بنیامین نتانیاهو بدترین روزهای سیاسی خود را پشت سر میگذارد؛ نه فقط به دلیل ناتوانی در شکست دادن مقاومت در غزه یا بازگرداندن نظامیان اسیر، بلکه چون اکنون در برابر مهمترین متحدش در جهان، ایالات متحده، بیپرده و بیپناه ایستاده است.
تحقیرهای پیاپی از سوی دولت دونالد ترامپ از چیزی فراتر از کاهش هماهنگی حکایت دارد… بلکه نشانه گسستی راهبردی است که بیسروصدا در حال وقوع است و نتانیاهو را در جایگاه رهبری ناخوشایند و نامطلوب قرار داده است.
شبکه ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی، فهرستی از «سیلیهای خاموشی» را ثبت کرده که نتانیاهو اخیراً دریافت کرده است:
توافق آتشبس میان آمریکا و یمنیها بدون اطلاع “اسرائیل”
اعلام ترامپ مبنی بر اینکه در سفر آتی خود به خاورمیانه، کاملاً از تلآویو چشمپوشی خواهد کرد
مهار حمله “اسرائیل” به ایران به نفع آغاز مذاکرات مستقیم با تهران
گفتوگوهای محرمانه با رهبری حماس در دوحه
و حتی تبریک به اردوغان برای تسلط بر شمال سوریه پس از خروج نیروهای آمریکایی، بدون هماهنگی با “اسرائیل”.
این موارد تنها نشانگر یک «حذف تاکتیکی» نیستند، بلکه بیانگر این باور ریشهدار در دولت ترامپ هستند که نتانیاهو دیگر نه یک شریک قابل اعتماد، بلکه باری اضافه بر دوش سیاست آمریکا است.
روزنامه عبری زبان “هاآرتص” فاش کرد که یکی از مقامات بلندپایه آمریکایی به خانوادههای اسرای اسرائیلی گفته است: «اگر اسرا تاوان لجاجت نتانیاهو را میدهند، اکنون خود “اسرائیل” نیز بهای آن را خواهد پرداخت».
در این زمینه، مهند مصطفی، تحلیلگر امور “اسرائیل”، در برنامه «مسار الأحداث» (روند تحولات) گفت که ناامیدی بزرگی از دور دوم ریاست جمهوری ترامپ در “اسرائیل” وجود دارد. زیرا دولت نتانیاهو امیدوار بود ترامپ کاملاً با منافع “اسرائیل” همراه شود، اما او در چهار پرونده مهم برخلاف این انتظار عمل کرد.
وی افزود ترامپ با یمنیها بر سر امنیت کشتیرانی در دریای سرخ بدون هماهنگی با “اسرائیل” توافق کرد، وارد گفتوگوهای مستقیم با ایران شد و در دیدار با نتانیاهو در کاخ سفید، صراحتاً گفت که سوریه اکنون در حوزه نفوذ ترکیه قرار دارد.
همچنین، آمریکا در حال بررسی توافق هستهای با عربستان سعودی است بدون اینکه شرط عادیسازی روابط با تلآویو را مطرح کند. هرچند رابطه واشنگتن و تلآویو ماهیت راهبردی دارد، اما مصطفی تأکید کرد که انتظارات اسرائیلیها از ترامپ بیش از حد خوشبینانه بوده و حالا نتانیاهو دریافته که ترامپ منافع آمریکا در منطقه را مهمتر از منافع “اسرائیل” میبیند و دیگر توان اثرگذاری بر رئیسجمهوری را ندارد که کنترل کامل حزب جمهوریخواه را در دست گرفته است.
این تغییر ژرف بیدلیل نیست. ترامپ که استاد بازی قدرت و معاملهگریست، معتقد است “اسرائیل” کنونی به رهبری نتانیاهو مانعی بر سر راه اجرای چشمانداز جدید منطقهای اوست؛ بهویژه در رابطه با معاملهای بزرگ با عربستان که شامل آتشبس با یمنیها، سرمایهگذاریهای نفتی و نفوذ راهبردی در خلیج فارس و دریای سرخ است، بدون اینکه الزام به عادیسازی با “اسرائیل” وجود داشته باشد.
به گزارش روزنامه معاریو، واشنگتن به تلآویو صراحتاً اعلام کرده است: «ما منتظر موافقت شما نمیمانیم… و پیش از سفر ترامپ، نمیخواهیم از جانب شما غافلگیر شویم».
در مقابل، رون درمر، وزیر امور راهبردی “اسرائیل”، در سفری به کاخ سفید تلاش کرد روابط را ترمیم کند و آمادگی “اسرائیل” برای بررسی احتمال ایجاد کشور فلسطین را مطرح کرد؛ اقدامی که ناظران آن را «خم شدن خفتبار» در برابر دولتی خشمگین ارزیابی کردند.
روزنامه “یسرائیل هیوم” نزدیک به نتانیاهو، به نقل از نزدیکان ترامپ نوشت که روابط با نتانیاهو به پایینترین سطح خود رسیده است و اینکه او با ما بازی میکند، توافقات را اجرا نمیکند و از همکاری با گامهای ما در خاورمیانه خودداری میورزد.
پیام واضح است: آمریکا در حال ترسیم نقشهای جدید برای منطقه است، و “اسرائیل” دیگر در موقعیت شریک یا تصمیمگیر نیست، بلکه تنها نظارهگری نگران و ناتوان از تأثیرگذاری است.
با وجود همه اینها، نتانیاهو همچنان به لفاظیهای نخنما و کلیشهای خود ادامه میدهد: «حماس را شکست خواهیم داد، و میز بازی را علیه ایران بر خواهیم گرداند». اما واقعیت آن است که این میز، اکنون در جای دیگری اداره میشود… جایی که دیگر صندلیای برای تلآویو در نظر گرفته نشده است.