این گزارش تحلیلی به بررسی عمیقتر نتایج نظرسنجی اخیر روزنامه عبری «معاریو» میپردازد. هدف این گزارش، واکاوی تأثیرات بالقوه و گسترده طرح پیشنهادی دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین ایالات متحده، در مورد آینده نوار غزه بر پویاییهای سیاست داخلی “اسرائیل” و نگرشهای عمومی در این رژیم است. این نظرسنجی که توسط مؤسسه معتبر تحقیقات لازار و با همکاری Panel4All انجام پذیرفته، بازتابدهنده دیدگاهها و نظرات 503 اسرائیلی بالای 18 سال (شامل یهودیان و اعراب) است که به دقت به عنوان نمونهای معرف از جامعه “اسرائیل” انتخاب شدهاند.
یافتههای کلیدی و تجزیه و تحلیل آنها
- تقویت ائتلاف حاکم:
ج افزایش قدرت: به دنبال رونمایی از طرح ترامپ، ائتلاف حاکم به رهبری بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی شاهد جهشی قابل توجه در میزان محبوبیت و حمایت مردمی بوده است. این ائتلاف موفق به کسب 4 کرسی بیشتر نسبت به نظرسنجی پیشین شده و مجموع کرسیهای خود را به 53 کرسی افزایش داده است. این امر نشاندهنده پتانسیل بالای طرح ترامپ در جذب آرای عمومی به سمت احزاب حامی ائتلاف است. البته مشخص نیست اثر این طرح تا چه زمانی باشد.
o تقویت حزب لیکود: حزب لیکود، به عنوان حزب اصلی ائتلاف حاکم، به تنهایی توانسته است 3 کرسی بیشتر از قبل به دست آورد و تعداد کرسیهای خود را به 24 کرسی برساند. این امر نشاندهنده تأثیرگذاری مستقیم طرح ترامپ بر تقویت جایگاه حزب لیکود در میان رأیدهندگان است.
o تقویت راستگرایان: حزب راستگرای افراطی قدرت یهودی به رهبری ایتمار بن گویر نیز از این فضا بهرهمند شده و با افزایش محبوبیت، به 9 کرسی دست یافته است. این امر میتواند نشانهای از گرایش بیشتر به سمت سیاستهای تندروانه در نتیجه طرح ترامپ باشد. - تضعیف اپوزیسیون و چالشهای پیش رو:
o کاهش محبوبیت: در مقابل جبهه حاکم، احزاب اپوزیسیون با کاهش قابل توجهی در میزان حمایت مردمی مواجه شدهاند. این امر نشاندهنده دشواریهای پیش روی اپوزیسیون در مقابله با موج جدید حمایت از دولت است.
o افت ائتلاف «وحدت ملی»: حزب وحدت ملی 2 کرسی از دست داده و به 17 کرسی تنزل کرده است. این کاهش میتواند نشانهای از عدم توانایی این حزب در ارائه یک آلترناتیو قانعکننده در برابر طرح ترامپ باشد.
ن کاهش محبوبیت ائتلاف دموکراتها: ائتلاف «دموکراتها» نیز با از دست دادن 1 کرسی، به 12 کرسی بسنده کرده است. این امر میتواند نشاندهنده چالشهای پیش روی احزاب میانهرو و چپگرا در جذب آرای رأیدهندگانی باشد که به دنبال راهحلهای قاطعتر هستند. - سناریوی نفتالی بنت و پیچیدگیهای ائتلافها:
o ورود بنت: حتی در صورت ورود یک حزب جدید به رهبری نفتالی بنت، سیاستمدار شناختهشده اسرائیلی به عرصه رقابتهای سیاسی، ائتلاف تحت رهبری نتانیاهو همچنان شاهد تقویت و افزایش 3 کرسی خواهد بود و به 47 کرسی خواهد رسید.
o پیروزی اپوزیسیون در ساخت اکثریت: با این وجود، اپوزیسیون به رهبری بنت، با وجود از دست دادن 3 کرسی، همچنان اکثریت قابل توجه 63 کرسی را حفظ خواهد کرد. این امر نشاندهنده پیچیدگیهای تشکیل ائتلافها و رقابتهای سیاسی در آینده است. - دیدگاههای عمومی نسبت به طرح ترامپ و شکافهای اجتماعی:
امید به اجرای طرح ترامپ برای غزه: حدود نیمی از جمعیت “اسرائیل” (47 درصد) معتقدند که طرح پیشنهادی رئیسجمهور ترامپ در مورد نوار غزه، به ویژه ایده انتقال جمعیت، قابلیت اجرایی شدن دارد. این میزان از خوشبینی نشاندهنده تأثیرگذاری بالای تبلیغات و امید به یافتن راهحلی برای مسئله غزه است.
