آمريکا و رژيم صهيونيستي در اعمال فشار به کشورهاي حاشيه جنوبي خليج فارس براي عادي‌سازي روابط با اين رژيم، مجموعه‌اي از اهداف شخصي و کوتاه‌مدت را دارند، ضمن اينکه در ميان‌مدت به دنبال تثبيت حضور و در درازمدت در پي تغيير معادلات و تهاجم‌هاي مختلف با سازوکارهاي متنوع اقتصادي و نظامي هستند. سيد‌هادي سيد افقهي در گفتگو با سايت شوراي راهبردي روابط خارجي با اشاره به اعلام عادي سازي روابط رژيم صهيونيستي و بحرين از سوي رئيس‌جمهور آمريکا خاطرنشان کرد: بايد به علل، انگيزه‌ها و اهداف اين آشکارسازي روابط، بين بخشي از کشورهاي حوزه جنوب خليج‌فارس و رژيم صهيونيستي توجه کرد؛ چراکه در اين رابطه هم اهداف شخصي ترامپ و نتانياهو در انتخابات مطرح است و هم ابعاد منطقه‌اي و راهبردي.وي با بيان اينکه ترامپ به‌دوراز اعلام و دخالت بحريني‌ها و صهيونيست‌ها چنين رابطه‌اي را اعلام کرد که نشان مي‌دهد مدير و طراح پروژه او است و شايد او بيش از نتانياهو به اين دستاورد نياز داشته باشد، افزود: آنها به اين مسئله اميد بسته‌اند که اين عادي‌سازي‌ها برايشان پيروزي‌هايي کسب کند؛ بنابراين اين‌ها سناريوهايي از پيش طراحي‌شده است و کاملاً قابل پيش‌بيني بود که بحرين هم در اين مسير از امارات دنباله‌روي کند.
اين کارشناس مسائل غرب آسيا بابيان اينکه داماد و وزير خارجه ترامپ به دوره‌گردي افتاده‌اند و به اين کشورها سفر مي‌کنند، گفت: آمريکا فشار کم‌سابقه‌اي به اين کشورها وارد مي‌کند و به آنها گفته مي‌شود که بايد عادي‌سازي روابط با اسرائيل را اعلام کنيد؛ چراکه ما به آن نياز داريم و اين‌يک دستور است! اين‌گونه نيست که آنها، اگرچه زمينه پذيرش اين تحميل و تحقير را دارند از خود قدرت مقاومت چنداني داشته باشند، چراکه ترامپ آنها را تهديد کرده بود که اگر ما يک هفته دست از حمايت شما بکشيم تاج‌وتختتان را از دست مي‌دهيد. او با چنين رويکرد و اطمينان خاطري فشار وارد و موفقيت هم‌کسب مي‌کند .
سيدافقهي در تشريح ابعاد منطقه‌اي و راهبردي اين اقدام بحرين، اظهار داشت: مطلع بوديم که برخي کشورهاي حوزه خليج‌فارس بويژه عربستان با رژيم صهيونيستي تعاملاتي داشتند و حتي اکنون نيز در برخي از اين کشورها و قبل از اعلام عادي‌سازي روابط، نيروهاي صهيونيستي به‌صورت پوششي و يا مستقيم حضور دارند و مرتب ملاقاتي ميان مقامات اين کشورها با مقامات رژيم صهيونيستي انجام مي‌شود. وي با اشاره به‌ضرورت توجه به زمان آشکارسازي اين روابط، ادامه داد: آمريکايي‌ها احساس مي‌کنند وضعيت محور مقاومت در منطقه روزبه‌روز توسعه‌يافته و منسجم‌تر مي‌شود و نمي‌توانند اين استحکام را مهار کنند.
