راه های ارتباطی میان آنکارا و تل آویو بسیار محدود شده است، زیرا روابط میان این دو همپیمان راهبردی روز به روز بحرانی تر و تیره تر و شکاف میان آنها افزایش یافته و خطرناک تر می شود.
رژیم صهیونیستی سکوت خود را شکسته و آنچه را خویشتنداری می نامید، کنار گذاشته است. سیاستمداران و تحلیل گران این رژیم سیل اتهامات را به سوی ترکیه روانه می سازند. از جمله این اتهامات، سوق یافتن تدریجی ترکیه به محور شرارت است که البته منظور آنان از محور شرارت ایران، سوریه، حزب الله و جنبش حماس است. قلدری برخی از نویسندگان رژیم صهیونیستی به جایی رسیده که ادعا می کنند، ترکیه مانند مرد بیماری شده است. همه این اتهامات فقط بدان سبب است که ترکیه در حال دور شدن از چارچوب ائتلاف و همپیمانی مستحکم خود با رژیم صهیونیستی است. صهیونیست ها چنین وانمود می کنند که روابط با دولت عبری تنها راه درست و واقعی ترکیه بوده که به ویژه در دهه اخیر ترکیه از آن سود برده است.
در واقع، علل و عوامل بسیاری در به وجود آمدن وضع کنونی میان دو طرف معادله ترکیه و رژیم صهیونیستی موثر بوده است. وضعی که بازگشت به گذشته را تا حدود زیادی ناممکن می سازد. از یک سو ترکیه که مخالف نامگذاری سیاست هایش به عثمانیسم نوین است، سیاست های معروف به اصل احمد داود اوغلو را به اجرا در آورده و تلاش دارد تا اختلافات خود را با کشورهای همجوار کاملا حل و فصل کند و روابط اقتصادی و بازرگانی خود را با آنها توسعه بخشد و همه موانع و مشکلاتی را که مانع از آزادی های چهارگانه با این دولت ها می شود، بر طرف سازد. این آزادی ها عبارتند از، آزادی مبادله کالا و افراد و سرمایه و خدمات.
ترکیه تلاش می کند تا به محور ارتباطات منطقه ای، مقصد گردشگری و محور فعالیت های هنری، فرهنگی و تئاتر و نیز پل ترانزیت و توزیع نفت و گاز اروپا که از دریای قزوین، دریای سیاه، ایران، کشورهای خلیج و عراق انتقال می یابد، تبدیل شود.
در عرصه سیاسی نیز، آنکارا تلاش می کند نقش موثر و فعالی در حل مسائل مختلف منطقه ای و بحران های آن ـ به ویژه در فلسطین و عراق ـ ایفا نماید. دولت ترکیه همچنین تلاش می کند در مذاکرات صلح میان مقامات فلسطینی و رژیم صهیونیستی و نیز آشتی ملی میان گروه های مختلف فلسطینی و مسأله محاصره غزه، صلح سوریه و رژیم صهیونیستی، روابط دمشق و بغداد و تحولات آفریقا از جمله تحولات سومالی، منطقه شاخ آفریقا، درگیری های منطقه صعده در یمن، تحولات منطقه قفقاز و آسیای مرکزی و بالکان، نقش میانجی ایفا کند.
همه این تلاش ها در حالی صورت می گیرد که دولت ترکیه همچنان به تلاش خود برای عضویت در اتحادیه اروپا ادامه می دهد و می کوشد معیارها و شرایط عضویت را فراهم سازد. اکنون ترکیه که آغوش خود را به روی دشمنان دیروز و دوستان خود گشوده است، از حضور در هیچ تحول منطقه ای برای تقویت جایگاه و تحقق منافع خود، چشم پوشی نمی کند. در این میان تلاش برای عضویت در اتحادیه اروپا از اهمیت بسیاری برخوردار است، زیرا بر اعتبار ترکیه در جهان می افزاید و به سبب جمعیت انبوه این کشور، جایگاهی هم ردیف انگلیس، فرانسه و آلمان در این اتحادیه برای ترکیه فراهم می سازد و زمینه را برای تاثیرگذاری گسترده ترکیه بر سیاست ها و جهت گیری های این اتحادیه آماده می کند.
در برای همه این اولویت ها و نگرش ها، رژیم صهیونیستی در نگاه دولتمردان ترک، جایگاه چندانی ندارد. در این میان، خشنود ساختن رژیم صهیونیستی تنها یکی از فاکتورهای متعدد و متنوع پیش روی دولت ترکیه برای ترسیم سیاست های خارجی آن است.
از آنجا که افکار عمومی در ترکیه در تصمیم گیری های دولتمردان این کشور نقش بسزایی دارد، و با توجه به گسترش روزافزون خشم از رژیم صهیونیستی در میان مردم ترکیه و افزایش حمایت های مردمی از فلسطینیان، دولت آنکارا خود را ناچار به توجه به این تحولات داخلی می بیند، امری که رئیس جمهور این کشور نیز به آن اذعان کرد و آن را نمادی از پویایی ملی مردم ترکیه و خواسته های آنان نامید. ترکیه امروز شاهد یک تجربه واقعی دمکراسی و نمونه ای از یک دولت است که مرجع آن، گرایش های اسلامی عمومی مردم این کشور است. نمونه ای که هنوز هیچ یک از جنبش های اسلامی در کشورهای عربی آن را تجربه نکرده است. ترکیه امروزه دیگر صحنه قدرت نمایی نهادهای نظامی یا آزمایشگاه نقش آفرینی این نهادها در تشکیل دولت ها و انتخاب روسای آنها نیست. ترکیه امروز می تواند نمونه ویژه ای باشد که الگوی مناسبی برای جنبش های اسلامی در کشورهای عربی ارائه می دهد.
در آن سو، رژیم صهیونیستی در سال های اخیر در بدترین وضعیت خود قرار داشته است. از یک سو افکار عمومی جهانیان و سازمان های حقوق بشر از این رژیم به سبب جنگ های کثیفش علیه لبنان و نوار غزه و ارتکاب جنایت های جنگی و جنایت علیه بشریت، به شدت متنفر و خشمگین هستند. همین امر سبب شده است تا افکار عمومی در ترکیه و رهبران این کشور نیز از رژیم صهیونیستی خشمگین باشند و این امر بر شکاف میان ترکیه و رژیم صهیونیستی و بحرانی شدن روابط فی ما بین اثر فراوان بگذارد.
به نظر نمی رسد روند رو به کاهش روابط میان آنکارا و تل آویو به مرحله قطع کامل این روابط یا بحران شدید برسد، زیرا این امر به نفع هیچ یک از آنها نیست. اما دوران روابط ممتاز و ویژه میان ترکیه و رژیم صهیونیستی نیز به سر رسیده است و انتظار می رود ترکیه نقشه مهم و گسترده تری در سطوح مختلف در جهان عرب ایفا نماید و این احتمال نیز وجود دارد که به سبب تضعیف نقش دولت های بزرگ عربی، ترکیه بتواند نقشی رهبری در منطقه ایفا کند.
