40 سال از حادثه تلخ به آتش کشیده شدن مسجد مبارک الاقصی توسط یک صهیونیست استرالیایی مقیم فلسطین اشغالی به نام “دنیس مایکل” می گذرد. این یهودی کینه توز و متعصب بامداد روز پنجشنبه برابر با 21 ماه اوت سال 1969 میلادی در اقدامی بی شرمانه به مسجد مبارک الاقصی حمله برده و آنرا به آتش کشید.
این خاطره تلخ از سال ها پیش همچنان در خاطر مسلمانان جهان باقی مانده است؛ حادثه ای که در جریان آن سقف بخش شرقی مسجد جامع “القبلی” که مصلای اصلی مردان است، فرو ریخت و منبر “نور الدین زنکی” که “صلاح الدین ایوبی” پس از آزاد سازی قدس شریف از چنگال صلیبی ها آنرا بازسازی کرده بود، طعمه حریق شد. همزمان با سالروز چنین حادثه دردناکی رژیم صهیونیستی به حفاری های خود در نزدیکی “باب المغاربه” ادامه می دهد که به نظر فلسطینیان این اقدامات رژیم اشغالگر قدس تهدیدی برای مسجد مبارک الاقصی به شمار می رود.
مسجد الاقصی آماج حملات صهیونیست های افراطی
اما پس از گذشت 40 سال از حادثه به آتش کشیده شدن مسجد مبارک الاقصی، این مسجد همچنان در آماج حملات یهودیان تندرو قرار دارد که با حمایت های دولت عبری از هیچ تلاشی برای ضربه زدن به این مسجد مبارک دریغ نمی ورزند. علاوه بر این، تعدادی از سازمان های دولتی و نیز یهودیان ساکن فلسطین اشغالی با حملات و اقدامات روزمره خود سعی دارند معبد خیالی و موهوم سلیمان را بر روی ویرانه های مسجد مبارک الاقصی بنا کنند.
ساکنان قدس اشغالی در صبحگاه آن روز تلخ شعله های آتش و ستون های دودی را می دیدند که از بالای قبة الصخره سر به فلک کشیده بود و بانگ تکبیر از گلدسته های آن بلند شده بود. مردم هراسان به کمک مسجد الاقصی شتافتند، اما دیگر زبانه های آتش همه قسمت های منبر صلاح الدین و نیز قسمت های جلوی ساختمان قبة الصخره و نیز محراب “زکریای نبی” و سقف چوبی آنرا فرا گرفته بود.
با این وجود، رژیم صهیونیستی هیچگاه از حملات خود به مسجد مبارک الاقصی و تلاش برای ضربه زدن به آن دست بر نداشته است و “اداره آثار باستانی” این رژیم سعی دارد بخش های مختلف آنرا به سیطره خود درآورد. این نهاد صهیونیستی گاه و بیگاه نیروهای خود را به داخل این حرم شریف حمله ور کرده و با ادعای در خطر تخریب قرار داشتن بخش جنوبی مصلای مروانی قصد دارد فلسطینیان را از ادامه عملیات مرمت و نگهداری این مصلی که بخشی از مسجد مبارک الاقصی به شمار می رود، منصرف کند.
اطلاعات تفصیلی حرم قدسی
حرم قدسی شریف مساحتی در حدود 144 دونم را به خود اختصاص داده و در داخل آن چندین مصلای معروف قرار دارد که مهمترین آنها مسجد مبارک الاقصی در بخش جنوبی است. بخش جنوبی دیوار مسجد الاقصی آنرا از شهرک تاریخی سلوان و وادی قدرون جدا می کند و دیوار بخش غربی آن به دیوار “براق” معروف است. ساختمان قدیم مسجد الاقصی نیز یکی از بخش های اصلی این حرم قدسی است که در بخش زیرین آن قرار دارد و پس از مرمت و تهیه فرش برای آن پذیرای هزاران نمازگزار فلسطینی است. مصلای مروانی یکی دیگر از بخش های مسجد مبارک الاقصی است که در بخش شرقی مسجد الاقصی قرار دارد که ساختمان قدیمی و بزرگ آن پس از مرمت و فرش شدن کف آن و نیز تامین نور و دستگاه های تهویه مورد استفاده هزاران تن از نمازگزاران قرار می گیرد. قبة الصخره یکی دیگر از بخش های این حرم قدسی است که در امتداد مسجد الاقصی و در بخش شمالی آن قرار دارد و پس از طی پله های این مسجد در بالای آن به محیط وسیعی برخورد می کنیم که این مسجد بر روی آن قرار دارد. شکل هندسی هشت ضلعی این مسجد زیبایی و چشم نوازی خاصی به آن بخشیده است و علاوه بر این، معماری و تزیینات داخلی آن در نوع خود بی نظیر می باشد. گنبد قرار گرفته بر روی این مسجد یکی از زیباترین و بزرگترین گنبدهای مساجد در جهان اسلام به شمار می رود و بر اساس روایات مشهور این مسجد بر بالای صخره ای بنا شده است که پیامبر گرامی اسلام (ص) در شب اسراء و عزیمت از مسجد الحرام به سوی مسجد الاقصی از روی آن به معراج رفت.
