آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها که در پیشبرد عادی سازی روابط کشورهای عربی با رژیم اسرائیل به جز با برخی از سرسپردگان همیشگی ره به جایی نبرده‌اند از ترفند سه گانه پول، زور و سیاست بهره برده‌اند و در مسئله فشار بر سودان در این ارتباط نوبت به پول رسیده است.
یک روزنامه صهیونیستی چندی پیش در بررسی عملکرد کابینه رژیم صهیونیستیدر پیشبرد عادی سازی مناسبات رژیم‌های عربی با تل‌آویو نوشت که هر کشوریراهکاری مجزا در مذاکرات پشت پرده برای عادی سازی می‌طلبد.
واقعیتاین است که رژیم صهیونیستی و آمریکا بسته‌ای از ابتکار عمل‌ها و ترفندهایمتنوع را در تعامل با کشورهای عربی منطقه در پیش گرفته‌اند تا فراخور وضعیتو شرایط سیاسی اقتصادی و حتی نظامی و امنیتی کشورهای متعدد، آنها را بهسازش با تل‌آویو مجبور کنند و از این میان منافع خود را تامین کنند.
نگاهیبه مذاکرات صورت گرفته در خصوص سودان و جزئیاتی که از این مذاکرات تاکنونبه رسانه‌ها درز کرده، نشان دهنده استفاده آمریکا و رژیم صهیونیستی ازمجموعه‌ای از اهرم‌های فشار است
توسل به زور
مهمترینرکن فشارهای سیاسی به کشورهای متعدد برای تسلیم شدن در برابر اسرائیل رامی‌توان استفاده از زور دانست. زور و فشارهای دیپلماتیک گاه به صورت مستقیمو از طریق آمریکا و رژیم صهیونیستی وارد می‌شود و گاه از طریق متحدانمنطقه‌ای آنها زمینه را برای سازش کشورهای منطقه با اسرائیل مهیا کند.نمونه واضح این رویکرد را می‌توان در سازش بحرین با رژیم صهیونیستی دانستکه تحت فشار مستقیم و دیکته سیاست‌های ریاض صورت گرفته و بحرینی‌ها به هیچامتیاز قابل توجهی در ازای سازش با رژیم اسرائیل دست پیدا نکردند. رسواییاین سازش زمانی پررنگ‌تر شد که گزارش‌های رسانه‌ای فاش کردند هیئت بحرینیتا آخرین لحظات امضای توافق سازش با اسرائیل از مفاد این توافق اطلاعنداشت. همین رویکرد در حال حاضر در مورد سودان نیز دنبال می‌شود.
عربستانسعودی یکی از مهمترین ابزارهای منطقه‌ای آمریکا برای اعمال زور و فشار ضدمتحدانش در جهت عادی سازی روابط با اسرائیل است. سیگنال‌های متعدد نشانمی‌دهد که سعودی‌ها نیز خواستار سازش با رژیم صهیونیستی هستند و معتقدند کهحضور کشورهای بیشتر در صف عادیسازی می‌تواند هزینه‌های ریاض برای تن دادنبه این معامله را کاهش دهد، لذا از وزنه سیاسی، مذهبی و اقتصادی خود برایتسهیل در روند سازش با تل‌آویو بهره می‌گیرد. امارات متحده عربی به عنواناولین دولت سازشکار با رژیم صهیونیستی طی سال‌های اخیر را نیز می‌توان یکیاز ابزارهای منطقه ای پیشبرد سازش با اسرائیل دانست.
سیاست و فریب
تجربهتاریخی نشان داده که رژیم صهیونیستی هرگز به مفاد توافق نامه‌های متعددخود با طرف‌های عربی و اسلامی پایبند نبوده است. این موضوع را می‌توان درتوافق‌های سازش کمپ دیوید و وادی عربه و مذاکرات متعدد گروههای سازشکارفلسطینی با رژیم صهیونیستی مشاهده کرد. صهیونیست‌ها بارها حتی مفادقطعنامه‌های سازمان ملل متحد و شورای امنیت را که خود را یکی از اعضای آنمی‌داند، نقض کرده و همواره در این خصوص تحت فشار قابل توجهی قرار نگرفتهاست.