حامیان ائتلاف: این باور و خوشبینی در میان حامیان احزاب ائتلاف حاکم به طرز چشمگیری قویتر است (78 درصد). این امر نشاندهنده همسویی بالای دیدگاههای حامیان دولت با سیاستهای پیشنهادی ترامپ است.
مخالفان طرح: در مقابل، 38 درصد از شرکتکنندگان در نظرسنجی، اجرای این طرح را غیرممکن و غیرواقعبینانه میدانند. این گروه عمدتاً شامل رأیدهندگان احزاب عرب و بخش قابل توجهی از رأیدهندگان احزاب اپوزیسیون (58 درصد) میشود. این امر نشاندهنده شکاف عمیق و قطبی شدن جامعه “اسرائیل” در مورد این طرح است. - مسئله اسرای اسرائیلی و انتظارات عمومی:
خوشبینی نسبی: 40 درصد از اسرائیلیها بر این باورند که معامله تبادل اسرا به طور کامل و موفقیتآمیز به سرانجام خواهد رسید. این میزان نسبت به هفتههای گذشته افزایش یافته است (36 درصد).
تردیدها: با این حال، 29 درصد از شرکتکنندگان معتقدند که این معامله به نتیجه نخواهد رسید و 31 درصد نیز در این مورد نظری ندارند. این امر نشاندهنده وجود تردیدها و نگرانیهای جدی در مورد موفقیت این معامله است.
تفاوت دیدگاهها: خوشبینی نسبت به معامله اسرا در میان حامیان ائتلاف حاکم به طور محسوسی بیشتر است (48 درصد در مقابل 23 درصد). در حالی که رأیدهندگان اپوزیسیون به طور مساوی بین خوشبینی و بدبینی تقسیم شدهاند (36 درصد برای هر طرف).
تحلیل و تفسیر جامع
- نفوذ پایدار ترامپ: نتایج این نظرسنجی به وضوح نشان میدهد که طرحهای پیشنهادی دونالد ترامپ، حتی با وجود اینکه هنوز در حد ایده و پیشنهاد هستند و اجرایی نشدهاند، توانایی تأثیرگذاری عمیق و گسترده بر سیاست داخلی “اسرائیل” و جهتگیریهای افکار عمومی را دارند.
- قطبیسازی فزاینده: دیدگاهها و نظرات نسبت به طرح ترامپ به شدت تحت تأثیر وابستگیهای سیاسی و جناحی قرار دارد. این امر نشاندهنده شکاف عمیق و فزایندهای در جامعه “اسرائیل” است که میتواند به تنشهای بیشتر در آینده منجر شود.
- ابهام و عدم قطعیت: با وجود افزایش خوشبینیها نسبت به معامله تبادل اسرا، همچنان عدم قطعیت زیادی در مورد آینده سیاسی “اسرائیل” و تحولات منطقه وجود دارد.
جمعبندی و چشمانداز آینده
نظرسنجی «معاریو» به طور قانعکنندهای نشان میدهد که طرح پیشنهادی دونالد ترامپ برای آینده نوار غزه، صرفنظر از میزان عملی بودن یا نبودن آن در واقعیت، پتانسیل بالایی برای تغییر و تحول در چشمانداز سیاسی “اسرائیل” دارد. این طرح نه تنها باعث تقویت و افزایش محبوبیت ائتلاف حاکم شده، بلکه شکافهای عمیق و موجود در افکار عمومی “اسرائیل” را نیز به طرز چشمگیری برجسته و تشدید کرده است.
با توجه به این نتایج، میتوان انتظار داشت که در آینده نزدیک، شاهد رقابتهای سیاسی شدیدتر، ائتلافهای جدید و بحثهای داغتری در مورد آینده “اسرائیل” و روابط آن با فلسطینیها باشیم. تأثیرگذاری طرح ترامپ، حتی به عنوان یک عامل خارجی، میتواند به عنوان یک کاتالیزور برای تغییرات عمده در سیاست داخلی “اسرائیل” عمل کند.