در خطاي محاسباتي‌شان تصور مي‌کردند عمليات تروريستي که منجر به شهادت سردار سليماني شد، شايد بتواند توازن اقتدار و بازدارندگي را به نفع خودشان تغيير دهد و بتوانند بعد از آن مديريت مهار را در سطح منطقه و عليه محور مقاومت اعمال کنند، اما شاهد هستند که در عراق، سوريه، لبنان و يمن اين مسئله نتوانست توازن بازدارندگي را مهار کند. آنها در اين شرايط احساس خطر کردند. اين تحليلگر مسائل غرب آسيا افزود: در شرايط کنوني آنها نياز دوطرفه‌اي، هم از سوي کشورهاي عربي و هم از سوي آمريکا و رژيم صهيونيستي، براي مهار مقاومت به رهبري ايران، احساس مي‌کنند و به تصور خود فکر مي‌کنند مي‌توانند ائتلاف آشکاري در قالب مثلث نامقدس آمريکا – رژيم صهيونيستي – کشورهاي حوزه جنوبي خليج‌فارس عليه ايران ايجاد کنند. وي با اشاره به اظهارات وزير خارجه آمريکا مبني بر اينکه آنچه ميان امارات و رژيم صهيونيستي بود عادي‌سازي نيست بلکه ائتلاف ضد ايراني است، گفت: اماراتي‌ها دروغي گفتند که زود آشکار شد مبني بر اينکه اين اقدام ما تهديدي عليه هيچ کشوري نيست! اما پمپئو عمداً هدف اين اقدام را اعلام کرد. ترس و وحشت آنها از نفوذ و اقتدار محور مقاومت و همچنين نگراني براي از دست دادن تاج‌وتختشان هدف پشت پرده اين عادي‌سازي‌ها است.
عادي‌سازي‌ها مقدمه‌اي براي اجراي معامله قرن
سيدافقهي بابيان اينکه اين توافق هيچ امتيازي براي بحرين ندارد، همان‌طور که براي امارات هم نداشت، به اظهارات مقامات آمريکايي مبني بر اينکه آنها چشم طمع به نفت کشورهاي عرب دارند و همچنين مخالفت اسرائيل با فروش سامانه اف.35 به امارات اشاره و اضافه کرد: اين اقدامات مقدمه‌اي براي اجراي دقيق و موبه‌موي طرح معامله قرن است و براي حضور رژيم صهيونيستي در خليج‌فارس در راستاي مهار و محاصره محور مقاومت صورت مي‌گيرد.وي بابيان اينکه کارشناسان صهيونيستي گفته بودند که به دليل معاملات بالاي تجاري امارات و ايران و دور زدن تحريم‌ها به‌واسطه اين کشور، عادي‌سازي‌ها را از امارات آغاز کرديم تا شاهرگ اقتصادي دو کشور را قطع کنيم، گفت: به عقيده اين کارشناسان اسرائيلي، با تضعيف اقتصاد ايران، محور مقاومت ضعيف مي‌شود و درنهايت با ايجاد اين ائتلاف مي‌توانند ضربه نهايي را به ايران و اين محور وارد کنند.
در اين راستا اتفاقاتي را که در عراق و لبنان در حال وقوع است، بايد پيوسته به هم و براي تضعيف محور مقاومت و نفوذ و قدرت اقتصادي ايران ارزيابي کرد تا بتوانند با اجراي طرح معامله قرن، مسئله فلسطين را خاتمه دهند.اين کارشناس مسائل غرب آسيا با تأکيد براينکه فلسطين مسئله اول جهان اسلام است و دشمنان آن مي‌خواهند زمينه‌اي براي از بين بردنش فراهم کنند تا رژيم صهيونيستي نفس راحتي بکشد و به ايده از نيل تا فرات خود برسد، ادامه داد: آنها قطعاً نخواهند توانست اين مسئله را از بين ببرند. سيدافقهي همچنين به موضع اتحاديه عرب در قبال عادي‌سازي روابط امارات و رژيم صهيونيستي اشاره کرد و گفت: اين کشورهاي خائن و مزدور استعمار همواره عامل تفرقه، نفاق، سرکوب قيام‌ها و نابودي جنبش‌هاي آزاديبخش بوده‌اند. کسي نمي‌تواند منکر نقش عربستان سعودي در تضعيف مسئله فلسطين و جمال عبدالناصر شود. وابستگي اين نظام‌ها به استکبار جهاني همواره ايجاد تفرقه، ناامني و جنگ‌افروزي کرده است و نگذاشته‌اند منطقه روي آرامش را به خود ببيند .
