اول: تصمیم اتخاذ شده
دشمن اسرائیلی از قصد خود برای استفاده از پهپادها برای حمایت و پشتیبانی از عملیات‌های خود در شهرها و روستاهای کرانه باختری خبر داد.
دوم: شناخت پهپاد
پهپادها نوعی تجهیزات نقلیه هدایت شونده در دو نوع بالدار و بدون بال هستند که از ایستگاه‌های زمینی شامل چند خلبان آموزش دیده برای هدایت این گونه ابزارها کنترل می‌شوند. علاوه بر آن گروه‌ها و ایستگاه‌های زمینی یا هوایی دیگر در عملیات کنترل و هدایت این گونه تجهیزات هوایی در جریان انجام ماموریت‌های محوله از خلبانان پشتیبانی می‌کنند. لازم به ذکر است برخی از انواع پهپادها از قابلیت برنامه ریزی برای انجام ماموریت محوله به صورت خودکار و بدون دخالت عامل انسانی پس از برخواستن از ایستگاه‌های زمینی برخوردار است به طوری که پس از پرواز دیگر نیازی به ارتباط با عامل انسانی ندارند.
سوم: توانایی‌های فنی و ماموریت‌های تاکتیکی
ما نمی‌خواهیم به طور تفصیلی ظرفیت‌ها و توانایی‌های پهپادها را مورد بررسی قرار دهیم چرا که بحث در مورد آن بسیار طولانی خواهد بود و این مباحث به میزان توسعه علمی و فناوری کشورهای سازنده و استفاده کننده از این ابزارها مربوط میشود. همچنین به دنبال پرداختن به جزئیات فنی این ابزارها نبوده و پیش از این به طور کلی آن را توضیح دادیم و از سوی دیگر نویسنده نیز تخصص فنی در این زمینه را ندارد. ولی ما در اینجا به ذکر مهمترین توانایی‌های جنگی ویژه پهپادها بسنده می‌کنیم که عبارتند از:
1- رصد اهداف زمینی، هوایی و دریایی از دور و نزدیک با استفاده از تجهیزات نظارتی تعبیه شده در ساختار پهپادها که مناسب با ماموریتی است که برای آن اعزام شده‌اند.
2- درگیری زمینی، هوایی و دریایی دقیق با اهداف موجود در محدوده سلاح‌های کُشنده‌ای که پهپادها و دیگر تجهیزات هوایی به آن مجهز هستند.
3- انسداد جریان تبادل اطلاعات علیه اهداف موجود در محل مورد نظر جهت آمادگی برای درگیری با آنها.
4- بهبود توانایی هدایت و کنترل (C2) برای بخش‌های مختلف نظامی با میزان آمادگی و ساختارهای رزمی گوناگون آنها.
5- عملیات انتحاری علیه اهداف حیاتی و مراکز حساس نظامی و غیر نظامی دشمن.
چهارم: پیش زمینه این تصمیم و پیام‌های آن
معتقدیم دلیل متوسل شدن دشمن و تکیه کردن آن به چنین ابزارهایی در موقعیتی جغرافیایی که ظاهراً بر آن تسلط کامل دارد به مجموعه‌ای از دلایل باز می‌گردد که مهمترین آنها در ذیل می‌آیند:
1- افزایش مشکلات مانور پذیری زمینی نیروها: هنگامی که نیروهای نظامی مختلف از این گونه ابزارهای گوناگون جنگی استفاده می‌کنند که عرصه برای قدرت مانور رزمی نیروها در منطقه عملیاتی یا منطقه تحت مسئولیت محدود باشد و یا اینکه اقدام در آن منطقه مشکلاتی دارد که در گذشته سابقه نداشته است. اعتقاد داریم دشمن اسرائیلی مشکل مانور پذیری را هنگام اقدام در روستاها و مناطق کرانه باختری احساس کرده لذا به کمک گرفتن از این گونه ظرفیت‌های هوایی متوسل شده تا هنگام انجام ماموریت‌های نظامی ضعف خود در زمینه قدرت مانور پذیری را جبران کند.
