71 سال پیش در چنین روزی (15 می 1948 ) رژیم صهیونیستی سرزمین فلسطین را به اشغال خود درآورد و به نوعی موجودیت نامشروع خود را اعلام کرد. در این روز بیش از 800 هزار فلسطینی آواره و بیخانمان شدند. «یوم النکبه» روایت یک تراژدی انسانی است؛ تخریب بخش اعظمی از بنیان هایسیاسی، اقتصادی و فرهنگی فلسطینیان تا راه برای اعلام موجودیت یک دولت یهودی نامشروع گشوده شود.
71 سال اشغالگری، جنایت و کشتار
صهیونیستهایاشغالگر طی این سال ها بیش از 531 شهر و روستا را به طور کامل تخریب وشهرکهای فراوانی را احداث کردند اما با این حال ملت فلسطین تسلیم نشده وهمچنان به سرزمین خود پایبند و امیدوار به بازگشت به آن است.
براساسآماری که مرکز آمار فلسطین اعلام کرده است طی 71 سال گذشته بیش از 100هزار فلسطینی به شهادت رسیده اند. از میان این شهدا 10853 فلسطینی از آغازانتفاضه مسجدالاقصی (2000) به بعد به شهادت رسیده اند.
درسال 2014 شمار شهدای فلسطینی به اوج رسید. به طوری که در این سال 2240فلسطینی از جمله 2181 نفر در نوار غزه در جریان جنگ 51 روزه به شهادترسیدند. هچنین در سال 2018 نیز 312 فلسطینی از جمله 57 کودک و 3 زن شهیدشدند که نتیجه خروش انتفاضه سوم است که به انتفاضه قدس مشهور شد.[1]
آوارگان؛ بزرگترین صاحبان یوم النکبه
بیراههنیست اگر آوارگان را بزرگترین صاحبان یوم النکبه دانست. براساس آمارها،جمعیت فلسطینیان در کل جهان تا پایان سال 2018 به حدود 13.1 میلیون نفررسیده است که این بیانگر افزایش 6 برابری جمعیت فلسطینیان از زمان فاجعهنکبت در سال 1948 است. بیش از نیمی از جمعیت فلسطینیان (6.48 میلیون) درسرزمین تاریخی فلسطین زندگی میکنند و (1.57 میلیون نفر هم) در فلسطیناشغالی 1948 سکونت دارند.
لذا براساس آمار نیمیاز جمعیت فلسطینیان جهان در خارج از سرزمین های اشغالی زندگی میکنند کهاز آنان تعبیر به آوارگان فلسطینی میشود.
هموارهیکی از مهمترین موضوعات در تمام مذاکرات صلح مسئله آوارگان، حق بازگشتآوارگان، دریافت غرامت آنان و تعریف از مشمولین آوارگان بوده است. حجمبالای آوارگان، هزینه بالای غرامت آنان و همچنین چالش صهیونیستها با مسئلهجمعیت که یکی از اصلیترین دغدغه آنان برای تداوم وجود نامشروعشان استباعث شده هیچگاه مسئله بازگشت را نپذیرند و حتی در صلح اسلو این مسئله راهمانند قدس به آینده موکول نمایند.
آوارگان وبازگشت آنان یک اهرم و فرصت طلایی برای مقاومت در مسیر عقیم کردن معاملهقرن است. لذا ما شاهدیم بیش از شش ماه است حماس با تداوم راهپیماییهایبازگشت در نوار غزه به دنبال زنده نگه داشتن این موضوع است. شاید بتوانمسئله آوارگان را شاه کلید معامله قرن نامید.
ملتفلسطین و بسیاری از فلسطینیان خارج از سرزمین هایشان، هر ساله در روز 15می تظاهراتهایی گسترده برگزار کرده و بر پایبندی خود به حقوق خویش از جملهبازگشت به سرزمینی که به زور از آن کوچانده شده، تاکید میکنند.