تلاش براي محاصره اقتصادي و جنگ رواني
وي با تأکيد بر ضرورت هوشياري محور مقاومت در مقابل اين خدمات خائنانه نسبت به رژيم صهيونيستي و حضور نظامي آمريکا و همچنين خيانت اعراب به مسئله فلسطين، افزود: آنها به دنبال اين هستند که با تغيير چهره سياسي منطقه و معادلات راهبردي، توازن بازدارندگي و قدرت و اقتدار را دگرگون کنند. اين‌ها قطعاً تهديدي براي ما است. آنها صرفاً به دنبال برقراري روابط دوجانبه نيستند، بلکه مي‌خواهند يک کمربند امنيتي – نظامي براي محاصره اقتصادي و جنگ رواني ايجاد کنند که به اهداف خود برسند.سيدافقهي با اشاره به موج مخالفت‌ها در راستاي محکوم کردن عادي‌سازي روابط بحرين و امارات با رژيم صهيونيستي، ادامه داد: محور مقاومت بايد حرکت کند. شکل حرکت مي‌تواند در قالب جنگ نرم و يا تحرکات اجتماعي، تظاهرات و تحريم کالاها باشد. اگر اين اعتراض‌ها به‌خوبي مديريت و پشتيباني شده و به‌مرورزمان سرد نشود و باصلابت و ايمان به حقانيت مطالبات پيگيري شود، ابعاد اين جنايت و پروژه خائنانه و خطرناک عليه فرهنگ، تاريخ و جغرافياي مردم اين منطقه، افشا شود رفته‌رفته منجر به ظرفيت‌سازي، رأي سازي و تظاهرات و عصيان‌هاي مدني مي‌شود.
وي گفت: امروز سفير رژيم صهيونيستي جرات حضور آشکار در مصر را ندارد؛ چراکه مردم حضور او را قبول نمي‌کنند. وجدان مردم کاملاً بانفوذ رژيم صهيونيستي و آمريکا مخالف است، اما بايد روي اين مسائل کار کرد و ضرر و خطر جدي اين حضور را گفت. پتانسيل مردم بسيار بالاست، اما بايد به‌خوبي مديريت شود.
راهبرد دولت ترامپ؛ دور کردن جهان عرب از فلسطين
مايک پمپئو، وزير امور خارجه آمريکا در حالي به اسرائيل و کشورهاي عربي حوزه خليج فارس سفر کرد که راه‌حل دو دولت براي حل مناقشه فلسطين – اسرائيل را در نظر نداشته بلکه روي چيزي تمرکز کرده است که شايد بتوان آن را راه‌حل 22 کشور خواند؛ يعني چگونه مي‌توان از روابط 22 کشور عربي با اسرائيل براي حمايت از انتخاب مجدد دونالد ترامپ استفاده کرد. آرون ديويد ميلر در يادداشتي که وب‌سايت انديشکده کارنگي آمريکا آن را منتشر کرد؛ نوشت: بااين‌حال، پمپئو و کوشنر مي‌دانند که هيچ شانسي براي همراه ساختن اکثريت 22 عضو اتحاديه عرب با امارات در عادي‌سازي روابط با اسرائيل وجود ندارد؛ اما اين دو براي همراه ساختن برخي از آنها برنامه‌ريزي مي‌کنند. دولت ترامپ سرمست از پول اعراب، فروش تسليحات به آنها و بسيج کشورهاي عربي با دستور کار ضديت با ايران و دوستي با اسرائيل، درواقع اصلاً به فکر فلسطين يا راه‌حل دو دولت نيست، بلکه برنامه آن همواره به کشورهاي عربي مربوط بوده است. رژيم‌هاي ديکتاتوري عربي به دنبال جلب رضايت رئيس‌جمهور ديکتاتوردوست آمريکا و از همراهي با ترامپ خرسند هستند؛ اما سؤال اين است که چه تعداد از اين کشورها از وي پيروي خواهند کرد؟
کوشنر تأکيد کرده است که يکي از اصول اصلي راهبرد وي براي صلح خاورميانه، توسعه «روابط راهبردي» با کشورهاي عربي به‌ويژه با عربستان و امارات است. البته هدف اين نيست که از بسيج کشورهاي عربي به‌عنوان اهرمي براي امتياز گيري از اسرائيل به نفع فلسطين استفاده شود، بلکه طرح اين رويکرد بر آن است که اگر فلسطينيان به دادن امتياز و توافق با شرايط اسرائيل تن در ندهد، جهان عرب فلسطين را رها کند.طي چند سال اخير، کوشنر به‌جاي ايجاد روابط شخصي با همه طرفين ذي‌نفوذ در موضوع فلسطين، تنها روي جلب نظر دو رهبر محوري براي پيشبرد راهبرد خويش، يعني محمد بن سلمان وليعهد عربستان و محمد بن زايد قدرتمندترين رهبر امارات سرمايه‌گذاري کرده است.تمرکز و توجه بر کشورهاي حوزه خليج فارس به‌طور حيرت‌انگيزي عمدي است. اولين سفر خارجي رئيس‌جمهور آمريکا از عربستان سعودي و اسرائيل آغاز شده است.دولت ترامپ از کمپين فاجعه‌بار عربستان و امارات در يمن دفاع کرده و با فروش تسليحات از آن حمايت کرده است. همچنين دولت ترامپ از رژيم‌هاي سرکوبگر اين کشورها چشم‌پوشي کرده و بر نقش محمدبن سلمان در قتل جمال خاشقچي، روزنامه‌نگار سعودي و مثله کردن وي، سرپوش گذاشته است.