2- افزایش قدرت و آمادگی مقاومت در کرانه باختری: از جمله مواردی که سبب شده دشمن مجبور به استفاده از این ظرفیت‌ها شود رشد و افزایش آمادگی نیروهای مقاومت است که در برابر نیروهای دشمن هنگام عملیات‌های مختلف حمله به شهرها و روستاهای ما در کرانه باختری ایستادگی می‌کنند. این مسئله‌ای است که در برابر دیدگان تمام کسانی است که مسائل فلسطین را دنبال می‌کنند قرار دارد و اخیراً روزنامه‌ها و رسانه‌های دشمن نیز به آن اذعان داشته‌اند. تحلیلگران و کارشناسان نظامی تاکید دارند هر کدام از عملیات‌های بازداشت فلسطینیان که طی آن به مناطق اشغالی وارد می‌شوند مانند یک عملیات نظامی است که نیروها باید آن را انجام داده به طوری که نیازمند برنامه ریزی، دریافت نیرو و تجهیزات و پیش بینی سناریوهای ناگوار است، علاوه بر آنکه احتمال وارد آمدن خسارت و تلفات نیز وجود دارد. چنانچه شاهد آن هستیم که هنگام ورود شهرک نشینان برای زیارت قبر یوسف به 4 گردان نیرو برای حفاظت از صدها نفر نیاز است.
3- ضعف در همگام سازی اطلاعاتی برای نیروهای عمل کننده: هر فرد مطلعی می‌داند که دشمن اسرائیلی هنگامی که برای ورود به شهرها و روستاهای اشغالی آماده میشود به همگام سازی اطلاعات میدانی و ارسال مرتب و دقیق جدیدترین اطلاعات از تحرک نیروهای مقاومت و رزمندگان در این مناطق نیازمند است. به عنوان مثال ورود و جابجایی در محله‌ای مانند القصبه در نابلس یا اردوگاه جنین و بلاطه تنها زمانی امکان پذیر است که تسلط اطلاعاتی کامل بر جغرافیای منطقه عملیاتی وجود داشته باشد. این همگام سازی اطلاعاتی توسط مزدوران و منابع انسانی دشمن در منطقه عملیاتی فراهم میشود. اما در شرایطی که جسارت و آمادگی نیروهای مقاومت برای ایستادگی در برابر دشمن و محدود کردن عملکرد و منابع اطلاعاتی و مزدوران دشمن افزایش یافته، آنها چاره‌ای جز متوسل شدن به این گونه تجهیزات نداشته تا از این طریق کارآمدی هدایت و کنترل (C2) بر یگان‌های مختلف نظامی مشارکت کننده در عملیات افزایش یابد.
4- افزایش ضریب امنیتی منابع انسانی و توسعه روش‌های کاری آنها: دشمن نتوانسته و هرگز نمی‌تواند از منابع انسانی برای پشتیبانی اطلاعات میدانی به منظور آگاهی از تحرک نیروهای مقاومت و رزمندگان در شهرها، روستاها و اردوگاه‌های فلسطین بی نیاز شود. این مسئله با وجود بهره‌مندی از کارآمدی و توانایی‌های دشمن در جمع آوری اطلاعات با تجهیزات فنی همچنان ادامه دارد. از سوی دیگر با وجود آنکه عامل انسانی از مهمترین و در عین حال سخت‌ترین راه‌های دسترسی به اطلاعات از جهت جمع آوری، آموزش، کارآمدی و موثق بودن اطلاعات ارائه شده است اما باید از آن محافظت کرده تا قربانی نشود. علاوه بر آن لازم است برای طولانی شدن دوره کاری عامل انسانی، قرار نگرفتن آن در معرض خطرات مختلف و به عنوان بخشی از یک گروه کاری کامل عمل کننده برای مسدود نمودن دایره اطلاعاتی هدف واحد سطح امنیت آن افزایش یابد. لذا نقش آفرینی عامل انسانی به منظور هماهنگی با پیشرفت ابزارهای جنگی و مسدود سازی حفره‌های موجود در عملکرد این ابزارها توسعه می‌یابد. از