این گزارش به بررسی نتایج نظرسنجی اخیر درباره رونن بار، رئیس سازمان امنیت داخلی “اسرائیل” (شاباک) میپردازد. نظرسنجی در تاریخ ۱۶ و ۱۷ آوریل با مشارکت ۵۰۸ پاسخدهنده انجام شده و نمونهای نماینده از جمعیت ساکنان بالای 15 سال سرزمینهای اشغالی را شامل میشود. حاشیه خطای این نظرسنجی ۴.۴ درصد اعلام شده است.
شکاف عمیق در مورد استعفای رئیس شاباک
نتایج نظرسنجی نشان میدهد که جامعه صهیونیستی در مورد استعفای داوطلبانه رونن بار به شدت دچار شکاف است. نیمی از پاسخدهندگان (۵۰ درصد) معتقدند که بار باید برای حفظ جایگاه “ملی” شاباک استعفا دهد، در حالی که ۲۶ درصد با این نظر مخالف هستند و ۲۴ درصد نیز نظر مشخصی ندارند.
این شکاف وقتی گرایشهای سیاسی پاسخدهندگان را در نظر میگیریم، بسیار عمیقتر میشود:
در میان طرفداران ائتلاف حاکم: اکثریت قاطع (۸۱ درصد) خواستار استعفای بار هستند. تنها ۶ درصد با استعفای او مخالفت کرده و ۱۳ درصد هم نظر مشخصی ندارند.
در میان طرفداران اپوزیسیون: تنها ۳۳ درصد معتقدند بار باید استعفا دهد، ۴۷ درصد با استعفای او مخالف هستند و ۲۰ درصد هم نظری ندارند.
این ارقام نشان میدهد که موضوع استعفای رئیس شاباک به شدت سیاسی شده و دیدگاهها بر اساس گرایشهای سیاسی تفکیک شده است.
تردید عمومی نسبت به حرفهای بودن تحقیقات شاباک
نظرسنجی همچنین دیدگاه اسرائیلیها را در مورد حرفهای یا جانبدارانه بودن انگیزههای شاباک در ارتباط با تحقیق درباره افشاگریها بررسی کرده است. نتایج نشان میدهد که جامعه “اسرائیل” در این مورد نیز دچار تفرقه است:
۳۳ درصد معتقدند انگیزههای شاباک حرفهای است
۳۵ درصد بر این باورند که انگیزهها جانبدارانه است
۳۲ درصد نظر مشخصی ندارند
اما باز هم تفاوت دیدگاهها بر اساس گرایشهای سیاسی بسیار چشمگیر است:
در میان طرفداران ائتلاف حاکم: تنها ۱۲ درصد انگیزههای شاباک را حرفهای میدانند، در حالی که اکثریت قابل توجهی (۶۶ درصد) معتقدند این انگیزهها جانبدارانه است. ۲۲ درصد هم نظر مشخصی ندارند.
در میان طرفداران اپوزیسیون: اکثریت (۵۹ درصد) انگیزههای شاباک را حرفهای ارزیابی میکنند، فقط ۱۸ درصد این انگیزهها را جانبدارانه میدانند و ۲۳ درصد هم نظر مشخصی ندارند.
تحلیل یافتهها
این نظرسنجی نشاندهنده شکاف عمیق سیاسی در جامعه صهیونیستی است. اعتماد به نهادهای امنیتی به شدت متأثر از گرایشهای سیاسی افراد است. طرفداران ائتلاف حاکم که عمدتاً راستگرا هستند، اعتماد کمتری به مدیریت فعلی شاباک داشته و خواستار تغییر در رأس این سازمان هستند. در مقابل، طرفداران اپوزیسیون که عمدتاً میانهرو یا چپگرا محسوب میشوند، اعتماد بیشتری به حرفهای بودن شاباک داشته و کمتر خواهان استعفای رونن بار هستند.
این وضعیت میتواند تأثیرات مهمی بر امنیت داخلی این رژیم داشته باشد. شاباک به عنوان سازمان امنیت داخلی، نقش مهمی در مقابله با تهدیدهای امنیتی دارد، اما اگر بخش قابل توجهی از جامعه به این سازمان اعتماد نداشته باشند، این امر میتواند کارایی و مشروعیت آن را تضعیف کند.
بحران مشروعیت نهادهای امنیتی
نکته قابل توجه در این نظرسنجی، میزان بالای بیاعتمادی به یکی از مهمترین نهادهای امنیتی “اسرائیل” است. اینکه نیمی از شهروندان معتقدند رئیس شاباک باید استعفا دهد و بیش از یک سوم انگیزههای این سازمان را جانبدارانه میدانند، نشاندهنده بحران مشروعیت در نهادهای امنیتی این رژیم است.
همچنین تفاوت فاحش بین دیدگاههای طرفداران دولت و مخالفان، نشاندهنده سیاسیسازی فزاینده نهادهای امنیتی است که میتواند وحدت داخلی این رژیم را با چالشهای بیشتری مواجه کند. این نظرسنجی تصویری از جامعهای به شدت قطبیشده را ارائه میدهد که حتی در مورد اعتماد به نهادهای امنیتی خود نیز دچار اختلاف عمیق است. چنین شکافی میتواند به تضعیف انسجام داخلی و کاهش کارایی دستگاههای امنیتی منجر شود.