بار دیگر تصمیم رهبران سازمان آزادی بخش فلسطین "ساف" و تشکیلات خودگردان مبنی بر توقف اجرای توافقنامه های امضا شده با طرف صهیونیستی به بحث داغ محافل سیاسی تبدیل شده است. این تصمیم که محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین آنرا در 25 ژوئیه 2019 اعلام کرد، مقتضی تشکیل کمیته ای برای اجرای این تصمیم است.
لحن قوی عباس درباره این تصمیم نشانگر میزان سرخوردگی وی و دار و دسته اش از روند سازش و ناامیدی از آمریکا و رژیم صهیونیستی بود و رئیس تشکیلات خودگردان می خواست بر جدیت مقامات رسمی فلسطینی در مخالفت با طرح موسوم به "معامله قرن" و دیکته های آمریکا و رژیم صهیونیستی و نیز سیاست تحمیل واقعیت های موجود و ایجاد برخی واقعیت های جدید در عرصه میدانی تاکید داشت. این اقدامات عملا منجر به فروپاشی "راهکار تشکیل دو کشور" و از دست رفتن معنا و محتوای آن شده است. این سخنان عباس همچنین تاکیدی بر این مساله بود که نمی توان موضع طرف فلسطینی را نادیده گرفت یا از طریق شیوه های سازشکارانه بر روی آن سرپوش گذاشت و یا طرف فلسطینی را در انزوا قرار داده و تنها در گوشه ای محصور کرد. به عبارت دیگر، سخنان عباس تاکیدی بر قدرت فلسطینیان برای به شکست کشاندن طرح های "سازش" یا "حل و فصل" مساله فلسطین بدون تحقق آرمان ها و خواسته های فلسطینیان است؛ حتی اگر دولت ها و نظام های عربی متعهد به تحقق این خواسته ها شوند.
به گفته عباس، «فلسطین فروشی نیست» و طرف فلسطینی «تسلیم دیکته ها نخواهد شد» و «بدون احقاق حقوق کامل فلسطینیان، هیچ صلح و ثباتی در منطقه و جهان برقرار نخواهد شد.»
در همین راستا، لازم است که به برخی مسائل مرتبط با این تصمیم دقت شود که می توان آنها را به طور خلاصه چنین بیان کرد:
نکته اول: تصمیمات متعددی از سوی مراجع رسمی فلسطین درباره توقف همکاری های امنیتی و تعلیق تصمیم به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی اتخاذ شده است و به گفته استاد "معین طاهر" برخی پژوهشگران 58 مورد از این تصمیمات و اظهارات رسمی مقامات فلسطینی در این زمینه طی سال های گذشته را برشمرده اند. از نخستین تصمیمات اتخاذ شده در این زمینه می توان به مصوبه شورای مرکزی فلسطین در ماه مارس سال 2015 مبنی بر توقف همکاری های امنیتی اشاره کرد. از مواضع مهم شورای ملی فلسطین در این زمینه نیز می توان به مصوبه ای اشاره کرد که در جریان نشست برگزار شده طی روزهای 30/4/2018 تا 3/5/2018 اشاره کرد که در آن بر تشکیل کمیته اجرایی برای به حالت تعلیق درآوردن تصمیم به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی تا زمان به رسمیت شناخته شدن کشور فلسطین از سوی این رژیم، توقف همکاری های امنیتی و خلاص شدن از شر پروتکل اقتصادی پاریس تاکید شده بود. لذا این تصمیم، تازگی ندارد و در راستای تصمیمات مشابه متعدد اتخاذ شده است که هیچ کدام از آنها به مرحله اجرا درنیامده است و صرفا مصرف رسانه ای و سیاسی موقتی داشته است.
نکته دوم: این تصمیم نیازمند ساز و کار اجرایی مشخص است و کمیته ای که درباره آن بحث شد، رئیس و اعضای آن و حتی اختیارات و مدت زمان فعالیتش مشخص نشده است.
