ژاپن روز شنبه “فوساکو شیگه نوبو” بنیان گذار ارتش سرخ ژاپن را از زندان آزاد کرد، کسی که به نام مساله فلسطین در دهه‌های 70 و 80 قرن گذشته میلادی رعب و وحشت آفریده و 20 سال از زندگی خود را در زندان‌های ژاپن گذراند.
اما «شاهزاده سرخ» یا «امپراطور وحشت» کیست که در 76 سالگی آزاد شد در حالی که آرام و خسته بوده و پشیمان و معذور از قربانیان خود است؟
– شیگه نوبو در 28 سپتامبر سال 1945 در خانواده‌ای فقیر در توکیو متولد شد. وی که در دوران پس از جنگ دیده به جهان گشود در کنار 4 برادر و خواهر خود زندگی می‌کرد. پدر شیگه نوبو از افسران ارتش امپراطوری ژاپن بوده که در جنگ جهانی دوم مشارکت داشته و در مدارس مذهبی آزادی که برای کودکان روستاهای فقیر فعالیت می‌کردند تدریس نموده و بعداً نیز کار خود را در شغل خواروبار فروشی ادامه داد.
شیگه نوبو پس از اتمام تحصیلات دبیرستان خود به طور پاره وقت در کارخانه تولید سس سویا مشغول کار شده و همزمان تحصیل در دانشگاه میجی توکیو را پیگیری نمود. وی که در نوبت شبانه تحصیل می‌کرد توانست در دو رشته اقتصاد سیاسی و تاریخ مدرک لیسانس را اخذ نماید.
– وی در اعتراض به افزایش شهریه تحصیلی به جنبش دانشجویی پیوست و در پی آن به یکی از فعالان چپگرای دانشجویی در دهه 60 قرن گذشته میلادی تبدیل شد و به سرعت در زمره رهبران جنبش دانشجویی قرار گرفت. در 20 سالگی و در قالب جنبش‌های دانشجویی معترض به جنگ ویتنام و برنامه‌های دولت ژاپن در راستای صدور مجوزهای لازم برای باقی ماندن آمریکا در این کشور سفر خود به خاورمیانه را آغاز کرد.
– شیگه نوبو در حالی که 25 سال داشت تصمیم گرفت ژاپن را ترک کرده و به شاخه بین المللی انقلابی ژاپن پیوست که چند سال بعد نابود شد. سپس ارتش سرخ ژاپن را در سال 1971 در لبنان بنیان گذاشته که مورد استقبال جبهه مردمی برای آزادی فلسطین قرار گرفت.
وی در کتابی که به «می» تنها دختر خود هدیه کرده و در سال 1973 در لبنان متولد شده از روابط خود با یکی از رهبران جبهه مردمی برای آزادی فلسطین که نام آن را فاش نمی‌کند این چنین می‌گوید: در ابتدا من حامی عرب‌ها یا در ستیز با اسرائیل نبودم اما در آن زمان مساله فلسطین در درون من طنین انداز شد، ما جوانانی بودیم که با جنگ در ویتنام مخالفت داشتیم و تشنه برقراری عدالت اجتماعی بودیم.
– تا اواخر دهه 80 ارتش سرخ ژاپن عملیات گروگان گیری، ربایش هواپیما، سرقت از بانک و حمله به سفارتخانه‌های مختلف در آسیا و اروپا را انجام داد. اما اختلافات داخلی باعث از هم گسیختگی در این سازمان شده و نفوذ آن را به تدریج کاهش داده و در نهایت در سال 2001 منحل گردید.
شیگه نوبو در سال 1974 یک عملیات گروگان گیری در سفارت فرانسه در هلند را طراحی کرد که 100 ساعت به طول انجامید. این عملیات گروگان گیری که وی در آن به صورت مستقیم مشارکت نداشت به مجروحیت چند نفر از اعضای پلیس منجر شده و در نهایت فرانسه مجبور شد چند نفر از اعضای ارتش سرخ ژاپن را آزاد کند.
