مورخ نامدار فلسطینی تاکید کرد: ملت فلسطین نیازمند رهبرانی مومن و پایبند به اصول و آرمان ملی فلسطین و تلاشگر در زمینه احقاق حقوق حقه فلسطینیان است.
دکتر “محمد حسن مهدی” در مصاحبه با مرکز اطلاع رسانی فلسطین تصریح کرد:« اگر ما رهبرانی مومن به تحقق حق بازگشت و پایبند به اصول و آرمان ملی فلسطین داشته باشیم، در آن صورت نسبت به تحقق این حق بیشتر امیدوار می شویم، از این رو باید به خودمان تکیه کنیم، اگر به خودمان تکیه کنیم و نسبت به آرمان مان اخلاص داشته باشیم و رهبران مان نیز نسبت به فلسطین اخلاص داشته باشند و به اصول و آرمان ملی و مقاومت پایبند باشند، در آن صورت می توان نسبت به تحقق حق بازگشت بیشتر امیدوار بود، زیرا آنچه که با قدرت و زور غصب می شود، تنها در سایه زور و قدرت باز ستانده می شود، به یاری خداوند متعال حق بازگشت تحقق پیدا می کند.»
وی خاطرنشان ساخت:« ایده مبادله اراضی میان تشکیلات خودگردان فلسطین و رژیم صهیونیستی به کلی مردود است و هیچ انسانی حق چشم پوشی از یک ذره خاک فلسطین را ندارد.»
وی این سوال را مطرح کرد:« اساسا مبادله اراضی چه ماهیتی دارد؟ آیا زمینی برای ما مانده است تا آن را مبادله کنیم، دشمن صهیونیستی با شهرک سازی زمینی برای ما نگذاشته است، آیا زمینی در کرانه باختری باقی مانده است؟
استاد مساله فلسطین اظهار داشت: هیچ کس حق چشم پوشی از یک وجب خاک فلسطین را ندارد، واژه مبادله نه تنها از منظر من بلکه از منظر تمامی ملت فلسطین خواه آوارگان خواه غیر آوارگان مردود است.
دکتر محمد حسن مهدی نویسند و مورخ فلسطینی و کارشناس مساله فلسطین در سال 1942 در شهرک فلسطینی العراق دیده به جهان گشود. گروهک صهیونیستی در سال 1948 او را به همراه خانواده اش از این شهرک کوچاندند تا اینکه در اردوگاه العروب واقع در غرب الخلیل سکنی گزید.
متن مصاحبه از نگاه خوانندگان عزیز می گذرد:
در روز وقوع فاجعه اشغال فلسطین چند سال داشتید و دشمن صهیونیستی شما را به کجا تبعید کرد و این اقدام به چه نحویی صورت گرفت؟
دشمن صهیونیستی ما را مجبور به خروج از شهرک مان کرد. در آن زمان 6 ساله بودم و همچنان دوران کودکی ام را به یاد دارم ، ما در کوی و برزن این شهرک بازی می کردیم، انگار زادگاهم جلوی چشمانم نقش بسته است و تصویر آن هرگز از ذهن من پاک نخواهد شد، اکنون که با شما صحبت می کنم، در اندرونم آتش غم شعله می کشد، اندوه قلبم را می فشارد، هرگز آن لحظات غمبار را فراموش نخواهم کرد.
هواپیماها و تانک های صهیونیستی این شهرک را آماج حملات موشکی و توپخانه ای قرار دادند و بسیاری از هموطنان ما را به خاک و خون کشیدند و در پی این جنایت هولناک ما مجبور به ترک محل شهرک شدیم.
چگونه از این شهرک خارج شدید؟
با پای پیاده به سمت الخلیل راه افتادیم و وسایل مان را روی کول مان گذاشتیم و پدر و عموهایم کودکان و افراد سالخورده و بیمار را روی دوششان گذاشتند. سفر مخاطره آمیزی داشتیم، زیرا هر لحظه امکان داشت گروهک های صهیونیستی به ما حمله ور شوند و ما را به قتل برسانند.
در چندین منطقه هدف حمله قرار گرفتیم و آن هنگامی بود که گروهک های صهیونیستی به سوی ما در منطقه المقحز آتش گشودند، همین وضعیت ادامه پیدا کرد تا اینکه به منطقه العروب در استان الخلیل رسیدیم.
این سفر غمبار چقدر در روحیه و زندگی شما تاثیر گذاشت؟
این رخدادهای مصیبت بار از همان کودکی مرا به نگارش و ثبت آنها تشویق کرد، لذا تصمیم گرفتم تا در مورد تاریخ؛ به ویژه تاریخ مساله فلسطین تحقیق کنم، بنده از دانشگاه اسکندریه لیسانس تاریخ گرفتم و تحصیلات تکمیلی خودم را در بیروت به اتمام رساندم و موفق شدم مدرک فوق لیسانس و دکترا و چندین دیپلم عالی دریافت کنم. در کارنامه علمی خود 6 مدرک دارم و با توجه به عشق و علاقه وافرم به تاریخ مساله فلسطین به مطالعه تاریخ و تحولات آن و انتقالش به نسل های آتی پرداختم و اکنون در دانشگاه های الخلیل و قدس و بیت لحم تاریخ تدریس می کنم. دانشگاه اسلامی نوار غزه از من درخواست همکاری کرد، ولی مسئولان صهیونیستی با اعطای مجوز ورود به این منطقه مخالفت کردند.
طی 40 سال تدریس تاریخ مساله فلسطین برای دانش آموزان مدارس آژانس امداد رسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی “آنروا” و طی 20 سال سابقه تدریس در دانشگاه های فلسطین و تلاش برای تثبیت این آرمان در اذهان قشر فرهیخته و تحصیل کرده جامعه فلسطین خدمات زیادی به آرمان فلسطین کرده ام.