اساساً همان‌طور که اخيراً در احتمال فروش جنگنده پيشرفته اف-35 به امارات مشهود بود، آنچه کشورهاي عربي خواسته‌اند، کم‌وبيش به آن رسيده‌اند. ترديدي نيست که سفر پمپئو و احتمالاً کوشنر درنهايت مايه توافق‌هاي بيشتر براي عادي‌سازي روابط با اسرائيل خواهد شد. پمپئو براي تحکيم روابط امارات با اسرائيل از امارات ديدار خواهد کرد و به سراغ بحرين و عربستان نيز خواهد رفت. احتمالاً اين دو کشور نيز نامزد عادي‌سازي روابط با اسرائيل خواهند بود. بحرين از توافق امارات – اسرائيل به گرمي استقبال کرده و پيش‌ازاين ميزبان اسرائيل در کنفرانس اقتصادي بوده و ماه‌ها با اسرائيل در تماس بوده است.سودان پس از برکناري عمرالبشير ازنظر سياسي پيچيده شده و سخنگوي وزارت خارجه سودان به خاطر اظهارنظر در مورد گرمي روابط با اسرائيل اخراج شده است. بااين‌وجود، بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير اسرائيل، ماه فوريه با اعضاي کليدي شوراي حاکم سودان ديدار کرده و تمايل شديد اين کشور به حذف از ليست آمريکايي کشورهاي حامي تروريسم، احتمال توافق آن با اسرائيل را محتمل کرده است.واضح است که زمان‌بندي فعاليت‌هاي عادي‌سازي روابط با اسرائيل، با منافع سياسي بازيگران اصلي اين صحنه در ارتباط است. اين امر پيروزي بزرگي براي نتانياهوست که تحت‌فشار عظيم داخلي ناشي از افزايش کوويد-19، رکود اقتصادي، طرح اشغالي غيرقابل اجرا و محاکمه آتي به خاطر فساد است. امارات نيز (صرف‌نظر از پيروزي ترامپ يا بايدن در نوامبر) خود را به‌عنوان بازيگر مهم واشنگتن مطرح کرده و احتمالاً به اف-35ها نيز دست خواهد يافت.
همچنين، تصور صلح کشورهاي عربي با اسرائيل براي دولت آمريکا نيز بد نخواهد بود که هيچ خبر خوش و نمايش تدبير براي ارائه به افکار عمومي در آستانه انتخابات ندارد. اگر در اهداف سياسي اين تلاش‌هاي عادي‌سازي روابط شکي وجود داشت، طرح پمپئو براي شرکت در گردهمايي سراسري جمهوري‌خواهان در حمايت از بيت‌المقدس آن را برطرف کرد که به يک مأموريت ديپلماتيک براي پيشبرد منافع ملي آمريکا رفته است.