مهمترین عوامل تعیین کننده در عملکرد اطمینان بخش تجهیزات هوایی اعم از بدون سرنشین مانند پهپادها و دارای سرنشین مانند جنگنده‌ها چیزی است که به علامت گذاری هدف با استفاده از پرتوهای مخصوص ساطع شده از برخی تجهیزات توسط عامل انسانی انجام میشود. این پرتوها به هدف برخورد کرده و پس از آن به سمت آسمان رفته تا جنگنده یا پهپاد دریافت نموده و به سمت هدف تعیین شده توسط این پرتو شلیک نماید. دشمن مزدوران خود را به تراشه‌های الکترونیکی بسیار کوچک و با کارآیی فراوان تجهیز می‌نماید که پرتوهای مخصوص را به سمت هدف یا نزدیک‌ترین نقطه به هدف که می‌تواند به آن دسترسی پیدا کند پرتاب می‌کنند. این تراشه‌ها سینگال‌های بیسیم ارسال نموده که تجهیزات جنگی هوایی در انواع مختلف آنها را دنبال کرده تا سلاح خود را به سوی آن هدف گیری نمایند. با استفاده از چنین روندی میزان کارآمدی هدف گیری افزایش یافته و سبب میشود هدف به طور کامل و قطعی نابود شود.
5- کُندی پاسخگویی و تقویت قدرت مانور نیروها:
شهرها و روستاهای ما در داخل فلسطین در مجاورت پایگاه‌ها و مقرهای نظامی نبوده چنانچه تمامی این پایگاه‌ها از مساحت و فضایی که دشمن بتواند با آزادی عمل و بدون خطر عمل کند برخوردار نیست. لازمه چنین شرایطی وجود نیروهای پشتیبانی با بالاترین سطح آمادگی برای دخالت در هر لحظه مورد نیاز است. این در حالی است که امنیت و سلامت نیروهای رزمی با پاسخگویی تشکیلات عمل کننده برای عملیات پشتیبانی در کمترین زمان ممکن ارتباط تنگاتنگی دارد. این مسئله در گرو فراهم کردن ابزارهای جنگی است که در صورت نیاز به سرعت ابعاد مختلف پشتیبانی را فراهم نماید. لذا این ابزارهای هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرند تا پشتیبانی یا ایمن سازی عملیات تخلیه در کمترین زمان ممکن را برای بخش‌های مختلف عمل کننده در اردوگاه‌ها، شهرها و روستاها فراهم گردد.
6- تغییر مفهوم عملیاتی دشمن:
تحول به وجود آمده در شیوه‌های کاری دشمن حاکی از تحولی مفهومی است که ناشی از ماهیت نبرد ما با دشمن است. نتیجه این تحول مفهومی که در اقدامات تاکتیکی دشمن منعکس شده آن است که دشمن تمام سرزمین‌هایی که در آن تحرک داشته و یا از جاده‌های آن برای جابجایی استفاده می‌کند را سرزمین متخاصم فرض می‌نماید. در چنین شرایطی اگر یک گروه رزمی نظامی در مکانی به تله دشمن افتاد بهترین راه برای پشتیبانی و خروج آنها از این وضعیت تشکیل گروهی زمینی برای پشتیبانی یا تخلیه نیست چرا که امکان قرار گرفتن آنها نیز در کمین دشمن وجود دارد. بهترین راهکار در این شرایط پشتیبانی هوایی و باز کردن راه خروج برای آنها از طریق پهپادها یا بالگردهایی است که لازمه کار و دخالت آنها پوشش هوایی برای ورود به منطقه عملیاتی و اقدام برای عملیات تخلیه، امداد رسانی و انتقال مجروحان و آسیب دیدگان است. این تغییر در مفهوم عملیاتی دلیل مهمی حاکی از آن است که مقاومت در کرانه باختری به دشمن آسیب رسانده و در محاسبات آن وارد شده است، مسئله‌ای که باید در آینده مورد بررسی قرار گرفته تا اقدمات لازم بر اساس آن انجام شود.