با گذشت 65 سال از فاجعه اشغال فلسطین، نظر شما در مورد آینده آوارگان فلسطینی چیست؟
آواره فلسطینی جدای از مشکلات غربت و در به دری همچنان به سرزمین خود پایبند است، او با خاطرات بزرگش زنده است، یک پیوند درونی میان آواره فلسطینی و سرزمینش وجود دارد، او امکان ندارد زادگاهش را به فراموشی بسپارد. ما به سرزمین و میهن خود پایبندیم. به رغم بی توجهی جهان عرب به مساله فلسطین، ولی اراده فلسطینیان؛ به ویژه آوارگان در مطالبه حقوقشان تضعیف نشده است. این حق باز گذشت زمان رنگ کهنگی به خود نمی گیرد. ما به خاطر پایبندی به حق بازگشت و عدم چشم پوشی از آن دوران سخت و دشواری را پشت سر گذاشتیم.
آیا حق بازگشت ثابت باقی مانده یا اینکه دستخوش تغییر شده است؟
حق بازگشت ثابت باقی خواهد ماند و هیچ کس در هر پست و مقامی که باشد نمی تواند از آن چشم پوشی کند، زیرا حق بازگشت حق یک نفر نیست، بلکه حق تمامی ملت فلسطین به شمار می رود. هر کس در هر پست و مقامی که باشد اجازه چشم پوشی از این حق را ندارد، حتی اگر این فرد نماینده ملت فلسطین باشد.
بحران هایی که آوارگان فلسطینی با آنها دست و پنجه نرم می کنند، کدامند؟
آوارگان فلسطینی در هر جایی که باشند با رنج و مشکلات دست و پنجه نرم می کنند، وضعیت اقتصادی و معیشتی آنان بسیار رقت بار است، با این حال آوارگان به پایداری و استقامت خود ادامه می دهند و چشم امید به درگاه احدیت دوخته اند، آنان به تحقق حق بازگشت ایمان راسخ دارند، به همین خاطر از اصول و آرمان ملی خود دفاع می کنند.
دایره امور آوارگان سازمان آزادی بخش فلسطین “ساف” چه کاری برای آوارگان انجام داده است؟
بنده در اینجا این سوال را مطرح می کنم که دایره امور آوارگان فلسطین “ساف” چه کاری برای آوارگان فلسطینی انجام داده است؟ تعدادی زیادی از دانشجویان فلسطینی به خاطر ناتوانی در پرداخت شهریه های دانشگاه خود و عدم حمایت مالی این دایره از آنان مجبور شدند تحصیلات خود را به تعویق بیندازند تا بتوانند کار کنند و هزینه های تحصیلی خود را تامین کنند. شما در مورد کدام خدمات صحبت می کنید؟ آیا منظورتان این است که شرایط معیشتی آوارگان بهبود پیدا کرده است. بهبود شرایط معیشتی به این معنا نیست که خدمات ضروری به آوارگان فلسطینی ساکن اردوگاه ها ارائه شده است. این دایره هیچ کمکی به بخش های آموزشی و اجتماعی ارائه نمی کند.
در سایه تداوم شهرک سازی و دست اندازی دشمن صهیونیستی به اراضی فلسطینیان، نظر شما درباره از سرگیری مذاکرات میان مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین و رژیم اشغالگر قدس چیست؟
اگر نگاهی به مذاکرات انجام گرفته از سال 1993 به حال بیندازیم می بینیم که از زمان امضای توافقنامه مادرید تا اسلو این مذاکرات هیچ دستاوردی را محقق نکرده است. مقاومت یک فاکتور سرنوشت ساز در منازعه عربی اسرائیلی به شمار می رود.
به نظر شما آیا طرح مبادله اراضی یک مساله خطرناک نیست، آیا این طرح به ضرر صاحبان حق (ملت فلسطین اعم از آوارگان و غیره) تمام نمی شود؟
ایده مبادله اراضی میان تشکیلات خودگردان فلسطین و رژیم صهیونیستی به کلی مردود است و هیچ انسانی حق چشم پوشی از یک ذره خاک فلسطین را ندارد. آیا زمینی برای ما مانده است تا آن را مبادله کنیم، دشمن صهیونیستی با شهرک سازی زمینی برای ما نگذاشته است، آیا زمینی در کرانه باختری باقی مانده است؟ هیچ کس حق چشم پوشی از یک وجب خاک فلسطین را ندارد، واژه مبادله نه تنها از منظر من، بلکه از نگاه تمامی ملت فلسطین خواه آوارگان، خواه غیر آوارگان مردود است.
با توجه به طرح های سازشکارانه، آیا امیدی به بازگشت به سرزمین های اشغالی 48 وجود دارد؟
ما نیازمند رهبرانی مومن و پایبند به اصول و آرمان ملی فلسطین و تلاشگر در زمینه احقاق حقوق حقه فلسطینیان هستیم. اگر ما رهبرانی مومن به تحقق حق بازگشت و پایبند به اصول و آرمان ملی فلسطین داشته باشیم، در آن صورت نسبت به تحقق این حق بیشتر امیدوار می شویم، از این رو باید به خودمان تکیه کنیم، اگر به خودمان تکیه کنیم و نسبت به آرمان مان اخلاص داشته باشیم و رهبران مان نیز نسبت به فلسطین اخلاص داشته باشند و به اصول و آرمان ملی و مقاومت پایبند باشند، در آن صورت می توان به تحقق حق بازگشت امیدوار بود، زیرا آنچه که با قدرت و زور غصب می شود، تنها در سایه زور و قدرت باز ستانده می شود. به یاری خداوند متعال حق بازگشت تحقق پیدا می کند.