علاوه بر این مصلاها، برخی مصلاهای روباز (ایوان ها)، رواق ها، گنبدها، کانال های آب شیرین، مدارس تاریخی، محراب ها و بناهای باستانی قدیمی و نیز فضاهای سبز و باغات زیتون در صحن حرم قدسی شریف دیده می شود و گلدسته های زیبای تاریخی داخل آن نیز از بالای دیوارها به وضوح قابل مشاهده است.
عنوان “مسجد الاقصی” به مجموعه مساحتی اطلاق می شود که حرم شریف قدسی و متعلقات آن و نیز صحن ها در داخل آن قرار دارند و این نام برگرفته از آیه شریفه {سبحان الذی اسری بعبده لیلا من المسجد الحرام الی المسجد الاقصی الذی بارکنا حوله لنریه من آیاتنا إنه هو السمیع البصیر} (پاک مطلق است خداوند قادر متعال که بنده مخلص خود {حضرت محمد} را شبی از مسجد الحرام به سوی مسجد الاقصی که اطراف آنرا برکت الهی بخشیده بودیم، سیر داد تا برخی از نشانه های قدرت آفریدگاری خویش را به او نشان دهیم. همانا خداوند آن شنوای بیناست.) آیه 1 سوره إسراء. در حدیثی شریف از نبی مکرم اسلام نیز نقل شده است که {لا تشد الرحال إلا إلی ثلاثة مساجد؛ مسجدي هذا و المسجد الحرام و مسجد بیت المقدس} (سفر به سوی (زیارت) سه مسجد به شما توصیه می شود؛ مسجد من (مسجد النبی) و مسجد الحرام و مسجد بیت المقدس).
مسجد الاقصی در اواخر قرن هفتم میلادی و در دوران حکومت خلیفه اموی “عبد الملک بن مروان” ساخته شده و بنای آن در عهد خلیفه “ولید بن عبد الملک” به پایان رسید. این مسجد مبارک در طول تاریخ در معرض بلاهای زیادی قرار گرفته است که برخی از آنها طبیعی (مانند زلزله) بوده و برخی دیگر نیز ناشی از حملات سپاهیان متجاوزی مانند صلیبی ها بوده است و در حال حاضر نیز در زیر یوغ اشغالگری رژیم صهیونیستی به سر می برد.
در 21 آگوست سال 1969 میلادی یک یهودی استرالیایی تندرو که مراجع بازجویی رژیم صهیونیستی به دروغ وی را “دیوانه” قلمداد می کردند، مسجد مقدس الاقصی را به آتش کشید که خسارت های زیادی به این مسجد و به ویژه منبر آن که به دستور سلطان ایوبی “نور الدین زنگی” بنا شده بود و سلطان “صلاح الدین ایوبی” به هنگام فتح قدس و آزاد سازی آن از دست صلیبی ها بر روی آن سخنرانی کرده بود، وارد شد. این منبر یکی از گنجینه های هنری نادر روزگار خود به شمار می رفت که نمونه دیگر آن در همان زمان ساخته شده و در حال حاضر در مسجد “جامع اموی” در شهر دمشق نگهداری می شود.
امداد خواهی فلسطینیان برای نجات مسجد الاقصی
شهروندان، مبلغان، رهبران و موسسات فلسطینی همواره خواهان کمک و یاری تمامی جهانیان به منظور نجات مسجد مبارک الاقصی از وضعیت کنونی و دفاع از آن در مقابل سیاست های یهودی سازی و محاصره رژیم صهیونیستی هستند. آنها همواره نسبت به سیاست های رژیم اشغالگر قدس برای تحمیل امر واقع علیه مسجد الاقصی و شهر اشغالی قدس هشدار داده و خطرات ناشی از تداوم حفاری ها و احداث تونل در زیر و اطراف این مسجد را یادآور شده اند.
دکتر “احمد ابو حلبیه” نایب رئیس کمسیون قدس در پارلمان فلسطین و رئیس شاخه “موسسه بین المللی قدس” در نوار غزه به نوبه خود نسبت به اوضاع نامساعد و دشوار شهر قدس و مسجد مبارک الاقصی هشدار داده و تاکید کرد که رژیم صهیونیستی گام های خطرناکی را در زمینه سیاست های یهودی سازی شهر قدس برداشته است و تقریبا آخرین مراحل اجرای این پروژه نگران کننده خود را پشت سر می گذارد.
مرحله خطر
ابو حلبیه در گفتگوی ویژه با مرکز اطلاع رسانی فلسطین اظهار داشت که «ما نسبت به این مساله بسیار نگران هستیم که در آستانه مرحله خطرناکی قرار گرفته ایم؛ چرا که رژیم صهیونیستی در حال حاضر آخرین مراحل پروژه یهودی سازی شهر قدس را اجرا می کند و بنا به اعلام منابع صهیونیستی قرار است این شهر در 10 سال آینده یعنی تا سال 2020 میلادی در داخل نقشه جدید جغرافیایی که مساحتی در حدود 600 کیلومتر مربع را در بر می گیرد و دشمن صهیونیستی از آن تحت عنوان “قدس بزرگ” یاد می کند، قرار بگیرد.»
