درحالی که صهیونیستها تلاش میکنند ارتباط خود را با پرونده بحران روابط مغرب و الجزایر انکار کنند اما شواهد نشان میدهد که چه شکلگیری این بحران و چه ادامه آن تا حد زیادی ناشی از تحرکات تلآویو است.
حدود یک ماه قبل وزارت خارجه الجزایر با تاکید بر یکجانبه بودن سیاستهای مغرب در برابر آن و نیز بحرانآفرینی این کشور در روابط 2 طرف و به ویژه اظهارات خصمانه «یائیر لاپید» وزیر خارجه رژیم صهیونیستی ضد الجزایر از خاک مغرب، قطع روابط دیپلماتیک با این کشور را اعلام کرد.
بعد از آن کشورهای عربی از جمله قطر تلاش زیادی برای عادی کردن مجدد روابط میان الجزایر و مغرب انجام دادند اما این تلاشها تاکنون سودی نداشته است.
اما با توجه به زمان قطع این روابط و به ویژه اینکه در مرحله حضور رژیم صهیونیستی در اتحادیه آفریقا به عنوان عضو ناظر صورت گرفت سوالاتی در خصوص علل واقعی تنش میان مغرب و الجزایر و نقش طرفهای خارجی در این بحران مطرح میشود.
برای پاسخ به این سوال در وهله نخست باید به تحرکات صهیونیستها برای نفوذ به قاره آفریقا که اهمیت بالایی برای اسرائیل دارد اشاره کنیم. رژیم صهیونیستی از دیرباز منافع اقتصادی و سیاسی و نظامی و اطلاعاتی بالایی را در قاره آفریقا جستجو میکرد و بعد از امضای 2 توافق سازش با کشورهای آفریقایی به فاصله کوتاه-یعنی مغرب و سودان عطش بیشتری برای گسترش نفوذ خود در این قاره پیدا کرد. این رژیم سرانجام بعد از 19 سال تلاش در 22 جولای سال جاری میلادی به عنوان عضو ناظر در اتحادیه آفریقا پذیرفته شد که واکنشهای متعددی در سطح عربی و اسلامی داشت.
علاوه بر اعتراض تند گروههای فلسطینی و سایر کشورهای عربی به این اقدام اتحادیه آفریقا، الجزایر نخستین کشور آفریقایی بود که عضویت اسرائیل در اتحادیه مذکور را رد کرده و خواستار تشکیل جبههای ضد آن شد که 14 کشور آفریقایی نیز به آن پیوستند.
وزیر خارجه رژیم صهیونیستی بعد از این اتفاق در سفر رسمی و بیسابقه خود به مغرب نسبت به نقشی که الجزایر در منطقه ایفا میکند، نزدیکی آن به ایران و مخالفتش با پذیرش اسرائیل به عنوان یک عضو ناظر در اتحادیه آفریقا ابراز نگرانی کرد. درواقع اظهارات یائیر لاپید نشان میداد که او نگران همگرایی الجزایر با ایران و محور مقاومت و همه مخالفان اسرائیل است.
بسیاری از کارشناسان معتقدند، همانطور که جرقه بحران روابط میان الجزایر و مغرب با سیگنالهای صهیونیستی زده شد، این رژیم در حال دامن زدن به این بحران و تقابل با الجزایر از طریق ایجاد یک ائتلاف آفریقایی است.
چند روز قبل منابع خبری گزارش دادند که الجزایر حریم هوایی خود را به روی مغرب بسته است. این اتفاق بعد از آن رخ داد که منابع آگاه فاش کردند مغرب به صهیونیستها اجازه داده تا فعالیتهای نظامی علیه الجزایر و منطقه انجام دهند که این امر مستلزم تبدال سفرهایی هوایی میان اسرائیل و مغرب است.
بر همین اساس به گفته کارشناسان امور آفریقا، اقدام الجزایر در بستن حریم هوایی خود به روی مغرب با هدف بستن همه گذرگاهها به روی رژیم صهیونیستی جهت جلوگیری از ماجراجوییهای آن در آفریقاست.
در همین زمینه روزنامه القدس العربی به نقل از دکتر «مصطفی بخوش» استاد علوم سیاسی و روابط بینالمللی نوشت، نکته قابل توجه و شکبرانگیز در بحران روابط الجزایر و مغرب در این است که هم زمان با تنش بی سابقه در مناسبات این 2 طرف، اعتمادسازی و عمق روابط مغرب با رژیم صهیونیستی به مرور افزایش مییابد. این موضوع نشان می دهد که اسرائیل در حال نفوذ به منطقه آفریقا و برنامهریزی برای تقابل با مخالفان خود در این قاره با استفاده از ابزارهای آفریقایی است.
در واقع رژیم صهیونیستی از مغرب به عنوان اهرمی جهت گسترش نفوذ خود در آفریقا و ضربه زدن به مخالفانش در این منطقه استفاده میکند. توافق دفاعی مشترک اخیر میان مغرب و اسرائیل نیز در راستای همین اهداف انجام شده که الجزایر را وادار به واکنش و بستن حریم هوایی خود به روی مغرب کرد.
از زمان به قدرت رسیدن جریان های غربگرا در کشورهای آفریقایی از طریق دسیسه یا کودتا، تصمیمات فاجعهبار زیادی برای مردم این قاره گرفته شده که منافع و ثروتهای آنها را تلف کرده است. اجازه به صهیونیستها برای نفوذ اقتصادی و سیاسی و اطلاعاتی و نظامی در قاره آفریقا از جمله اقدامات زیانبار حکومتهای این قاره بوده که با عضویت رژیم صهیونیستی در اتحادیه آفریقا تکمیل شد و احتمالا آفریقاییها باید آماده مرحله تازهای از تن میان کشورهای مختلف خود با ماجراجوییهای رژیم صهیونیستی باشند.
منبع : الف ، 06/07/1400