ماموريت عربي براي نجات دار و دسته صهيونيستي
رسانه‌هاي عربي با توصيف شرايط سياسي رئيس‌جمهوري آمريکا و نخست وزير رژيم صهيونيستي، از ماموريت نجات اين دو نزد برخي دولت‌هاي عربي حاشيه خليج فارس مي‌نويسند.به گزارش ايرنا،«دونالد ترامپ» رييس جمهوري آمريکا گفت بحرين با عادي‌سازي روابط با اسرائيل موافقت کرده است. ترامپ خبر موافقت منامه براي عادي‌سازي روابط با تل‌آويو را پس از تماس تلفني با «حمد بن عيسي آل خليفه» پادشاه بحرين با «بنيامين نتانياهو» در يک پيام توييتري اعلام کرد.بحرين دومين کشور عربي پس از امارات است که طي روزهاي اخير روابط خود را با رژيم صهيونيستي عادي مي‌کند.
عادي‌سازي خيانت به آرمان مردم فلسطين
عادي‌سازي روابط امارات و بحرين با رژيم صهيونيستي در حالي انجام مي‌شود که نه تنها در سال‌هاي اخير اتفاق مثبتي به نفع مردم فلسطين رخ نداده است، بلکه رويدادهايي همچون انتقال سفارت آمريکا به بيت‌المقدس و توسعه‌طلبي بيشتر رژيم صهيونيستي در سرزمين‌هاي عربي به وقوع پيوست. در چنين شرايطي عادي‌سازي روابط کشورهاي عربي با رژيم صهيونيستي به معناي ناديده گرفتن آرمان مردم فلسطين و شرايط ناگوار کشورهاي عربي و سرسپردگي آنها در برابر رژيم صهيونيستي و آمريکا است.تارنماي «مصر العربيه» در گزارشي به قلم «اسلام محمد» با عنوان «قطار عادي‌سازي روياي فلسطيني‌ها در برپايي کشور مستقل فلسطين را زير خود له خواهد کرد» نوشت صلح کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس با رژيم اسرائيل مي‌تواند سبب نابودي قضيه فلسطين شود و به طرح ابتکار عمل صلح عربي پايان دهد.
روزنامه الکترونيکي «راي اليوم» در گزارشي به قلم «ابراهيم عبدالله صرصور» آورد: همه توافقنامه‌هايي که ميان کشورهاي عربي و رژيم اسرائيل منعقد شده بخشي از روند عادي‌سازي روابط با رژيم اشغالگر است. اين اقدام نشان دهنده ناگواري اوضاع کشورهاي عربي است، زيرا هيچ يک از اين کشورها در روند عادي‌سازي روابط خود حل عادلانه مساله فلسطين و بازگردان سرزمين‌هاي اشغال شده را به عنوان يک شرط مطرح نکرده‌اند. توافق کشورهاي عربي و همچنين توافق سازمان آزاديبخش فلسطين با اسرائيل در «اسلو» پوششي بود که در نتيجه آن رژيم اسرائيل براي اشغال بيشتر سرزمين‌هاي عربي اقدام کرده است .به نوشته «راي اليوم» عادي‌سازي روابط کشورهاي عربي با اسرائيل در شرايطي که اين رژيم سرزمين‌هاي فلسطين و قدس و مسجد الاقصي را اشغال کرده و حدود هشت ميليون نفر از مردم فلسطين را در سراسر جهان آواره کرده بيانگر ناگواري اوضاع کشورهاي عربي و سرسپردن آنها در برابر طرح‌هاي رژيم صهيونيستي بدون هيچ گونه توجيهي است. اقدام کشورهاي عربي در عادي‌سازي روابط با رژيم اسرائيل نشان مي‌دهد که مقامات اين کشورها در مسووليت‌هاي ديني و ملي خود خيانت کرده‌اند و خود را به عنوان نوکر صهيونيسم جهاني و امپرياليسم غربي معرفي کرده‌اند و به مساله فلسطين به عنوان نخستين مساله امت عربي و اسلامي ضربه زده‌اند. نظام کشورهايي مثل امارات و بحرين که مشروعيتي در بين مردم خود ندارند، به دامن صهيونيست‌ها پناه برده‌اند تا شايد بتوانند براي مدتي حکومت نامشروع خود را بيمه کنند و از دست زدن به اصلاحات داخلي سرباز زنند.