اسماعیلهنیه که به تازگی رییس دفتر سیاسی جنبش حماس شده در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود بهایراد سخنانی پرداخت که خط مشی جدید حماس را با تاکید بر مواضع قبلی در موردمبارزه برای احقاق حق ملت فلسطین نشان می دهد.
وی محورهایمورد توجه حماس را مبارزه با رژیم صهیونیستی، محوریت قدس و مسجد الاقصی به عنوانپایتخت فلسطین و عدم چشم پوشی از آن، مبارزه برای بازگرداندن آوارگان به وطن، وتحت حمایت قرارداشتن اسرای فلسطینی، پایان یافتن محاصره یازده ساله غزه، همچنینبرقراری ارتباط با کشورهای امت عربی – اسلامی و دیگر کشورهای منطقه و جهان اعلامکرد.
اما مهمترین بخش سخنان وی در قالب طرح آشتی ملی مطرح شد. البته این طرح مدتی است که درفلسطین مورد بحث بوده و نشست هایی در این زمینه برگزار شده که حتی طبق آن گروه هایفلسطینی توافق کردند که دولتی به نام دولت وفاق ملی تشکیل دهند که هم اکنون نیز باهدایت رامی الحمدلله در این مسئولیت است اما این نشست ها به نتیجه دلخواه نرسید.
در همینحال اسماعیل هنیه در سخنان خود به دنبال پیگیری طرح آشتی ملی برآمده است. وی دربخشی از سخنرانی خود می گوید: تحقق آشتی ملی و شکل دهی مشارکت ملی که عامل جمعمیان تمامی احزاب و گروه های فلسطینی می باشد، در راس اولویت های جنبش حماسباقی خواهد ماند این جنبش نهایت تلاش خود را برای احیای وحدت ملی و تلاش درکنار دیگر شرکای ملی برای وضع راهبرد مبارزاتی یکپارچه مبتنی بر حفظ اصول و دفاعاز مقدسات و نیز تشکیل کشور مستقل به پایتختی قدس به کار خواهد گرفت.ای برادران ما و ای فرزندان ملت فلسطین در جنبش فتح و دیگر گروه های ملی و اسلامی،بیایید از امروز اجرای تمامی توافقات امضا شده در قاهره، دوحه، الشاطئ و بیروت رابه مرحله اجرا درآوریم و به مفاد سند وفاق ملی احترام بگذاریم.ای برادران ما در جنبش فتح بیایید با هم به وحدت کلمه دست پیدا کنیم و از پایگاهمردمی و قدرت و تاریخ خود استفاده کنیم. بیایید میان هم اعتماد سازی کنیم ودیوارهای انزجار را خراب کرده و به درگیری ها پایان دهیم.
وی همچنینبا اشاره به روابط خوب حماس با دیگر گروه های فلسطینی همه آن ها را به آشتیملی دعوت می کند و اقداماتی که باید در این راه انجام شود را به شرح زیر برمیشمارد:
نخست:تدوین برنامه سیاسی آشکار و یکپارچه بر پایه پیوندهای مشترک و با در نظر گرفتناهداف ملت و حقوق و آرمان های آن.
دوم: تشکیلدولت وحدت ملی که به تمامی تعهدات خود در قبال ملت فلسطین هم در کرانه باختری و همباریکه غزه عمل کند.
سوم: مقدمهچینی برای برگزاری انتخابات پارلمانی، ریاست تشکیلات خودگردان و شورای ملی فلسطینبر پایه برگزاری انتخابات آزاد و سالم و توافق بر روی موعد مشخص برگزاری اینانتخابات؛ به طوری که تفاهمات بیروت مرجعی برای تشکیل مجدد شورای ملی باشد.
چهارم:احیای موسسات و به ویژه پارلمان فلسطین که مسئول نظارت و قانونگذاری است.
پنجم: توقفهمکاری و هماهنگی امنیتی با دشمن صرفنظر از نتایج آن.
اماهمانگونه که گفته شد محوریت سخنان وی طرح آشتی ملی بوده است. به نظر می رسد کهزمزمه های طرح دو دولتی که آمریکا به دنبال آن است یکی از دلایل اصلی هنیه برایانجام چنین طرحی بوده است. این در حالی است که چند روز پیش از آن محمود عباساظهارداشت که در آستانه یک توافق تاریخی صلح (در زمینه طرح ایجاد دو دولت) با اسرائیلهستیم.
