اظهارات اخیر رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، مبنی بر اینکه «مردم غزه باید سرزمین خود را ترک کنند»، موجی از محکومیت‌ها و واکنش‌های گسترده‌ای را در سطوح فلسطینی، منطقه‌ای و بین‌المللی به همراه داشته است. این اظهارات که در پوشش بازسازی غزه مطرح شده، از سوی بسیاری به‌عنوان تلاشی برای تحمیل کوچ اجباری بر مردم این منطقه تعبیر شده است.
واکنش‌های فلسطینی
حماس: طرحی آشکار برای حذف مسئله فلسطین است
عزت الرشق، از رهبران حماس، سخنان ترامپ را «نژادپرستانه» و «تلاشی برای نابودی مسئله فلسطین» خواند و تأکید کرد که «ملت فلسطین در برابر این نقشه‌ها خواهد ایستاد». وی با اشاره به مقاومت پانزده‌ماهه مردم غزه در برابر جنگ، افزود:
«مردم ما در غزه، تحت شدیدترین بمباران‌ها، نقشه‌های کوچ اجباری را ناکام گذاشتند. آنان در سرزمین خود ریشه دارند و هرگز هیچ طرحی را که هدف آن جدا کردنشان از وطنشان باشد، نخواهند پذیرفت.»
همچنین سامی ابو زهری، یکی دیگر از رهبران حماس، ضمن رد سخنان ترامپ تأکید کرد که «این اظهارات نسخه‌ای برای ایجاد آشوب و تنش در منطقه است». وی تصریح کرد:
«مردم غزه اجازه نخواهند داد این نقشه‌ها اجرا شود. راه‌حل واقعی، پایان اشغالگری و توقف تجاوزات علیه ملت فلسطین است، نه اخراج آنان از سرزمینشان.»
جهاد اسلامی: ۸۰ هزار تن بمب، مردم غزه را بیرون نکرد؛ آیا حرف‌های ترامپ می‌تواند؟
جنبش جهاد اسلامی در بیانیه‌ای اعلام کرد که ترامپ با غرور و تکبر، مردم غزه را در برابر گزینه‌ای واحد یعنی «کوچ اجباری» قرار داده است، اما باید به یاد داشته باشد که ۱۵ ماه بمباران بی‌وقفه با ۸۰ هزار تن سلاح آمریکایی نتوانست مردم غزه را مجبور به ترک وطن کند. در این بیانیه آمده است:
«آیا ترامپ تصور می‌کند که چند جمله نژادپرستانه و فریبکارانه، آن هم در پوشش دروغین انسان‌دوستی، می‌تواند کاری را انجام دهد که بمب‌های آمریکا نتوانست؟»
جنبش مجاهدین: این سخنان ادامه سیاست‌های تجاوزکارانه آمریکا است
جنبش مجاهدین فلسطین نیز در بیانیه‌ای اظهارات ترامپ را محکوم کرد و تاکید کرد که «این سخنان نشان‌دهنده تداوم سیاست‌های خصمانه آمریکا علیه ملت فلسطین است». این جنبش هشدار داد که هرگونه تأخیر در بازسازی غزه، در راستای «اهداف صهیونیستی برای کوچاندن مردم» است. این جنبش بر ضرورت بازسازی فوری غزه برای ناکام گذاشتن این نقشه‌ها تأکید کرد.
جبهه خلق: اظهارات ترامپ اعلان جنگ علیه ملت فلسطین است
جبهه خلق برای آزادی فلسطین در واکنش به اظهارات جنجالی دونالد ترامپ درباره کوچاندن اجباری فلسطینیان از غزه، تأکید کرد که این سخنان به منزله اعلام جنگ علیه ملت فلسطین است.
در بیانیه این جبهه آمده است:
ما اظهارات خطرناک ترامپ را که در آن از طرح‌های کوچ اجباری مردم ما در نوار غزه حمایت می‌کند، به شدت محکوم می‌کنیم.
غزه هرگز فروشی نیست و ساکنان آن سرزمین خود را ترک نخواهند کرد، مگر برای بازگشت به شهرها و روستاهای اشغالی خود در سال 1948.
جبهه خلق افزود: غزه در برابر تمامی طرح‌های استعماری و تلاش‌های اشغالگران برای ریشه‌کن کردن ملت فلسطین مقاوم خواهد ماند و مردم فلسطین با تمام توان از سرزمین و حقوق خود دفاع خواهند کرد.
سامی ابو شحاده رئیس حزب تجمع ملی دموکراتیک فلسطین:
«غزه یک معامله املاک و مستغلات نیست! اگر ترامپ آن را این‌گونه می‌بیند، مردم غزه خریداران آن هستند نه فروشندگان. آنها بهای آن را با صدها هزار شهید و زخمی پرداخته‌اند و متحمل رنج‌هایی شده‌اند که در تاریخ بشریت بی‌سابقه است.»
«ترامپ، نتانیاهو و هم‌پیمانانشان نمی‌توانند بهایی بالاتر از این را پیشنهاد کنند. غزه و مردم آن باقی خواهند ماند، اما کسانی که به زودی به زباله‌دان تاریخ خواهند پیوست، ترامپ و نتانیاهو هستند!»
رئیس کمیته فلسطین در پارلمان اردن:
«مسئله فلسطین، یک عقیده ریشه‌دار و ثابت است که به امنیت ملی اردن گره خورده است.»
عربستان سعودی: فلسطینی‌ها از سرزمینشان خارج نخواهند شد
وزارت خارجه عربستان سعودی، در واکنش به این اظهارات، تأکید کرد که «موضع عربستان در حمایت از تشکیل کشور مستقل فلسطین، ثابت و غیرقابل تغییر است.» این وزارتخانه تصریح کرد:
«ما قاطعانه هرگونه تلاش برای ضربه زدن به حقوق ملت فلسطین، از جمله شهرک‌سازی، اشغالگری و تلاش برای کوچاندن آنان را رد می‌کنیم.»
