1ـ نگرانی نخبگان اقتصادی اسرائیل از حرکت لاک پشتی اقتصاد
اقتصاد اسرائیل حرکتی لاک پشتی دارد و این امر در داده های اقتصادی و مالیات بر در آمد افراد در دو ماه اخیر مشهود بوده است. امروز هراس بسیاری در میان مسئولان برجسته وزارت دارایی و بخش خصوصی نسبت به تداوم روند حرکت کند اقتصاد و کاهش حجم مبادلات وجود دارد.
شایان ذکر است که بحث ها امروز در مورد یک رکود حقیقی نیست ؛ ولی رشد اقتصاد ـ در سایه توقف تولیدات صنعتی و کاهش صادرات ـ کند و کندتر شده است.
در آوریل سال گذشته حجم صادرات کالاها در اسرائیل به میزان 9.5 درصد و حجم صادرات خدمات به میزان 4 درصد کاهش یافت. وزارت دارایی و بانک اسرائیل این هراس را دارند که رشد اقتصادی در سال 2007 به چهار درصد برسد و حال آنکه در دو سال گذشته این رقم بیش از 5 درصد بوده است. پیش بینی هایی که در مورد رشد اقتصادی در سال جاری صورت گرفته، همگون است و نگرانی فراوانی وجود دارد که میزان رشد در سه ماهه دوم امسال، نصف سه ماهه اول باشد.
ریشه حرکت کند و نگران کننده اقتصادی را باید در قیمت رو به کاهش دلار، مشکلات صادرات، از بین رفتن امنیت و عدم وجود ثبات سیاسی جستجو کرد. بر اساس پیش بینی ها، شمار زیادی از سرمایه گذاران ترجیج می دهند که تا زمان تعیین وزیر دارایی، بافت نهایی دولت و تعیین زمان برگزاری انتخابات در خانه بنشیند.
در واکنش به آمارها و داده های موجود، انتظار می رود که اقتصاددانان وزارت دارایی رژیم صهیونیستی و بانک اسرائیل در روزهای آتی گام هایی را برای پویایی اقتصادی بردارند. نگرانی که امروز در میان صهیونیست ها وجود دارد، آن است که تداوم رشد کند اقتصاد بر درآمدهای مالیاتی تاثیر بگذارد و دولت را با کمبود بودجه مواجه سازد.
پرفسور راوی میلنک در مورد رشد کند اقتصاد اسرائیل می گوید: “داده ها از کند شدن روند رشد اقتصادی حکایت دارد. شاخص پویایی اقتصاد از سال 2006 پایین تر آمده و شاخص تولید صنعتی در یک جا باقی مانده است.”
اطلاعات و آمارهای ارائه شده از سوی شبکه های دریافت مالیات نشانگر یک رشد کند اقتصادی در بخش صنعت و خدمات تجاری و بازرگانی است. در ماه مه، میزان مالیات پرداختی بخش های مختلف اقتصادی پایین آمده و این میزان در بخش صنایع و بازرگانی به میزان ده درصد کاهش یافته و شاخص کلی مالیات نیز یک کاهش 28 درصدی را به نمایش گذارده است. گفتنی است که میانگین مالیات دریافتی از خدمات تجاری از جمله بخش رایانه، حسابرسی و وکالت که در مجموع 21 درصد از درآمدهای مالیاتی اسرائیل را تامین می کنند، به میزان هشت درصد کاهش یافته است
2ـ کاهش قیمت دلار … جنگ زیان فراوانی را برای هتل ها به دنبال داشته است
ایلی شمعونی و دنی سدیه در گزارش مطبوعاتی خود اعلام کردند: “جنگ دوم لبنان در تابستان گذشته و سقوط قیمت دلار منافع بخش هتل داری اسرائیل را در سه ماهه اول با خطر مواجه کرد و زیان های این بخش در طول چهار سال همچنان ادامه دارد.”
بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی اتحادیه هتل داران، در سه ماهه اول سال جاری میانگین سوییت هایی که در هتل ها اجاره شده اند، به میزان 4 درصد کاهش یافته است که این به معنای کاهش هشت درصدی در میزان سوییت های اجاره شده توسط توریست های خارجی و کاهش یک درصدی در میزان سوییت های اجاره شده توسط اسرائیلی ها می باشد. ضمنا میانگین رزرو هتل در سه ماه اول سال 2007 به میزان 50.6 درصد کاهش یافته است و این کاهش در مقایسه با سال گذشته شش و نیم درصد بیشتر بوده است.