نکته سوم: این تصمیم و تمامی تصمیمات قبلی با هیچگونه اقدام عملی همراه نشده اند. با وجود اینکه تصمیم توقف همکاری های امنیتی بیش از 4 سال پیش اتخاذ شده و بارها هم تکرار شده است، اما هیچ بخشی از آن به مرحله عمل و اجرا نرسیده است و طرف صهیونیستی همچنان از خدمات همکاری امنیتی "5 ستاره" بهره می برد و به صراحت نیز اعلام می کند که همکاری تشکیلات خودگردان با این رژیم در زمینه تعقیب مبارزان مقاومت، منجر به خنثی سازی دهها عملیات و بازداشت بسیاری از تیم های مقاومتی شده است. علاوه بر این، مقامات ساف و تشکیلات خودگردان که این تصمیمات "الزام آور" به آنها ارجاع داده شده اند، دلیل بی توجهی خود به این تصمیمات طی 4 سال گذشته را توضیح نداده اند و این وضعیت مستلزم این است که افراد مذکور به خاطر کوتاهی، تعلل، ضعف و بی توجهی خود به این تصمیمات "نهادهای قانونگذاری حاکمیتی" مورد بازخواست قرار گیرند و نه اینکه پس از کلی خرابکاری، سعی در تشریح "وظیفه ملی" برای ما را داشته باشند.
نکته چهارم: عباس در جریان سخنرانی خود بار دیگر خواستار پایان شکاف داخلی و اجرای توافق قاهره شد که در ماه اکتبر سال 2017 امضا شده است. تا زمانی که این تصمیم به صورت جدی به احیای وحدت ملی فلسطین در برابر پروژه صهیونیستی کمک می کند، باید از آن حمایت کرد، اما در این فراخوان عباس، مغالطه های زیادی هم وارد شده و اتهامات بی پایه و اساسی هم به جنبش حماس وارد شده بود. عباس در این سخنان خود مدعی شده بود که حماس در جریان نشست مسکو در فوریه سال 2019 حاضر نشد سازمان آزادی بخش فلسطین را به رسمیت بشناسد و این نوعی همسویی با رژیم صهیونیستی و آمریکاست!!
اولا عباس می داند که دلیل عدم امضای بیانیه پایانی نشست مسکو از سوی حماس، تغییر متن این بیانیه توسط نمایندگان جنبش فتح و بدون اطلاع هیات های دیگر بود. دوما، عباس می داند که حماس از سال ها قبل آماده عضویت در سازمان آزادی بخش فلسطین و مشارکت در نهادهای زیرمجموعه آن به شکل "نمایندگی دموکراتیک" بود که بیانگر اراده ملت فلسطین باشد. پس از اعلان ماه مارس 2005 قاهره و امضای سند وفاق ملی در ماه ژوئن سال 2006 و نیز امضای توافق آشتی ملی در ماه مه سال 2011، الان دیگر توپ در زمینه عباس و جنبش فتح است. واقعیت این است که عباس هیچ گونه اقدام واقع بینانه ای اتخاذ نکرده است که منجر به مشارکت موثر حماس و جهاد اسلامی و دیگر گروه های فلسطینی در ساف و نهادهای زیرمجموعه آن شود. سومین مطلب این است که عباس خود هم می داند که مصداق بارز همسویی با رژیم صهیونیستی و آمریکا اقدامات همان طرف هایی است که ضمن ورود به عرصه روند سازش و به رسمیت شناختن موجودیت رژیم صهیونیستی در بخش های زیادی از خاک فلسطین، فعالیت های مقاومتی را متوقف کرده و مبارزان مقاومت را تحت تعقیب و پیگرد قرار دادند و حتی منشور ملی فلسطین را هم ملغی اعلام کردند و نه طرف هایی که با اقدامات مقاومتی مسلحانه خود "مورد غضب" و "تحت محاصره" طرفین آمریکایی و صهیونیستی قرار گرفته اند و از سوی تل آویو و واشنگتن و همپیمانان آنها به "تروریسم" متهم شده اند. دلیل اصلی عدم مشارکت موثر حماس و جهاد اسلامی در ساف این است که این سازمان نباید اسیر دست رهبران تشکیلات رام الله و جنبش فتح باشد و البته آمریکا و رژیم صهیونیستی هم با این مشارکت مخالف هستند.
