کمتر از دو هفته پس از انتخاب رهبر جدید حزب کارگر اسرائیل، نظرسنجیها از افزایش اقبال افکار عمومی به این حزب و احتمال نقشآفرینی حزب کارگر در شکست حزب لیکود و راستگرایان اسرائیل در انتخابات پیشرو و تعیین ائتلاف پیروز خبر میدهند.
این حزب، بهبود موقعیت خود در افکار عمومی را مدیون رهبر جدیدی است که میتواند نقشی تعیینکننده در سیاست اسرائیل داشته باشد. «مراو میکائلی» روزنامهنگار سابق و نماینده حزب کارگر در کنست (پارلمان) اسرائیل در اواخر ژانویه 2021 بهعنوان رهبر جدید و رقیب سنتی راستگرای حزب نتانیاهو انتخاب شد. میکائلی 54ساله که از سال 2013 نماینده پارلمان اسرائیل است، در ماههای اخیر به چهرهای تکرو در حزب کارگر تبدیل شده بود و تمام تلاش خود را کرد تا مانع از ادامه رهبری «امیر پرتس» بر حزب کارگر شود.
مخالفتهای میکائلی با پرتس باعث شده بود تا رسانههای اسرائیل از او بهعنوان «زن یکهتاز» در حزب کارگر نام ببرند و با اینکه پرتس حامیان زیادی در حزب داشت؛ اما میکائلی توانست در انتخاباتی که تنها 10 هزار نفر از اعضای حزب کارگر در آن شرکت کردند، به رهبری حزب برگزیده شود. میکائلی هم مانند بسیاری از سیاستمداران چپگرای اسرائیلی از ایده «صلح همراه با امنیت» که اسحاق رابین، نخستوزیر پیشین اسرائیل، پایهگذار آن بود، حمایت میکند. تأکید بر عدالت اجتماعی و توزیع برابر نیازهای تمام اسرائیلیها از دیگر اصولی است که میکائلی بر آن اصرار دارد.
رهبر جدید حزب کارگر اسرائیل فرصت زیادی برای احیای جایگاه سنتی این حزب ندارد و باید در انتخابات 23 مارس 2021 رودرروی نتانیاهو و راستگرایان حامی او قرار گیرد. حزبی که اکنون میکائلی رهبری آن را در دست دارد، بیش از 30 سال است که زیر سایه حزب لیکود قرار گرفته و آخرین بار که جایگاه نخستوزیری اسرائیل در اختیار یک چهره حزب کارگر قرار گرفت، به سال 1992 بازمیگردد که اسحاق رابین به قدرت رسید. در انتخابات آن سال حزب کارگر توانست 44 کرسی از 120 کرسی کنست را تصاحب کند. نظرسنجیهای اخیر حاکی از آن است که از زمان پیروزی میکائلی در انتخابات درونحزبی، جایگاه حزب کارگر در افکار عمومی بهبود یافته و در طرف مقابل هم نتانیاهو با چالشهای زیادی برای ماندن در قدرت دستوپنجه نرم میکند. اگر محبوبیت میکائلی تا کمتر از دو ماه دیگر و زمان برگزاری انتخابات همچنان روندی صعودی داشته باشد، او در خوشبینانهترین حالت احتمالا میتواند نتانیاهو را در انتخابات پیشرو شکست دهد و نخستوزیری اسرائیل را پس از حدود 30 سال دوباره به حزب کارگر بازگرداند.
اما با توجه به فرصت کم باقیمانده تا انتخابات، محتملترین و واقعبینانهترین سناریو این است که حزب کارگر و شخص میکائلی با حضور یا عدم حضور در یک ائتلاف، تعیینکننده نخستوزیر آینده اسرائیل باشند؛ چراکه انتظار نمیرود این حزب بتواند بهتنهایی با احزاب راستگرا رقابت کند. البته تفاوتی آشکار میان میکائلی و پرتس وجود دارد. امیر پرتس حاضر به ائتلاف با راستگرایان اسرائیلی به رهبری نتانیاهو نبود؛ اما میکائلی صراحتا تأکید کرده که در صورت لزوم و اگر اهداف مشترک وجود داشته باشد، تن به چنین ائتلافی خواهد داد. «شاید افرادی که دیدگاهی ایدئولوژیک دارند، با من مخالف باشند؛ اما من مواضع خودم را بهروشنی بیان کردهام. میخواهم برای صلح و برابری مبارزه کنم و اگر دستیابی به چنین هدفی بستگی به تشکیل ائتلاف با راستگرایان داشته باشد، چنین کاری هم انجام خواهم داد».