بررسیتعاملات دیپلماتیک رژیم صهیونیستی با کشورهای عربی در دوره اخیر نشانمی‌دهد که رویکرد فریب یکی از موفقیت‌آمیزترین حربه‌های رژیم صهیونیستی درقانع کردن کشورهای عربی عادیسازی با تل‌آویو است. به عنوان نمونهصهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها گرچه در مذاکرات پشت پرده ای که با طرف‌هایاماراتی داشتند، قول فروش تجهیزات پیشرفته نظامی از جمله هواپیماهای جنگندهاف 35 را به این کشور دادند، اما بعد از گرفتن عکس یادگاری با نمایندهامارات و امضای رسمی توافق سازش با این کشور، زیر قول خود زدند.
ازسوی دیگر اسرائیل و آمریکا با فریب کشورهای عربی سعی دارند دشمنی اینکشورها با رژیم صهیونیستی را کم اهمیت جلوه داده و ایران را به عنوان دشمناصلی کشورهای عربی معرفی کند. در همین رابطه روند ایران هراسی طی سالهایگذشته گسترش قابل توجهی به خود گرفته و به یکی از مهمترین حربه‌های اسرائیلبرای قانع کردن رژیم‌های عربی به سازش با تل‌آویو تبدیل شده است.
صهیونیست‌هاهمچنین با وعده‌های متعدد سعی دارند آرمان فلسطین را از برنامه کاریملت‌های منطقه حذف کنند. آنها اولویت فلسطین را در نزد حاکمان عرب کم اهمیتجلوه می‌دهند و آن را مغایر با منافع ملی کشورهای متعدد ارزیابی می‌کنند.این در حالی است که حمایت از فلسطین در درجه اول به نفع کشورهای عربی واسلامی است و خط مقدم مبارزه با رویکردهای توسعه طلبانه رژیم صهیونیستی رادر فلسطین نگه می‌دارد.
پول و مشوق‌های اقتصادی
وعده‌هایمتعدد در زمینه حمایت‌های اقتصادی و تسهیل در استقراض کشورهای مختلف ازصندوق بین‌المللی پول یکی از ابزارهای مهم آمریکا و رژیم صهیونیستی درمذاکره با کشورهای مختلف در خصوص سازش با اسرائیل بوده است. گزارش‌هایرسانه‌ای و اظهارات سیاسی مقامات کنونی سودان نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها وصهیونیست‌ها با تطمیع مالی سودان با حدود دو میلیارد دلار این کشور راوارد عرصه عادی سازی روابط کرده‌اند.
اینکهامروز کشورهای اسلامی و عربی با تطمیع مالی و فناوری به کرنش به سویآمریکا مجاب می شوند، ریشه در عدم استقلال و توانمندی آنها دارد که به دلیلفقر مالی و فناوری مجبور به این کرنش شده‌اند. این نیازمند بودن، زاییدهطرح های استعماری غرب و آمریکا طی قرن های گذشته در منطقه و جهان اسلاماست.
کشورهای غیردموکراتیک که از اعتبار مردمی قابل توجهی برخوردارنیستند، برای بقای حاکمیت خود نیازمند حمایت‌های دیگران هستند. آمریکا واسرائیل با درک این واقعیت از اهرم استمرار حمایت‌های سیاسی و نظامی بهعنوان یکی از موفق‌ترین حربه‌ها برای قانع کردن کشورهای عربی به تعامل بااسرائیل استفاده می‌کنند.
