حمله به خانه‌ها در تاریکی شب و بازداشت و بازجویی در فیلم فلسطینی «جناب عمر» به تصویر کشیده شده است. این فیلم حکایت کننده داستانی واقعی از عمر صالح البرغوثی اسیر 60 ساله فلسطینی است که در میان فلسطینیان به «ابو عاصف البرغوثی» شهرت دارد.
برغوثی 18 سال را در بازداشت موقت و بدون دریافت حکم دادگاه و اتهامی مشخص گذراند و اشغالگران وجود یک پرونده محرمانه امنیتی برای وی که تمایلی به پرده برداری از آن نداشتند را بهانه بازداشت این اسیر فلسطینی قرار دادند و این بخشی از 30 سال زندگی البرغوثی است که در زندان سپری شده است. شهادت صالح فرزند این اسیر فلسطینی زندگی را برای وی بی معنا کرده و گویی به عُمر این اسیر فلسطینی پایان داد و پس از آن نیز فرزند دیگرش عاصم در واکنش به شهادت برادرش عملیات چریکی انجام داده و چند نظامی اسرائیلی را به هلاکت رساند.
آغازی فلسطینی
در این فیلم 50 دقیقه‌ای حدود 18 بازیگر فلسطینی ایفای نقش کرده و 15 عامل اجرایی دارد. تصاویری از جنین، نابلس و روستاهای آن و همچنین زندان پلیس فلسطین به چشم می‌خورد که از آن برای شبیه سازی زندان‌های اسرائیلی استفاده شده است.
در این فلیم که سناریوی آن توسط ولید الهودلی نویسنده فلسطینی به رشته تحریر درآمده زندگی عمر البرغوثی مبارز و فرمانده فلسطینی روایت شده که 6 دهه از عُمر خود را در نزاع با اشغالگران صرف کرده و 3 دهه از آن را اسیر بوده و دائماً در حال وحشت، بازداشت و تعقیب گذارن زندگی کرده است.
این فیلم شامل صحنه‌هایی از جنایات ارتکابی دائمی اشغالگران است که فلسطینیان به خوبی با این اقدامات آشنایی دارند اما در قالب صحنه‌هایی زنده که بر هر بیننده تاثیر گذار است مستند سازی شده است.
صحنه‌هایی دردناک
حمله شبانه به منازل و بیمارستان و بازداشت بیماران در این فیلم به نمایش درآمده است. علاوه بر آن بیننده شاهد صحنه‌هایی از سلول‌های اسرا و سفره‌های رمضانی آنان است که بدون عزیزان و دوستان برای دهها سال پهن می‌شوند. در این فیلم زوایایی تاریک از زندگی فلسطینیان در سایه شرایط اشغالگری که مردم را گله گوسفندی فرض می‌کنند که هر گونه بخواهند با آن رفتار می‌کنند و همچنین نیروی کار ارزان برای خدمت به اشغالگران مشاهده می‌شود.
الهودلی در گفتگو با الجزیره نت می‌گوید: فیلم «جناب عمر» 3 پیام دارد، اول برای جامعه فلسطین در خصوص لزوم ایستادگی در برابر اشغالگران و نشاط برای مقابله با آنان است.
وی افزود: پیام دوم این فیلم برای اشغالگران است که پیامدهای ظلم و تجاوز را یادآوری کرده و سومین پیام آن نیز برای جامعه بین الملل است که باید بدانند فلسطینیان قربانی این نزاع بوده اما در عین حال از روح انسانی رفیعی برخوردارند.
نویسنده این داستان قصد داشته بینندگان ارزش شهدا، نشاط فراوان فلسطینی که در اسرا مجسم شده را درک کرده و جنایتکار بودن دشمن را در این فیلم به تصویر کشد و اینکه البرغوثی توانست پس از آنکه فرزندش عاصم عملیاتی انتقامجویانه از خون برادرش صالح انجام دهد به یک پیروزی دست یابد حتی اگر این موفقیت را معنوی بدانیم.
در این فیلم گویی عمر البرغوثی قهرمان این فیلم میان دوران ابتدایی حبس خود که بیشتر آن بدون اتهام بوده و دوران اخیر حبس که در آن فرزندش به شهادت رسیده و فرزند دیگرش عاصم عملیات چریکی انجام داد و پیش از مرگ بر اثر ابتلا به کرونا آزادی خود را یافته است.
الهودلی وقتی این فیلم در اکران آزمایشی برای خانواده قهرمان آن به نمایش درآمده و با اندوه فراوان اشک می‌ریختند احساس خوشخالی و موثر بودن این فیلم را تجربه کرد. آنان با مشاهده این فیلم جراحات و دردهای خود به ویژه پس از صحنه‌های شهادت صالح را به یاد آوردند که البته آمیخته با احساس غرور و عزت از پیروزی ابو عاصف بود.
ارزش هنری و ملی فیلم
بشار النجار کارگردان فلسطینی این فیلم می‌گوید: متن داستان از ارزش هنری و ملی بالایی برخوردار است و من باید آن را در یک شرایط تولیدی سخت آماده می‌کردم چرا که تولید فیلم سینمایی فلسطینی از مشکلات زیادی در خصوص تامین منابع رنج می‌برد.
این کارگردان تاکید کرد: به تصویر کشیدن جزئیات زندگی 60 ساله یک مبارز در 50 دقیقه کار سختی بود لذا مهمترین مقاطع زندگی وی انتخاب شد. نشان دادن تمام جرئیات زندگی قهرمان داستان حداقل به یک سریال 30 قسمتی نیاز دارد، قهرمان قصه، اسیر و پدر شهید است علاوه بر آنکه پدر یک اسیر مجری عملیات چریکی است که تمام زندگی خود را در راه اعتقادش و مسئله فلسطین صرف کرده است.
النجار این کارگردان فلسطینی برای کمک به داستان خود خطوطی دراماتیک در داستان ایجاد کرده است. روند تولید و مونتاژ این فیلم 30 روز طول کشیده علاوه بر آنکه نیروهای امنیتی فلسطینی با فراهم نمودن لباس نظامی و سلاح در تولید جرئیات این فیلم بر اساس سناریوی طراحی شده همکاری داشته‌اند.
محتوای ناب
النجار در گفتگو با الجزیره نت افزود: ملت فلسطین سرشار از شخصیت‌های ملی است و شایسته آن هستند که داستان آنها در فیلم‌ها، سریال‌ها و کتاب‌ها مطرح شود به ویژه در شرایطی که برای به حاشیه راندن مسئله فلسطینی از جنبه ملی آن تلاش شده و اهتمامی رسمی به پیام‌های مطرح در کارهای هنری وجود ندارد.
این کارگردان فلسطینی تلاش می‌کند کارهای هنری مداوم و بدون فاصله تولید کند تا توجه شبکه‌های عربی و خارجی را به محتوای فلسطینی جلب نماید و از این طریق در سایه اقدامات مشکوکی که هیچ ارتباطی با جامعه فلسطینی ندارد سطح درام و سینمای فلسطینیان را ارتقا بخشد.
النجار معتقد است از جهتی که این نوع کارهای دراماتیک فضای ناب فلسطینی را توصیف می‌کند و برای بینندگان آگاهی آفرین است و حداقل به ایجاد نوعی پیروزی معنوی علیه اشغالگران کمک می‌کند لازم است تولید این نوع از کارهای هنری و فرهنگ ساز تکرار شود.
منبع: الجزیره