روزنامه «العربي الجديد» چاپ لندن در اين زمينه نوشت کشورهاي عربي به ويژه کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس به دليل مسائل داخلي و خارجي در حال عادي‌سازي روابط با رژيم اسرائيل هستند. در حالي که هنوز هم افکار عمومي در کشورهاي عربي با به رسميت شناختن رژيم اسرائيل مخالف است سران اين کشورها معتقدند عادي‌سازي روابط به آنان در حمايت از امنيت و نزديک شدن به آمريکا کمک مي‌کند. نظام کشورهاي عربي در عادي‌سازي روابط خود با رژيم اسرائيل محاسبات خود را در نظر گرفته‌اند و به محاسبات و خواسته‌هاي مردم خود توجهي نکرده‌اند. افکار عمومي مردم جهان عربي صلح با اسرائيل را تامين کننده رفاه مردم قلمداد نمي‌کنند و صلح با اين رژيم را مانعي در زمينه اصلاح نظام سياسي در کشورهاي عربي به شمار مي‌آورند .رژيم‌هاي عربي حاشيه خليج فارس اين روزها در مسيري گام برمي‌دارند که خواسته نتانياهو و ترامپ را با کمترين هزينه محقق سازند. در شرايطي که ترامپ در آستانه انتخابات امريکا، گرفتار پيامدهاي ناشي از شيوع کرونا و اقتصاد ويران امريکا و موج بيکاري و همچنين شکست در سياست خارجي است، عادي‌سازي روابط اعراب با رژيم صهيونيستي را وسيله‌اي براي جلب آراي لابي صهيونيستي به نفع خود مي‌داند. نتانياهو هم اوضاع بهتري از ترامپ ندارد. او در داخل با موج نارضايتي‌ها بر سر پرونده‌هاي فساد خود رو به رو است. شيوع کرونا در سرزمين‌هاي اشغال شده و شکست وي در مديريت اين موضوع هم سبب شده است تا او تلاش کند با ايجاد روابط با کشورهاي عربي بخشي از فشارهاي داخلي عليه خود را کاهش دهد.خبرگزاري «وطن» فلسطين در گزارشي به قلم «هاني العقاد» نوشت: هدف دولت آمريکا و سران رژيم صهيونيستي از عادي‌سازي روابط کشورهاي عربي با رژيم اسرائيل آن است که ترامپ پس از شکست‌هاي بسيار در عرصه داخلي به ويژه در مبارزه با کرونا بتواند در سياست خارجي موفقيتي را به دست آورد. ترامپ خواسته است با گردهم آوردن چند تن از رهبران و نمايندگان کشورهاي عربي در نشست عادي‌سازي روابط کشورهاي عربي اين موضوع را به عنوان موفقيتي براي خود معرفي کند. ترامپ با اين اقدام مي‌خواهد براي در راستاي اهداف انتخاباتي خود استفاده کند.
خبرگزاري «زاد» اردن در گزارشي به قلم «زيد سعد ابوجسار» نوشت تلاش براي عادي‌سازي روابط کشورهاي عربي با رژيم صهيونيستي از جمله رشوه‌هايي است که ترامپ با هدف جلب آراي يهوديان و پيروزي در انتخابات رياست جمهوري آمريکا به اين رژيم اعطا کرده است. هزينه اين اقدام را کشورهايي خواهند داد که در صدد عادي‌سازي روابط با اين رژيم هستند. روزنامه «القدس العربي» چاپ لندن در گزارشي به قلم «جمال زحالقه» با عنوان «آيا کشورهاي عربي نتانياهو را نجات خواهد داد» آورد: نتانياهو در همه زمينه‌ها با بحران‌هاي سختي روبرو است. اتهام‌هاي مربوط به فساد مالي او را با محکوميت قضايي و از دست دادن قدرت و حتي ورود به زندان روبرو خواهد کرد. شايد پرونده‌هاي قضايي مهمترين دغدغه نتانياهو است و او اين پرونده‌ها را خطري براي حيات سياسي خود به شمار مي‌آورد. همچنين يکي ديگر از بحران‌هايي که نتانياهو با آن روبرو است شيوع گسترده کرونا در سرزمين اشغال شده است. به طوري که بيشتر شهروندان رژيم صهيونيستي نتانياهو را مسئول اين شرايط ناگوار مي‌دانند.
منبع : اطلاعات ، 07/07/1399