وی با تاکید بر ضرورت نجات شهر قدس و ساکنان آن از وضعیت موجود با ارائه کمک های مالی مناسب خاطر نشان کرد که برای مقابله با سیاست مهاجرت اجباری رژیم صهیونیستی علیه ساکنان قدس اشغالی سالیانه باید بیش از نیم میلیارد کمک مالی به اهالی این شهر ارائه شود تا آنها بتوانند از سرزمین خود دفاع کرده و در آنجا باقی بمانند.
دکتر ابو حلبیه ضمن نامساعد توصیف کردن وضعیت روانی ساکنان قدس اشغالی از صبر و پایداری مثال زدنی آنها تمجید کرده و از ملت ها و دولت های عربی و اسلامی خواست که با اتخاذ تدابیری فوری مساله قدس و مسجد مبارک الاقصی را در راس اولویت های خود قرار دهند.
تلاش تل آویو برای تغییر هویت قدس همزمان با سالروز حادثه آتش سوزی
مبلغان دینی و اندیشمندان فلسطینی بر این نکته تاکید دارند که رژیم صهیونیستی در سالروز حادثه تلخ به آتش کشیده شدن مسجد مبارک الاقصی سعی دارد با حمله به موسسات و مقدسات فلسطینیان هویت عربی، اسلامی و فلسطینی شهر قدس اشغالی را تغییر دهد.
به گفته مقامات مذکور، رژیم صهیونیستی با تداوم حفاری ها و احداث تونل و نیز تغییر نمای آثار تاریخی اسلامی و مذهبی در قدس اشغالی و دیگر نقاط فلسطین و احداث آثار یهودی به جای آنها سعی دارد همان طوری که با استفاده از ابزار زور و قدرت حرم شریف ابراهیمی را تقسیم کرد، این بار فلسطینیان را در وضعیتی قرار دهد که وادار به پذیرش اوضاع حاکم بر مسجد مبارک الاقصی شده و در واقع به سیاست تحمیل امر واقع آن تن در دهند.
مبلغان دینی فلسطینی در همین راستا از سران کشورهای عربی و اسلامی و نیز موسسات و سازمان های بین المللی خواسته اند که با پایان دادن به سکوت خود در قبال سیاست یهودی سازی رژیم صهیونیستی علیه قدس اشغالی و مسجد مبارک الاقصی به روند بازسازی این مسجد از سوی فلسطینیان و حضور فعال نمازگزاران فلسطینی در آن کمک کنند.
درخواست شیخ صلاح برای نجات مسجد الاقصی
شیخ “رائد صلاح” رئیس جنبش اسلامی در داخل اراضی اشغالی فلسطین نیز به نوبه خود خواستار تاسیس صندوق اسلامی ـ عربی ـ بین المللی به منظور نجات مسجد الاقصی و شهر قدس از وضعیت موجود شد و تاکید کرد که رژیم اشغالگر قدس با تمام توان برای یهودی سازی قدس شریف و تقسیم مسجد مبارک الاقصی میان مسلمانان و یهودیان تلاش می کند. وی افزود:« مسجد الاقصی در حال حاضر خطرناکترین مرحله از تاریخ خود را پشت سر می گذارد و این مرحله حتی از دوران جنگ های صلیبی و حملات تاتارها نیز خطرناکتر است.»
لازم به ذکر است که کنفرانس های متعدد مراکز و موسسات پژوهشی فلسطینی بارها بر لزوم استفاده از دانش مهندسان و وکلای حقوقی برای رسیدگی به امور ساخت و ساز در قدس اشغالی، تشکیل وزارتخانه قدس در دولت فلسطین و لزوم اتحاد میان گروه های فلسطینی به منظور نجات قدس شریف از خطر یهودی سازی تاکید کرده اند.
این کنفرانس ها همچنین خواستار پیشرفته تر کردن شیوه های آمارگیری اداره آمار فلسطین و تاسیس “مرکز مطالعات استراتژیک امور قدس و مسجد الاقصی” و نیز لزوم انجام پژوهش های علمی ریشه ای درباره شهر قدس و مسجد الاقصی شده اند.
موسسه نظارت و بازسازی مقدسات اسلامی در داخل فلسطین “الاقصی” به نوبه خود از کشورهای عربی و اسلامی خواست که با اتخاذ اقدامی فوری مانع از اجرای طرح های صهیونیستی به منظور تقسیم مسجد الاقصی و احداث معبد موهوم سلیمان به جای آن شوند.
این موسسه طرح تقسیم مسجد الاقصی را بسیار خطرناکتر از حادثه هولناک به آتش کشیده شدن این مسجد توصیف کرد و خواستار مداخله دولت ها و ملت های عربی و اسلامی برای ممانعت از اجرای این طرح شد.