5- نتیجه گیری
در مواجه با این شرایط جدید و تحول کنونی در ابزارهای عملیاتی و قدرت آتش دشمن مقاومت باید سطح اقدامات امنیتی و حفاظتی خود در محورهای ذیل را افزایش دهد:
1- کاهش ردپاهای الکترونیکی افراد و اقدامات:
مهمترین دلایل موفقیت ادوات جنگی هوایی از جمله پهپادها و جنگنده‌ها ابزارهایی است که در اختیار اپراتورهای آن قرار داشته و با وجود اینکه بسیار پیشرفته هستند اما دارای ردپای الکترونیکی بوده که از جمله آنها تلفن‌های همراه، تبلت‌ها یا رایانه‌های متصل به شبکه اینترنت بین المللی است. لذا مهمترین اقدام برای جلوگیری از عملکرد پهپادها و کاهش کارآیی آنها به صفر رساندن استفاده از این گونه ابزارها است. در نتیجه امنیت عوامل مقاومت و افرادی که برای آن فعالیت دارند ارتباطی وثیق با کاهش استفاده از این فناوری‌ها داشته و هر چه استفاده از آنها کاهش یابد امنیت افزایش خواهد یافت و عکس آن نیز صادق است. چنانچه این معادله با ادوات جنگی مورد استفاده نیروهای مقاومت نیز منطبق است که از جمله آنها بمب‌های انفجاری است به طوری که هر چه این ادوات هنگام فعال شدن از محرک‌های الکترونیکی مدارها و تراشه‌ها دورتر باشند میزان موفقیت و اثر بخشی آنها افزایش خواهد یافت.
2- اتخاذ استراتژی اختفاء و نه استتار از چشمان زمینی و هوایی دشمن:
نیروهای مقاومت در این مرحله از کار که دشمن مفهوم عملیاتی خود را توسعه داده باید به سمت تغییر استراتژی امنیتی حرکت کند. استراتژی استتار که بر تغییر شکل ظاهری مبتنی است و به عنوان مثال از تغییر لباس یا رنگ استفاده می‌کند ثمر بخش نبوده و باید بر اساس استراتژی اختفاء و پنهان سازی اقدام شود، مگر در مواقع نیاز عملیاتی که باید آشکار سازی صورت پذیرد. بکارگیری اصل ضربه زدن و فرار کردن با توجه به فناوری‌هایی که دشمن در اختیار دارد فایده‌ای نداشته بلکه باید از اصل ضربه زدن و مخفی شدن استفاده کرد. در چنین حالتی آشکار شدن فردی و یا الکترونیکی به صلاح نبوده مگر در صورت وارد آوردن ضربه غافلگیر کننده و پیش بینی نشده.
3- آلوده سازی آسمان با پهپادهای ابتدایی و ساده:
همچنین برای جلوگیری از عملکرد این گونه ادوات هوایی آلوده سازی آسمان با پهپادهایی ابتدایی و ساده باید بکارگیری شود که از سیگنال‌های بیسیم و عرصه هوایی استفاده می‌کنند. اگر چه مساحت مورد استفاده یا کارآمدی سیگنال‌های ارسالی آنها کم است اما مانعی حتی به صورت جزیی در برابر ادوات هوایی دشمن ایجاد می‌کند. لذا نیروهای مقاومت باید هر چه می‌توانند پهپادهای کوچک و هواپیماهای سرگرم کننده که در بازارهای داخلی نیز قابل خریداری است فراهم نماید تا از پرواز گروهی آنها در آسمان منطقه عملیاتی دشمن که از پهپادها برای پشتیبانی و درگیری بهره‌مند است استفاده کند.