کشورهای مذکور گرچه همچنان از شوک ناشی ازسازش با اسرائیل بر افکار عمومی خود می‌ترسد، اما تصور می‌کنند اگر ضمانتآمریکا و اسرائیل را در اختیار داشته باشند، می‌توانند سیاست سرکوب ضدشهروندان خود را تقویت کرده و آنها را به تسلیم شدن در برابر شرایط کنونیوادار کنند. کشورهای عربی منطقه که مرعوب سیاست ایران هراسی آمریکاشده‌اند، با جلب توجه این کشور تلاش دارند روابط حسنه‌ای را با تل‌آویوایجاد کنند تا بتوانند بیش از پیش رضایت طرف آمریکایی را جلب کرده و کاخسفید را به حمایت از خود وادار کنند. البته این کشورها تجربه سقوط حسنیمبارک رئیس جمهور مخلوع مصر را که کمتر از ده سال گذشته اتفاق افتاد و شانهخالی کردن ناگهانی آمریکا از حمایت وی را فراموش کرده‌اند.
البتهنمونه‌هایی که در موارد متعدد ذکر کردیم، منحصر به هر کدام از این کشورهانیست و ممکن است مجموعه‌ای از این عوامل در مذاکرات عادی سازی روابط باکشورهای متعدد به کار رود. بررسی شرط‌هایی که در زمینه عادی سازی روابطسودان با رژیم صهیونیستی مطرح شده، نشان می‌دهد که محافل آمریکاییصهیونیستی از مجموعه‌ای از این موارد برای قانع کردن مسئولان سودانی بهعادی سازی استفاده می‌کنند. یکی از شرایطی که سودانی ها برای عادی سازیمطرح کرده‌اند، خارج کردن نام این کشور از لیست کشورهای تروریستی آمریکااست.
واقعیت‌های موجود
باوجود اینکه آمریکا و اسرائیل به بهترین نحو تلاش دارند از ابزارهای موجود وشرایط منطقه‌ای و بین‌المللی کشورهای مختلف جهت تسلیم کردن آنها بهعادی‌سازی روابط استفاده کنند و با وجود شتابی که در پیشبرد این طرح از سویتصمیم‌سازان آمریکایی و اسرائیلی مشاهده می‌شود، اما به نظر می‌رسد اینپروژه با توفیق چندانی همراه نبوده و نتوانسته اهداف مورد نظر آمریکا و غربرا تأمین کند. گزارش‌های رسانه‌ای و اظهارات شخصیت های متعدد سیاسی رژیمصهیونیستی و آمریکا نشان از آن داشت که کشورهای مختلفی در صف عادی سازیروابط با اسرائیل هستند، اما شرایط و تحولات موجود نشان می دهد که تل‌آویو وواشنگتن فشار زیادی را برای قانع کردن هر یک از حاکمیت‌های عربی منطقه بهروند عادی سازی متحمل می‌شوند.
روند پیچیده مذاکرات سه جانبه آمریکا،امارات متحده عربی و سودان نشان از آن دارد که حاکمیت های عربی از یک طرفنسبت به شوک شدید وارد شده بر افکار عمومی در صورت اعلام سازش با اسرائیلنگران هستند و از طرف دیگر به طرف‌های آمریکایی و اسرائیلی اعتماد ندارند.
تل‌آویوو کاخ سفید در حالی از صف طولانی متشکل از عمان، عربستان، کویت و حتی عراقو لبنان برای عادی سازی با اسرائیل سخن می‌گویند که در حال حاضر تنها دوکشور که قبلا مناسبات پنهانی با آنها داشته‌اند عادی سازی با تل‌آویو را ازسرگرفتند.
رویکرد تبلیغاتی گسترده آمریکا و غرب و فشارهای سنگیندیپلماتیک ضد کشورهای هدف در شرایطی دنبال می شود که حاکمیت رژیم های عربیشرایط خود را برای پذیرش این دیکته‌ها مناسب نمی‌دانند. آنها که در رویکردپارادوکسیکال تمایل ذاتی به سازش و فشارهای گسترده آمریکا از یک طرف و عدمبسترسازی مناسب و مخالفت گسترده افکار عمومی با رژیم صهیونیستی گرفتارشده‌اند، مواضع ضد و نقیضی از خود نشان می‌دهند. در حالی که تعداد قابلتوجهی از کشورهای مذکور به صراحت بر حمایت از آرمان فلسطین تاکید دارند،اما نمی‌توانند سازش امارات و بحرین با رژیم صهیونیستی را محکوم کنند. اینموضوع را در مورد بحرین نیز شاهد بودیم که حتی تا یک هفته پیش از اعلامرسمی سازش با رژیم صهیونیستی از پایبندی به آرمان فلسطین و تشکیل دولتمستقل فلسطینی به پایتختی قدس سخن می گفت.