آمی هیرشتاین، مدیر کل هتل های دان که در اختیار خانواده فیدرمن است، می گوید: “درآمدهای بخش هتل داری در ماه های گذشته به دو دلیل اصلی کاهش یافته است. یکی از آنها پایین آمدن قیمت دلار از 4.5 شیکل به 4 شیکل و دلیل دیگر نیز که اهمیت آن از اولی کمتر نیست، موج لغو سفرها به اسرائیل به خاطر جنگ دوم لبنان است. ضمنا تمامی فراخوان هایی که برای سفر توریست ها در ماه های اکتبر و مارس (آبان و فروردین) به اسرائیل صورت گرفته بود، بی نتیجه ماند. این مسئله نیز طبیعی است که میزان فعالیت بخش هتل داری در زمستان کاهش یابد و قیمت ها نیز ارزان تر شود. گروه هایی که در زمستان به هتل می آیند ـ در مقایسه با خانواده هایی که در تابستان در هتل اقامت می گزینند ـ کمتر پول خرج می کنند. دلیل اینکه گروه های مذکور در زمستان به هتل می آیند، قیمت های پایین است. نکته شایان توجه آن است که دوره زمستانی هتل ها، به جای اینکه در فصل زمستان آغاز شود، در ماه های جنگ شروع شد.”
ایلی گونین، رئیس اتحادیه هتل داران می گوید: “در زمستان سال 2000، چهل و پنج تا پنجاه پرواز در طول هفته به ایلات صورت می گرفت ؛ ولی در حال حاضر تنها سه پرواز ـ آن هم به ندرت ـ به ایلات صورت می گیرد. بحث در مورد کاهشی چشمگیر در شمار توریست ها است که از 180 هزار جهانگرد اروپایی به 20 هزار در فصل زمستان رسیده است. از دیگر مشکلات فراروی ایلات رقابت با شرم الشیخ و عقبه است. امروز مصر و اردن بودجه خاصی را به ساخت هتل های جدید و مدرن در این منطقه اختصاص داده اند و کمک های شایانی را به بخش جهانگردی می کنند تا جایی که رقابت با آنها برای ما مشکل است. این امکان نیز وجود دارد که روند بازگشت جهانگردان با کندی رو به رو شود. در مورد ایلات باید بگویم که دیگر امیدی به آن نمی رود.
3ـ افزایش شکاف طبقاتی و تداوم وضعیت نابسامان اقشار آسیب پذیر
کارشناسان مرکز مطالعات اجتماعی “تاوب” پیش از کنفرانس اجتماعی شهر قدس تاکید کردند که شکاف های اجتماعی و فاصله های طبقاتی در اسرائیل روز به روز افزایش می یابد و در طول سه سال گذشته 5.4 درصد رشد داشته است. ضمنا در کنفرانس مذکور بحث هایی در مورد میزان فقر، به ویژه در میان کودکان اسرائیلی پیش آمد که آمار آن در طول هفت سال گذشته رشد داشته که دلیل آن را نیز باید در بودجه اختصاص داده شده به کودکان جستجو کرد.
اعضای هیات دولت عبری و کنست خواستار تلاش برای کاستن از میزان شکاف اجتماعی و کم کردن فاصله طبقاتی شدند. ضمنا فاصله اقتصادی میان طبقات مختلف نیز رو به افزایش است و وضعیت طبقات آسیب پذیر هر چه بدتر و بدتر می شود.
به گفته پژوهشگران مرکز مطالعاتی “تاوب”، میزان بودجه اختصاص داده شده به تامین اجتماعی در سال های اخیر 12.5 درصد کاهش یافت است که بیشتر آنها به جای بیکاری و خسارت های مربوط به تضمین درآمد، شامل بودجه اختصاص داده شده به کودکان می شود. کاهش بودجه مربوط به تامین اجتماعی باعث شده است تا فاصله میان هزینه اختصاص داده شده تا سطح عمومی زندگی زیاد شود و علاوه بر این، سن بازنشستگی دو سال افزایش یابد و بودجه بخش آموزش شاهد کاهش باشد. کارشناسان مرکز یادشده همچنین خواستار افزایش خدمات رفاه اجتماعی، آموزش و بهداشت شدند و آن را فاکتوری ضروری برای جلوگیری از گسترش شکاف طبقاتی دانستند.
منبع: روزنامه معاریو