نکته پنجم: اگر عباس و مقامات ساف و تشکیلات خودگردان در مخالفت خود با "معامله قرن" و تحقق وحدت ملی کارآمد فلسطین جدی هستند، باید در مرحله نخست (تا زمانی که مسئولیت رسمی در دست دارند) یکی سری اقدامات اتخاذ کنند که نخستین مورد از آنها توقف روند اتخاذ تصمیمات و اقدامات طی دو سال گذشته است که باعث تشدید تنش ها و گسترش شکاف داخلی فلسطین شده است؛ تا جایی که صدای اعتراض گروه های عضو ساف نسبت به اقدامات و سیاست های جنبش فتح را هم درآورده است. از جمله این اقدامات می توان به مجازات های اعمال شده علیه باریکه غزه، انحلال پارلمان فلسطین، تشکیل دولت حزبی فتح و تداوم سیاست سلطه طلبی، خودبرتر بینی در عرصه تصمیم گیری های ملی، پافشاری بر تداوم اداره نهادهای قانونگذاری و اجرایی و نیز بهره برداری از صندوق ملی فلسطین در راستای اعمال فشار باجگیری سیاسی اشاره کرد.
رئیس و مقامات تشکیلات خودگردان باید از "مدیریت" پرونده آشتی ملی و رفتار "گزینشی" در اجرای مفاد آن دست بردارند. توافق آشتی ملی که در سال 2011 امضا شده است، تنها محدود به تحویل باریکه غزه از سی مقاومت فلسطین به تشکیلات رام الله نمی شود، بلکه خیلی گسترده تر و جامع تر از آن است و اقدامات متعدد دیگری را هم شامل می شود که باید مانند یک بسته کامل به مرحله اجرا درآید و در راس آنها رویکرد ساف قرار دارد که عباس بر مشروعیت آن و اینکه تنها نماینده طرف فلسطینی است، تاکید دارد، اما به وضعیت فاجعه بار این سازمان که نتیجه اقدامات خود وی و رهبران ساف است، توجهی نمی کند؛ به طوری که نهادهای زیرمجموعه آن به شدت ضعیف شده اند و ارتباط آن با مردم قطع شده است و تاثیری در تحولات فلسطین ندارد و در کل، به "کما" رفته است و هیچ اقدام واقع بینانه ای هم برای بازسازی و احیای نهادهای آن صورت نمی گیرد.
اما اگر بحث توقف اجرای توافقات با دشمن صهیونیستی و توقف همکاری امنیتی و عقب نشینی از تصمیم به رسمیت شناختن این رژیم جدی است، باید اقدامات و تصمیمات بزرگی اتخاذ شود که مهمترین آنها تعریف و مشخص کردن کارکرد تشکیلات خودگردان فلسطین و اتخاذ راهبرد فلسطینی جدید بر پایه برنامه سیاسی نوین است که روند سازش و توافقنامه های قبلی اسلو را کنار بگذارد. چنین اقدامی می تواند فرصت بزرگی برای ساماندهی به اوضاع فلسطین و عضویت جنبش های حماس و جهاد و دیگر گروه های مقاومت در ساف فراهم کند و راه اصلاح ساختار این سازمان بر اساس بازگشت به اصول ملی را هموار سازد. البته این کار می تواند چالش ها و خطرات جدیدی را هم به همراه داشته باشد؛ لذا، باید کارگاه ها و نشست های هم اندیشی متعددی با حضور کارشناسان و صاحب نظران برگزار شود و طرح ها و راهکارهای جایگزین و رویکردهای مناسبی برای اداره مرحله جدید ارائه شود و راهبرد مقاومت و آزاد سازی به قوت خود ادامه یابد.
اما تداوم اظهارات کنونی، "زورگویی"، بی توجهی به احساسات و تهدیدات کلامی فایده ای جز یاس و سرخوردگی بیشتر و از بین رفتن اعتماد به "مقامات سیاسی فلسطین" و نیز احساس ناکارآمدی و تناسب آنها برای اداره مرحله آتی ندارد و حتی باعث بی اهمیتی، تمسخر و تحقیر این مقامات توسط آمریکایی ها و صهیونیست ها می شود.
متعلقات
آخر الأخبار