میکائلی 54ساله مدتهاست که در اسرائیل چهرهای شناختهشده است و سالها بهعنوان روزنامهنگار و فعال حقوق زنان فعالیت کرده و در سال 2013 بهعنوان یک قانونگذار از حزب کارگر وارد سیاست شد. میکائلی در اظهارات خود قبل و بعد از انتخاب حزب کارگر تأکید کرد که «مهمترین مأموریت من احیای حزب کارگر است. این حزب که از زمان تأسیس اسرائیل به مدت 30 سال هدایت آن را در دست داشته، باید به جایگاه سابق خود بازگردد». حزب کارگر از زمان آغاز نخستوزیری نتانیاهو در سال 2009 تاکنون 9 رهبر داشته؛ اما هنوز نتوانسته جایگاه یک رقیب قدرتمند برای راستگرایان را به دست بیاورد. میکائلی علت افول چپ میانه در سالهای اخیر را «تحریکها و مشروعیتزدایی» از سوی نتانیاهو و راستگرایان اسرائیل میداند؛ اما تأکید دارد که «در این افول، برخی اشتباهات حزب کارگر از جمله پیوستن به دولتهای راستگرایی که ارزشها و اهدافش در تناقض کامل با ارزشها و اهداف این حزب بود هم نقش درخور توجهی دارد».
میکائلی در اولین قدم بهعنوان رهبر حزب کارگر، دو وزیر این حزب را از کابینه کنونی اسرائیل خارج کرد. میکائلی همچنین وعده داده که در لیست حزب برای انتخابات پارلمانی ماه مارس، تعداد نامزدهای زن و مرد حزب برابر باشد. او قصد دارد پایگاه رأیدهندگان سنتی حزب کارگر را که در سالهای گذشته به سمت احزاب کوچک و تازهتأسیس متمایل شدهاند، دوباره به این حزب بازگرداند؛ اما کار دشواری در این مسیر دارد. دیدگاههای ضد سنتی میکائلی درباره ازدواج و حقوق زنان باعث شده رأیدهندگان سنتی حزب کارگر از او رویگردان شوند (در انتخابات درونحزبی تنها 10 هزار نفر از 40 هزار عضو رسمی شرکت کردند)؛ اما همین دیدگاهها باعث شده نسل جدید به او اقبال نشان دهند.
روزهای سخت بیبی
اسرائیلیها مانند سیودومین یكشنبه گذشته به خیابان آمدند تا بار دیگر علیه سیاستهای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر این رژیم، دست به اعتراض بزنند؛ آنان معتقدند نتانیاهو نتوانسته بهخوبی اپیدمی كرونا را مهار كند و اقتصاد این رژیم به سمت فروپاشی در حال حركت است. اما این روزهای تلخ برای نتانیاهو محدود به اعتراضهای هفتگی نمیشود؛ او كه دوست و متحدش، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق ایالات متحده را از دست داده و نگران روزهای آینده و سیاستهای ضداسرائیلی جو بایدن، سكاندار جدید كاخ سفید است، در داخل نیز روزهای نفسگیری را میگذراند. طبق گزارشهای منتشرشده، محاکمه نخستوزیر اسرائیل در پروندههای فساد از روز گذشته از سر گرفته شد و دادگاه از او خواهد خواست تا امروز به همراه متهمان دیگر در جلسه محاكمه حضور یابد. این در حالی است كه نتانیاهو هر بار به بهانه شیوع ویروس کرونا و عدم امکان حضور در دادگاه به دلیل رعایت فاصلهگذاری اجتماعی، از حضور در دادگاه خودداری کرده است. سال گذشته دادستان اسرائیل رسما علیه نتانیاهو اعلام جرم و او را به فساد مالی، تقلب و سوءاستفاده از اعتماد عمومی متهم کرد. این نخستینبار است که علیه یکی از نخستوزیران اسرائیل اعلام جرم میشود. نتانیاهو که رکورددار حفظ پست نخستوزیری است، متهم شده از تجار متمول هدایای گرانقیمت پذیرفته و همچنین تلاش کرده رسانههای اسرائیل را برای پوشش مثبت از خود «تطمیع» کند. اصلیترین پرونده علیه نتانیاهو، مربوط به پرونده «4000» است؛ در این پرونده او متهم است شرکت اصلی مخابرات موسوم به بِزِک را در برابر دریافت پوشش رسانهای مطلوب از خانواده نتانیاهو، به «شائول آلوویچ» واگذار كرده است. در كنار این اتهامها، تظاهراتکنندکان خواستار تشکیل کمیتهای برای تحقیق درباره بحران کرونا و کوتاهی کابینه این رژیم در این بحران شدند. جنبش «پرچمهای سیاه» که مسئول برگزاری این تجمعهای اعتراضی است، میگوید تا زمانی که نتانیاهو و اعضای کابینهاش به خانههایشان بازنگردند، به تظاهرات خود ادامه خواهند داد.
منبع : شرق ، 20/11/1399