4- کاهش سطح دید هوایی با استفاده از ابرهای دود یا پوشش‌های پارچه‌ای یا غیر پارچه‌ای:
همچنین پوشش‌ها و ابرهای دود متراکم ناشی از اشتعال لاستیک خودروها یا هر آتش متراکمی که در منطقه عملیاتی ایجاد شود مانعی هر چند ناچیز در برابر کارآمدی ادوات هوایی دشمن محسوب شده و سطح حفاظت گروه‌های مقاومت را افزایش می‌دهد. این مسئله در مورد اقدامات اهالی اردوگاه‌ها و روستاهای متراکم در ساخت پوشش‌های پارچه‌ای – با استفاده از پتو، ملحفه و پرده – صدق می‌کند که برای پوشاندن فضاهای باز میان خیابان‌ها، کوچه‌ها و محله‌هایی استفاده میشود که پوشاندن آنها با این وسائل ممکن است. این مانعی مهم برای دید هوایی دشمن محسوب شده و پوشش مناسب برای تحرک نیروهای مقاومت را تضمین نموده و یکی از نقاط قوت اصلی که می‌تواند با آن بر منطقه عملیاتی تسلط داشته باشد را از دشمن سلب می‌کند. چنین اقداماتی فرصت‌هایی مناسبی برای موفقیت نیروهای مقاومت و جلوگیری از حملات دشمن فراهم می‌کند.
5- بهره برداری از شرایط سخت آب و هوایی مانند باران‌ها، رعد و برق‌ها، بادهای شدید و مه‌های غلیظ برای موفقیت عملیات‌های نظامی:
این شرایط جوی و آب و هوایی برای کار تجهیزات هوایی نامناسب است و توانایی‌های عملیاتی و فنی آن را محدود کرده و باعث می شود هدایت کنندگان پهپادها روی زمین کارآمدی لازم برای تسلط بر آنها را نداشته باشند. چنین شرایطی در اجرای عملیات نظامی نیز به وجود می‌آید که از جمله آنها رصد و جمع آوری اطلاعات، کار گذاشتن بمب، حمله به دشمن با هدف درگیری با نیروهای مستقر در ایست و بازرسی‌های دائم یا موقت است. این شرایط به عملکرد نیروهای مقاومت در انجام عملیات کمک شایانی نموده و قدرت دشمن را محدود و نقاط قوت آن را به هنگام نیاز سلب می‌کند.
6- حمله به مقرها و پایگاه‌های – موقت و دائم – فرماندهی و کنترل پهپادها:
حمله به مقرهای فرماندهی و کنترل پهپادها با ابزارهای جنگی که مقاومت در اختیار دارد از اهمیت بالایی برخوردار است. حتی حمله به این پایگاه‌ها از طریق شورش‌های مدنی مانند تظاهرات، پرتاب سنگ و نزدیک شدن به آنها سبب میشود نیروهای هدایت و پشتیبانی پهپادهای جنگی روی زمین در شرایط نامناسب عملیاتی قرار گیرند و همین مسئله کارآیی آنها در مدیریت و هدایت پهپادها را کاهش دهد. این روند علاوه بر تاثیر گذاری منفی بر توانایی‌های جنگی دشمن سطح امنیت نیروهای مقاومت را افزایش می‌دهد. نکته دیگری که در اینجا به آن اشاره می‌کنیم آن است که تشخیص این پایگاه‌ها به آسانی انجام میشود به طوری که اتوبوس‌های غیر نظامی یا نفربرهای نظامی دارای تعدادی آنتن و فرستنده و گیرنده بیسیم که در اطراف آنها گشتی‌ها و یا نیروهای ثابت حفاظتی وجود دارد می‌تواند یک پایگاه هدایت پهپادی باشد. چنانچه این پایگاه‌ها در مناطق مرتفعی استقرار می‌یابند که بهترین اشراف جغرافیایی بر منطقه عملیاتی را داشته باشند.
اینها برخی از ایده‌ها و مفاهیمی بود که ما در این مقاله در خصوص ادوات هوایی دشمن ارائه کردیم که قصد استفاده از آنها در کرانه باختری را دارد. شاید این نکات برای مسدود کردن برخی حفره‌های موجود در اقدامات جهادی ما مفید بوده باشد تا دشمن نتواند از آنها بر علیه ما نفوذ کند.
والله غالب على أمره ولكن أكثر الناس ال يعلمون
(و خداوند اراده خود را محقق ساخته اما بیشتر مردم نمی‌دانند)
