علاوه بر انسان ها و منازل و مساجد و مراکز مدنی و نهادهای دولتی و وزارتخانه ها، مدارس و دانش آموزان و معلمان فلسطینی نیز در معرض حملات خانمانسوز و ویرانگر دشمن صهیونیستی در جریان تجاوز این رژیم علیه باریکه غزه قرار داشتند و این جنگ به کشته و زخمی شدن صدها تن از دانش آموزان و معلمان انجامید و نزدیک به 166 باب مدرسه در معرض حملات ماشین جنگی رژیم اشغالگر قدس قرار گرفتند و این مساله نشان می دهد که بخش آموزش نیز یکی از بخش هایی بود که هدف حمله وحشیانه و خانمانسوز ارتش صهیونیستی قرار داشت.
به رغم این مساله، وزارت آموزش و پرورش دولت منتخب فلسطین به نخست وزیری اسماعیل هنیه در راستای عمل به مسئولیت های دینی و ملی خود سعی کرد مانع از تعطیلی بخش آموزش شود و طی دو سال گذشته تمامی مدارسی را که در جریان جنگ هدف حمله قرار گرفته و تعدادی از آنها تخریب شده بود، مرمت کرده و با استفاده از امکانات داخلی و با حمایت و کمک موسسات عربی و اسلامی و فلسطینی مراکز و تجهیزات این بخش را نوسازی کند. اما با وجود این، بخش آموزش نیازمند احداث سالانه 25 باب مدرسه به منظور جبران کمبود ساختمان های آموزشی و مدارس است که در نتیجه محاصره بیش از 4 ساله باریکه غزه روند احداث آنها متوقف شده است.
خبرنگار مرکز اطلاع رسانی فلسطین گفتگوی ویژه ای را در این زمینه با دکتر محمد عسقول وزیر آموزش و پرورش دولت کنونی فلسطین انجام داده است که متن آنرا در زیر می خوانیم:
1- جناب وزیر، چگونگی وقوع تجاوز رژیم صهیونیستی علیه باریکه غزه را برای ما تشریح کنید؟
ما می گوییم که تاریخ فلسطین در دوره های حیات سه نسل از فلسطینیان سراسر درد و رنج بوده است و باریکه غزه نیز در این مدت در معرض حملات سختی قرار داشت، اما مشکلاتی که در جریان جنگ غزه در اواخر سال 2008 و اوایل سال 2009 میلادی به وجود آمد با همه این ها تفاوت داشت؛ چرا که این حمله به مدت زیادی طول کشید و علاوه بر این، ارتش صهیونیستی در جریان آن به قدرت نظامی نامتعارف؛ چه در سطح تجهیزات و چه در سطح نوع و حجم سلاح های مورد استفاده متوسل شد و حملات فجیع رژیم صهیونیستی علیه شهروندان فلسطینی و تخریب و فشار در کنار این احساس که برخی نظام های رسمی عربی در جریان این جنگ با دشمن صهیونیستی همدستی می کردند باعث شد که ملت فلسطین در این جنگ درد و رنج بی سابقه ای را تجربه کند، اما با این وجود نیز اثبات کرد که قدرتمندتر از قبل شده است و جهانیان دیدند که تنها گروه های مقاومت فلسطین نیستند که در مقابل این حمله ایستادگی می کنند، بلکه تمامی اقشار جامعه فلسطینی برای ایستادگی در مقابل هجمه صهیونیستی بسیج شده اند. در نتیجه جنگ غزه نشان داد که فسلطینیان در تمامی زمینه ها فرق کرده اند؛ چرا که در هیچ وضعیتی حتی یک نفر فلسطینی هم از باریکه غزه خارج نشد و بلکه بر عکس، بسیاری از خارج نشینان نیز به خاک وطن بازگشتند و در واقع این جنگ به همگان نشان داد که در دل مشکلات نیز می توان امیدوار بود.
2- آیا می توانید آماری درباره شهدا و مجروحان جنگ غزه در میان دانش آموزان و معلمان ارائه دهید؟ چند مدرسه در این جنگ هدف قرار گرفت؟
تجاوز رژیم صهیونیستی علیه باریکه غزه به شهادت 164 دانش آموز مدارس دولتی و زخمی شدن 454 نفر دیگر به صورت های مختلف شد که اکثر آنها از ناحیه پا یا دست دچار نقص عضو شده بودند و یا زخم هایی به صورت و بدن آنها وارد شده بود.
علاوه بر این، 12 نفر از معلمان وزارت آموزش و پرورش در جریان جنگ فرقان شهید شده و 5 نفر دیگر نیز به اشکال مختلف زخمی شدند.