در سودان گستره فشارهایوارد شده بر دولت این کشور از زمان اعلام سازش امارات با رژیم صهیونیستیمشخص است. در سلطان نشین عمان مفتی اعظم عمان و بخش قابل توجهی از افکارعمومی این کشور در فضای مجازی علیه عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی موضعگرفتند، جامعه عمانی از راههای مختلف تلاش می کنند که مخالفت خود را باعادی سازی رابطه با رژیم صهیونیستی اعلام کنند. در مورد کویت گرچه دونالدترامپ، رئیس جمهور آمریکا در جریان استقبال از شیخ ناصر صباح احمد صباح پسربزرگ امیر کویت در کاخ سفید مدعی شد که ممکن است کویت هم خیلی سریع بهجریان سازشکار در خاورمیانه ملحق شود، اما دولت کویت به شدت با هرگونه عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی مخالف است 41 نماینده از مجموع 50 نمایندهکویتی قاطعانه اعلام کردند که کشورشان همچنان به مساله فلسطین به عنوانمساله نخست امت اسلامی و عربی پایبند خواهد بود.معاون وزیر خارجه کویتاخیرا اعلام کرده که موضع کویت کاملا واضح و روشن است و هیچ اقدامی درراستای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی انجام نخواهد داد.
عربستانسعودی گرچه فشار زیادی را بر کشورهای متحد خود وارد می‌کند تا آنها را بهسازش با رژیم صهیونیستی وادار کرده و زمینه را برای عادی سازی مناسبات خودبا اسرائیل مهیا کند، اما شرایط داخلی و بین المللی خود را برای پیوستن بهقطار سازش با اسرائیل مناسب نمی بیند. گزارش های رسانه‌ای حاکی از آن استکه ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان به شدت با علنی سازی مناسبات بااسرائیل مخالف است. علاوه بر این که محمد بن سلمان ولیعهد نیز ترجیح می دهدقبل از مشخص شدن تکلیف مستاجر بعدی کاخ سفید امتیازی را به طرف آمریکاییواگذار نکند تا بتواند در روند انتقال قدرت از این امتیازها به نفع خوداستفاده کند. علاوه بر این‌ها افکار عمومی عربستان و جامعه وهابیت سعودینیز هنوز مهیای پذیرش چنین شوکی نیست.
شتابزدگی در رونمایی از طرحناپخته سازش با اسرائیل تا حدی است که حتی برخی رسانه‌های داخلی آمریکا ورژیم صهیونیستی به انتقاد از این روند پرداخته و اعلام کردند که مقایسهشرایط کنونی با دوره امضای کمپ دیوید، وادی عربه و اوسلو درست نیست. مجموعهسیگنال‌های منطقه ای به ویژه در آسیای غربی و آفریقای شمالی نشان می‌دهدکه طرح های دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو که در راستای اهداف تبلیغاتی وانتخاباتی آنها دنبال می شود، با شکست مواجه شده است. آنها که با شور وحماسه از پیوستن کشورهای متعدد به روند عادی سازی با اسرائیل سخن می‌گفتند،تنها موفق شدند دو کشور را با خود همراه کنند، کشورهایی که حتی خود نیزتوجه ویژه‌ای به این توافق نداشتند و این را می‌شد از سطح رسمی نمایندگانامارات و بحرین که در مراسم امضای قرارداد در واشنگتن شرکت کرده بودند،متوجه شد.
منبع :تسنیم ، 13/07/1399