همچنین برخی اعتقاد دارند شیگه نوبو در پشت پرده طراحی عملیات فرودگاه اللد تل آویو قرار داشته که در سال 1972 منجر به قتل 26 نفر و مجروحیت حدود 80 نفر دیگر گردید.
– وی پس از گذشت 30 سال مخفیانه به ژاپن بازگشت اما در نوامبر سال 2000 در اوزاکا بازداشت شد. فوساکو شیگه نوبو در صدر لیست خطرناک‌ترین افراد تحت تعقیب اینترپل قرار داشت اما در منطقه‌ای از دره بقاع لبنان مخفی شده و فرزند وی می شیگه نوبو از خبرنگاران ژاپنی نیز در اردوگاه‌های آوارگان فلسطینی بزرگ شد.
– پس از محاکمه‌ای طولانی شیگه نوبو در مارس سال 2006 به 20 سال زندان محکوم شد. دادستان 3 اتهام استفاده از گذرنامه جعلی، کمک به دیگران برای دستیابی به گذرنامه جعلی و تلاش برای قتل غیر عمد از طریق برنامه ریزی و هدایت عملیات گروگان گیری در سفارت فرانسه در لاهه هلند در سال 1974 را متوجه وی دانست. شیگه نوبو به دست داشتن در دو اتهام اول اقرار کرده ولی هر گونه مسئولیت در خصوص اتهام سوم را رد کرد. اما دادگاه وی را شخصیت اصلی این گروه تروریستی دانسته و از لیلی خالد که یکی از رهبران فلسطینی بود در روند محاکمه شیگه نوبو به عنوان شاهد استفاده کرد.
– شیگه نوبو در جریان محاکمه خود در آوریل 2001 انحلال ارتش سرخ را اعلام کرده اما بر ادامه مبارزه با استفاده از ابزارهای قانونی متعهد شد. وی در ماه می 2001 کتابی به زبان ژاپنی تحت عنوان «تصمیم گرفتم تو را زیر درخت سیب به دنیا بیاورم» منتشر کرد که در واقع نامه‌ای برای دخترش بود. شیگه نوبو در زندان نسبت به مبارزه مسلحانه برای تحقق ایده‌های انقلابی خود شدیداً اظهار تاسف کرد. وی در جولای 2009 در مصاحبه‌ای بی سابقه گفت: ما تنها دانشجو بودیم، اعتقاد داشتیم همه چیز را می‌دانیم، اعتقاد داشتیم جهان را تغییر خواهیم داد، اما این واقعیت را درک نمی‌کردیم که ما مسبب سختی‌هایی برای همه هستیم. شیگه نوبو در نامه‌ای به روزنامه ژاپن تایمز در سال 2017 اعلام کرد: آرزوهای ما محقق نشد و به سرنوشتی زشت دچار شد.
– در دسامبر سال 2008 ابتلای شیگه نوبو به سرطان روده بزرگ تشخیص داده شد و تحت درمان طولانی قرار گرفت. وی در زندان پزشکی در حبس بوده و روند درمان خود را سپری کرد.
– 28 می سال 2022 شیگه نوبو از زندان توکیو آزاد شده و به همراه دخترش می سوار یک خودروی سیاه رنگ شد در حالی که بسیاری از حامیان وی تابلوهایی در دست داشتند که بر روی آنها نوشته شده بود «ما فوساکو را دوست داریم». شیگه نوبو پس از آزادی به خبرنگاران گفت: از مشکلاتی که به واسطه دستگیری من برای بسیاری از مردم به وجود آمد عذرخواهی می‌کنم، نیم قرن گذشت ولی ما باعث رنجش برخی انسان‌های بی گناهی شدیم که آنها را نمی‌شناختیم چرا که اولویت را به نبرد خود داده بودیم و در این مسیر مثلاً برخی غیر نظامیان را گروگان گرفتیم.
– می دختر روزنامه نگار شیگه نوبو از سال 2001 در ژاپن زندگی می‌کند و در این سال توانست تنها تابعیت خود را به دست آورد. می در طول مدتی که مادرش در زندان بود از وی دفاع کرده و از حامیان وی به شمار می‌رفت.