از میان 384 مدرسه دولتی که نزدیک به 250 هزار دانش آموز (دختر و پسر) در آنها تحصیل می کنند، 8 باب مدرسه تخریب شد که 5 مورد از آنها به صورت کامل به ویرانه تبدیل شدند و امکان برگزاری کلاس های درس در آنها وجود ندارد و 3 مدرسه دیگر نیز به صورت جزئی تخریب شدند.
در جریان این جنگ، 158 باب مدرسه به شیوه های مختلف در معرض بمباران و تخریب و حملات نظامیان صهیونیست قرار گرفتند.
این خسارت ها بیشتر به صورت تخریب سقف و دیوارهای مدارس و یا ایجاد شکاف در آنها و یا کنده شدن درب ها و پنجره ها و تخریب اموال مدارس در آزمایشگاه ها و کامپیوترها و دیگر تجهیزات و مراکز و محیط های آموزشی بود.
در جنگ غزه ساختمان اصلی وزارت آموزش و پرورش نیز هدف بمباران جنگنده های صهیونیستی قرار گرفت که این مساله به ایجاد شکاف در دیوارها و کنده شدن درب ها و پنجره ها و شکسته شدن لوازم و تجهیزات دفتری منجر شد.
با این وجود، وزارت آموزش و پرورش طی دو سال گذشته توانست با بازسازی و مراقبت و نوسازی مدارس و سیستم های آنها با استفاده از امکانات محلی و حمایت موسسات عربی و اسلامی و فلسطینی روح حیات دوباره ای در کالبد تمامی مدارس غزه بدمد.
به رغم این، وزارتخانه نیازمند احداث سالانه 25 مدرسه برای جبران کسری موجود در ساختمان های آموزشی است که در نتیجه توقف احداث مدارس که ناشی از محاصره بیش از 4 ساله غزه می باشد، به وجود آمده است.
3- آیا وزارت آموزش و پرورش مرحله جنگ غزه را پشت سر گذاشته است و آیا توانسته است پیشرفتی در عرصه آموزش داشته باشد؟
علی رغم تمامی مشکلات و موانعی که وزارت آموزش و پرورش با آن دست به گریبان بود و سخت ترین دوران فعالیت خود در عرصه آموزشی و امتحان هایی مانند خودداری کارمندان از حضور در سر کار و سپس محاصره و جنگ را پشت سر گذاشت، اما در مقایسه با سال های گذشته توانست پیشرفت های چشمگیری را در عرصه آموزش و حیات علمی محقق سازد و این نشانگر قدرت و توانایی شهروندان فلسطینی برای مقابله با مشکلات و چالش هاست؛ همان قدرتی که باعث شد شهروندان فلسطینی تنها به پایداری و ایستادگی بسنده نکرده، بلکه به مرحله تولید برسد و معلمان و دانش آموزان و اداره آموزش و پرورش به نوبه خود این اراده فلسطینی را به بهترین وجه ممکن به تصویر کشید؛ به طوری که همه آنها بخشی از عوامل موفقیت چشمگیر عرصه آموزشی بودند و اهمیت این مساله کمتر از پایداری و ایستادگی ملت فلسطین در جنگ غزه نبود.
4- جنگ چه تاثیرات روانی بر روی دانش آموزان داشت؟ و وزارت آموزش و پرورش برای رفع این مشکل چه اقداماتی انجام داده است؟
می توان گفت که وزارت آموزش و پرورش توانست با موفقیت از این بحران خارج شود و از طریق اداره کل مشاوره (روانی) و با همکاری آژانس امداد و کاریابی برای آوارگان فلسطینی “آنروا” در غزه کمک زیادی به دانش آموزان برای عبور از این مرحله ارائه داد. این وزارتخانه در همین راستا، در هفته اول پس از جنگ غزه برنامه های تفریحی متعددی را به منظور کمک به دانش آموزان برای خروج از وضعیت بحرانی و آماده سازی آنها برای فراگیری دروس ترتیب داد و در این زمینه موفق بود.
برخی دانش آموزان نیز با مشاهده صحنه های خونین و دردناک ناشی از حملات و تجاوزات ارتش صهیونیستی دچار نوعی بیماری های روانی سخت شده بودند که وزارت آموزش و پرورش در طول سال تحصیلی اقدام به بررسی این مساله کرده و بودجه خاصی را برای این مساله اختصاص داد. این وزارتخانه همچنین با 7 نهاد خارجی و داخلی برای کمک به دانش آموزان به منظور خروج از بحران روانی زمان جنگ غزه همکاری داشت و عملا به موفقیت های خوبی هم دست یافت.