هنیه درسخنرانی خود در واکنش به این طرح چنین گفته است: دونالد ترامپ، با فشار و تشویقدشمن صهیونیستی تحرکات و تلاش های شتابزده ای را برای بهره برداری از اوضاع کنونیو باجگیری از طرف های عربی و اسلامی خسته و تضعیف شده به منظور نابودی مساله فلسطینو تحمیل سازش تاریخی و نیز فشار شدید برای ایجاد چتر حمایتی فلسطینی، عربی واسلامی از آن آغاز کرده است. در برابر این وضعیت، ما ملت فلسطین راهی جزدر اختیار گرفتن ابتکار عمل، ساماندهی به اوضاع، مقاوم سازی بیشتر خود، تامینامنیت جبهه داخلی و حمایت از حقوق خود نداریم و باید یکپارچه سعی در رساندن اینپیام آشکار به جهانیان را داشته باشیم که هرگونه راه حل و طرح سازشی که با حق ملتما در زمینه آزادی و استقلال و تشکیل کشور فلسطینی برخوردار از حق حاکمیت بهپایتختی قدس مخالفت داشته باشد، به سرانجامی نخواهد رسید.
وی موضعمخالف خود را در برابر طرح ترامپ اعلام داشته و سعی در ایجاد وفاق ملی برای مقابلهبا چنین طرحی دارد. اما در این زمینه واکنش های متفاوتی به این سخنان وجوددارد. اکثر گروه های فلسطینیی از طرح آشتی ملی هنیه استقبال کرده اند.
خالدابوهلال، دبیرکل جنبش احرار فلسطین سخنان هنیه را سازنده و مورد تایید همه گروههای فلسطینی دانسته است. طلال ابوظریفه عضو جبهه دموکراتیک فلسطین، این سخنرانی راراهبردی و پایان دهنده اختلافات توصیف کرده است. داوود شهاب، سخنگوی جنبش جهاداسلامی نیز مواضع هنیه را فرصتی جدی برای توافق فلسطینی- فلسطینی دانست. رهبرانجبهه خلق برای آزادی فلسطین و جنبش مجاهدین فلسطین نیز سخنان هنیه را مهم و مثبتارزیابی کردند.
امامخالفان برداشت دیگری از این سخنان داشته اند. یکسری از این مخالفان تحلیلگرانسیاسی هستند که معتقدند سخنان هنیه صرفاً جنبه سیاسی داشته و فاقد راهکار اساسیاست. اما مهم ترین واکنش به این سخنان از سوی جنبش فتح صورت گرفت. منیر الجاغوب،یکی از مقامات این جنبش، با انتقاد شدید از این سخنان آن را بخش جدیدی از دروغ وفریب دانسته که اساسا فاقد مسائل اساسی در زمینه پایان دادن به اختلاف گروههای فلسطینی است.
به نظر میرسد حالا که محمود عباس به دنبال راهکار آمریکایی – فلسطینی برای صلح و ایجاد دودولت است اینگونه موضع گیری ها از جانب حکومت خودگردان و جنبش فتح طبیعی باشد. ازسوی دیگر مسلماً رژیم صهیونیستی و نیز آمریکا به این سخنان واکنش مثبت نشان نخواهندداد چرا که ابتکار عمل را در موضوع طرح دو دولت از دست آنان خواهد گرفت.
در عین حالیکی دیگر از مواردی که مورد توجه است این است که هنیه با این سخنان توپ را در زمینعباس انداخته است. طرحی که مورد توافق اکثر گروه های فلسطینی قرار گرفته در صورتمخالفت عباس موجب می شود که همراهی عمومی با وی در زمینه سازش با اسراییل وجودنداشته باشد و در عین حال عباس به تنهایی قادر نخواهد بود که طرح آشتی ملی را بهسرانجام برساند.
بنابراینپذیرش وی مستلزم راه دادن اکثریت گروه های فلسطینی به تصمیم گیری در باب سازش بارژیم صهیونیستی خواهد بود که روند این سازش را برای عباس سخت خواهد کرد. در هرصورت به نظر می رسد طرح هنیه در راستای متعهد ماندن به وفاق ملی راهکاری برای نجاتفلسطین به دور از دخالت های کشورهایی نظیر آمریکا و اسراییل باشد که اجرایی شدن آنصرف نظر از دشواری هایش برای ملت فلسطین مفید و سازنده خواهد بود.
منبع :الوقت ، 18/04/1396
