمات دشمن، سامانه های راداری و آنتن های سلولی اشاره کرد. اسرائیل استفاده از لیزر برای هدف گرفتن پهپادها و موشک ها را سال ها پیش آغاز کرده و کاربردهای دیگری نیز برای این سلاح ها ایجاد کرده است. گنبد موشکی قابلیت شناسایی و ردگیری چندین پهپاد با لیزر را دارد. اسرائیل همچنین در دفاع کشتی خانواده «تایفون» یا مسلسل های عملیاتی متحرک را می سازد که در بسیاری از کشورها از جمله استرالیا استفاده می شود.
مفهوم استفاده از رویکرد چندلایه اسرائیل این است که انواع تهدیدهایی که قدرت های مجهز به فناوری برتر غربی امروز با آن مواجه هستند، متفاوت از گذشته است. کشورهای دشمن و بازیگران غیر دولتی امروزه به سلاح هایی مانند هواپیماهای بدون سرنشین یا موشک های هدایت شونده ضدتانک دسترسی بیشتری دارند. توانایی قایق های کوچک در ایجاد ویرانی حدود 20 سال پیش در جریان بمباران یمن توسط رزمناو «یو اس اس کول» نمایان شد. کشورهایی مانند ایران که از نیروی زمینی یا دریایی قدرتمندی برای مقابله مستقیم با ایالات متحده یا متحدان آن برخوردار نیستند، ترجیح می دهند منتظر زمان و مکان مناسب برای استفاده از سلاح هایی مانند هواپیماهای بدون سرنشین و موشک هایی که آنها را به حد کمال رسانده اند، بمانند. اسرائیل روی نوعی از فنآوری دفاعی سرمایه گذاری کرده که اولویت در آن شناسایی تهدیدها، ردیابی و سپس هدف گیری است.
قایق های سریع السیر ایران هنوز به کشتی های آمریکایی حمله نکرده اند و ایران پیشتر نشان داده که در به چالش کشیدن مستقیم ایالات متحده جانب احتیاط را رعایت می کند. با این حال، نیروهای متحد ایران در عراق و سوریه، پیشتر، حملاتی علیه نیروهای آمریکایی و ائتلاف به رهبری آن انجام داده اند. افزایش تنش ها در خلیج فارس از سال گذشته نشان داده که ایران دانش و توانایی استفاده موثر از تهدیدها با افزایش نوآوری را دارد. اسرائیل در حال حاضر در سوریه و در مرز با لبنان با این تهدیدها مواجه است و از نسل پنجم «اف-35»های خود برای مواجهه با آنها استفاده کرده و به ایالات متحده نیز چگونگی مقابله با این تهدیدها در خاورمیانه را آموزش داده است. اسرائیل همچنین به عنوان بخشی از به روزرسانی سازمانی نیروهای دفاعی خود، مقرهای جدید متمرکز بر تهدید ایران تاسیس کرده است.
منبع : تسنیم ، 08/02/1399