5- آیا به نظر شما حملات رژیم صهیونیستی به مدارس و نهادهای آموزشی سهوی بوده است؟
مطمئنا نه؛ این اقدامات رژیم صهیونیستی سهوی و غیر عمدی نبود. با توجه به اینکه رژیم صهیونیستی خود اهتمام ویژه ای به وزارت معارف خود دارد و وزارتخانه مذکور از جایگاه برجسته ای در این رژیم برخوردار است و از سوی دیگر، دولت عبری به خطر رشد و پیشرفت وزارت آموزش و پرورش در فلسطین و ایفای نقش موفق آن آگاه است، لذا این وزارتخانه معتقد است که حملات مذکور در راستای فلسفه و منطق خاص رژیم صهیونیستی مبنی بر خطرناک بودن وزارت آموزش و پرورش صورت گرفته است. از آنجایی که وزارتخانه مذکور نقش بسزایی در شکل دهی شخصیت شهروندان فلسطینی دارد لزوما نمی تواند چهره یک انسان پاک و بی گناه را در چشم رژیم اشغالگر قدس داشته باشد؛ چرا که در کاشته شدن بذرهای ایستادگی و پایداری در شخصیت فلسطینی ها و آماده کردن آنها برای مقابله با رژیم صهیونیستی نقش دارد.
شاید این مساله را به یاد داشته باشید که رژیم صهیونیستی به صورت عامدانه حملات هوایی خود علیه باریکه غزه را همزمان با زمان آغاز امتحانات نهایی ترم اول تحصیلی و در لحظه خروج دانش آموزان از مدارس پس از شرکت در جلسه امتحان آغاز کرد و این نشانگر اهداف شوم و پشت پرده رژیم صهیونیستی برای ایجاد رعب و وحشت در میان دانش آموزان و تاثیرگذاری بر روی آنها بود.
6- آیا وزارت آموزش و پرورش در زمینه نیروی انسانی و امکانات، اقدامی برای عبور از مرحله جنگ غزه انجام داده است؟
این وزارتخانه پس از جنگ غزه و به رغم مشکلات و محاصره رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه دستاوردهای متعددی را در زمینه تامین نیازهای خود به نیروی انسانی و مهارت های فردی آنها کسب کرد و ضمن بهبود شیوه آموزشی فلسطین و ارتقاء سطح معلمان و بهبود مداوم و روزمره سطح فعالیت های مدرسه ای، توانست با تدوین برنامه های مختلف در زمینه آموزش معلمان و فعالیت های هدفمند و نیز برنامه های مرتبط با شخصیت دانش آموزان فلسطینی موانع موجود در این زمینه را پشت سر بگذارد.
بی شک مرحله کنونی مستلزم این است که ما سال های تحصیلی خوبی را پشت سر بگذاریم و شرایط ادامه تحصیل نزدیک به نیم میلیون دانش آموز در سطوح مختلف تحصیلی را فراهم کنیم که این به نوبه خود دستاورد مهمی در سایه شکاف داخلی و محاصره و تهدید است.
می توانم بگویم که پس از گذشت دو سال از جنگ غزه، میزان موفقیت دانش آموزان رشد چشمگیری یافتهاست و نتایج امتحانات نهایی سال گذشته این مساله را به خوبی اثبات می کند و این وضعیت باعث خوشحالی ماست.
از سوی دیگر، برای اولین بار میزان موفقیت دانش آموزان باریکه غزه با دانش آموزان کرانه باختری برابری می کند و حتی دانش آموزان ما در برخی رشته ها از همتایان خود در کرانه باختری برتر هستند و توانستند برتری خود را در امتحانات یکپارچه آژانس امداد و کاریابی آوارگان فلسطینی “آنروا” نشان دهند و این مساله نشانگر اصرار و اراده دانش آموزان ما و موفقیت آمیز بودن طرح وزارت آموزش و پرورش برای مرحله پس از جنگ غزه بود.
من می خواهم بر این مساله تاکید کنم که آموزش در باریکه غزه در سطح عملکردی و کیفیتی بالایی قرار دارد و می تواند با بسیاری از کشورهای عربی رقابت کند. دانش آموزان غزه ای آموزش هایی با کیفیت بالا را فرا می گیرند و در صورتی که فضای نسبتا آرامی فراهم شود و محاصره باریکه غزه لغو شود ما روند آموزشی موفقتر و با قابلیت رقابت بیشتری را ارائه خواهیم کرد.