مقامات عرب: نگران و سردرگم هستیم
شبکه سی‌ان‌ان به نقل از دو مقام عرب گزارش داد که سخنان ترامپ «نگران‌کننده، مبهم و غیرقابل درک» است. این دو مقام تأکید کردند که «این اظهارات توافق شکننده در غزه را تهدید می‌کند.»
واکنش‌های بین‌المللی
سناتورهای آمریکایی: ترامپ دیوانه شده است
در آمریکا، کریس مورفی، سناتور دموکرات، به شدت از ترامپ انتقاد کرد و گفت:
«ترامپ می‌خواهد به غزه حمله کند، اقدامی که هزاران کشته برجای خواهد گذاشت. او عقلش را از دست داده است.»
در مقابل، لیندسی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه حامی رژیم صهیونیستی، با شک و تردید نسبت به این طرح گفت:
«نمی‌دانم ترامپ درباره چه چیزی صحبت می‌کند، اما این پیشنهاد اصلاً عملی نیست.»
استرالیا: از راه حل دو کشوری حمایت می‌کنیم
رویترز به نقل از نخست‌وزیر استرالیا اعلام کرد که موضع این کشور در قبال غزه پس از اعلام طرح ترامپ برای کوچاندن ساکنان این منطقه تغییر نکرده است.
نخست‌وزیر استرالیا در ادامه تاکید کرد که کشورش از راه‌حل دو کشوری در خاورمیانه حمایت می‌کند.
وزیر امور خارجه ترکیه:
«کوچ اجباری فلسطینیان از غزه، امری غیرقابل قبول برای ترکیه و کشورهای منطقه است. این یک طرح پوچ و بیهوده است و نباید وارد چنین بحث‌هایی شد.»
رئیس پارلمان ترکیه، نعمان قورتولموش:
«استقبال ترامپ از نتانیاهو، که در سطح بین‌المللی متهم است، گویی او یک پادشاه است، زخمی عمیق بر وجدان بشریت وارد کرده است.»
وزارت امور خارجه مصر:
«وزیر امور خارجه مصر بر اهمیت واگذاری اداره نوار غزه به تشکیلات خودگردان فلسطین تأکید دارد، چرا که این منطقه بخشی از سرزمین‌های فلسطینی است.»
کرملین:
«اظهارات ترامپ درباره اسکان مجدد ساکنان غزه را شنیده‌ایم، اما واقعیت این است که کشورهای عربی چنین ایده‌ای را نمی‌پذیرند.»
«ما بر اساس چارچوب سازمان ملل برای حل‌وفصل مناقشه خاورمیانه، بر مبنای راه‌حل دو کشور حرکت می‌کنیم.»
سازمان عفو بین‌الملل:
«ما با قاطعیت، غیرانسانی بودن طرح ترامپ، اشغال اراضی و تمسخر حق تعیین سرنوشت ملت‌ها توسط او را محکوم می‌کنیم.»
فرستاده ویژه اتحادیه اروپا در امور خاورمیانه:
«تنها راه‌حل ممکن، ایجاد دو کشور مستقل فلسطینی و اسرائیلی با حق حاکمیت کامل است.»
«امنیت واقعی تنها از طریق صلح واقعی به دست می‌آید.»
وزارت امور خارجه فرانسه:
«کوچ اجباری ساکنان غزه، نقضی جدی و خطرناک علیه قوانین بین‌المللی خواهد بود.»
«چنین اقدامی، حمله‌ای آشکار به آرمان‌های مشروع ملت فلسطین است و ثبات منطقه را به خطر می‌اندازد.»
«آینده غزه باید در چارچوب یک کشور فلسطینی و تحت نظارت تشکیلات خودگردان باشد، نه تحت کنترل هیچ کشور ثالثی.»
«فرانسه به مخالفت با شهرک‌سازی‌های غیرقانونی و هرگونه اقدام یکجانبه برای الحاق کرانه باختری ادامه خواهد داد.»
وزیر امور خارجه انگلیس:
«ما باید آینده‌ای را برای فلسطینیان در وطنشان تضمین کنیم.»
«فلسطینیان باید در غزه و کرانه باختری پیشرفت کنند و شاهد رشد و شکوفایی آنها باشیم.»
نخست‌وزیر اسکاتلند:
«پس از ماه‌ها مجازات جمعی و کشته شدن بیش از ۴۰ هزار نفر در غزه، هرگونه پیشنهاد برای اخراج فلسطینیان از وطنشان غیرقابل قبول و خطرناک است.»
«نباید اجازه داد که پاکسازی نژادی در غزه رخ دهد. تنها راه‌حل مناسب برای صلح پایدار، راه‌حل دو کشور است.»
وزیر امور خارجه آلمان:
«غزه، همانند کرانه باختری و قدس شرقی، متعلق به فلسطینیان است.»
«اخراج فلسطینیان از غزه غیرقابل قبول و مغایر با قوانین بین‌المللی است.»
رسانه‌های عبری: این طرح غیرقابل اجراست
روزنامه یدیعوت احرونوت نوشت که «با توجه به مخالفت قاطع فلسطینیان و کشورهای عربی، این طرح غیرقابل اجرا به نظر می‌رسد.»
حامیان رژیم صهیونیستی: این طرح دیوانگی است
روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از یک حامی مالی رژیم صهیونیستی نوشت:
«ایده ترامپ دیوانه‌وار است. اجرای چنین سیاستی بیش از یک سال زمان می‌برد و عوامل ناشناخته زیادی وجود دارد که اجرای آن را دشوار می‌کند.»