یوم النکبه 2019؛ یکسال پس از انتقال سفارت آمریکا به قدس اشغالی و راهپیمایی های بازگشت
یومالنکبه امسال تفاوتهایی با سالهای گذشته دارد. یوم النکبه سال گذشتهآمریکا طی حکمی از سوی ترامپ عملیاتی شد. آمریکایی ها، انتقال سفارتشان ازتلآویو به قدس شریف را در سال ۱۹۹۵ در کنگره به تصویب رساندند؛ اما اززمان تاکنون تمام رئیسجمهوران آمریکا این قانون را هر شش ماه یکبار تعلیق(Waiver) میکردند. ترامپ برخلاف دیگر رئیسجمهوران آمریکا به وعدهانتخاباتی خود عمل کرد. ترامپ ۱۵ آذر ۹۶ (۵ دسامبر ۲۰۱۷) طی حکمی غیرمنتظرهقدس را به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی ابلاغ کرد و دوشنبه ۲۴ اردیبهشت ۹۷(۱۴ می ۲۰۱۸) مصادف با هفتادمین روز «یوم النکبه» و شکلگیری رژیم جعلیانتقال سفارت آمریکا به قدس عملیاتی شد. حال راهپیمایی امسال یوم النکبه پساز حدود یک سال راهپیمایی بازگشت و در سال روز انتقال سفارت آمریکا، اهمیتویژه ای برای فلسطینیان پیدا کرده است.
مبارزه متنوع با رژیم صهیونیستی؛ راهی برای رهایی از غده سرطانی پس از 71 سال
تنوعدر روشهای مبارزه با رژیم صهیونیستی، یکی از موضوعاتی است که امامخامنهای در پیام خود به رئیس اتحادیه علمای مقاومت بیان کردند. ایشانتاکید کردند: «از خدای متعال توفیق جمع شما را مسئلت میکنم و تداوممبارزهی متنوّع با رژیم متجاوز صهیونیست را به همهی کسانی که اینمسئولیّت بزرگ را احساس میکنند، توصیه میکنم.[2]» ابتکار و ایجاد یک BDSفراگیر در جهان اسلام و توجه ویژه به اقدامات سیاسی و حقوقی با تشکیل یکجنبش دولتی یا غیر دولتی، مبارزه مدنی و … روشهای مبارزاتیای است کهشاید جدی گرفته نشده اما تأثیرگذاری آن بسیار واضح و مسبوق به سابقه است.راهپیمایی روز جمعه این مسئله را ثابت کرد که حماس و دیگر جریانهای مقاومتباید بیش از گذشته به روشهای مبارزاتی غیرمسلحانه و مدنی در کنار مبارزهمسلحانه توجه داشته باشند.
توجه به گستردگیروشهای مبارزه بالاخص در روشهای مدنی و مسالمتآمیز مقاومت فلسطین رامیتواند با قدرتیابیای جدید همراه سازد. لزوم این اتفاقات در وهله نخستبه پا خواستن خود فلسطینیان است. موفقیت رسانه ای در راهپیمایی روز جمعه،محکومیت رژیم صهیونیستی از سوی بسیاری از کشورها و شدت ترس تلآویو از«راهپیمایی بازگشت» میتواند بسیار برای مردم فلسطین و مقاومت آن در باوربه ممکن بودن ایستادگی در مقابل «معامله قرن» که از سوی ترامپ و همراهانشدر کشورهای عربی تأثیرگذار باشد.
رژیمصهیونیستی در دهههای اخیر تلاشهای وسیعی در راستای کسب پرستیژ و مشروعیتدر جهان اسلام و کشورهای عربی از طریق دیپلماسیهای غیررسمی و عمومی داشتهاست. در این راستا تلآویو تلاشهای گوناگونی را انجام داده است. بهطورنمونه میتوان به برگزاری همایشهای علمی و تعریف پروژههای مشترک با اعرابو برخی فلسطینیان، شرکت در مسابقات ورزشی کشورهای عربی، هنر فیلمها وهنرمندان سرزمینهای اشغالی در مناطق عربی و … همگی بخشی از تلاشهابهمنظور کاستن حساسیتها و عادی سازی روابط میان جامعه عربی-اسلامی باجامعه صهیونیستی و ساکنان سرزمینهای اشغالی است. این فرآیند اگر کنترلنشود دچار چالشهایی برای محور مقاومت و مخالفین رژیم اشغالگر خواهد شد.دیپلماسی عمومی یک ابراز برای همبستگی ملی، کسب پرستیژ یا منزلت، پیشبرداهداف سیاسی و القای تصویر و شناخت از خود به افکار عمومی جهانیان است.