7- آیا کمکی در بخش آموزش دریافت کرده اید؟
ما کمک های زیادی از سوی تعدادی از موسسات خارجی و عربی دریافت کرده ایم و این موسسات حضور فعالی در بخش آموزش باریکه غزه داشته اند؛ به طوری که برخی موسسات عربی و خارجی از بخش آموزش نوار غزه بازدید کرده اند و حضور و مشارکت موسسات جهان عرب و اسلام در زمینه حمایت از بخش آموزش غزه قابل تقدیر و حتی فراتر از کمک های موسسات خارجی است که قبلا تنها طرف ارائه کننده کمک به وزارت آموزش و پرورش بودند. با توجه به چهره نامطلوبی که موسسات خارجی از خود نشان داده اند و در برخی موارد در توطئه علیه باریکه غزه دست داشته اند، اگر موسسات اسلامی و عربی اداره امور آموزشی و نظارت بر این بخش در نوار غزه را به دست بگیرند، دانش آموزان فلسطینی احساس راحتی بیشتری می کنند و این مساله نشانگر این است که نهادهای غیر رسمی و مردمی عربی کمک های بی شماری به شهروندان فلسطینی ارائه داده است.
من در اینجا بر این مساله تاکید می کنم که پروژه های مرمت و بازسازی مدارس تخریب شده در جنگ غزه با کمک های مالی موسسات عربی و اسلامی و فلسطینی محقق شده است و این طرف ها به محض اتمام جنگ غزه سرمایه گذاری های خود در زمینه بازسازی مدارس نوار غزه را آغاز کردند و همچنان منتظر بازگشایی گذرگاه های غزه به منظور ساخت ده ها مدرسه در این منطقه هستند.
8- در زمینه بازسازی نهادهای آموزشی تخریب شده در جنگ غزه چه اقداماتی صورت گرفته است؟
تداوم محاصره ظالمانه نوار غزه مانع از آغاز روند بازسازی و احداث مدارس تخریب شده در جنگ اخیر رژیم صهیونیستی علیه باریکه غزه می شود و اگر شرایط ناشی از محاصره نبود، وزارت آموزش و پرورش طی یک ماه می توانست تمامی مدارس تخریب شده در جنگ غزه را بازسازی کرده و همچنین مدارسی را که به صورت جزئی تخریب شده بودند مرمت و قابل استفاده کند، اما علی رغم تداوم محاصره می توانیم ادعا کنیم که توانسته ایم روند مرمت و بازسازی تعدادی از مدارس کاملا تخریب شده در جنگ غزه را به صورت کامل و 100 درصدی انجام دهیم و البته این مساله با حمایت برخی موسسات عربی محقق شده است که مسئولیت تامین وسایل مورد نیاز را بر عهده گرفته اند و در کل می توان گفت که عملکرد مطلوب این طرف ها در زمینه عمل به تعهدات خود اراده قوی آنها برای بازسازی خرابی های بخش آموزش نوار غزه را نشان می دهد.
9- در دومین سالگرد جنگ غزه، وزارت آموزش و پرورش چه پیامی دارد؟ و به رژیم صهیونیستی چه می گوید؟
پیام ما در وزارت آموزش و پرورش این است که به رغم تجاوزات رژیم صهیونیستی و جنگ این رژیم علیه نوار غزه و تخریب بی سابقه مراکز وابسته به این وزارتخانه، وزارت آموزش عالی به تلاش های خود برای بازسازی و تربیت شهروندان فلسطینی در وزارت آموزش و پرورش ادامه می دهد و به هیچ قیمتی حاضر به شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت های خود نیست. ما توانسته ایم سطح آموزش را اتقاء داده و امور بیش از نیم میلیون دانش آموز فلسطینی را در سخت ترین دوره دنبال کنیم و به موفقیت های چشمگیری در این زمینه دست پیدا کنیم. وزارت آموزش و پرورش همچنان باثبات و استوار به پیشرفت خود ادامه می دهد و حتی در بدترین شرایط هم اهتمام ویژه ای به رشد و توسعه دارد.
اما پیام ما به دشمن صهیونیستی نیز این است که اگر جنگ، جنگ اراده باشد و رژیم اشغالگر قدس بخواهد اراده شهروندان فلسطینی را در این جنگ شکست دهد، وزارت آموزش و پرورش اعلام می کند که اراده فلسطینیان همچنان قوی است و قدرت (نظامی) و وحشیگری به هیچ وجه نمی تواند این اراده را بشکند؛ چرا که این، اراده فلسطینیان معتقد به خداوند است و به اذن خداوند شهروندان فلسطینی هرگز از حق خود در آبادانی وطن چشم پوشی نخواهند کرد.
