بسیاری از مردم با توجه به اوضاع و شرایط کنونی در مورد قضیه فلسطین و آینده آن سوالاتی را مطرح می کنند، اوضاع و شرایطی که غزه محاصره شده و کرانه باختری مورد تاخت و تاز در آن به سر می برند و شهرک سازی در کرانه باختری توسعه و استمرار می یابد. علاوه بر این، اوضاع فسطینیان آواره نیز در این شرایط مورد توجه و عنایت کافی قرار ندارد.
در مورد شعله ور شدن انتفاضه سوم به عنوان تنها راه حل خروج از وضعیت کنونی سخنان بسیاری مطرح گردیده است و رهبران فلسطینی مانند خالد مشعل در طول سال های گذشته چندین بار مردم را به انتفاضه جدید دعوت کرده اند ولی تاکنون شرایط برای این انتفاضه جدید آماده نشده است. پس چه زمانی به طور واقعی می توان در مورد انتفاضه سوم سخن گفت و این انتفاضه چگونه شکل خواهد گرفت و مهم تر از همه وظیفه ما به عنوان افراد و گروه های مقاومت در این مرحله چیست؟ به هر تقدیر باید ما با انتفاضه و بدون آن به سوی جلو گام برداریم و در جهت رویارویی با رژیم صهیونیستی به پیش برویم.
در ابتدا من به این نکته اشاره می کنم که از انتفاضه تعاریف مختلفی ارائه شده است، برخی آن را تحرکات و اقدامات خود جوش مردمی علیه ظلم و ستم می دانند و برخی نیز مفهوم گسترده تری برای آن قایل اند و بر این باورند که انتفاضه به هر گونه اقدام و مقاومت گسترده ای علیه اشغالگران به صورت نظامی و یا غیر نظامی اطلاق می شود. ما چندان در محدوده این تعاریف خود را محصور نمی کنیم بلکه مفهوم گسترده آن را در نظر می گیریم.
اگر ما پیگیر مسیر مقاومت مردمی فلسطین از همان آغاز شکل گیری انتفاضه تا کنون باشیم در می یابیم که تغییراتی در ابزار مقاومت حاصل شده است و این تغییرات بر مبنای شرایط و خواسته های هر یک از این مراحل بوده است. در انتفاضه اول ارتش اشغالگر در داخل شهرها و شهرک ها حضور داشت بنا براین تظاهرات و رویارویی ها بسیار فشرده و گسترده و اعتصابات شدید بود و همین عوامل موجب شعله ور شدن انتفاضه گردید ولی با خروج تدریجی اشغالگران از مراکز شهرها قواعد بازی در رویارویی با اشغالگران نیز تغییر یافت.
در انتفاضه الاقصی رویارویی به حمله علیه اهداف صهیونیست ها و شهرک ها و حتی داخل خود رژیم صهیونیستی از طریق عملیات شهادت طلبانه و نصب کمین و شلیک موشک تبدیل شد و همین امر موجب گردید تا اشغالگران در سال 2005 از نوارغزه عقب نشینی کنند تا از حجم فرسایش توان آنان کاسته شود.
در سال های اول انتفاضه الاقصی عملیات شهادت طلبانه به اوج خود رسید ولی بعد ها با ساخت “دیوار بازدارنده” کاهش یافت. کاهش عملیات شهادت طلبانه دلایل مختلفی داشت. ساخت دیوار نژاد پرستانه حایل و کاهش ورود فلسطینیان به داخل رژیم صهیونیستی از کرانه باختری و ممانعت کامل از ورود ساکنان نوارغزه و جلوگیری از ورود موادی به کرانه باختری که در ساخت مواد منفجره به کار می روند و نظارت بر کارخانه هایی که مواد شیمیایی تولید می کنند تا جایی که سرویس های امنیتی در کرانه باختری از صاحبان این کارخانه ها خواستند تا فهرست کاملی از کارگرانی را ارائه دهند که با این مواد سروکار دارند. تمامی این ها مواردی بودند که موجب کاهش عملیات شهادت طلبانه شدند.
امروز شرایط میدانی در کرانه باختری و نوارغزه با نه سال قبل بسیار فرق کرده است. توانمندی های مقاومت و امکانات آن در غزه افزایش یافته است ولی در مقابل تا حدود زیادی در کرانه باختری کاهش داشت. از نظر حضور نیروهای اشغالگر نیز این نیروها از داخل غزه خارج شدند و این منطقه را با همکاری مصر محاصره کردند در حالی که در کرانه باختری حضور قوی تری پیدا کردند و با همکاری و هماهنگی تشکیلات دایتونی این منطقه در قبضه صهیونیست ها قرار گرفت. همین عوامل و اسباب موجب می شوند تا ابزار و تاکتیک های مقاومت نیز تغییر کند و متحول شود.
انتفاضه سوم که اکنون در راه است، الزاما نباید کپی برداری شده از دو تجربه قبلی باشد. بنابراین باید برای انتفاضه جدید برنامه ریزی جدیدی نیز کرد زیرا هر زمان شرایط خاص خود را دارد. آن چه در این مرحله مهم است این است که عواملی در جهت شعله ور شدن انتفاضه جدید می بایست به وجود آیند و به راه افتند. به هر حال اگر ما شرایط دو انتفاضه قبلی را مورد بررسی و تحقیق قرار دهیم در می یابیم که علل و زمینه شعله ور شدن آن ها اکنون نیز وجود دارد و شرایط آماده است که این شرایط عبارتند از : عدم افق سیاسی و نبودن هر گونه راه حل جدید برای قضیه فلسطین و استمرار تجاوزات صهیونیست ها.
من در این جا می خواهم به این نکته اشاره کنم که انتفاضه ها و تحرکات مردمی اغلب و طبق معمول از سوی جوانان یعنی دانش آموزان دبیرستانی و دانشجویان و حتی جوانان کارگر و بی کار صورت می گیرد و همان طور که معروف است این گروه سنی بیشتر به اصول و مبادی پایبند هستند و دارای توان و انرژی بیشتری نیز می باشند و این گروه آماده اند تا در راه اصول و گرایش های خود و برای جامعه فلسطین فداکاری کنند و در جامعه تعداد افراد چنین گروهی کم نیستند و بهترین گواه ما تحرکاتی است که سوی این عده در کرانه باختری و قدس اشغالی صورت می گیرد و جوانان کم سن وسال این گونه تحرکات را به راه می اندازند. این عده در خیابان های قدس اشغالی و محوطه مسجدالاقصی به رویارویی با صهیونیست ها می پردازند و در جاده های کمربندی به سوی ماشین های شهرک نشینان سنگ و شیشه های آتش زا پرتاب می کنند. همانگونه که ذکر شد این گونه اقدامات را دانش آموزان دبیرستان انجام می دهند و گاهی نیز ضرباتی را به دشمن وارد می آورند که بیشترین آن ها تصمیم فردی و شخصی است.
در سایه نبود افق سیاسی روشن و وجود انگیزه و آرزو برای تغییر شرایط کنونی اکنون این پرسش مطرح است که چطور می توانیم این گونه اقدامات فردی و گروه های کوچک را به عملیات و اقدامات مقاومت منظم تبدیل کنیم؟ چطور می توانیم ادامه و استمرار و تشدید آن را تضمین کنیم؟ گروه های مقاومت در این زمینه چه نقشی را می توانند ایفا کنند؟ چگونه و چه زمانی گروه های مقاومت وارد این عرصه می شوند؟ چه ابزاری می تواند استمرار انتفاضه سوم را تضمین کند؟
در قسمت دوم به یاری حق به سوالات پاسخ خواهیم داد.