بهطور نمونه میتوان به مسئله دیدارهای ورزشی و تلاشهای اخیر رژیمصهیونیستی برای شرکت در مسابقات در کشورهای عربی پرداخت. با نگاهی دقیقترمیتوان دریافت که دیپلماسی ورزشی بیش از آنکه برای رژیم صهیونیستی فرصتباشد، ابزاری جهانی برای مخالفان این رژیم اشغالگر در عرصه جهانی و عمومیبرای تحت فشار قرار دادن و هجمه به مشروعیتش است. امری که باید در جمهوریاسلامی به خوبی درک شود و با اتخاذ یک راهبرد کلان و جامع ضمن استفاده ازاین فرصت، بر چالشهای احتمالی آن مانند حضور فوتبالیستهای ایرانی درتیمهای اروپایی و مواجهه با تیمهای صهیونیستی و …غلبه نمود.
راهحل این چالش، تعریف یک BDS جدید، خلاقانه و فراگیر در درون جهان اسلاماست. BDS یک جنبش مردمی در اروپاست که در راستای تحریم کالاهای صهیونیستیکه به اروپا صادر میشود فعالیتهای گوناگونی انجام داده و در این راستابسیار موفق هم بوده است. وجود یک نهاد غیردولتی فراگیر، به منظور تحریماقتصادی، فرهنگی، ورزشی و علمی آثار صهیونیستی، اقدامی است که جای آن درجهان اسلام بسیار خالی است.
لزوم توجه بیشتر به یوم النکبه در ایران
یومالنبکه در حقیقت روز جهانی فلسطین است که تمامی علاقه مندان و فعالان بهمسئله فلسطین در سراسر جهان در این روز اقدامات مختلف فرهنگی و اجتماعیانجام می دهند. اما این روز در ایران توجه چندانی نمی شود. جا دارد گروه هاو جریان های مردمی و NGO های فعال در عرصه سیاست خارجی و فلسطین با تعریفاقداماتی اجتماعی و رسانه ای این روز را در ایران احیا نمایند. احیا وتوجه به این روز می تواند فرصت های زیادی را برای انجام فعالیت های گوناگونبا همراهی دیگر ملت ها در عرصه فلسطین فراهم سازد.
حالکه روز یوم النکبه به روز قدس نزدیک شده است، اشاره ای هم به فلسفه روزقدس و راه حل مسئله فلسطین از نگاه امام خمینی(ره) خواهیم داشت. امام خمینی(ره) در پیامی مفصل یک روز پیش از نخستین روز قدس (26 مرداد 88 مصادف با24 رمضان 1399) در پیامی مفصل به تبیین فلسفه و اهداف تعیین روز قدسپرداختند. امام در بخشی از پیام خود تائید نمودند: «روز قدس یک روز جهانیاست. روزی نیست که فقط اختصاص به قدس داشته باشد. روز مقابلۀ مستضعفین بامستکبرین است. روز مقابلۀ ملتهایی است که در زیر فشار ظلم امریکا و غیرامریکا بودند، در مقابل ابرقدرتهاست… روزی است که باید همت کنید و همتکنیم که قدس را نجات بدهیم؛ و برادران لبنانی را از این فشارها نجات بدهیم.روزی است که باید تمام مستضعفین را از چنگال مستکبرین بیرون بیاوریم… وزقدس روز اسلام است. روز قدس روزی است که اسلام را باید احیا کرد و احیابکنیم، و قوانین اسلام در ممالک اسلامی اجرا بشود. روز قدس روزی است کهباید به همۀ ابرقدرتها هشدار بدهیم که اسلام دیگر تحت سیطرۀ شما، بهواسطۀعمال خبیث شما، واقع نخواهد شد… در روز قدس، ملتها باید به حکومتهاییکه خائن هستند هشدار دهند. روز قدس روزی است که ما خواهیم فهمید چه اشخاصی وچه رژیمهایی با توطئهگرهای بینالمللی موافقت دارند و با اسلاممخالفت.[3]»
پیام امامخمینی(ره) در خصوص ماهیتو فلسفه روز قدس نشان میدهد از منظر ایشان روز قدس با چند کلیدواژه همراهاست: «نقش ملتها»، «قیام علیه سران سازش گر و استکبار» و «رسوا شدنحامیان واقعی فلسطین». لذا بر اساس فلسفه روز قدس (که نیاز به تلاش برایتحقق حداکثری آن است) و وضعیت ویژه فلسطین در سال های گذشته (به رسمیتشناخته شدن قدس شریف به پایتختی رژیم، وضعیت انفجاری نوار غره، سازشدولتهای عربی و معامله قرن) اکنون، قدس شریف و آرمان فلسطین بیش از همیشهبه حضور پر رنگ ملتهای مسلمان و حتی غیرمسلمان برای تغییر وضعیت نیازمنداست.
منبع: خبرگزاری فارس